“Matalek iti Sidong Dagiti Pakasuotan”

IDI rugrugi ti Abril 1951, ti nabileg a gobierno ti Soviet kellaat a rimmaut iti maysa nga inosente a grupo dagiti Kristiano iti makinlaud nga Union Soviet​—dagiti Saksi ni Jehova. Rinibribu a pamilia​—agraman dagiti ubbing, masikog, ken natataengan​—ti nailugan kadagiti tren para iti makabannog a 20 nga aldaw a panagbiahe nga agturong idiay Siberia. Nasentensiaanda nga agnaed a permanente iti narigat a kasasaad.

Idi Abril 2001, narambakan idiay Moscow ti maika-50 nga anibersario daytoy a nakallalagip a pasamak babaen ti pannakairuar ti maysa a video a mangpaneknek iti dinekdekada a pannakaidadanes dagiti Saksi ni Jehova iti sigud nga Union Soviet. Iti dokumentario, insalaysay dagiti historiador ken nakaimatang no kasano a nakalasat ken rimmang-ay pay ketdi dagiti Saksi iti laksid ti nakaro a pakarigatan.

Daytoy a dokumentario, ti Faithful Under Trials​—Jehovah’s Witnesses in the Soviet Union (Matalek iti Sidong Dagiti Pakasuotan​—Dagiti Saksi ni Jehova iti Union Soviet), ket nabuyan ti minilion idiay Russia ken iti dadduma pay a pagilian ket pinadayawan dayta ti publiko ken dagiti historiador. Adtoy ti dua a komento dagiti eskolar a Ruso a nagbiag iti lugar a nakaidestieruan ti kaaduan kadagiti pamilia a Saksi:

“Nagustuak unay daytoy a pelikula. Siguden nga apresiarek dagiti pannakabagi ti relihionyo, ngem ad-adda pay a naay-ayoak kadakayo kalpasan ti panangbuyak iti daytoy a pelikula. Pulido unay ti pelikula! Nangnangruna a magustuak ti panangiparangyo iti tunggal tao kas indibidual. Nupay maysaak nga Orthodox ken awan panggepko a sumrek iti sabali a relihion, magustuak dagiti Saksi. Kayatko a maaddaan ti eskuelaanmi iti kopia daytoy a pelikula. Inkeddengmi kadagiti padak a mannursuro nga ipabuyami daytoy kadagiti estudiantemi ken iramanmi daytoy iti kurikulum.”​—Ni Propesor Sergei Nikolayevich Rubtsov, dekano ti sanga ti historia ti State Pedagogical University, idiay Irkutsk, Russia.

“Maragsakanak ta adda ti kastoy a naaramid a pelikula. No ti maysa ket agar-aramid iti pelikula maipapan iti pannakaidadanes, kanayon a narigat ti lohikal a panangbukel iti estoria. Ngem naaramidyo dayta. Dikayo koma bumdeng a mangted kaniak iti ad-adu pay kadagiti pelikulayo.”​—Ni Propesor Sergei Ilyich Kuznetsov, dekano ti sanga ti historia ti Irkutsk State University, idiay Russia.

Dagiti Saksi ni Jehova nga agnanaed idiay Siberia apresiarenda met unay ti dokumentario. Adtoy ti sumagmamano kadagiti komentoda:

“Kabayatan dagiti pasamak a naipabuya iti daytoy a pelikula, adu idiay Russia ti di umiso ti pannakaammoda maipapan kadagiti aktibidad dagiti Saksi ni Jehova. Ngem idi nabuyada ti pelikula, nakitada a ti organisasiontayo ket saan a maysa a sekta, kas iti dati a panangipapanda. Kuna ti dadduma a nabiit pay a nagbalin a Saksi: ‘Saanmi nga impagarup nga adda dagiti kakadua ken katrabahuanmi a Kristiano a kakabsat a kasta unay ti panagibturda idi!’ Idi nabuyana ti pelikula, maysa a Saksi ti nangyebkas iti tarigagayna nga agbalin nga amin-tiempo a payunir a ministro.”​—Anna Vovchuk, naidestiero idi idiay Siberia.

“Nagtibbayo ti barukongko bayat ti eksena a panagtuktok ti polis a sekreta iti ruangan ti pagtaengan ti maysa a Saksi. Ipalagipna ti umasping a panagtuktok ti polis iti ruanganmi, ket kinuna idi ni nanangko: ‘Nalabit adda uram.’ Ngem ti pelikula ipalagipna met kaniak a nakarkaro ti sinagaba ti adu a Saksi ngem iti napasarak. Amin dagitoy nga impormasion ad-adda a pinabileg ken pinarayraydakami nga agserbi ken ni Jehova.”​—Stepan Vovchuk, naidestiero idiay Siberia.

“Anakdak ti maysa nga agassawa a Saksi a naidestiero. Gapuna, impagarupko nga adun ti ammok maipapan kadagidi a panawen. Ngem idi nabuyak daytoy a pelikula, naamirisko a bassit la gayam ti ammok. Bayat nga inimdengak dagiti interbiu, nagarubos ti luak. Para kaniak, nabnabiag itan dagidi a pasamak, saan laeng a basta estoria. Napabileg ti relasionko iti Dios gapu iti dayta a pelikula ken natulongannak nga agsagana a mangibtur iti amin a dumteng a pakarigatan.”​—Vladimir Kovash, Irkutsk.

“Para kaniak, nabilbileg daytoy a pelikula ngem iti naisurat a salaysay. Idi nabuya ken nangngegko dagiti interbiu kadagiti kakabsat, kasla napasarak met dagiti amin a napagteng kadakuada. Ti ulidan ti kabsat a nagaramid kadagiti postcard para kadagiti balasitangna bayat ti pannakaibaludna ti nangtignay kaniak a mangikagumaan a mangdanon iti puspuso dagiti annakko babaen dagiti kinapudno iti Biblia. Agyamanak! Gapu iti daytoy a pelikula, ad-adda itan a marikna dagiti Saksi ni Jehova iti Russia a pasetda iti sangalubongan nga organisasion ni Jehova.”​—Tatyana Kalina, Irkutsk.

“Sigurado nga agaplikar iti daytoy a pelikula ti pagsasao a, ‘Ti maminsan a pannakakita ket nasaysayaat ngem iti ginasut a daras a panangdengngeg.’ Nabnabiag, nakapaypayso, mainaig unay kadatayo! Pinampanunotko a naimbag ti nabuyak. Tinulongannak ti pelikula a maaddaan iti interes kadagiti biag dagiti naidestiero a Saksi. Ita, no idiligko ti kasasaadko iti napasaranda, natulongannak a mangbalbaliw iti panangmatmatko kadagiti parikuttayo ita.”​—Lidia Beda, Irkutsk.

Ti Faithful Under Trials ket mabuyan iti 25 a lenguahe ken umad-adu ti mayat a mangbuya iti dayta iti sangalubongan.a Ti intero a dokumentario ket naipabuya kadagiti telebision idiay St. Petersburg, Omsk, ken kadagiti dadduma a siudad ti Russia, kasta met kadagiti siudad ti Ukraine a Vynnytsya, Kerch, Melitopol ken ti rehion ti Lviv. Pinadayawan met dayta dagiti asosasion a mangus-usig kadagiti internasional a pelikula.

Ti bileg ti mensahe daytoy a dokumentario ket makita kadagiti ehemplo dagiti rinibu nga ordinario a tattao a nangipakita iti naisangsangayan a tured ken naespirituan a bileg bayat ti adu a tawen a pannakaidadanes. Dagiti Saksi ni Jehova iti Union Soviet talaga a pinaneknekanda a matalekda iti sidong dagiti pakasuotan. No kayatyo a mabuya daytoy a dokumentario, maragsakan dagiti Saksi ni Jehova a mangipaay kadakayo. Mabalinyo a kasarita ti maysa kadakuada iti lugaryo.

[Footnote]

[Picture Credit Line iti panid 8]

Stalin: retrato ti U.S. Army

[Picture Credit Line iti panid 9]

Stalin: retrato ti U.S. Army