Panangipaay iti Tulong iti Tengnga Dagiti Rebbek
PUDNO a makomendaran ti panagregget ti tao a mangipaay iti tulong madagdagus kalpasan ti didigra. Adu a programa iti panangtulong ti nagbanag iti pannakaipatakder manen dagiti balay, panagtitipon manen dagiti pamilia, ken, kangrunaan iti amin, pannakaisalakan dagiti biag.
No dumteng ti didigra, gundawayan dagiti Saksi ni Jehova—ken agyamyamanda iti—aniaman a probision manipud kadagiti sekular a programa iti panangtulong. Kasta met, adda Nainkasuratan a rebbengenda nga ‘agaramid iti naimbag . . . nangnangruna kadagidiay nainaig [kadakuada] iti pammati.’ (Galacia 6:10) Wen, marikna dagiti Saksi a kasda la agkakabagian; ibilangda ti maysa ken maysa kas “kapamilia.” Daytat’ gapuna nga awaganda ti maysa ken maysa a “kabsat.”—Idiligyo ti Marcos 3:31-35; Filemon 1, 2.
Gapuna no maapektaran iti didigra ti sangakaarrubaan, naan-anay nga ikagumaan dagiti panglakayen a Saksi ni Jehova nga ammuen ti kasasaad ken kasapulan ti tunggal kameng ti kongregasion ket mangyurnosda iti kasapulan a tulong. Kitaenyo no kasano a pudno daytoy idiay Accra, Ghana; San Angelo, E.U.A.; ken Kobe, Japan.
Accra—“Kas Idi Kaaldawan ni Noe”
Nangrugi a nagtudo idi agarup alas 11 ti rabii, ket awan sarday ti panagbayakabakna iti adu nga oras. “Nakapigpigsa ti tudo ta di makaturog ti intero a pamiliak,” kuna ni John Twumasi, maysa kadagiti Saksi ni Jehova idiay Accra. Inawagan dayta ti Daily Graphic a “kas idi Kaaldawan ni Noe.” “Inkagumaananmi nga iyuli ti sumagmamano a napateg a bambanag,” kuna ni John, “ngem idi linuktanmi ti ruangan iti agdan, simrek ti danum ti layus.”
Namakdaar dagiti autoridad tapno pumanaw, ngem adu ti nagkitakit, a maamakda a ti maysa nga ongaong a balay—uray napno iti danum—nalabit serken dagiti mannanakaw. Saan a makapanaw dagiti dadduma uray kayatda. “Dimi maluktan ken nanang ti ruangan,” kuna ti agtutubo a babai nga agnagan Paulina. “Nagtultuloy a ngimmato ti danum, gapuna nagbataykami kadagiti kayo a bariles ken kimpetkami iti pasanggir ti atep. Kamaudiananna, idi agarup alas singko ti bigat, inalawdakami dagiti kaarrubami.”
Iti kabiitan a panawen, nagtignay dagiti Saksi ni Jehova. Isalaysay ti maysa a Kristiano a kabsat a babai nga agnagan Beatrice: “Sinapuldakami dagiti panglakayen iti kongregasion, ket nasarakandakami iti balay ti maysa a pada a Saksi, a nagkamanganmi. Tallo nga aldaw laeng kalpasan ti layus, dimteng dagiti panglakayen ken agkabannuag a kameng ti kongregasion a tumulong kadakami ket kinarusda dagiti pitak iti uneg ken ruar ti balaymi. Nangipaay ti Watch Tower Society kadagiti sabon, pangpatay iti mikrobio, pinta, kutson, ules, kawes, ken pagan-anay para kadagiti ubbing. Pinatulodandakami iti taraon dagiti kakabsat iti sumagmamano nga aldaw. Anian a pannakatukay ti riknak!”
Ipadamag ni John Twumasi, a nadakamat itay: “Imbagak kadagiti dadduma nga agab-abang a pinatulodannakami ti Sosiedadmi kadagiti sabon ken pangpatay iti mikrobio—nga umdas a pangdalus iti intero a balay. Agarup 40 nga agab-abang ti timmulong iti panagdalus. Intedko ti dadduma a sabon kadagiti kaarrubak, agraman ti maysa a lalaki a padi iti simbaan iti lugar. Sibibiddut nga impagarup dagiti katrabahuak nga ipakpakita laeng dagiti Saksi ni Jehova ti ayat iti karelihionanda.”
Inapresiar unay dagiti Kristiano a kakabsat ti naayat a tulong a naipaay kadakuada. Ingudo ni Kabsat Twumasi: “Nupay dakdakkel ti gatad dagiti banag a napukawko iti layus ngem kadagiti tulong, narikna ti pamiliak ken siak a gapu iti mangtukay-rikna nga itutulong ti Sosiedad, ad-adu nga amang ti nagun-odmi ngem iti napukawmi.”
San Angelo—“Kasla Kanibusananen ti Lubong”
Dagiti allawig a nangdadael iti San Angelo idi Mayo 28, 1995, pinag-utda dagiti kayo, tinukkolda dagiti poste ti koriente, ken impuruakda dagiti linia ti koriente kadagiti dalan. Adda kapartak a 160 kilometro kada oras ti angin, a nangdadael kadagiti patakder agpaay iti publiko. Nasurok a 20,000 a pagtaengan ti naawanan ti koriente. Kalpasanna nagtudo iti uraro. Impadamag ti National Weather Service ti “uraro a kadakkel ti bola ti golf,” kalpasanna ti “uraro a kadakkel ti bola ti softball,” ken kamaudiananna “uraro a kadakkel ti sua.” Makatitileng ti panagtinnagda. Kinuna ti maysa nga agindeg: “Kasla kanibusananen ti lubong.”
Mangipangpangta a kinaulimek ti simmaganad iti bagyo. In-inut a rimmuar dagiti tao kadagiti nabagyo a balayda tapno kitaenda ti nadadael. Naimuratan iti bulong dagiti kayo a nakatakder pay laeng. Arig nalatlatan dagiti balay a nakatakder pay laeng. Iti sumagmamano a lugar naabbungotan ti daga iti uraro a sangametro ti kapuskolna. Rinibu a tawa kadagiti pagtaengan ken lugan ti binuong ti bagyo, gapuna agsilapsilap dagiti rumek ti sarming agraman ti uraro a nangabbungot iti daga. “Idi nakaawidakon,” kuna ti maysa a babai, “nagtugawak lattan iti kotsek iti dalan ken nagsangit. Nakaro ti didigra, ta arigak la naimayeng.”
Sidadaras dagiti programa iti panangtulong ken dagiti ospital a nangipaay iti pinansial a tulong, materiales a pagbangon, pagagas, ken pammalakad. Makomendaran, adu nga indibidual a biktima met a mismo ti bagyo ti nangaramid iti amin a kabaelanda a tumulong iti sabsabali.
Nagtignay met dagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova. Inreport ni Aubrey Conner, panglakayen idiay San Angelo: “Apaman a nagsardeng ti bagyo, nagteleponokami tapno ammuen ti kasasaad ti tunggal maysa. Nagtitinnulongkami ken dagiti kaarrubami a di-Saksi a mangtapal kadagiti tawa, agikabil iti plastik kadagiti atep, ken manglagda kadagiti balay maibusor iti bagyo aginggat’ mabalin. Kalpasanna nangaramidkami iti rekord iti tunggal tao iti kongregasion a nadadael ti pagtaenganda. Agsangagasut a balay ti kasapulan a matarimaan, ket saan nga umdas dagiti materiales a naggapu iti tulong dagiti ahensia. Gapuna gimmatangkami iti kanayonan a materiales ken nangorganisar para iti trabaho. Iti pakadagupan, agarup 1,000 a Saksi ti nagboluntario a tumulong, agarup 250 kada ngudo ti lawas. Naggapuda iti aginggat’ 740 kilometro ti kaadayona. Sipipinget a nagtrabaho ti isuamin, masansan iti temperatura nga agarup 40°Celsius. Nagtrabaho a kaduami uray ti 70 ti edadna a kabsat a babai kada ngudo ti lawas malaksid iti naminsan, idi a matartarimaan a mismo ti balayna. Ket idi ngudo dayta a lawas adda iti rabaw ti atepna a tumultulong iti panagtarimaan!
“Masansan a mangngegmi a kuna dagiti agbuybuya, ‘Saan kadi a nagsayaat ket koman no kastoy ti aramiden dagiti dadduma a relihion kadagiti miembroda?’ Nasdaaw dagiti kaarrubami a makakita iti grupo ti 10 agingga iti 12 a boluntario (a pakairamanan dagiti kakabsat a babbai) a simmangpet a nasapa iti bigat ti Biernes iti pagtaengan ti maysa a pada a Saksi, a nakasagana a mangtarimaan wenno mangaramid pay ketdi iti intero nga atep a di matangdanan. Kaaduanna makompleto ti trabaho iti maysa a ngudo ti lawas. No dadduma, agtartrabahon ti maysa a taga-ruar a kontratista iti atep iti maysa a balay idi simmangpet ti grupomi iti kaabay a balay. Aglikkab sa agikabil iti kabbaro nga atepmi ken nadalusanmin ti paraangan sakbay a nalpasda ti trabahoda. Pasaray isardengda ti agtrabaho tapno laeng buyaendakami!”
Ingudo ni Kabsat Conner: “Kailiwminto amin dagiti kapadasan a tinagiragsakmi a sangsangkamaysa. Naam-ammomi ti tunggal maysa iti naiduma a panangmatmat babaen ti panangipakita ken nakaipakitaan iti nainkabsatan nga ayat a dimi pay napasaran nikaanoman. Nariknami a pangramanan laeng daytoy iti agbalinto a kasasaad iti baro a lubong ti Dios, a dagiti kakabsat agtitinnulongda gapu ta pudpudno a kayatda nga aramiden dayta.”—2 Pedro 3:13.
Kobe—“Rebba Dagiti Kayo, Palitada ken Bagi Dagiti Tao”
Nakasagana koma idi dagiti lumugar iti Kobe. Kinapudnona, kada Setiembre 1 rambakanda ti Aldaw ti Panangliklik iti Didigra. Agensayo dagiti ubbing iti eskuelaan para iti ginggined, agensayo dagiti militar iti panangisalakan babaen ti helikopter, ken iruar dagiti departamento nga agiddep iti uram dagiti makinada a mangtulad iti ginggined, a pangensaywan dagiti boluntario ti kinasigoda a mangisalakan iti uneg ti maysa a kadakkel ti siled a kahon a magunggunggon ken madaydayyeg a kasla pudpudno a ginggined. Ngem idi napasamak ti agpayso a kasasaad idi Enero 17, 1995, kasla awan mamaayna amin a panagsagsagana. Pinulpullo a ribu nga atep ti narba—banag a dipay pulos napasamak kadagiti makina a mangtultulad iti ginggined. Nabaliktad dagiti tren; nagnganga dagiti paset ti kalsada; bimtak dagiti tubo ti gas ken danum; nakusbo a kasla karton dagiti balay. Inladawan ti magasin a Time ti eksena kas “rebba dagiti kayo, palitada ken bagi dagiti tao.”
Kalpasanna naadda ti uram. Naggil-ayab dagiti patakder bayat a di makagunay dagiti napaay a bombero iti adu a milia ti kaatiddogna a trapik. Masansan a nasarakan dagidiay nakadanon kadagiti uram nga awan danum a maala iti nadadael a sistema ti danum ti siudad. “Naan-anay a panaglagaw iti damo nga aldaw,” kinuna ti maysa nga opisial. “Diak pay pulos nakarikna iti nakaro a kinaawan gaway iti panagbiagko, iti pannakaammok nga adu a tao ti nagaburan kadagidiay a maur-uram a balbalay. Ken iti pannakaammok nga awan maaramidak iti dayta.”
Iti pakadagupan, agarup 5,000 a tattao ti naikisap, ken agarup 50,000 a patakder ti narba. Addaan laeng ti Kobe iti kakatlo iti taraon a kasapulanna. Tapno maaddaan iti danum napilitan ti dadduma a mangala iti narugit a likido iti sirok dagiti bimtak a tubo ti danum. Adu kadagiti naawanan iti pagtaengan ti napan kadagiti pagkamangan, a dadduma kadagitoy ket narasionan iti taraon, a naipaayan ti tunggal tao iti sangapekkel nga innapuy kada aldaw. Di nagbayag nagsaknap ti di pannakapnek. “Awan ar-aramiden dagiti autoridad,” inreklamo ti maysa a lalaki. “No agtultuloy a mangnamnamakami kadakuada mataykami iti bisin.”
Dagus a nangorganisar iti bukodda dagiti kongregasion dagiti Saksi ni Jehova idiay Kobe ken kadagiti kabangibang a lugar. Kinuna ti maysa a piloto ti helikopter a direkta a nakakita iti trabahoda: “Napanak iti lugar a nadidigra idi aldaw ti ginggined ket nagtalinaedak iti makalawas sadiay. Idi nakagtengak iti maysa a pagkamangan, nagulo ti amin. Awan maar-aramid a panangtulong. Dagiti laeng Saksi ni Jehova ti napan a dagus iti lugar, a mangar-aramid kadagiti banag a kasapulan.”
Kinapudnona, adu pay ti masapul nga aramiden. Sangapulo a Kingdom Hall ti saanen a mabalin nga usaren, ken nasurok nga 430 a Saksi ti naawanan iti pagtaengan. Adda kanayonan pay a 1,206 a a pagtaengan a pagnanaedanda ti kasapulan a matarimaan. Saan la a dayta no di pay ket dagiti pamilia ti 15 a Saksi a natay iti didigra ti agkasapulan unay iti pannakaliwliwa.
Agarup 1,000 a Saksi iti aglikmut ti pagilian ti nangiboluntario iti panawenda a tumulong iti panagtarimaan. “Idi nagtrabahokami iti balay dagiti estudiante iti Biblia a di pay nabautisaran,” kuna ti maysa a kabsat, “kanayondakam a pagsaludsodan, ‘Mano ti rumbeng a bayadanmi agpaay amin iti daytoy?’ Idi imbagami kadakuada a ti trabaho ket sinuportaran dagiti kongregasion, nagyamanda kadakami, a kunkunada, ‘Ti naadalmi ket pudpudno itan!’”
Adu ti nasdaaw iti napartak ken naan-anay a panagtignay dagiti Saksi iti didigra. “Nasdaawak unay,” kuna ti piloto a nadakamat itay. “Aw-awaganyo ti maysa ken maysa a ‘brother’ ken ‘sister.’ Nakitak no kasano ti panagtitinnulongyo; talaga a maysakayo a pamilia.”
Nakasursuro dagiti mismo a Saksi iti napapateg nga adal manipud iti ginggined. Inamin ti maysa a kabsat a babai: “Kanayon a pinampanunotko a bayat a dumakdakkel ti organisasion, ad-adda a narigrigat ti mangipakita iti personal a pannakaseknan.” Ngem ti naayat a panangaywan a napasaranna ti nangbalbaliw iti panangmatmatna. “Ammok itan nga ay-aywanannatayo ni Jehova saan laeng a kas maysa nga organisasion no di pay met kas indibidual.” Nupay kasta, asidegen ti permanente a bang-ar manipud kadagiti didigra.
Asidegen ti Permanente a Bang-ar!
Segseggaan dagiti Saksi ni Jehova ti panawen inton saanen a parigaten dagiti didigra ti biag ken pagbiagan dagiti tattao. Iti baro a lubong ti Dios, masursuruanto ti tao a makitinnulong iti aglawlaw ti daga. Bayat a tallikudan ti tattao dagiti inaagum nga aramid, saandanton a maapektaran kadagiti natural a pagpeggadan.
Mainayon pay, siguraduento ni Jehova a Dios—ti Namarsua kadagiti puersa ti nakaparsuaan—a ti natauan a pamiliana ken dagiti parsuana ditoy daga saandanton a pulos nga agpeggad kadagiti puersa ti nakaparsuaan. Iti kasta agbalinto ti daga a pudpudno a paraiso. (Isaias 65:17, 21, 23; Lucas 23:43) Sidadayag a matungpalto ti padto iti Apocalipsis 21:4: “Punasennanto ti amin a lua kadagiti matada, ket awanton ni patay, awanto metten ti panagleddaang wenno panagsangit wenno ut-ot. Dagiti immuna a bambanag naglabasdan.”
[Ladawan iti panid 5]
Ipakpakita ni Beatrice Jones (kannigid) no kasano ti panagkikinnapetda tapno makaballasiwda iti danum ti layus
[Ladawan iti panid 6]
Itutulong kalpasan dagiti allawig