Dagiti Saludsod Manipud Kadagiti Managbasa

Yantangay masansan a dakamaten ti Biblia “ti ubing a lalaki nga ulila iti ama,” ipakpakita kadi daytoy ti kinakurang ti pannakaseknan kadagiti ubbing a babbai?

Saan.

Iti New World Translation of the Holy Scriptures nausar ti sasao a “ti ubing a lalaki nga ulila iti ama” iti adu a bersikulo a mangipakpakita ti pannakaseknan ti Dios kadagiti ubbing nga ulila. Silalawag nga impakita ti Dios daytoy a pannakaseknan kadagiti linteg nga intedna iti Israel.

Kas pangarigan, kinuna ti Dios: “Diyo parparigaten ti siasinoman a balo a babai wenno ubing a lalaki nga ulila iti ama. No sika parparigatem la ida, ket umasugda kaniak, di bumurong nga ipangagkonto ti unnoyda; ket ti pungtotko bumaranto, ket patayenkayto iti kampilan, ket dagiti assawayo a babbai mabalodanto, ket dagiti annakyo nga ubbing a lallaki mauliladanto iti ama.” (Exodo 22:22-24) “Ta ni Jehova a Diosyo isu ti Dios dagiti didios, ken Apo dagiti appo, ti naindaklan a Dios, mannakabalin ken nakabutbuteng nga awan idadumana a tao, wenno di agala iti panuksok, aramatenna ti kinahustisia kadagiti ubbing a lallaki nga ulila iti ama ken iti balo a babai.”​—Deuteronomio 10:17, 18; 14:29; 24:17; 27:19.

Kadagiti adu a bersion ti Biblia mabasa ti “ubing nga ulila iti ama” wenno “ulila” kadagitoy a bersikulo, iti kasta iramanna agpadpada dagiti ubbing a lallaki ken babbai. Nupay kasta, ti kasta a patarus dina pagminaren ti maysa a galad ti Hebreo a sao a nausar (ya·thohmʹ), nga adda iti masculine gender (panglalaki). Imbes ketdi, us-usaren ti New World Translation of the Holy Scriptures ti umiso a patarus a “[dagi]ti ubbing a la[l]laki nga ulila iti ama,” a kas idiay Salmo 68:5, a kunana: “Ama dagiti ubbing a lallaki nga ulila iti ama ken ukom dagiti balo a babbai ti Dios iti nasantuan a pagnaedanna.” Maibatay iti isu met laeng nga anag ti Hebreo a sao a nausar, ti feminine gender (pangbabai) ti maysa a verbo idiay Salmo 68:11 isingasingna ti kastoy a panangipaulog: “Dagiti babbai a mangiwarwarnak ti naimbag a damag dakkelda a buyot.”a

Nupay ti “ubing a lalaki nga ulila iti ama” ti kangrunaan a pannakaipatarus ti ya·thohmʹ, saan nga isingsingasing daytoy ti kaawan pannakaseknan kadagiti ubbing a babbai nga ulila. Ipakita dagiti naadaw a sasao ken dadduma pay a ti ili ti Dios ket naparegta a mangaywan kadagiti babbai, kadagiti balo a babbai. (Salmo 146:9; Isaias 1:17; Jeremias 22:3; Zacarias 7:9, 10; Malakias 3:5) Iti Linteg, inraman met ti Dios ti maysa a salaysay maipapan iti hudisial a pangngeddeng a mangipanamnama ti tawid nga agpaay kadagiti ulila nga annak a babbai ni Salfaad. Dayta a pangngeddeng nagbalin a paglintegan iti panangtaming kadagiti umasping a kasasaad, iti kasta maitandudo dagiti kalintegan dagiti ubbing a babbai nga ulila iti ama.​—Numeros 27:1-8.

Saan a nangiduma ni Jesus iti katatao iti panangipakita ti asi kadagiti ubbing. Imbes ketdi, mabasatayo: “Dagiti tao rinugianda nga iyeg kenkuana dagiti ubbing tapno sagidenna dagitoy; ngem tininggar ida dagiti adalan. Idi makitana daytoy nagrurod ni Jesus ket kinunana kadakuada: ‘Bay-anyo dagiti ubbing nga umay kaniak; dikay padasen a pawilan ida, ta ti pagarian ti Dios kukua dagiti kakasta. Pudno kunak kadakayo, Siasinoman a di umawat iti pagarian ti Dios a kas iti maysa nga ubing saanto a pulos makastrek iti dayta.’ Ket innalana dagiti ubbing kadagiti takkiagna ket rinugianna a bendisionan ida.”​—Marcos 10:13-16.

Ti Griego a sao ditoy a naipatarus nga “ubbing” ket adda iti neuter gender. Kuna ti maysa a nalatak a diksionario iti Griego a daytoy a sao ket “nausar kadagiti lallaki ken babbai.” Inyanninaw ni Jesus ti isu met laeng a pannakaseknan ni Jehova kadagiti amin nga ubbing, lallaki ken babbai. (Hebreo 1:3; idiligyo ti Deuteronomio 16:14; Marcos 5:35, 38-42.) Iti kasta rumbeng a bigbigen a ti balakad idiay Hebreo a Kasuratan maipapan iti pannakaseknan “kadagiti ubbing a lallaki nga ulila iti ama” ket maysa a pammagbaga no kasano a rumbeng a maseknantayo kadagiti amin nga ubbing nga awanan iti ama wenno ina wenno nagannak.

[Footnote]