Insurodakami Dagiti Dadakkelmi nga Agayat iti Dios

AS INSALAYSAY NI ELIZABETH TRACY

Puersaan nga inruar dagiti armado a lallaki da Nanang ken Tatang iti kotse. Sakbayna, dagitoy a lallaki ti nangriribuk kadakami iti dayta met la nga aldaw. Dakami la ken ni manangko ti nabati iti uneg ti lugan iti makinlikud a tugaw. Dimi ammo no makitaminto pay dagiti dadakkelmi. Ania ti nangiturong iti daytoy nakabutbuteng a kapadasan iti asideg ti Selma, Alabama, E.U.A., idi 1941? Ket ania ti pakainaigan dagiti nasursuromi kadagiti dadakkelmi iti daytoy a pasamak?

NI TATANGKO, nga agnagan Dewey Fountain, ket pinadakkel ti kabagianmi iti maysa nga away idiay Texas kalpasan a pimmusay dagiti nagannak kenkuana idi isu ket maladaga pay laeng. Idi agangay nagtrabaho iti maysa a lugar a paggapuan ti petroleo. Idi 1922, idi agtawen iti 23, inkallaysana ni Winnie, maysa a napintas a balasang a taga Texas, ket implanoda nga agnaed iti maysa a lugar ken agpamilia.

Nangibangon iti balay iti kakaykayuan iti makindaya a deppaar ti Texas nga asideg iti bassit nga ili ti Garrison. Nadumaduma ti immulana sadiay, agraman kapas ken mais. Nagtaraken met iti amin a kita ti dinguen. Idi agangay, naipasngaykami​—ni Dewey junior idi Mayo 1924, ni Edwena idi Disiembre 1925, ket siak idi Hunio 1929.

Panangadal iti Kinapudno iti Biblia

Impagarup da Nanang ken Tatang a maaw-awatanda ti Biblia gapu ta naikamengda iti Church of Christ. Ngem idi 1932, imbati ni G.W. Cook ken ni Monroe Fountain a manong ni Tatang dagiti libro a Deliverance ken Government, nga impablaak ti Watch Tower Society. Gapu ta magagaran a mangiranud iti dadakkelko kadagiti maad-adalna, masansan nga umay ni Monroe iti oras ti pammigat, mangbasa iti maysa nga artikulo ti The Watchtower, sa “di inggagara” a mabatina ti magasin. Kalpasanna, basaenton da Nanang ken Tatang.

Iti maysa nga agsapa ti Domingo, inawis ni ulitegko a Monroe ni Tatang iti balay ti maysa a kaarruba tapno agadal iti Biblia. Impasiguradona a masungbatan ni Mr.Cook manipud Biblia ti amin a saludsodna. Idi simmangpet ni Tatang manipud iti dayta a panagadal, sigagagar a kinunana iti pamilia: “Nasungbatan amin a saludsodko ken addada pay naammuak! Kunak no ammok aminen, ngem idi rinugian nga ilawlawag ni Mr.Cook ti maipapan iti impierno, kararua, panggep ti Dios iti daga, ken no kasano nga ibanag dayta ti Pagarian ti Dios, naamirisko nga awan gayam ti ammok maipapan iti Biblia!”

Arig paguurnongan ti tattao ti balaymi. Umay bumisita dagiti kakabagian ken gagayyem, maisagana dagiti fudge ken popcorn ball, sa agkakantada bayat nga agpipiano ni Nanang. Dagitoy a panaglalangen ti in-inut a nagbalin a panagsasarita maipapan kadagiti suheto iti Biblia. Nupay dimi matarusan nga ubbing ti amin a pagsasaritaanda, talaga a nabatad a nasged ti panagayat dagiti dadakkelmi iti Dios ken ti panangipategda iti Biblia ket nakapatanor ti tunggal maysa kadakami nga annakda iti kasta met la a panagayat iti Dios ken panangipateg iti Saona.

Adda met dagiti pamilia a nangipalubos iti linawas a diskusion iti Biblia iti pagtaenganda, a masansan a naisentro iti tema ti kabaruan a magasin a Pagwanawanan. No dagiti pamilia iti kabangibang nga il-ili ti Appleby ken Nacogdoches ti pakaangayan dagiti gimong, aglilinnetletkami iti luganmi a Model A Ford a mapan sadiay, aniaman ti paniempona.

Panagtignay Maitunos iti Naadalda

Natarusan a dagus dagiti dadakkelmi ti kinanasken ti panagtignay. Ti ayat iti Dios kalikagumanna ti panangiranud ti naadal kadagiti sabsabali. (Aramid 20:35) Ngem maysa a karit ti kastoy a panangipaduyakyak iti pammati kadagiti tattao, nangnangruna ta naikasigudan a managbabain ken naemma a tattao dagiti dadakkelmi. Ngem ti ayatda iti Dios ti nangtignay kadakuada, ket daytoy ti nakatulong kadakuada a mangisuro kadakami nga agtalek a naan-anay ken ni Jehova. Kastoy ti panangibaga ni Tatang: “Mangsuksukog ni Jehova kadagiti manangaskasaba manipud kadagiti mannalon!” Idi 1933, insimbolo da Nanang ken Tatang ti dedikasionda ken ni Jehova babaen ti panagpabautisarda iti danum iti maysa a pupokan iti asideg ti Henderson, Texas.

Idi rugrugi ti 1935, nagsurat ni Tatang iti Watch Tower Society ket adu ti inimtuodna maipapan iti namnama dagiti Kristiano a biag nga agnanayon. (Juan 14:2; 2 Timoteo 2:11, 12; Apocalipsis 14:1,3; 20:6) Nakaawat iti subalit manipud ken Joseph F. Rutherford a mismo, ti presidente idi ti Sosiedad. Imbes a sungbatanna dagiti saludsod ni Tatang, inawis ni Kabsat Rutherford ni Tatang a tumabuno iti kombension dagiti Saksi ni Jehova idiay Washington, D.C., iti Mayo dayta a tawen.

‘Imposible!’ kuna ni Tatang. ‘Mannalontayo nga addaan iti 26 nga ektaria ti kanatengan. Tiemponto dayta ti panagapit ken pannakailako ti amin a nateng idiay tiendaan.’ Nupay kasta, di nagbayag kalpasanna, adda immay a layus a nangdadael kadagiti pagpambarna​—dagiti maapit, alad, ken rangtay. Isu a nakikuyogkami kadagiti dadduma a Saksi a napan iti kombension babaen ti arkilado nga school bus. Ti kaadayona ket 1,600 a kilometro iti umamianan a daya.

Idiay kombension, naragsakan da Tatang ken Nanang a nakangngeg iti nabatad a pannakailawlawag ti kinasiasino ti “umariwekwek” a makalasatto iti “dakkel a rigat.” (Apocalipsis 7:9, 14, King James Version) Iti unos ti panagbiagda, ti namnama a biag nga agnanayon iti paraiso a daga ti nanggutugot kada Nanang ken Tatang, ket imparegtada kadakami nga annakda a ‘petpetanmi a sititibker ti pudno a biag,’ a kaipapananna kadakami ti biag nga agnanayon ditoy daga nga ituktukon ni Jehova. (1 Timoteo 6:19; Salmo 37:29; Apocalipsis 21:3,4) Nupay agtawenak la idi iti lima, pudno a tinagiragsakko ti kaaddami a pamilia iti daytoy naragsak nga okasion.

Kalpasan a nakaawidkami manipud kombension, nagmulakami manen a sangapamiliaan, ket daydi pay laeng ti kaaduan nga inapitmi. Di pagduaduaan nga impabigbig daytoy kada Nanang ken Tatang a sigurado a magunggonaan ti naan-anay a panagtalek ken ni Jehova. Inawatda ti maysa nga espesial a kita ti trabaho a panangasaba ket immannugotda a dua a busbosenda ti 52 nga oras iti kada bulan a mangasaba. Ket kalpasanna, iti simmaruno a panagmumula, nalakoda amin-amin! Nagpaaramid ni Tatang iti 6 x 2.4 metro a trailer a pagnaedanmi a lima, sa gimmatang iti baro a dua ti ruanganna a lugan a Ford a mangguyod iti trailer. Kasta met ti inaramid ti ulitegko a ni Monroe, ket nagnaedda met a sangapamiliaan iti maysa a trailer.

Panangisuro Kadakami iti Kinapudno

Idi Oktubre 1936, nangrugi da Tatang ken Nanang a nagpayunir, kas pannakaawag ti amin-tiempo a ministerio. Kas pamilia, inrugimi ti nangasaba kadagiti ili iti makindaya a deppaar ti Texas a manmano la a makangngeg iti mensahe ti Pagarian. Iti nganngani makatawen, nadumaduma a lugar ti immakaranmi, ngem talaga a naragsakkami iti kastoy a biag. Babaen ti sao ken ulidanda, insurodakami da Nanang ken Tatang nga agbalin a kas kadagiti nagkauna a Kristiano a nangipamaysa iti biagda iti pannakayallatiw kadagiti sabsabali ti kinapudno nga adda iti Biblia.

Ad-adda a naapresiarmi ni nanangmi gapu kadagiti panagsakripisio nga inaramidna babaen ti panangpanawna iti pagtaenganna. Ngem adda laeng maysa a banag a dina kayat a mapukaw​—ti makina a pagdaitna. Adda met nagsayaatan dayta. Gapu iti abilidadna nga agdait, siguraduenna a kanayonkami a nakadesente. Iti kada kombension, addaankami iti makaay-ayo a baro a kawes.

Malaglagipko pay ti iyaay iti lugarmi ni Herman G.Henschel ken ti pamiliana babaen iti maysa a sound truck ti Watch Tower Society. Iparadada ti trak iti aduan tao a lugar, patokarenda ti maysa a naiplaka nga ababa a palawag, sa personal a sarungkaranda dagiti tattao tapno mangipaayda iti kanayonan nga impormasion. Pagragsakan ni Dewey junior ti pannakikaduana iti barito ni Herman a ni Milton, nga adda iti ngalay ti kinatin-edyerna. Ni Milton ita ti presidente ti Watch Tower Society.

Iti kombension idi 1937 idiay Columbus, Ohio, nabautisaran ni Edwena, ket nayawis kada Nanang ken Tatang ti pribilehio nga agserbi kas special pioneer. Iti daydi a panawen, kalikaguman dayta a trabaho ti panangbusbos iti saan a nababbaba ngem 200 nga oras kada bulan iti panangasaba. No taliawek ti nalikudan, maamirisko no kasano a nakatulong ti nagsayaat a pagwadan ni Nanang iti innak panangsuporta ken ni lakayko kadagiti Nakristianuan nga annongenna.

Idi naipasdek ni Tatang ti maysa a panagadal iti Biblia iti maysa a pamilia, inkuyognakami nga annakna tapno mangipaaykami iti nasayaat nga ulidan kadagiti annak dayta a pamilia. Dakami ti pagukagen ken pagbasaenna kadagiti teksto ti Biblia ken pagsungbatenna iti dadduma kadagiti simple a saludsod. Kas resultana, adu kadagiti agtutubo nga inyadalanmi ti agserserbi a simamatalek ken ni Jehova agingga ita. Kinapudnona, naipasdek met kadakami ti nalagda a pundasion tapno agtultuloy nga agayat iti Dios.

Idi bumaro ni Dewey junior, narigat para kenkuana ti agnaed kadagiti nailet a kuarto a kadua ti dua nga adienna a babbai. Isu nga idi 1940 pinilina ti umakar ket nagpayunir a kaduana ti maysa met la a Saksi. Idi agangay, inkallaysana ni Audrey Barron. Sinursuruan met ngarud dagiti dadakkelmi ni Audrey iti adu a bambanag, ket sidudungngo nga impategna da Nanang ken Tatang. Idi naibalud ni Dewey junior idi 1944 gapu iti panagbalinna a neutral kas Kristiano, nakipagnaed ni Audrey kadakami iti nailet a trailer iti sumagmamano a tiempo.

Idi 1941, iti maysa a dakkel a kombension idiay St. Louis, Missouri, direkta a kinasarita ni Kabsat Rutherford dagiti ubbing nga agtawen iti 5 agingga iti 18, bayat a situtugaw dagitoy nga ubbing iti maysa a lugar iti sanguanan a nairanta para kadakuada. Nagimdengkami ken Edwena iti kalmado, nalawag a timekna; kas man la maysa a naayat nga ama idiay pagtaengan a mammagbaga kadagiti annakna. Imparegtana kadagiti nagannak: “Inurnong ita ni Jesu-Kristo iti sanguananna dagiti tattao a nakitulaganna, ket idagadagna unay kadakuada nga isuroda dagiti annakda iti dalan ti kinalinteg.” Innayonna: “Diyo baybay-an dagiti annakyo ket isuroyo kadakuada ti kinapudno!” Makaparagsak ta inaramid dayta dagiti nagannak kadakami!

Iti dayta a kombension, inawatmi ti baro a bokleta a Jehovah’s Servants Defended, a nangrepaso kadagiti kaso iti korte a nangabakan dagiti Saksi ni Jehova, agraman kadagiti kaso iti Korte Suprema ti Estados Unidos. Indauluan ni Tatang ti panangadalmi iti dayta kas pamilia. Dimi ammo a maisagsaganakami iti mapasamak kalpasan ti sumagmamano a lawas idiay Selma, Alabama.

Pannakariribuk Idiay Selma

Iti bigat dayta nakabutbuteng a kapadasan, inwaras ni Tatang iti sheriff, mayor, ken hepe ti polisia idiay Selma dagiti kopia ti surat a nangibinsabinsa iti kalinteganmi a mangitungpal iti ministeriomi sigun iti konstitusion babaen ti pammatalged ti linteg. Kaskasdi, desididoda a mangpapanaw kadakami iti ili.

Idi mumalemen, lima nga armado a lallaki ti immay iti trailer-mi ket pinupokdakami kada Nanang ken ti kabsatko a babai. Sinukainanda amin nga adda iti uneg, a nagsapulda iti aniaman a kontra iti gobierno. Adda ni Tatang iti ruar, ket imbilinda kenkuana nga isingkawna ti trailer iti lugan, a kanayon a nakapaturong dagiti paltogda kenkuana. Iti daytoy a kanito, awan mariknak a buteng. Kasla nakakatkatawa ti panangipagarup dagitoy a lallaki a napeggadkami isu a nagayek-ekkami nga agkabsat. Ngem nagulimekkami a dagus idi kinitanakami ni Tatang.

Idi pumanawkamin, kayat dagiti lallaki a makilugankami ken Edwena iti kotseda. Siiinget a nagsao ni Tatang. “Uray dayta ti pakatayak!” Kalpasan ti bassit a diskusion, impalubosda nga agkakaduakami a pamilia nga agbiahe, bayat a sumarsaruno kadakami ti lugan dagiti armado a lallaki. Agarup 25 a kilometro iti ruar ti ili, inseniasda nga agsardengkami iti igid ti dalan ket impanawda da Nanang ken Tatang. Pinagsisinnublatan ida dagiti lallaki a kinombinsir: “Panawanyon dayta a relihion. Agsublikayon idiay away, ket padakkelenyo dagiti babbalasangyo iti umiso a pamay-an!” Nakirinnason ni Tatang kadakuada ngem awan nagbanaganna.

Kamaudiananna, kinuna ti maysa kadakuada: “Pumanawkayon, ket no agsublikayo pay iti Dallas County, papatayendakayo amin!”

Nagbiahekami iti sumagmamano nga oras a nabang-aran ta agkakaduakami manen sakami nagparada tapno maturog iti dayta a rabii. Naalami ti plaka ti luganda. Dagdagus nga impakaammo ni Tatang ti amin a napasamak iti Watch Tower Society, ket sumagmamano a bulan kalpasanna, naammuan ken naaresto dagidiay a lallaki.

Iti Eskuelaan a Gilead a Para Misionero

Idi 1946, naawis ni Edwena a tumabuno iti maika-7 a klase ti Watchtower Bible School of Gilead idiay South Lansing, New York. Nasarita ni Albert Schroeder, maysa kadagiti instruktor, dagiti nasayaat a galad ni Edwena iti dati a kaduana a payunir a ni Bill Elrod, nga agserserbi idi idiay Bethel, ti sangalubongan a hedkuarter dagiti Saksi ni Jehova idiay Brooklyn, New York.a Nagam-ammo da Edwena ken Bill, ket nagkallaysada agarup makatawen kalpasan ti panagturpos ni Edwena iti Gilead. Nagtalinaedda iti adu a tawen iti amin-tiempo a ministerio, agraman ti lima a tawen a panagserbida iti Bethel. Ket maysa nga aldaw idi 1959, impakaammo ni Kabsat Schroeder iti maika-34 a klase ti Gilead a ti ing-ingungotenna a gayyem ket maysan nga ama ti singin a lalaki ken babai.

Idi arinunos ti 1947, kabayatan ti pannakipagserbik kadagiti dadakkelko idiay Meridian, Mississippi, nakaawatkami a tallo iti awis a tumabuno iti maika-11 a klase ti Gilead. Nasdaawkami yantangay sigun kadagiti pagalagadan, ubingak pay ket lakay ken baketen da Nanang ken Tatang. Ngem pinalubosandakami, ket tinagiragsakmi dayta di kaikarian a pribilehio a panagadal kadagiti naun-uneg a sursuro mainaig iti Biblia.

Panagserbi kas Misionero a Kaduak Dagiti Dadakkelko

Idiay Colombia, South America, ti nakaibaonanmi kas misionero. Ngem idi laeng 1949, nasurok a makatawen kalpasan ti panagturposmi, a simmangpetkami sadi Bogotá iti pagtaengan dagiti misionero a pagnanaedan idin ti tallo pay a misionero. Idi damo, impagarup ni Tatang a nalaklaka a suruan dagiti tattao iti Ingles imbes nga agadal iti Español! Wen, adda dagiti pakarigatan, ngem anian ti kaadu dagiti gunggona! Awan pay sangagasut a Saksi idiay Colombia idi 1949, ngem itan adda nasurok a 100,000!

Kalpasan ti lima a tawen a panagserbida idiay Bogotá, naibaon da Nanang ken Tatang iti siudad ti Cali. Kabayatanna, idi 1952, nagkallaysakami ken Robert Tracy, kaduak a misionero idiay Colombia.b Nagtalinaedkami idiay Colombia agingga idi 1982, sa iti dayta a tawen naibaonkami idiay Mexico, a nagserbianmi agingga ita. Idi 1968, masapul nga agsubli dagiti dadakkelko idiay Estados Unidos tapno agpaagas. Idi simmayaat ti salun-atda, nagtultuloyda kas special pioneer iti asideg ti Mobile, Alabama.

Panangaywan Kadagiti Dadakkelmi

Bayat a limmabas dagiti tawen, nangrugi nga agkapuy da Nanang ken Tatang ket kasapulanda ti kanayonan a saranay ken asikaso. Kas indawatda, naibaonda nga agserbi iti asideg da Edwena ken Bill idiay Athens, Alabama. Kalpasanna, kinuna ti kabsatmi a ni Dewey junior a nasaysayaat no agaassideg nga agnaed ti pamiliami idiay South Carolina. Isu nga inyakar ni Bill ti pamiliana, agraman da Nanang ken Tatang, idiay Greenwood. Daytoy a naayat a panagbalbaliw ti namagbalin a posible para kadakami ken Robert a makapagtultuloy nga agserbi kas misionero idiay Colombia, ta ammomi a maas-asikaso a naimbag dagiti dadakkelko.

Idi 1985, naatake ni Tatang ket din makapagsao ken naidaliten. Nagsasaritakami kas maysa a pamilia tapno usigen no kasano ti kasayaatan a panangaywan kadagiti dadakkelmi. Napagnunumuan a ni Audrey ti kangrunaan a mangasikaso ken ni Tatang ket ti kasayaatan a maitulongmi ken Robert isu ti linawas a panagsuratmi a pakairamanan dagiti makapabileg a kapadasan ken ti naynay nga isasarungkarmi no mabalbalin.

Malagipko pay laeng daydi maudi nga isasarungkarko ken ni Tatang. Saanen a makabalikas a kas iti dati, ngem kalpasan nga imbagami nga agsublikamin idiay Mexico, inkarkarigatanna nga inyebkas buyogen ti kasta unay a rikna ti sao nga “Adios!” Iti dayta a tignayna, ammomi a naimpusuan a suportaranna ti desisionmi nga agtultuloy iti annongenmi kas misionero. Natay idi Hulio 1987, sa simmaruno ni Nanang kalpasan ti siam a bulan.

Ti surat a naawatko manipud iti nabalo a kabsatko a babai ti naan-anay a manggupgop iti apresasionmi kadagiti nagannak kadakami. “Napateg kaniak ti nabaknang a Nakristianuan a tawidko ket diak pulos pinanunot a naragragsakak koma no sabali a wagas ti panagbiag ti insuro dagiti dadakkeltayo. Ti pagwadanda a kinabileg ti pammati, panagsakripisio, ken naan-anay a panagtalek ken ni Jehova ti nakatulong kaniak a mangandur kadagiti pakaupayan iti biag.” Inngudo ni Edwena: “Agyamanak ken ni Jehova ta adda dagiti nagannak a nangipakita kadatayo, babaen ti sao ken ulidan, iti magun-od a ragsak no usarentayo ti biagtayo nga agserbi iti naayat a Diostayo, ni Jehova.”

[Dagiti Footnote]

[Dagiti Ladawan iti panid 22, 23]

Pamilia ti Fountain: (manipud kannigid nga agpakannawan) Dewey, Edwena, Winnie, Elizabeth, Dewey junior; kannawan: Elizabeth ken Dewey junior iti sanguanan ti “sound truck” dagiti Henschel (1937); makinkannawan iti baba: Ni Elizabeth bayat a mangaskasaba babaen ti plakard idi agtawen iti 16