Sinarangetda Dagiti Siit iti Lasagda

“Adda naited kaniak a siit iti lasag, maysa nga anghel ni Satanas, tapno agtultuloy a mangtungpa kaniak.”​—2 CORINTO 12:7.

1. Ania ti sumagmamano a parikut a nakaipasanguan dagiti tattao ita?

MADAMA kadi a masusuotkayo? No wen, saankayo nga agmaymaysa. Kadagitoy “napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan,” sarsarangten dagiti matalek a Kristiano dagiti nakaro nga ibubusor, parikut iti pamilia, sakit, problema iti kuarta, pakariribukan ti panunot, pannakatay ti ing-ingungoten, ken dadduma pay a pakarigatan. (2 Timoteo 3:1-5) Iti dadduma a pagilian, agpegpeggad ti biag ti adu a tattao gapu iti kinakirang ti taraon ken gubgubat.

2, 3. Ania a negatibo a kapanunotan ti mabalin a tumaud gapu kadagiti arig siit a parikuttayo, ket apay a napeggad dayta?

² Dagiti kasta a parikut mabalin a parukmaenda ti maysa a tao, nangnangruna no aggigiddan dagiti problema. Imutektekanyo ti kuna ti Proverbio 24:10: “Impakitam kadi a naupayka iti aldaw ti rigat? Kurangto ti bilegmo.” Wen, no maupaytayo gapu kadagiti pakasuotan, ibusenna ti adu a pigsatayo ken pakapuyenna ti determinasiontayo nga agibtur agingga iti panungpalan. Kasano?

³ Bueno, ti pannakaupay mabalin nga apektaranna ti kinatimbengtayo. Kas pagarigan, nalabit matmatantay a narigat ti kasasaadtayo idinto ta saan met, ket rugiantay nga ay-ayen ti bagbagitayo. Mabalin nga ireklamo pay ti dadduma iti Dios, “Apay nga impalubosmo a mapasamak daytoy kaniak?” No rumsua ti kasta a kapanunotan iti puso ti maysa a tao, mabalin a maikkat ti rag-o ken panagtalekna. Mabalin a lapunosen ti pannakaupay ti maysa nga adipen ti Dios nga uray la sumukon a makirupak “iti nasayaat a dangadang iti pammati.”​—1 Timoteo 6:12.

4, 5. Iti dadduma a kasasaad, kasano a nainaig ni Satanas kadagiti parikuttayo, ket kaskasdi a makapagtalektayo iti ania?

⁴ Sigurado a saan a ni Jehova a Dios ti pakaigapuan dagiti pakasuotantayo. (Santiago 1:13) Dumteng kadatayo ti dadduma a pannubok gapu ta ikagkagumaantayo ti agmatalek kenkuana. Kinapudnona, amin nga agserserbi ken Jehova ket puntiria ti kangrunaan a kabusorna, ni Satanas a Diablo. Gapu ta bassiten ti tiempona, ti dakes a “dios daytoy a sistema ti bambanag” ikagkagumaanna a pasardengen nga agaramid iti pagayatan ti Dios ti asinoman nga agayat ken Jehova. (2 Corinto 4:4) Ar-aramiden ni Satanas ti amin a kabaelanna a mangparigat iti intero a timpuyog dagiti kakabsattayo iti sangalubongan. (1 Pedro 5:9) Ipapantayon a saan a ni Satanas ti direkta a pakaigapuan dagiti parikuttayo, ngem mabalinna nga usaren dagita a parikut tapno ad-adda a pakapuyennatayo.

⁵ Ngem maparmektayo ni Satanas uray kasano kabilegna wenno dagiti gakatna! Kasano a masiguradotayo dayta? Gapu ta ni Jehova a Dios ti makidangadang para kadatayo. Siguraduenna a saan nga ignorante dagiti adipenna kadagiti taktika ni Satanas. (2 Corinto 2:11) Kinapudnona, adu ti ibaga kadatayo ti Sao ti Dios maipapan kadagiti pakasuotan a mangparparigat kadagiti pudno a Kristiano. Iti kaso ni apostol Pablo, inaramat ti Biblia ti sasao a “siit iti lasag.” Apay? Usigentayo no kasano nga ilawlawag ti Biblia dayta a sasao. Iti kasta, makitatayo a saan laeng a datayo ti agkasapulan iti tulong ni Jehova tapno mapagballigian dagiti pakasuotan.

No Apay a Kasla Siit Dagiti Pannubok

6. Ania ti kayat a sawen ni Pablo iti “siit iti lasag,” ket nalabit ania dayta a siit?

⁶ Ni Pablo, a nakaro ti pannakasuotna, ket napaltiingan a nangisurat: “Adda naited kaniak a siit iti lasag, maysa nga anghel ni Satanas, tapno agtultuloy a mangtungpa kaniak, tapno saanak a maitan-ok iti aglablabes.” (2 Corinto 12:7) Ania dayta a siit iti lasag ni Pablo? Pudno a nasakit ti masiitan. Gapuna, ti pangyaspingan nga inaramat ni Pablo ipasimudaagna ti maysa a banag a makapasakit ken Pablo​—iti pisikal man, emosion, wenno agpada. Nalabit adda depekto ti mata ni Pablo wenno addaan iti dadduma pay a pisikal nga an-annayen. Wenno mabalin a ti siit ket mainaig kadagidiay nangkuestion iti kinaapostol ni Pablo ken iti trabahona a panangasaba ken panangisuro. (2 Corinto 10:10-12; 11:5, 6, 13) Aniaman dayta, nagtalinaed ti siit ket saan a naikkat.

7, 8. (a) Ania ti ipasimudaag ti sasao nga “agtultuloy a mangtungpa”? (b) Apay a napateg a sarangtentayo ti aniaman a siit a mangparparigat kadatayo?

⁷ Imutektekanyo ta ti siit nagtultuloy a tinungpana ni Pablo. Makapainteres ta ti Griego a sao nga inusar ditoy ni Pablo ket naggapu iti sao para iti “buko ti ramay.” Literal ti pannakausar dayta a sao iti Mateo 26:67 ken piguratibo ti pannakausarna iti 1 Corinto 4:11. Kadagita a bersikulo, ipasimudaagna ti pannakadanog. Mainaig iti nakaro a gura ni Satanas ken ni Jehova ken kadagiti adipenna, masiguradotayo a naay-ayatan ti Diablo iti nagtultuloy a panangtungpa ti siit ken ni Pablo. Uray ita, maay-ayatan ni Satanas no agsagabatayo gapu iti siit iti lasag.

⁸ No kasta, kas ken Pablo, masapul nga ammotayo no kasano a sarangten dagita a siit. Agpannuray ti biagtayo iti dayta! Laglagipentayo a kayat ni Jehova nga agbiagtayo nga agnanayon iti baro a lubongna, nga awanen sadiay dagiti arig siit a parikut a mamagsagaba kadatayo. Tapno masagraptayo daytoy nagsayaat a gunggona, impaayannatayo ti Dios iti adu a pagwadan iti nasantuan a Saona, ti Biblia, a mangipakita a nasaranget dagiti matalek nga adipenna dagiti siit iti lasagda. Ordinario ken imperpektoda a tattao, kas kadatayo. Ti panangusig iti dadduma kadagitoy a dakkel nga “ulep dagiti saksi” matulongandatayo nga ‘agtaray iti lumba a naikabil iti sanguanantayo buyogen ti panagibtur.’ (Hebreo 12:1) Ti panangmennamenna kadagiti inibturanda pabilgenna ti kompiansatayo a mangsaranget iti aniaman a siit nga usaren ni Satanas kadatayo.

Dagiti Siit a Nangparigat ken Mefiboset

9, 10. (a) Kasano a naaddaan ni Mefiboset iti siit iti lasag? (b) Ania a kinamanangngaasi ti impakita ni Ari David ken ni Mefiboset, ket kasano a matuladtayo ni David?

⁹ Usigenyo ni Mefiboset, ti anak ni Jonatan a gayyem ni David. Idi agtawen iti lima ni Mefiboset, naipadamag a napapatay ni tatangna a Jonatan ken ni apongna nga Ari Saul. Napabutngan ti mangtagtagibi kenkuana. ‘Inawitna [ni Mefiboset], ngem naaramid a bayat ti panagtarayna a silalagaw tapno agtalaw, iti kasta natnag ti ubing ket napilay.’ (2 Samuel 4:4) Dakkel a siit daytoy a pannakapilay ni Mefiboset agingga iti panagdakkelna.

¹⁰ Sumagmamano a tawen kalpasanna, impakita ni Ari David ti naayat a kinamanangngaasina ken Mefiboset gapu iti dakkel a panagayatna ken Jonatan. Impatawid kenkuana ni David ti amin a sanikua ni Saul ket dinutokan ti ari ti katulongan ni Saul a ni Ziba tapno mangtaripato iti dayta a daga. Kinuna pay ni David ken ni Mefiboset: “Mangankanto a patinayon iti tinapay iti lamisaanko.” (2 Samuel 9:6-10) Awan duadua a naliwliwa ni Mefiboset iti naayat a kinamanangngaasi ni David ken nakatulong a nangep-ep iti saem ti an-annayenna. Anian a nagsayaat a leksion! Nasken a naasitayo met kadagidiay parparigaten ti siit iti lasag.

11. Ania ti pammadakes ni Ziba ken ni Mefiboset, ngem kasano nga ammotayo nga ulbod ti pammadakesna? (Kitaenyo ti footnote.)

¹¹ Idi agangay, sabali manen a siit iti lasag ti nakaipasanguan ni Mefiboset. Isut’ pinardaya ni adipenna a Ziba iti sanguanan ni Ari David, a timmalaw idi idiay Jerusalem gapu iti iyaalsa ni Absalom nga anak ni David. Kinuna ni Ziba a saan a nasungdo ni Mefiboset gapu ta nagtalinaed idiay Jerusalem, a mangnamnama a maalana ti kinaari.a Namati ni David iti pammardaya ni Ziba ket intedna iti dayta a managulbod ti amin a sanikua ni Mefiboset!​—2 Samuel 16:1-4.

12. Ania ti inaramid ni Mefiboset mainaig iti kasasaadna, ket kasano nga isu ket nasayaat a pagwadantayo?

¹² Nupay kasta, idi nakasarita met laeng ni Mefiboset ni David, imbagana iti ari no ania a talaga ti napasamak. Nakasagana idin a sumurot ken ni David idi liniputan ni Ziba ket nagboluntario nga isu ti mapan imbes a ni Mefiboset. Inlinteg kadi ni David daytoy a panangliput? Saan a naan-anay. Biningayna ti sanikua kadagitoy a dua. Posible manen koma dayta a siit iti lasag ni Mefiboset. Naupay kadi gapu iti dayta? Nagriri kadi a di nainkalintegan ti desision ni David? Saan, sipapakumbaba nga inawatna ti pagayatan ti ari. Nagbalin a positibo, a nagrag-oanna ti natalged a panagsubli ti nainkalintegan nga ari iti Israel. Pudno a nangipasdek ni Mefiboset iti nagsayaat nga ulidan ti panangibtur kadagiti an-annayen, pammardaya, ken pannakaupay.​—2 Samuel 19:24-30.

Sinaranget ni Nehemias Dagiti Pakasuotanna

13, 14. Ania dagiti siit nga inibturan ni Nehemias idi nagsubli a mangbangon manen kadagiti pader ti Jerusalem?

¹³ Panunotenyo dagiti piguratibo a siit nga inibturan ni Nehemias idi nagsubli iti awanan iti pader a Jerusalem idi maikalima a siglo K.K.P. Nakitana a literal a saan a natalged ti siudad, nawarawara, naupay, ken namulitan iti imatang ni Jehova dagiti Judio a nagsubli manipud pannakaidestiero. Nupay inautorisaran ni Ari Artaxerxes a bangonenna manen dagiti pader ti Jerusalem, nabigbig a dagus ni Nehemias a ti misionna ket di magustuan dagiti gobernador iti kabangibang a dagdaga. “Kasla dakes unay a banag dayta kadakuada a ti maysa a tao immay a mangsapul iti pagimbagan ti annak ti Israel.”​—Nehemias 2:10.

¹⁴ Dagidi a ganggannaet a kabusor inaramidda ti amin a kabaelanda a mangpasardeng iti mision ni Nehemias. Dagiti pangta, panagulbod, pammardaya, pammutbutengda​—agraman ti panangibaonda kadagiti agsimisim a mangupay ken ni Nehemias​—ket mayarig iti di maparut a sisiit iti lasagna. Simmuko kadi kadagidiay a gakat dagiti kabusor? Saan! Naan-anay a nagtalek iti Dios, ket saan a kimmapuy. Gapuna, idi nalpas a nabangon manen dagiti pader ti Jerusalem, nagserbi dagitoy a manayon a pammaneknek iti naayat a saranay ni Jehova ken ni Nehemias.​—Nehemias 4:1-12; 6:1-19.

15. Aniada a parikut mainaig kadagiti Judio ti nakaro a nangriribuk ken ni Nehemias?

¹⁵ Kas gobernador, naipasango met ni Nehemias iti adu a parikut mainaig iti ili ti Dios. Dagitoy a rigat ket nayarig kadagiti siit a nakaro a nangriribuk kenkuana gapu ta inapektaranda ti relasion dagiti tattao ken ni Jehova. Pinatubuan dagiti nabaknang ti kuartada. Tapno dagiti napanglaw a kakabsatda ket makabayad iti utang agraman iti buis iti Persia, inlakoda dagiti dagdagada ken uray dagiti annakda kas ad-adipen. (Nehemias 5:1-10) Adu a Judio ti mangsalsalungasing idi iti Sabbath ket dida supsuportaran dagiti Levita ken ti templo. Maysa pay, dadduma ti nakiasawa kadagiti ‘Asdodita, Ammonita ken Moabita a babbai.’ Nasaktan la ketdi ni Nehemias iti dayta! Ngem awan kadagitoy a siit ti nangituggod kenkuana a sumuko. Namin-adu a pinaneknekanna a sireregta nga intandudona dagiti nalinteg a bilin ti Dios. Kas ken Nehemias, ditay koma ipalubos a ti di kinamatalek dagiti dadduma ti mangimpluensia kadatayo a mangisardeng iti nasungdo a panagserbi ken Jehova.​—Nehemias 13:10-13, 23-27.

Adu Pay a Matalek a Tattao ti Nagballigi

16-18. Kasano a nariribuk ti pamilia da Isaac ken Rebecca, Anna, David, ken Oseas?

¹⁶ Naglaon ti Biblia iti adu pay nga ulidan ti tattao a nangsaranget kadagiti mamagdukot a kasasaad nga arig siit. Maysa a gagangay a pakaigapuan dagiti kasta a siit isu dagiti parikut iti pamilia. Dagiti dua nga assawa ni Esau ti ‘gubuayan ti kinapait ti espiritu da Isaac ken Rebecca,’ dagiti nagannak ni Esau. Kinuna pay ketdi ni Rebecca a marurod iti biagna gapu kadagidiay nga assawa ni Esau. (Genesis 26:34, 35; 27:46) Panunotenyo met ni Anna ken no kasano a ‘napalalo a pinagluksaw’ ni Penina, ti sabali nga asawa ni lakayna, gapu ta lupes ni Anna. Nalabit a masansan daytoy a pannakaumsi ni Anna iti uneg ti pagtaenganda. Inumsi met ni Penina iti publiko​—awan duadua iti sanguanan dagiti kabagian ken gagayyemda​—bayat ti itatabuno ti pamilia iti piesta idiay Silo. Kasla ad-adda a dumuyduyok ti siit iti lasag ni Anna.​—1 Samuel 1:4-7.

¹⁷ Darepdepenyo ti inibturan ni David gapu iti minamaag a panagimon ti katuganganna, ni Ari Saul. Tapno maispalna ti biagna, napilitan ni David nga agnaed kadagiti rukib iti let-ang idiay En-gedi, ket masapul a kumalay-at kadagiti rangkis ken napeggad, nabato a desdes. Makaparurod dayta a kinaawan ti hustisia ta awan ti dakes nga inaramidna ken Saul. Kaskasdi, adu a tawen a naglemmeng ni David​—gapu laeng iti panagimon ni Saul.​—1 Samuel 24:14, 15; Proverbio 27:4.

¹⁸ Iladawanyo ti pannakariribuk ti pamilia ni propeta Oseas. Nakikamalala ni baketna. Ti kinaimoral ni baketna ket mabalin a kasla siit a nakatudok iti pusona. Ken anian a kanayonan a saem ti sinagabana idi nagpasngay ni baketna iti dua a bastardo gapu iti pannakikamalalana!​—Oseas 1:2-9.

19. Kasano a naidadanes ni propeta Mikaias?

¹⁹ Ti maysa pay a siit iti lasag isu ti pannakaidadanes. Usigenyo ti kapadasan ni propeta Mikaias. Natuok ti nalinteg a puso ni Mikaias bayat a makitkitana ni nadangkes nga Ari Acab a linikmut dagiti ulbod a propeta sa pinati ni Acab ti agdadata a panagulbodda. Kalpasanna, idi imbaga ni Mikaias ken ni Acab nga agsasao amin dagidi a propeta buyogen ti “makaallilaw nga espiritu,” ania ti inaramid ti lider dagidiay a palso a propeta? Agasenyo, “kinabilna ni Mikaias iti pingping”! Dakdakes pay ti reaksion ni Acab iti pakdaar ni Jehova a sigurado a mapaay ti panggepda a mangbawi iti Ramot-galaad. Impaibaludna ni Mikaias ket imbilinna a bassit laeng ti maited a rasion iti propeta. (1 Ar-ari 22:6, 9, 15-17, 23-28) Laglagipenyo met ni Jeremias ken ti panangtrato kenkuana dagiti manangidadanes a nanggandat iti biagna.​—Jeremias 20:1-9.

20. Ania dagiti siit nga inibturan ni Noemi, ket kasano a nagunggonaan?

²⁰ Ti ipupusay ti ing-ingungoten ket maysa a napait a pagteng iti biag a mayarig a siit iti lasag. Nasken nga ibturan idi ni Noemi ti nasaem nga ipupusay ti asawana ken ti dua nga annakna. Agpaspasanaang pay la idi nagsubli idiay Betlehem. Kinunana kadagiti gagayyemna nga isut’ saanda nga awagan iti Noemi, no di ket Mara, nagan a mangipasimudaag iti napait a kapadasanna. Ngem idi agangay, ginunggonaan ni Jehova ti panagibturna babaen ti maysa nga apoko a nagbalin a paset ti kapuonan ti Mesias.​—Ruth 1:3-5, 19-21; 4:13-17; Mateo 1:1, 5.

21, 22. Ania dagiti napukaw ni Job a nangparigat kenkuana, ket ania ti inaramidna?

²¹ Iladawanyo no kasano ti pannakaklaat ni Job idi nadamagna ti kellaat ken naranggas nga ipapatay ti sangapulo a dungdungnguenna nga annak, malaksid pay iti namimpinsan a pannakapukaw ti amin nga animal ken adipenna. Iti apagdarikmat, kasla narpuog ti lubongna! Kalpasanna, bayat nga agpanaas pay laeng ti barukong ni Job gapu kadagita a didigra, pinagsakit ni Satanas. Nalabit impagarup ni Job a daytoy nakaro a sakit ti manguyos iti biagna. Kasta unay ti nariknana nga ut-ot nga impapanna a nasaysayaat laengen no matay.​—Job 1:13-20; 2:7, 8.

²² Kasla saan pay nga umdas dagita. Gapu iti leddaang ken sakit ti nakem ni baketna, immasideg daytoy kenkuana ket inyasugna: “Ilunodmo ti Dios ket matayka!” Anian a siit dayta iti nadudog a lasag ni Job! Kalpasanna, imbes a liwliwaen ti tallo a gagayyemna, inatakarda ni Job babaen dagiti makaallilaw a panagrasrason, nga inakusarda nga adda ilimlimedna a basol isu nga agsagsagaba. Dagita a ballikug nga argumentoda ti nangpakaro iti arig dumuyok nga ut-ot nga inyeg dagiti siit iti lasag ni Job. Laglagipenyo met a di ammo ni Job no apay a mapaspasamak dagita kenkuana; ket dina met ammo a maispal ti biagna. Kaskasdi, “iti isuamin daytoy saan a nagbasol ni Job wenno nangipabiang iti aniaman a banag a di umiso iti Dios.” (Job 1:22; 2:9, 10; 3:3; 14:13; 30:17) Nupay pinarigat ti adu a naggigiddan a siit, dina insuko ti kinatarnawna. Anian a makapabileg!

23. Apay a dagiti matalek a tattao nga inusigtayo nasarangetda ti nadumaduma a siit iti lasag?

²³ Malaksid kadagita a nadakamat a kapadasan, adu pay nga ulidan ti linaon ti Biblia. Adda dagiti piguratibo a siit a napasaran amin dagitoy a matalek nga adipen. Ken nagduduma la ketdi ti sinangoda a parikut! Kaskasdi, adda nagpapadaanda. Awan kadakuada ti nagsardeng a nagserbi ken Jehova. Iti laksid ti amin a makariribuk a pannakasuotda, sinarangetda ni Satanas gapu iti bileg nga inted ni Jehova kadakuada. Kasano? Sungbatan dayta ti sumaruno nga artikulo ket ipakitana no kasano a masarangettayo met ti aniaman nga arig siit iti lasagtayo.

[Footnote]

Ania ti Sungbatyo?

• Apay a mayarig kadagiti siit iti lasag dagiti parikuttayo?

• Ania ti dadduma a siit nga inibturan da Mefiboset ken Nehemias?

• Kadagiti Nainkasuratan nga ulidan dagiti lallaki ken babbai a nangibtur iti nadumaduma a siit iti lasag, ania ti nangnangruna a makapabileg kadakayo, ken apay?

[Dagiti Ladawan iti panid 15]

Masapul idi a sarangten ni Mefiboset ti an-annayen, pammardaya, ken pannakaupay

[Ladawan iti panid 16]

Nagibtur ni Nehemias iti laksid ti ibubusor