Ti Misterio ti Panagsakit

AGSIKA NI UBING NGA OWMADJI. Madanagan ni Hawa nga inana a maugotan ti anakna; nadamagna a kasta ti impatay ti anak ti kasinsinna idiay purokda. Kayat ti lola ni Owmadji, a katugangan ni Hawa, a maipan ti ubing iti erbolario. “Dakes nga espiritu ti namagsakit iti ubing,” kunana. “Dimo ngamin kayat nga iyaruat kenkuana ti anib kas proteksion, ket ita mangrugin dagiti problema!”

GAGANGAY ti kastoy a pasamak iti adu a pagilian. Ginasut a milion ti mamati a dagiti dakes nga espiritu ti di makita a pakaigapuan ti panagsakit. Pudno kadi daytoy?

Panangpataud iti Misterio

Nalabit diyo patien a mismo a dagiti dakes nga espiritu ti mangpatpataud iti sakit. Kinapudnona, mabalin a masdaawkayo no apay a patien dayta dagiti dadduma, yantangay pinaneknekan dagiti sientipiko a virus ken bakteria ti makagapu iti kaaduan a sakit. Ngem laglagipenyo a saan a dati nga ammo ti tao dagitoy nagbabassit nga organismo a mangpatpataud iti sakit. Idi laeng maika-17 a siglo, idi napartuat ni Antonie van Leeuwenhoek ti mikroskopio, a makita ti tao dagiti babassit nga organismo. Nupay kasta, idi laeng maika-19 a siglo a nangrugi a maawatan ti siensia ti nakainaigan dagiti bakteria ken virus iti sakit babaen kadagiti natakuatan ni Louis Pasteur.

Yantangay di ammo iti kaaduan a paset ti pakasaritaan ti tao dagiti pakaigapuan ti sakit, adu ti napataud nga inaanito a kapanunotan, agraman ti teoria a dagiti dakes nga espiritu ti mangpatpataud iti amin a sakit. Nangted ti The New Encyclopædia Britannica iti maysa a pamalatpatan no kasano a mabalin a nangrugi daytoy. Kunana a pinadas dagiti nagkauna nga erbolario dagiti nadumaduma a klase ti ramramut, bulbulong, ken aniaman nga ammoda a mabalin a pangagas. Agkorri dagitoy no maminsan. Sa pakuyogan dagiti erbolario ti pamay-anda a mangagas kadagiti inaanito a seremonia ken ug-ugali, tapno mailimed ti talaga a nakaagas. Masigurado ngarud ti erbolario nga isu ti pagpaagasandanto manen. Iti kastoy a wagas, adda misterio a nangabbungot iti panangagas, ket naguyugoy dagiti tattao nga agpannuray iti datdatlag a tulong.

Nagtultuloy dagitoy a nakayugalian a pamay-an ti panangagas iti sumagmamano a pagilian. Adu ti agkuna a ti panagsakit ket gapuanan ti espiritu dagiti pimmusay a kapuonan. Kuna ti dadduma a ti Dios ti mamagsakit kadatayo a kas dusa gapu iti basbasoltayo. Uray dagiti tattao a makaammo iti biolohikal a kasasaad ti sakit, mabalin a kaamakda latta dagiti datdatlag a puersa.

Gundawayan dagiti mangkukulam ken erbolario daytoy a panagamak a pangsikap kadagiti tattao. Ania ngarud ti rumbeng a patientayo? Makatulong kadi ti iyuuman kadagiti espiritu para iti pannakaagas? Ania ti kuna ti Biblia?