Pakasaritaan ti Biag

No Apay a Pagragsakak ti Agaramid Kadagiti Adalan

Kas insalaysay ni Pamela Moseley

Madama idi ti gubat idiay England idi inkuyognak ni Nanang idiay Leicester idi 1941 iti maysa a kombension dagiti Saksi ni Jehova. Nangngegmi ti naisangsangayan a palawag ni Joseph Rutherford maipapan kadagiti ubbing. Nadlawko nga idi nabautisarankami ken Nanang iti dayta nga asamblea, nakaragragsak dagidiay timmulong kadakami a rumang-ay iti naespirituan. Diak ammo idi a nakaragragsak ti trabaho a panagaramid kadagiti adalan ni Jesu-Kristo.

NANGRUGI ti irarang-aymi tapno agbalin nga adalan idi 1940. Malagipko pay laeng ti nakaam-amak nga ibebettak ti Gubat Sangalubongan II idi Setiembre 1939. Nakitak ti panagarubos ti lua ni Nanang bayat a salsaludsodenna, “Apay a saan a makapagkakapia dagiti tattao ditoy lubong?” Nagserbi dagiti dadakkelko iti militar bayat ti Gubat Sangalubongan I ket napadasanda dagiti nakaam-amak a kasasaad. Nagimtuod ni Nanang iti ministro ti Anglicano idiay Bristol. Kastoy laeng ti imbaga ti ministro: “Kanayon idi nga adda gubat ket kanayonto nga adda gubat.”

Ngem di nagbayag, adda baket a simmarungkar iti pagtaenganmi. Isu ket maysa a Saksi ni Jehova. Kasta met la ti insaludsod ni Nanang: “Apay a saan a makapagkakapia dagiti tattao ditoy lubong?” Inlawlawag ti Saksi a dagiti gubat ket paset ti pagilasinan nga agbibiagtayo iti panungpalan daytoy naranggas a sistema ti bambanag. (Mateo 24:3-14) Di nagbayag ti balasangna inyadalannakami iti Biblia. Karamanda a dua kadagiti naragsak a nakaimatang iti panagbautisarmi. Apay a maragsakan unay dagiti tattao iti panagaramid kadagiti adalan? Idi agangay, naammuak no apay. Palubosandak a mangestoria kadagiti naadalko iti nasurok nga 65 a tawen a panagaramid kadagiti adalan.

Naammuak ti Rag-o ti Panangisuro

Nangrugiak a nakiraman iti panangikasaba iti Pagarian idiay Bristol idi agtawenak iti 11. Inikkannak ti maysa a kabsat a lalaki ti maysa a ponograpo ken testimony card sa kinunana: “Ita, sarungkaram dagiti amin a pagtaengan iti dayta nga igid ti kalsada.” Isu a napanak a bukbukodko. Siempre, napalalo ti nerbiosko. Impangngegko ti naiplaka a palawag iti Biblia sa kalpasanna impabasak ti testimony card, isu a nagtignay dagiti tattao nga umawat kadagiti literatura.

Sipud idi dekada 1950, ad-adda a naipaganetget ti panangibasa iti Biblia kadagiti tattao no agbalaybalaykami. Idi damo, gapu ta managbabainak, marigatanak a makisarita ken mangilawlawag kadagiti teksto ti Biblia kadagiti ganggannaet. Ngem naaddaanak met laeng iti kompiansa idi agangay. Dayta ti nangrugian ti panangtagiragsakko iti ministerio. Dadduma a tattao matmatandakami idi a kas aglaklako kadagiti libro, ngem no basaen ken ilawlawagmi kadakuada dagiti teksto ti Biblia, mabigbigdan a mannursurokami iti Sao ti Dios. Pagay-ayatko unay nga aramiden daytoy ket kayatko nga ad-adu pay ti maaramidak. Gapuna, idi Setiembre 1955, simrekak iti amin-tiempo a ministerio kas payunir.

Nagunggonaanak Gapu iti Panagtultuloyko

Maysa kadagiti immuna a nasursurok ket mangyeg iti gunggona ti siaanus a panagtultuloy. Naminsan, nangibatiak iti magasin a Pagwanawanan iti maysa a babai a ni Violet Morice. Idi sinarungkarak, linukatanna a naimbag ti ruangan, nagdalikepkep sa dimngeg a naimbag bayat nga inlawlawagko ti Kasuratan kenkuana. Kada sarungkarak, kasla pudno nga interesado. Ngem idi intukonko ti regular a panagadal iti Biblia, kinunana: “Saan. Agadalakto inton dadakkelen dagiti annakko.” Naupayak! Saritaen ti Biblia ti “tiempo ti panangsapul ken tiempo ti panangbaybay-a kas pukaw.” (Eclesiastes 3:6) Inkeddengko a diak sumuko.

Makabulan kalpasanna, sinarungkarak manen ni Violet ken insalaysayko ti ad-adu pay a teksto kenkuana. Di nagbayag, linawasen nga iyad-adalak iti Biblia iti mismo a ruanganda. Idi agangay kinunana: “Saan kadi a nasaysayaat no sumrekka?” Idi agangay, nagbalin ni Violet a nagsayaat a kapammatian ken gayyemko! Wen, nabautisaran ni Violet kas maysa a Saksi ni Jehova.

Maysa nga aldaw, nasdaaw ni Violet idi inlako ti asawana ti balayda a dina man la naam-ammuan ken pinanawan pay ni lakayna. Naimbag laengen ta tinulongan ti maysa a gayyemna a Saksi. Naaddaan iti sabali a pagtaengan iti dayta met la a malem. Gapu iti panagyamanna ken Jehova, inkeddengna ti agpayunir agingga a manungpal ti biagna. No makitak ti regtana iti pudno a panagdayaw gapu iti espiritu ni Jehova, maawatak no apay a makaparagsak ti trabaho a panagaramid kadagiti adalan. Wen, daytoy ti karerak iti biag!

Idi 1957, naibaonkami ken Mary Robinson nga agpayunir iti ayan dagiti paktoria iti Rutherglen idiay Glasgow, Scotland. Mangasabakami uray ania ti paniempo, ket saan a nasayang dayta. Maysa nga aldaw, naam-ammok ni Jessie. Maragragsakanak a mangyadal iti Biblia kenkuana. Komunista ti asawana a ni Wally, ket likliklikannak idi damo. Ngem naragsakan idi nagadal iti Biblia ken nabigbigna a ti laeng Pagarian ti Dios ti makayeg kadagiti nasayaat a kasasaad kadagiti tattao. Idi agangay, nakiramanda metten iti panagaramid kadagiti adalan.

Mabalin a Makaallilaw ti Damo a Reaksion

Idi agangay, naibaonkami iti baro a teritoria idiay Paisley, Scotland. Maysa nga aldaw, bayat a mangaskasabaak sadiay, inrikepannak iti ridaw ti maysa a babai. Ngem di nagbayag, binirbiroknakon tapno agpadispensar. Idi nagsubliak iti simmaganad a lawas, kinunana: “Panagriknak, kasla ti Dios ti inrikepak iti ridaw. Isu a binirbirokka.” Pearl ti nagan ti babai. Imbagana a nakaro ti pannakaupayna kadagiti gagayyem ken kakabagianna isu nga inkararagna iti Dios a makasarak koma iti pudno a gayyem. “Kalpasanna, dimtengka iti ruanganko,” kinunana. “Panagkunak, sika dayta a pudno a gayyem.”

Saan a nalaka ti agbalin a gayyem ni Pearl. Agnanaed ngamin iti tuktok ti napasdok a turod, ket masapul a sumang-atak. Idi dinagasko tapno ikuyogko iti damo a pannakigimongna, dandaniak natumba gapu iti angin ken tudo. Imbellengkon ti payongko idi nadadael. Innem a bulan laeng sipud idi inrikepannak iti ridaw, insimbolon ni Pearl ti dedikasionna iti Dios babaen ti panagpabautisarna.

Di nagbayag, rinugian ni lakayna ti agadal iti Biblia, ket iti sumagmamano a tiempo, kimmuyogen kaniak iti ministerio a panagbalaybalay. Kas iti dati, agtudtudo manen. “Dika agdanag,” kinunana. “Adu nga oras nga agtaktakderak iti kastoy a paniempo tapno agbuya iti football, isu a kabaelak ti agkalintuduan para ken Jehova.” Kanayon nga apresiarek ti kinatibker dagiti taga-Scotland.

Makapnek kaniak ti agsubli kalpasan ti adu a tawen ken makita a kaaduan kadagidiay inyadalak iti Biblia ti mangsalsalimetmet iti pammatida! Dayta ti rag-o ti panagaramid kadagiti adalan. (1 Tesalonica 2:17-20) Idi 1966, kalpasan ti nasurok a walo a tawen a panagpayunirko idiay Scotland, naawisak iti Watchtower Bible School of Gilead tapno masanay kas misionero.

Iti Ganggannaet a Teritoria

Naibaonak idiay Bolivia, iti tropikal nga ili ti Santa Cruz. Adda kongregasion sadiay nga agarup 50 dagiti agibumbunannagna. Ipalagip kaniak ti ili ti kasasaad ti makinlaud a deppaar ti Estados Unidos kas mabuya kadagiti pelikula ti Hollywood. No panunotek ti napalabas, makunak a maysaak la nga ordinario a misionero. Saanko a pulos a napasaran ti nakamat iti buaya, nalikmut kadagiti managderraaw, napukaw iti desierto, wenno nadadaelan iti barko iti taaw. Ngem para kaniak, naragragsak pay ti panagaramid kadagiti adalan.

Ni Antonia ti maysa kadagiti immuna a babbai nga inyadalak iti Biblia idiay Santa Cruz. Marigatanak idi a mangyadal kenkuana babaen ti Espaniol. Naminsan kinuna ti ubing a lalaki nga anak ni Antonia: “Nanang, igaggagarana kadi ti agkamali tapno agkatawatayo?” Idi agangay, nagbalin a maysa nga adalan ni Antonia, kasta met ti balasangna a ni Yolanda. Adda gayyem ni Yolanda a mangal-ala iti abogasia a Dito ti naganna. Agad-adal met iti Biblia ken tumabtabuno kadagiti gimongmi. Adda naadalko kenkuana maipapan iti panangisuro iti kinapudno iti Biblia: No maminsan, masapul a medio dagdagem nga agtignay dagiti tattao.

Idi nangrugi ni Dito nga aglangan iti panagadalna, kinunak: “Dito, ni Jehova dinaka piliten a mangsuporta iti Pagarianna. Masapul nga agpilika.” Idi simmungbat ket imbagana a kayatna ti agserbi ken Jehova, kinunak: “Ik-ikutam pay laeng dagiti retrato ti maysa a pangulo ti rebolusion. No adda bisita a makakita kadagitoy, maibagana ngata a pinilim a suportaran ti Pagarian ti Dios?” Medio nangrikna iti dayta.

Dua a lawas kalpasanna, adda napasamak a rebolusion, ket nagpipinnaltog dagiti estudiante iti unibersidad ken dagiti polis. “Pumanawtayo ditoy!” impukkaw ni Dito iti gayyemna. “Saan! Daytoy ti dakkel nga aldaw nga ur-urayentayo,” kinuna ti kaduana. Nangala iti paltog ket napan iti atep ti unibersidad. Isu ti maysa kadagiti walo a gayyem ni Dito a natay iti dayta nga aldaw. Anian a ragsakko a makakita ken Dito, a mabalin a natay koma no dina inkeddeng ti agbalin a pudno a Kristiano?

Pannakakita nga Agtigtignay ti Espiritu ni Jehova

Maysa nga aldaw, linabsak ti maysa a ruangan ta ammok a sinarungkaranmin dayta a pagtaengan, pagammuan ta inayabannak ti bumalay a babai. Ignacia ti naganna. Am-ammona dagiti Saksi ni Jehova, ngem saan a rimmang-ay iti naespirituan gapu iti nakaro a panangbusor ti nabaked a polis nga asawana nga agnagan iti Adalberto. Mariro maipapan iti adu a kangrunaan a pannursuro ti Biblia, isu a rinugiak nga inyadalan iti Biblia. Nupay determinado a mangpasardeng iti pannakipagadal ni baketna iti Biblia, nakasaritak ni Adalberto iti nabayag bassit maipapan kadagiti dadduma a topiko. Kasta ti nangrugian ti panaggayyemmi.

Kasta unay a ragsakko a makakita ken Ignacia a nagbalin a nakaay-ayat a kameng ti kongregasion, a mangipapaay iti naespirituan ken pisikal a kasapulan ti adu nga agkasapulan iti liwliwa. Idi agangay, nagbalin a Saksi ti asawana ken ti tallo kadagiti annakda. Kinapudnona, idi naawatanen ni Adalberto ti naimbag a damag, napan iti opisina ti polis ket sigagagar nga insarsaritana dayta. Adda 200 a suskripsion Ti Pagwanawanan ken Agriingkayo! a nagun-odanna kadagiti polis.

Ni Jehova ti Mangpadakkel

Kalpasan ti innem a tawen a panagserbik idiay Santa Cruz, naibaonak iti kadakkelan a siudad ti Bolivia, ti La Paz. Sadiay a binusbosko ti simmaganad a 25 a tawen. Idi rugrugi ti dekada 1970, adda laeng 12 a kameng iti sanga nga opisina dagiti Saksi ni Jehova idiay La Paz. Bayat a rimmang-ay ti trabaho a panangasaba, masapulen ti dakdakkel a pasilidad, isu a naibangon ti baro a sanga nga opisina iti nakaparpartak a rumang-ay a siudad ti Santa Cruz. Nayakar sadiay ti sanga nga opisina idi 1998, ket naawisak nga agbalin a kameng ti sanga nga opisina, a buklen itan ti nasurok a 50 a miembro.

Ti maymaysa a kongregasion idiay Santa Cruz idi 1966 nagbalinen a nasurok a 50 a kongregasion. Ti 640 a Saksi idi iti intero a Bolivia, nagbalinen a dandani 18,000 ita!

Nakaragragsak ta nabunga ti nakaibaonak a Bolivia. Nupay kasta, kanayon a maparegtaak iti kinamatalek dagiti padak a Kristiano iti sadinoman a lugar. Maragsakantay amin a makakita iti panangbembendision ni Jehova iti pannakaikasaba ti Pagarian. Talaga a makaparagsak ti makiraman iti trabaho a panangaramid kadagiti adalan.​—Mateo 28:19, 20.

[Ladawan iti panid 13]

Panagpayunir idiay Scotland

[Dagiti Ladawan iti panid 15]

Panagserbi iti sanga nga opisina iti Bolivia; (bassit a ladawan) panagraduar ti maika-42 a klase ti Gilead