Panangbirok iti Praktikal a Giya
NO AGSAPSAPULKA iti balakad, adu ti magun-odam. Maysa kadagiti napartak ti panagrang-ayna nga industria iti lubong ket ti negosio mainaig iti balakad. Kadagiti lugar a kas iti Britania, Latin America, Japan, ken Estados Unidos, kaaduan a malako dagiti libro a mangipapaay iti balakad. Lumatlatak met dagiti video, seminar, ken programa iti telebision a mangipapaay iti balakad. Makaguyugoy dagita yantangay isuroda no kasanom a tamingen a bukbukodmo dagiti parikutmo uray dika agkonsulta kadagiti sikologo, mammalakad iti panagasawa, wenno ministro. Ania dagiti saklawen ti balakadda?
Karaman kadagiti kangrunaan nga ibalakadda ket mainaig iti panangragpat iti personal a balligi, panangbirok iti agbalin nga asawa, ken panangpadakkel kadagiti annak. Ibalakadda met ti panangdaer iti depresion, ladingit, ken kadagiti epekto ti diborsio. Adu met ti interesado kadagiti balakad no kasano a maparmek ti nalabes a pannangan, panagsigarilio, ken panagbartek. Praktikal kadi dagita a balakad? Saan a kanayon. Gapuna, nainsiriban nga ikabilangan ti pakdaar ti Biblia: “Ti asinoman nga awanan kapadasan maaddaan pammati iti tunggal sao, ngem daydiay nasaldet utobenna dagiti addangna.”—Proverbio 14:15.
Dagiti libro a mangipapaay iti balakad ket naiduma unay kadagiti manual a mangisuro mainaig iti panagretrato, accounting, wenno lenguahe. Mabalin nga epektibo ken saan a nangina dagita a manual no idilig iti panangala iti espesial a kurso. Naiduma iti dayta dagiti libro a mangipapaay iti balakad—mainaig man iti negosio, panagasawa, panangpadakkel iti annak, wenno mental a salun-at. Masansan a mangirekomendada iti maysa nga estilo ti panagbiag wenno mangisuroda iti sumagmamano a pilosopia. Gapuna, nainsiriban nga isaludsod: ‘Asino ti nangipaay kadagita a balakad? Ania ti gubuayan ti balakadna?’
Dagiti eksperto saanda a kanayon nga ibatay ti balakadda kadagiti mapagpannurayan nga ebidensia. Dadduma ti mangipaay iti balakad a kayat a mangngeg dagiti aggatang yantangay ammoda a dakkel a panguartaan dayta. Iti maysa laeng a pagilian, ti negosio mainaig iti panangipaay iti balakad ket aggangganansia iti nasurok a walo a bilion a doliar iti kada tawen!
Praktikal Ngata Dagita a Libro?
No agkonsultaka kadagiti libro a mangipapaay iti balakad, kayatmo koma a makabirokka iti praktikal a balakad. Ngem no dadduma, parparawpaw wenno saan a nalawag ti balakad a mabirokam. Gagangay a ti ibaga dagiti kasta a giya ket: ‘No la ket ta positiboka, agballigika. Aniaman ti kayatmo, kuarta man, salun-at, wenno naragsak a relasion, magun-odam dayta no positiboka.’ Praktikal kadi ti kasta a balakad? Matulongannaka kadi a mangsango kadagiti realidad ken pannakapaay iti biag?
Alaentayo a pagarigan dagiti libro mainaig iti relasion ken panagasawa, dagiti topiko a paginteresan ti kaaduan a tattao. Matulonganda kadi dagiti tattao a maaddaan iti naragsak ken natibker a pamilia? Saan a kanayon. Sigun iti maysa nga analista, ti autor ti libro a mangipapaay iti balakad mainaig iti ayat a dagus a limmatak idiay Latin America “isurona dagiti agbasbasa no kasanoda a maaddaan iti nasayaat a relasion ken no kasanoda a maparayray ti panagtalekda iti bagida.” Sigun iti autor dayta a libro, loklokuem la ti bagim no agtalinaedka pay laeng iti maysa a relasion a saanen a naballigi. Ti puntona ket aramidem no ania ti makaparagsak kenka imbes a sukimatem ken risutem no ania a talaga ti parikut.
Pudno nga adda dagiti nasayaat a balakad dagiti kasta a libro. Ngem mabalin a naglaonda met kadagiti makadangran a balakad. Nalabit a nasayaat ti balakad ti maysa nga eksperto iti maysa a topiko ngem adda met dagiti balakadna iti sabali a topiko a mangpakaro laeng iti parikut. Nagrigat ti agpili kadagiti nagadu ken masansan nga agsusupadi a balakad manipud kadagitoy a giya. Makimbalakad ti mapagpannurayam? Isaludsodmo iti bagim: ‘Natingiting kadi a naimbag dayta a balakad, wenno opinion laeng ti autor? Kasano kadakkel ti impluensiana iti autor ti panangragpat iti kinabaknang ken dayaw?’
Ti maysa a giya a nabayagen a napaneknekan a mapagtalkan ket ti Biblia. Mangted iti praktikal a balakad mainaig iti nagduduma a topiko a tartrataren dagiti sekular a libro ken dadduma pay. Tinignayna ti minilion a tattao a mangipangag iti daytoy a balakad: “Mapabarokayo koma iti puersa a mangtigtignay iti panunotyo . . . Ikawesyo koma ti baro a personalidad.” (Efeso 4:23, 24) Mangipaay ti Biblia iti sirib tapno maawatantayo no ania ti pakaigapuan dagiti parikut ken isuronatayo a mangrisut kadagita. Kangrunaanna, mangted iti nabileg ken praktikal a rason no apay nga aramidentayo ti umiso. Ilawlawag ti sumaganad nga artikulo no kasano nga ipaay dayta ti Biblia.