Panagserbi ken Jehova kas Nagkaykaysa a Pamilia
KAS INSALAYSAY NI ANTONIO SANTOLERI
Agtawen ni tatang iti 17 idi pinanawanna ti Italia idi 1919. Immakar idiay Brazil tapno agbirok iti nasaysayaat a biag. Idi agangay, naaddaan iti barberia iti maysa a bassit nga ili iti uneg ti estado ti São Paulo.
MAYSA nga aldaw idi 1938, idi agtawenak iti pito, nakagun-od ni Tatang iti Brasileira a bersion ti Biblia manipud iti maysa a lalaki a simmarungkar iti barberiana. Dua a tawen kalpasanna naaddaan ni Nanang iti grabe a sakit ket naidalit agingga a natay. Nagsakit met ni Tatang, isu a dakami amin—ni Nanang, Tatang, ti kabsatko a ni Ana, ken siak—nakipagnaedkami kadagiti kabagianmi idiay siudad ti São Paulo.
Kabayatan ti panageskuelak idiay São Paulo, nagbalinak a napasnek a managbasa, nangruna kadagiti surat a mainaig iti historia. Nasdaawak ta pasaray nadakamat kadagitoy ti Biblia. Ti maysa a libro ti nobela, a binulodko iti publiko a libraria ti São Paulo, namin-adu a dinakamatna ti Sermon idiay Bantay. Iti dayta nga inkeddengko ti mangala iti Biblia tapno basaek a mismo dayta a sermon. Binirokko ti Biblia a nagun-od ni Tatang tawtawenen ti napalabas ket kamaudiananna nasarakak iti lansad ti maysa a lakasa, a nakailemmenganna iti pito a tawen.
Katoliko idi ti pamiliami, gapuna saanak a pulos a naparegta a mangbasa iti Biblia. Ita, iti bukbukodko, nasursurok a biroken dagiti kapitulo ken bersikulo. Napalalo ti ragsakko a nangbasa saan laeng a ti Sermon idiay Bantay no di pay ket ti intero a libro ni Mateo kasta met kadagiti sabsabali pay a libro ti Biblia. Ti kinapudno a naidatag kadagiti pannursuro ken milagro ni Jesus ti ad-adda a namagsiddaaw kaniak.
Gapu ta nautobko a naiduma unay ti relihion a Katoliko iti nabasak iti Biblia, rinugiak ti timmabuno iti Presbyterian Church, ket kinaduanak ni Ana. Ngem kaskasdi a nariknak ti kinakawaw. Sigagagar a binirbirokko ti Dios iti 17 a tawen. (Aramid 17:27) Iti maysa a namituen a rabii, bayat ti panagut-utobko, napanunotko, ‘Apay nga addaak ditoy? Aniat’ panggep ti biag?’ Bimmirokak iti naiputputong a disso iti paraangan, nagparintumengak, sa nagkararagak, ‘Apo Dios! Asinoka? Kasanoka a maam-ammo?’ Di nagbayag dimteng ti sungbat.
Panangadal iti Kinapudno iti Biblia
Maysa nga aldaw idi 1949, maysa a babai ti immasideg ken Tatang bayat a dimsaag iti lugan. Intukonanna [ni Tatang] kadagiti magasin a Pagwanawanan ken Agriingkayo! Nagsuskribir iti Pagwanawanan ken kiniddawna iti babai a sumarungkar iti pagtaenganmi, nga inlawlawagna nga adda dua nga annakna a tumabtabuno iti Presbyterian Church. Kabayatan ti isasarungkar ti babai, imbatianna ni Ana iti libro a Children ken rinugianna nga inyadalan iti Biblia. Idi agangay nakipagadalak.
Idi Nobiembre 1950 ti damo nga itatabunomi iti kombension dagiti Saksi ni Jehova. Sadiay a nairuar ti libro a “Mapapati Coma ti Dios,” ket intultuloymi ti panagadalmi iti Biblia nga inaramatmi dayta a libro kas giyami. Di nagbayag kalpasanna natarusanmi a nasarakanmin ti kinapudno, ket idi Abril 1951 nabautisarankami kas simbolo ti dedikasionmi ken Jehova. Nagdedikar ni Tatang sumagmamano a tawen kalpasanna ken natay a matalek iti Dios idi 1982.
Naragsak iti Amin-Tiempo a Panagserbi
Idi Enero 1954, idi agtawenak pay laeng iti 22, inawatdak nga agserbi iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova, a maawagan iti Bethel. Idi nakasangpetak sadiay, nasdaawak a nakaammo a maysa a lalaki nga in-inauna laeng iti dua a tawen ngem siak, ni Richard Mucha, ti manangaywan iti sanga. Idi 1955, idi adda panagkasapulan kadagiti adipen ti sirkito, kas pangawag idi kadagiti agdaldaliasat a manangaywan, maysaak kadagiti lima a lallaki a naawis a makiraman iti daytoy a serbisio.
Naibaonak idiay estado ti Rio Grande do Sul. Walo laeng ti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idi nangrugiak, ngem iti las-ud ti 18 a bulan naipasdek ti 2 a baro a kongregasion ken 20 a naiputputong a grupo. Iti daytoy a lugar ita, addan 15 a sirkito dagiti Saksi ni Jehova, a tunggal maysa addaan iti agarup 20 a kongregasion! Idi arinunos ti 1956, napakaammuanak a nabingay ti sirkitok iti uppat a babbabassit a pagserbian ti uppat nga adipen ti sirkito. Iti dayta a tiempo pinagsublidak idiay Bethel para iti baro a trabaho.
Iti pannakakellaat ken ragsakko, naibaonak idiay makin-amianan a Brazil kas adipen ti distrito, agdaldaliasat a ministro nga agserbi iti adu a sirkito. Addaan idi ti Brazil iti 12,000 a ministro a Saksi ni Jehova, ket adda dua a distrito ti pagilian. Nagserbi ni Richard Wuttke iti abagatan, ket siak iti distrito iti amianan. Sinanaydakami idiay Bethel a mangpaandar iti projector a mangipabuya kadagiti pelikula nga inaramid dagiti Saksi ni Jehova, ti The New World Society in Action ken The Happiness of the New World Society.
Naiduma unay ti panagbiahe kadagidi nga aldaw. Awan Saksi nga adda luganna, gapuna agdaliasatak babaen ti bilog, bangka, karison, kabalio, karuahe, trak, ken naminsan iti eroplano. Makaparagsak ti agtayab a manglabas iti kabakiran ti Amazon nga agdisso idiay Santarém, maysa a siudad nga adda iti nagtengngaan ti Belém iti wangawangan ti Amazon ken Manaus, ti kabesera ti Amazonas State. Sumagmamano laeng idi dagiti asamblea sirkito a pagserbian dagiti adipen ti distrito, gapuna ad-adu a panawen ti binusbosko iti panagipabuya kadagiti pelikula ti Sosiedad. Kadagiti daddadakkel a siudad, ginasut ti timmabuno.
Ti kangrunaan a namagsiddaaw kaniak idiay makin-amianan a Brazil isu ti rehion ti Amazon. Bayat nga agserserbiak sadiay idi Abril 1957, naglippias ti Amazon River ken dagiti waigna. Naaddaanak iti pribilehio a nangipabuya iti maysa kadagiti pelikula iti kabakiran, nga insab-itmi ti inaramidmi a tabing iti nagbaetan ti dua a kayo. Ti koriente a naaramat iti projector ket naggapu iti maysa a bangka a de motor a nakasanglad iti kabangibang a karayan. Dayta ti kaunaan pay laeng a pelikula a nabuya ti kaaduan iti tallaong.
Di nagbayag kalpasanna nagsubliak nga agserbi idiay Bethel, ket iti simmaganad a tawen, idi 1958, naaddaanak iti pribilehio a tumabuno iti nakallalagip a “Divine Will” nga Internasional nga Asamblea dagiti Saksi ni Jehova, idiay New York City. Dagiti delegado manipud iti 123 a pagilian karamanda kadagiti 253,922 a nangpunno iti Yankee Stadium ken iti kabangibang a Polo Grounds iti maudi nga aldaw dayta walo-aldaw a kombension.
Panangtagiragsak Kadagiti Panagbalbaliw iti Biagko
Di nagbayag kalpasan ti panagsublik idiay Bethel, naam-ammok ni Clara Berndt, ket nagkasarkami idi Marso 1959. Naidestinokami iti trabaho iti sirkito idiay estado ti Bahia, a nagserbianmi iti agarup makatawen. Sirarag-o a malaglagipmi pay laeng ken ni Clara ti kinapakumbaba, kinamanagpadagus, regta, ken ayat dagiti kakabsat sadiay; napanglawda iti material ngem nabaknangda kadagiti bunga ti Pagarian. Kalpasanna nayakarkami idiay Estado ti São Paulo. Idi 1960, sadiay a nagsikog ni baketko, ket kasapulan idi a panawanmi ti amin-tiempo a ministerio.
Inkeddengmi ti umakar iti maysa a lugar idiay estado ti Santa Catarina, a nakaipasngayan ni baketko. Ti anakmi, a ni Gerson, ti inauna kadagiti lima nga annakmi. Sinaruno ni Gilson idi 1962, ni Talita idi 1965, ni Tárcio idi 1969, ken ni Janice idi 1974. Gapu ken Jehova ken iti nasayaat a balakad nga ipapaayna, nabalinanmi a sinaranget ti karit iti panangpatanor kadakuada “iti disiplina ken panangiturong-panunot ni Jehova.”—Efeso 6:4.
Ibilangmi a napateg ti tunggal maysa kadagiti annakmi. Nasayaat unay ti panangyebkas ti salmista iti kaririknami: “Kitaenyo! Dagiti annak isuda ti pagpatawid ni Jehova.” (Salmo 127:3) Iti laksid dagiti parikut, naaywananmi dagiti annakmi a kas iti aramidenmi iti aniaman a “pagpatawid ni Jehova,” a silalagipkami kadagiti pannursuro a masarakan iti Saona. Nakaad-adu ti gunggona. Impaayannakami iti di mailadawan a rag-o idi a tunggal maysa kadagiti lima, nagsasarunoda a nangyebkas a mismo iti tarigagayda nga agpabautisar kas simbolo ti dedikasionda ken Jehova.—Eclesiastes 12:1.
Ti Panagpili Dagiti Annakmi
Di nagbayag kalpasan a naturposna ti kurso iti data processing, naragsakankam unay idi kinuna ni Gerson a kayatna ti agserbi idiay Bethel, iti kasta pinilina ti amin-tiempo a ministerio imbes a ti propesional a karera. Ngem idi damo narigatan ni Gerson iti biag iti Bethel. Kalpasan ti panangsarungkarmi kenkuana idi uppat a bulanna pay laeng idiay Bethel, natukay ti riknak iti kinaliday a nayanninaw iti rupana bayat ti ipapanawmi. Iti sarming ti kotsemi, nakitak a sipsiputannakmi agingga a nalabsanmi ti umuna a pagkurbaan iti kalsada. Napalalo ti panagarubos ti luak ta kasapulan nga isardengko iti igid ti kalsada sakbay nga ituloymi ti 700 a kilometro a biahemi nga agawid.
Idi agangay talaga a tinagiragsak ni Gerson ti Bethel. Kalpasan ti kaaddana sadiay iti gistay innem a tawen, inkallaysana ni Heidi Besser, ket nagserbida a dua idiay Bethel iti sabali pay a dua a tawen. Kalpasanna nagsikog ni Heidi, ket kasapulan a pumanawda. Ti balasitangda, ni Cintia, nga agtawen itan iti innem, makikuykuyog kadakuada iti trabahoda iti Pagarian.
Di nagbayag kalpasan ti damo a panangbisitami ken Gerson idiay Bethel, ni Gilson, a kalkalpas ti immuna a tawenna iti business administration, kinunana a kayatna met ti agserbi sadiay. Planona idi nga ituloy ti kursona iti negosio kalpasan ti panagserbina idiay Bethel iti makatawen. Ngem nagbalbaliw dagiti planona, ket nagtalinaed iti panagserbi idiay Bethel. Idi 1988 inasawana ni Vivian Gonçalves, maysa a payunir, kas pangawag kadagiti amin-tiempo a ministro. Nanipud idi, nagserserbida idiay Bethel.
Nagtultuloy ti rag-omi idi a ti maikatlo nga anakmi, ni Talita, pinilina ti agserbi kas payunir idi 1986 kalpasan a naturposna ti kurso a drafting. Tallo a tawen kalpasanna naayaban met idiay Bethel. Idi 1991 nakiasawa ken José Cozzi, a nagserserbin idiay Bethel iti sangapulo a tawen. Nagtalinaedda sadiay kas agassawa.
Naragsakankami manen ken ni baketko idi a ni Tárcio, ti sumaganad, inulitna manen ti isu met laeng a sasao a nangngegmin iti namitlo, “Tatang, kayatko ti mapan idiay Bethel.” Naawat ti aplikasionna, ket idi 1991 nangrugi met nga agserbi idiay Bethel, a sadiay ti nagnaedanna agingga idi 1995. Maragsakankami ta inaramatna ti pigsana kas agtutubo a mangitandudo iti interes ti Pagarian ni Jehova iti kastoy a pamay-an iti nasurok a tallo a tawen.
Ti buridekmi, ni Janice, inkeddengna ti agserbi ken Jehova ket nabautisaran iti edad a 13. Kabayatan ti panageskuelana, nagserbi iti makatawen kas auxiliary pioneer. Kalpasanna, idi Setiembre 1, 1993, nangrugi kas regular pioneer iti kongregasionmi ditoy siudad ti Gaspar.
Ti Dalan ti Balligi
Aniat’ sekreto iti panangtaginayon iti pamilia a nagkaykaysa iti panagdayaw ken Jehova? Diak patien nga adda datdatlag a pormula. Nangipaay ni Jehova iti balakad a masarakan iti Saona a suroten dagiti Kristiano a nagannak, gapuna rumbeng nga isut’ pakaiturongan amin a pammadayaw kadagiti nasayaat a resulta a tinagiragsakmi. Inkagumaanmi laeng a sinurot dagiti panangiwanwanna. (Proverbio 22:6) Amin dagiti annakmi natawidda kaniak ti Latin a sentimiento ken ti praktikal a kababalin dagiti Aleman manipud ken nanangda. Ngem ti kangrunaan a banag a nagun-odda kadakami isu ti naespirituan a tawid.
Naipamaysa ti biag ti pamiliami kadagiti interes ti Pagarian. Saan a nalaka ti panangipangpangruna kadagitoy nga interes. Kas pagarigan, narigatankami a mangtaginayon iti regular a panagadal ti pamilia iti Biblia, ngem saankam a pulos a simmuko. Maladagada pay laeng, intugotmi amin ida kadagiti Nakristianuan a gimong kasta met kadagiti asamblea ken kombension. Ti laeng sakit wenno dadduma pay nga emerhensia ti nanglapped kadakami a tumabuno. Mainayon pay, kimmuykuyogen kadakami dagiti ubbing iti Nakristianuan a ministerio kabayatan ti kinaganusda.
Idi agarup sangapulo ti tawenda, nangrugin nga agpaset dagiti ubbing iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro. Tinulonganmi ida a mangisagana kadagiti damo a pasetda, a pinarparegtami ida a mangaramat iti balabala imbes a manuskrito. Idi agangay, isudan ti mangisagana kadagiti bukodda a paset. Kasta met, idi agtawendan iti 10 agingga iti 12, tunggal maysa nangrugidan a makiraman a regular iti ministerio. Daytoy laeng ti ammoda a dana ti biag.
Dakkel unay ti naaramidan ti asawak, a ni Clara, iti panangpadakkel kadagiti annakmi. Kada rabii, idi nakaub-ubingda pay laeng—ti panawen a ti maysa nga ubing agsepenna a kas iti espongha amin a maisuro kenkuana—ibasaan ida ni Clara iti estoria ti Biblia ken saggaysaenna ida nga ikararagan. Ginundawayanna a naimbag ti panangusar kadagiti libro a Manipud Paraiso a Napucaw Agingga iti Paraiso a Naisubli, Panagimdeng iti Naindaklan a Mannursuro, ken Ti Librok dagiti Estoria ti Biblia.a Idi addan dagiti audio ken visual a katulongan nga inaramid dagiti Saksi ni Jehova, inaramatmi met dagitoy.
Ti kapadasanmi kas Kristiano a nagannak pasingkedanna a kasapulan dagiti annak ti inaldaw nga atension. Ti nasged nga ayat, personal nga interes, ken nawadwad a tiempo ket karaman kadagiti kangrunaan a kasapulan dagiti ubbing. Saanmi laeng a basta minatmatan dayta kas annongenmi a nagannak nga ipaay dagitoy a kasapulan iti amin a kabaelanmi no di ket inapitmi pay ti naindaklan a ragsak iti panangaramidmi iti kasta.
Pudno, makaparagsak kadagiti nagannak ti pannakakita iti kaitungpalan dagiti sasao iti Salmo 127:3-5: “Kitaenyo! Dagiti annak isuda ti pagpatawid ni Jehova; ket ti bunga ti tian isu ti panggunggonana. Kas kadagiti pana iti ima ti nabileg a lalaki, kasta dagiti annak ti agkabannuagan. Nagasat ti tao a ti tagubanna napno kadakuada.” Pudno a pinaragsaknakami ti panagserbi ken Jehova kas nagkaykaysa a pamilia!
[Footnote]
a Impablaak amin ti Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Ladawan iti panid 26]
Ni Antonio Santoleri a kaduana ti pamiliana