Panagrag-o ken Jehova iti Baet Dagiti Pakasuotan
KAS INSALAYSAY NI GEORGE SCIPIO
Idi Disiembre 1945, naidalitak iti ospital ken enteramente a paralisado malaksid kadagiti ima ken sakak. Impagarupko a temporario laeng daydi a kasasaadko, ngem saan idin a namnamaen dagiti dadduma a makapagnaakto pay. Anian a suot dayta para iti nakasalsalun-at a 17-anyos! Diak maawat a kasta ti pagbanagak. Nakaad-adu ti planok, a karaman iti dayta ti ipapan idiay Inglatera a kaduak ti amok iti sumaganad a tawen.
NABIKTIMAAK iti epidemia a poliomyelitis a nagraira iti pagnanaedanmi nga isla ti St. Helena. Pinapatayna ti 11 a tattao ken adu ti binaldadona. Bayat a naidalitak, adu ti panawenko a nangutob iti ababa a biagko ken iti masakbayak. Kabayatan dayta, nangrugi a mautobko a nupay agsagsagabaak adda panggapuak nga agrag-o.
Nanumo a Nangrugian
Agtawenak iti lima idi 1933. Polis idi ni tatangko a Tom ken diakono iti Baptist Church. Iti dayta a tiempo, adda sumagmamano a libro a nagun-odna iti dua a Saksi ni Jehova nga agserserbi kas amin-tiempo nga ebanghelisador, wenno payunir, a bimmisita iti isla iti apagbiit.
Maysa kadagita a libro ti The Harp of God. Inusar dayta ni tatang iti panangyadalna ti Biblia iti pamiliami ken iti sumagmamano nga interesado. Nauneg dagiti linaonna ken diak unay natartarusan. Ngem marmarkaak idi ti Bibliak iti tunggal kasuratan a mapagsasaritaanmi. Di nagbayag nautob ni tatang a kinapudno ti ad-adalenmi ken naiduma dayta iti ikaskasabana iti Baptist Church. Rinugianna nga ibaga dayta kadagiti sabsabali ken inkasabana iti pulpito nga awan Trinidad, awan umap-apuy nga impierno, ken awan imortal a kararua. Nangpataud daytoy ti riribuk iti kapilia.
Idi agangay, tapno marisut ti isyu, naangay ti miting iti kapilia. Insaludsodda, “Siasino ti sumuporta kadagiti Baptist?” Kaaduan kadakuada ti simmuporta. Kalpasanna insaludsodda, “Siasino ti sumuporta ken Jehova?” Agarup 10 wenno 12 ti nagitayag. Napapanawda iti kapilia.
Daytoy ti nanumo a nangrugian ti baro a relihion idiay St. Helena. Nakiuman ni tatang iti hedkuarter ti Watch Tower Society idiay Estados Unidos ken nagkiddaw iti transcription machine a pangipatokaran kadagiti palawag iti publiko a naibatay iti Biblia. Naibaga kenkuana a dakkel unay dayta a maipatulod idiay St. Helena. Nangipatulodda iti basbassit a ponograpo, ket idi agangay nagpedido pay dagiti kakabsat iti dua. Pinagnada ken nagluganda iti asno a nanglikmut iti isla, nga indanonda ti mensahe kadagiti tattao.
Bayat a naisaknap ti mensahe, nagsaknap met ti ibubusor. Idiay eskuelaanmi, kastoy ti kankantaen dagiti ubbing: “Dumngegkayo amin, dumngegkayo amin, dakayo a bunggoy ni Tommy Scipio nga agus-usar iti ponograpo!” Nakaro daytoy a suot para kaniak, kas maysa nga ubing nga agtarigagay iti anamong dagiti kaeskuelaanna. Aniat’ nakatulong kaniak nga agibtur?
Kas maysa a dakkel a pamilia—a buklen ti innem nga annak—regular idi ti panagadalmi iti Biblia a sangapamiliaan. Basaenmi met a sangsangkamaysa ti Biblia iti kada agsapa sakbay a mammigatkami. Di pagduaduaan a daytoy ti nakatulong iti pamiliami nga agtultuloy a matalek iti kinapudno iti panaglabas dagiti tawen. Impategko a mismo ti Biblia uray idi ubingak pay, ket iti panaglabas dagiti tawen, nayugalik ti regular a panagbasa iti Biblia. (Salmo 1:1-3) Idi nagsardengakon nga ageskuela idi agtawenak iti 14, natibkeren ti pundasionko iti kinapudno, ken addan naimpusuan a panagbutengko ken Jehova. Daytoy ti nakatulong kaniak nga agrag-o ken Jehova iti baet dagidiay a pakasuotan.
Ad-adu pay a Suot ken Rag-o
Kabayatan ti pannakaidalitko, pinampanunotko dagiti napalabas a tawtawen ken no anianto ti masakbayak. Yantangay nagadalak iti Biblia, ammok a daytoy a sakit ket saan a suot wenno dusa a gapuanan ti Dios. (Santiago 1:12, 13) Nupay kasta, nakaro a suot daydi a polio, ken nagtultuloy a nariknak dagiti epektona iti unos ti panagbiagko.
Idi maimbaganakon, agsursuroak manen a magna. Awan metten ti pigsa ti dadduma a piskel kadagiti takiagko. Diak mabilang no mamin-ano a matuangak iti inaldaw. Nupay kasta, buyogen ti napasnek a panagkararag ken agtultuloy a panagregget, idi 1947, makapagnaakon nga agsarukod.
Iti dayta a tiempo, nagduyosak iti maysa a balasang a kapammatiak, ni Doris. Awan pay iti panunotmi ti panagasawa gapu ta ubbingkam pay, ngem nagutugotak nga ad-adda a mangparang-ay iti pannagnak. Nagikkatak met iti trabahok gapu ta di umdas ti sueldo a pangsustentok iti asawaek, ket nangipasdekak iti bukodko a dental laboratory, nga immaneharko iti simmaruno a dua a tawen. Nagkasarkami idi 1950. Nakaurnongakon idi iti igatangko iti bassit a lugan. Mailugankon dagiti kakabsat kadagiti gimong ken iti tay-ak ti serbisio.
Teokratiko nga Irarang-ay iti Isla
Idi 1951 imbaon ti Sosiedad ti immuna a pannakabagida kadakami a ni Jacobus van Staden, agkabannuag a lalaki a taga South Africa. Kaak-akarmi idi iti nalawa a balay, isu a mabalinmi a pasangbayen iti intero a makatawen. Tangay bukodko ti trabahok, adu ti tiempomi nga agkuyog a mangasaba, ket adu ti napapateg a banag a naadalko kenkuana.
Ni Jacobus, nga aw-awaganmi idi iti Koos, inorganisarna dagiti regular a gimong ti kongregasion, a siraragsak a tinabunuanmi amin. Parikutmi idi ti panagbiahe gapu ta dua laeng ti pagiluganan kadagiti amin nga interesado. Lasonglasong ken katurturodan ti teritoria, ket manmano idi ti nasayaat a kalsada. Gapuna, narigat a trabaho ti mangipan kadakuada amin kadagiti gimong. Dadduma ti mangrugin a magna iti parbangon. Mangiluganak iti tallo iti bassit a kotsek sa idissaagko ida no medio makaadayokamin. Dumsaagda sada ituloy ti magna. Agbueltaak, mangiluganak pay iti tallo sa idissaagko ida inton medio makaadayokamin, saak agsubli. Pagangayanna, babaen iti daytoy makatabunoda amin iti gimong. Kalpasan ti gimong, kasta met laeng ti aramidenmi no itulodmi ida nga agawid.
Insuronakami met ni Koos no kasano ti mangipaay kadagiti epektibo a presentasion iti binalaybalay. Adu ti nagsasayaat a kapadasanmi ken saan unay a nasayaat ti dadduma. Ngem ti rag-omi iti tay-ak ti ministerio linab-awanna amin a suot a pinataud dagiti bumusbusor iti panangasabami. Nagkaduakami ken Koos iti maysa nga agsapa. Bayat nga umas-asidegkami iti ruangan, naallingagmi nga adda timek iti uneg. Nangngegmi nga adda lalaki nga agbasbasa iti Biblia. Mangngegmi a basbasaenna a nabatad dagiti pamiliar a sasao ti Isaias kapitulo 2. Idi makadanon iti bersikulo 4, nagtuktokkami iti ruangan. Pinastreknakami ti nasingpet a lakay, ket inusarmi ti Isaias 2:4 tapno ilawlawagmi kenkuana ti naimbag a damag maipapan iti Pagarian ti Dios. Nairugi a nayadalan iti Biblia nupay narigat unay a danonen ti pagnanaedanna. Masapul a sumalogkami iti maysa a turod, bumallasiwkami iti karayan babaen ti panagkalangtay iti batbato, sumang-at iti maysa pay a turod, sakami sumalog iti balayna. Ngem nagsayaat ti resultana. Inawat daytoy naemma a lakay ti kinapudno ket nabautisaran. Tapno makapan kadagiti gimong, magna babaen iti dua a sarukod agingga iti lugar a mabalinko a pangiluganan kenkuana. Idi agangay, natay kas matalek a Saksi.
Kagura ti hepe ti polisia ti trabahomi ket namin-adu nga impangtana nga ideportana ni Koos. Maminsan iti makabulan a paayabanna ni Koos tapno palutpotenna. Ad-adda ti pungtotna gapu iti kanayon a panangsungbat ni Koos kenkuana a direkta manipud iti Biblia. Tunggal paayabanna ni Koos ballaaganna a masapul nga isardengnan ti mangasaba, ngem kanayon met a makasabaan tunggal kasaritana ni Koos. Nagtultuloy ti panangbusorna iti trabaho uray idi nakapanawen ni Koos iti St. Helena. Idi kuan, pagammuan ta nagsakit ken kimmuttong unay daytoy a hepe, idinto ta nagbaked ken nagpigsa a lalaki. Saan nga ammo dagiti doktor no ania ti sakitna. Kas resultana, pimmanaw iti isla.
Bautismo ken Agtultuloy nga Irarang-ay
Kalpasan ti tallo a bulan a kaadda ni Koos iti isla, napanunotna a mayanatup ti panangbautisar. Narigat ti agbirok iti nasayaat a pagitaneban. Inkeddengmi ti mangkali iti dakkel nga abut, sinementomi, sa sinakduanmi. Iti daydi a rabii sakbay ti bautismo, nagtudo, ket kinabigatanna naragsakankami ta napnon ti abut agingga iti ngarabna.
Iti dayta nga agsapa ti Domingo impaay ni Koos ti palawag iti bautismo. Idi pinagtakderna dagiti kandidato iti bautismo, duapulo ket innemkami a timmakder a nangsungbat kadagiti saludsod iti bautismo. Dakami ti naaddaan iti pribilehio kas kaunaan a Saksi a nabautisaran iti dayta nga isla. Dayta ti karagsakan nga aldaw iti biagko gapu ta kanayon a pakadanagak idi amangan no dumteng ti Armagedon a diak pay nabautisaran.
Idi agangay nabuangay ti dua a kongregasion, maysa idiay Levelwood ken maysa idiay Jamestown. Kada lawas, tallo wenno uppatkami nga agbiahe iti 13 a kilometro a mapan iti maysa a kongregasion tapno idaulomi ti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro ken Gimong iti Serbisio iti rabii ti Sabado. Kalpasan ti panangasaba iti agsapa ti Domingo, agawidkamin ken angayenmi ti isu met laeng a gimong, agraman ti Panagadal iti Pagwanawanan iti mismo a kongregasionmi iti malem ken iti rabii. Gapuna, okupadokami unay kadagiti makaparagsak a teokratiko nga aramid iti ngudo ti lawas. Il-iliwek idi ti mangasaba iti amin-tiempo, ngem adda supsuportarak a pamilia. Isu nga idi 1952, nagsubliak nga agserbi iti gobierno kas dentista.
Nangrugi idi 1955 ti tinawen nga ibibisita dagiti agdaldaliasat a pannakabagi ti Sosiedad, dagiti manangaywan ti sirkito, iti dayta nga isla. Idiay balay ti pagyananda kabayatan ti ibibisitada. Nagsayaatda nga impluensia iti pamiliami. Iti dayta met laeng a tiempo, naaddaanak met iti pribilehio a makiraman iti panangipabuya kadagiti tallo a film ti Sosiedad iti intero nga isla.
Ti Makaparagsak a Divine Will nga Asamblea
Idi 1958, tapno matabunuak ti Divine Will nga Internasional nga Asamblea idiay New York, naglusulosak manen iti serbisiok iti gobierno. Napateg unay iti biagko daydi nga asamblea—maysa a gundaway a nangted kaniak iti adu a pakaigapuan ti panagrag-o ken Jehova. Gapu ta awan regular a biahe a mapan iti isla, awankami sadiay iti lima ket kagudua a bulan. Nagpaut ti asamblea iti walo nga aldaw, ken nangrugi dagiti sesion iti alas nuebe ti bigat agingga iti alas nuebe ti rabii. Ngem diak pulos nabannog, ken sinegseggaak dayta iti kada aldaw. Pribilehiok ti nangirepresentar iti St. Helena iti dua a minuto kabayatan ti programa. Makapanerbios ti agpalawag kadagiti nakaad-adu a tattao idiay Yankee Stadium ken Polo Grounds.
Ti asamblea pinabilegna ti determinasionko nga agpayunir. Nangnangruna a makaparegta ti palawag publiko nga “Agturay ti Pagarian ti Dios—Asideg Kadin ti Panungpalan ti Lubong?” Kalpasan ti asamblea, binisitami ti hedkuarter ti Sosiedad idiay Brooklyn ken pinasiarmi ti paktoria. Nakisaritaak ken Kabsat Knorr, agdama idi a presidente ti Watch Tower Society, maipapan iti pagdurdur-asan ti trabaho idiay St. Helena. Kinunana a tarigagayanna ti bumisitanto iti dayta nga isla. Nangyawidkami kadagiti nairekord a tape dagiti amin a palawag agraman adu a motion picture ti asamblea nga iburaymi iti pamilia ken kadagiti gagayyem.
Naragpat ti Kalat a Panagserbi iti Amin-Tiempo
Idi nakaawidakon, indiayada ti panagsublik iti dati a trabahok, yantangay awan dentista iti isla. Nupay kasta, inlawlawagko a rantak ti sumrek iti amin-tiempo a ministerio. Kalpasan ti adu a negosasion napagtulagan a makapagtrabahoak iti tallo nga aldaw iti makalawas, ngem nangatngato ti sueldo no idilig idi agtartrabahoak iti innem nga aldaw iti makalawas. Pudno ti sasao ni Jesus: “Itultuloyyo, ngarud, a sapulen nga umuna ti pagarian ken ti kinalintegna, ket isuamin dagitoy sabsabali pay a bambanag mainayondanto kadakayo.” (Mateo 6:33) Marigatanak idi nga agdaliasat iti naturod a teritoria ti isla gapu kadagiti kimmapuyen a sakak. Nupay kasta, nagpayunirak iti 14 a tawen ket adu ti natulongak a kailiak iti dayta nga isla a nangammo iti kinapudno. Talaga a pakaigapuan dayta ti napalaus a panagrag-o.
Idi 1961 kayatnak nga ibaon ti gobierno idiay Fiji Islands para iti libre a dua a tawen a panagsanay tapno agbalinak a naan-anay a kualipikado a dentista. Indiayada pay a sumurot ti pamiliak. Makagargari daytoy a tukon, ngem kalpasan ti napasnek a panangusig, diak inawat dayta. Diak kayat a panawan dagiti kakabsat iti kasta a kabayag ken diak kayat nga isakripisio ti pribilehiok nga agserbi a kaduada. Marurod unay ti nangato nga opisial ti medisina a nangorganisar iti biahe. Kinunana: “No ti pampanunotem ket asideg unayen ti panungpalan, mausarmo pay met laeng ti kuarta a mateggedam.” Ngem natibker ti determinasionko.
Iti simmuno a tawen naawisak idiay South Africa a tumabuno iti Kingdom Ministry School, makabulan a panagsanay dagiti manangaywan ti kongregasion. Naipaayankami iti nagpateg nga instruksion a timmulong kadakami nga ad-adda pay nga epektibo a mangasikaso kadagiti trabahomi iti kongregasion. Kalpasan ti panageskuela, naipaayanak iti kanayonan a pannakasanay babaen ti pannakikaduak iti agdaldaliasat a manangaywan. Kalpasanna siak ti nagserbi kadagiti dua a kongregasion idiay St. Helena iti nasurok a sangapulo a tawen kas suno a manangaywan ti sirkito. Idi agangay, addadan sabsabali a kualipikado a kakabsat, ket nagsisinnublatkami nga agbisita.
Kabayatanna, immakarkami manipud Jamestown ket napankami idiay Levelwood, yantangay ad-adda nga agkasapulanda sadiay. Nagnaedkami sadiay iti sangapulo a tawen. Okupadoak unay iti daytoy a tiempo—agpaypayunir, agtrabahoak iti gobierno iti tallo nga aldaw iti makalawas, ken adda imaneharko a bassit a groseria. Malaksid iti dayta, asikasuek dagiti trabaho iti kongregasion, ken agpadpadakkelkami idi nga agassawa iti uppat nga annak. Tapno makaanges iti nalukay, nagikkatak iti tallo nga aldaw a trabahok, inlakomi ti groseria, ket napankami a sangapamiliaan idiay Cape Town, South Africa, tapno agbakasion iti tallo a bulan. Kalpasanna immakarkami idiay Ascension Island ket nagnaedkami sadiay iti makatawen. Iti dayta a tiempo, adu ti natulonganmi a gimmun-od iti umiso a pannakaammo maipapan iti kinapudno a linaon ti Biblia.
Iti panagsublimi idiay St. Helena, nagsublikami idiay Jamestown. Pinasayaatmi ti balay a kasilpo ti Kingdom Hall. Tapno adda pagbiagmi, nagtinnulongkami ken John nga anakko a nangtarimaan iti maysa a trak a Ford ket pinagbalinmi nga ice-cream van. Lima a tawen a naglaklakokami iti sorbetes. Di nagbayag kalpasan ti panangirugimi iti negosio, naaksidenteak iti van. Nabaliktad dayta ket napandagan dagiti sakak. Gapu iti dayta, naparalisado dagiti gurongko, ket nagpaungarak iti tallo a bulan.
Dagiti Nabaknang a Bendision iti Napalabas ken ti Masanguanan
Iti panaglabas dagiti tawen, nakaad-adu ti bendision kadakami—a dagita ti ad-adda pay a pakaigapuan ti panagrag-o. Maysa kadagitoy isu ti itatabunomi iti kombension nasional idiay South Africa idi 1985 ken panangpasiarmi iti baro a pagtaengan a Bethel, a madama pay laeng idi a maipatpatakder. Maysa pay, nakatulongkami met ken ni John nga anakko iti pannakaibangon ti nagpintas nga Assembly Hall iti asideg ti Jamestown. Maragsakankami met ta tallo kadagiti annakmi ti agserserbi kas panglakayen, ken agserserbi ti maysa nga apokomi idiay Bethel ti South Africa. Ken pudno a nagapitkami iti naruay a rag-o ken pannakapnek gapu iti panangtulongmi kadagiti adu a nanggun-od iti umiso a pannakaammo iti Biblia.
Saan unay a nalawa ti tay-ak a pangasabaanmi, nga addaan laeng iti agarup 5,000 a tattao. Nupay kasta, nagsasayaat dagiti resulta ti masansan a panangulit-ulitmi iti teritoria. Manmano ti di mangraem kadakami. Pagaammo a mannakigayyem dagiti tattao iti St. Helena, ket kablaawandaka iti sadinoman a papanam—uray magmagnaka iti kalsada wenno agmanmanehoka. Nabigbigko a no am-ammom a naimbag dagiti tattao, nalaklakada a makasabaan. Addaankamin iti 150 nga agibumbunannag, nupay adun ti napan iti ballasiw taaw.
Yantangay dadakkelen dagiti annakmi ken simminadan, dakdakami manen ken ni baketko, kalpasan ti 47 a tawen a panagdennami nga agassawa. Ti nasungdo nga ayat ken suportana kadagiti napalabas a tawen isu ti nakatulong kaniak nga agtultuloy nga agserbi ken Jehova a siraragsak iti laksid dagiti pakasuotan. Kumapkapuyen ti salun-atmi, ngem inaldaw a mapabpabaro ti naespirituan a bilegmi. (2 Corinto 4:16) Dakami a sangapamiliaan ken aggagayyem segseggaanmi ti nakaskasdaaw a masanguanan inton maisubli ti pisikal a salun-atko a nasaysayaat pay ketdi ngem idi agtawenak iti 17. Il-iliwek unay ti agbalin a perpekto iti amin a banag ken, kangrunaanna, ti agnanayon a panagserbik iti naayat ken nadungngo a Diostayo, ni Jehova, ken iti agturturayen nga Ari a dinutokanna, ni Jesu-Kristo.—Nehemias 8:10.
[Ladawan iti panid 26]
Ni George Scipio ken ti tallo nga annakna nga agserserbi kas panglakayen
[Ladawan iti panid 29]
Ni George Scipio ken ni baketna a Doris