Saludsod Dagiti Agbasbasa
Apay nga Usarentayo ti Nagan ti Dios Uray Ditay Masierto ti Eksakto a Pannakabalikasna?
Awan ti asinoman ita a makaammo iti eksakto a pannakabalikas ti nagan ti Dios iti nagkauna a Hebreo. Ngem nakadkadlaw ta agarup 7,000 a daras a nagparang ti personal a nagan ti Dios kadagiti teksto ti Biblia. Impakaammo ni Jesus ti nagan ti Dios idi adda ditoy daga, ken imbilinna kadagiti adalanna a santipikarenda dayta a nagan. (Mateo 6:9; Juan 17:6) Gapuna, masiguradotayo a nakapatpateg nga usaren dagiti Kristiano ti nagan ti Dios. Ngem apay a ditay masierto ita no ania ti orihinal a pannakabalikas dayta a nagan? Adda dua a kangrunaan a rason.
Umuna, agarup dua ribu a tawen ti napalabasen, adda pammati idi dagiti Judio a saan kano nga umiso a baliksen ti nagan ti Dios. Isu a no masalaw ti agbasbasa dayta a nagan iti teksto ti Biblia, sukatanna iti sao nga “Apo.” Iti kasta, kalpasan ti adu a siglo a di panangusar iti dayta, nalipatanen dagiti tattao no kasano a baliksen ti nagan ti Dios.
Maikadua, naisurat ti nagkauna a Hebreo nga awanan kadagiti bokales, a kaasping dagiti pangababaan iti Ingles ken iti dadduma a lenguahe. No basaen dayta ti maysa, isu ti makaammo a manginayon iti uni ti bokales a kasapulan. Idi agangay, napataud ti maysa a sistema tapno di naan-anay a malipatan ti panangbalikas kadagiti Hebreo a sao. Nainayon dagiti bokales iti tunggal sao iti Hebreo a Biblia. Ngem iti nagan ti Dios, mabalin a nainayon dagiti bokales para iti sao nga “Apo” tapno maipalagip iti asinoman nga agbasa a baliksenna ti naisukat a sao, wenno awan a pulos ti nainayon.
Kas resulta, nabati dagiti uppat a konsonante a naawagan iti Tetragrammaton, a depinaren ti maysa a diksionario kas “ti uppat a Hebreo a letra a mangbukel iti nagan ti Dios a gagangay a naisurat iti Biblia a YHWH wenno JHVH.” Nalaka a makita no kasano a ti JHVH, nga addaan kadagiti naisurat a bokales ken uni a bokales, ket maibalikas a “Jehova,” ti porma a pagaammotayo ken awaten ti asinoman iti Iloko.
Nupay kasta, irekomendar ti dadduma nga eskolar ti balikas a “Yahweh.” As-asideg kadi dayta iti orihinal a panangbalikas? Saan a masigurado. Kinapudnona, ibaga ti dadduma nga eskolar dagiti rason no apay a saan a nausar daytoy a panangbalikas. Siempre, dagiti nagan iti Biblia, no mabalikas iti moderno a pagsasao, nalabit saan a kapada ti orihinal a Hebreo ngem manmano ti agreklamo. Ti makagapu ket dagitoy a nagan nagbalinen a paset ti lenguahetayo ken nalakada a mailasin. Isu a kasta met ti nagan a Jehova.
Dagiti Kristiano idi umuna a siglo naawaganda kas ili maipaay iti nagan ti Dios. Inkasabada dayta a nagan ken pinaregtada ti sabsabali nga umawag iti nagan ti Dios. (Aramid 2:21; 15:14; Roma 10:13-15) Nalawag a napateg iti Dios nga usarentayo ti naganna, apresiarentayo ti kinapategna, ken agbiagtayo a maitunos iti irepresentarna, aniaman ti lenguahetayo.
[Blurb iti panid 31]
Nakadkadlaw ta agarup 7,000 a daras a nagparang ti personal a nagan ti Dios kadagiti teksto ti Biblia