Agyamanak iti Laksid Dagiti Trahedia—No Kasano a Natulongannak ti Biblia
Kas Insalaysay ni Enrique Caravaca Acosta
Abril 15, 1971 idi. Mapanko pasiaren dagiti nagannak ken kakabsatko iti rantsomi. Gapu ta nabayagen a diak nagawid, magagaranak a makakita kadakuada. Pampanunotek no madanonko amin ida ken no asino ti umuna a makitak. Ngem naklaatak iti nasangpetak—uppat a katao ti napapatay a pakairamanan ni nanangko!
DIAK mailadawan ti pannakaklaatko. Ania ti napasamak? Ania ti aramidek? Awan ti makitak a pagpatulongak. Ngem sakbay nga ituloyko ti salaysayko, palubosandak a mangestoria iti nalikudak. Iti kasta, ad-adda a matarusanyo no ania ti nariknak iti dayta a gundaway ken iti dadduma pay a trahedia iti biagko.
Nasarakanmi ti Kinapudno
Nayanakak idiay Quirimán, iti asideg ti Nicoya, Costa Rica. Idi 1953, idi agtawenak iti 37, agnanaedkami a sangapamiliaan iti rantsomi. Nupay napadakkelkami a Katoliko, adda dagiti pagduaduaanmi a doktrina ken adu ti saan a nasungbatan a saludsodmi.
Maysa nga agsapa, simmarungkar iti pagtaenganmi ti maysa a lalaki nga agnagan iti Anatolio Alfaro ket pinaregtanakami nga agadal iti Biblia. Inranudna kadakami ti adu a teksto ken pannursuro ti Biblia. Siak, ni Tatang, ni Nanang, ti dua nga adingko, ken ti gayyemda a makipagnanaed kadakami, dimngegkami amin. Nagmalmalem ken dandani nagpatpatnag dayta. Nagadu ti saludsodmi.
Imyan ni Anatolio iti balaymi agingga iti sumaruno nga aldaw. Naragsakankami iti nangngegmi ken ad-adda pay idi nasungbatan manipud Biblia dagiti saludsodmi. Dakkel ti epektona kadakami dayta a saritaan. Pinampanunotmi ti naadalmi, ket ammomi a nasarakanmin ti kinapudno. Nangibati ni Anatolio iti sumagmamano a magasin ken libro a naibatay iti Biblia. Iti tunggal rabii, basaen ken adalenmi a sangapamiliaan dagita a publikasion. Narigat dayta gapu ta awan korientemi idi. Sakbay a rugianmi ti panagadal, supotanmi dagiti sakami iti sako ti patatas tapno saan a lamoken.
Kalpasan ti innem a bulan, nabautisaran ti lima iti pamiliami a pakairamanak ken dagiti nagannakmi. Magagarankami a nangasaba iti binalaybalay tapno iranudmi ti naadalmi. Agarup dua nga oras a magmagnakami ken no dadduma agkabaliokami nga agturong iti maysa nga ili a maawagan iti Carrillo tapno makitaripnong iti maysa a grupo dagiti Saksi ni Jehova sadiay. Intultuloy ni Anatolio ti nangyadal kadakami iti Biblia. Kalpasanna, nayurnos ti panaggigimong iti pagtaenganmi. Adda agarup tallo nga umay makitaripnong kadakami. Idi agangay, nabautisaranda amin. Di nagbayag, nagbalin dayta a maysa a bassit a kongregasion a buklen ti agarup 20.
Amin-Tiempo a Panangaramid iti Pagayatan ti Dios
Idi agangay, ti sanga nga opisina ti Costa Rica pinaregtana dagiti amin a makabael tapno sumrekda iti amin-tiempo a panangasaba. Idi 1957, pinatgak dayta nga awis ket simrekak iti amin-tiempo a ministerio. Makaparagsak ti mangasaba. Masansan a magmagnaak iti adu nga oras tapno madanonko dagiti tattao iti away. No dadduma, saandak a pastreken. Adda di kumurang a tallo a gundaway a pinangtaandak dagiti lallaki a nakabadang ta kayatda a maammuan no asinoak ken no ania ti panggepko sadiay.
Idi dekada 1950, kaaduanna a desdes laeng ti mabalin a pagnaan kadagiti let-ang isu a narigat a danonen dagiti tattao. Adda dagiti lugar a madanonmo laeng babaen ti panagkabalio. Ballasiwenmi dagiti karayan ken no dadduma, maturogkami iti kannag. Ad-adda pay a mangparigat ti iyaarak dagiti lamok. Masapul met nga agannadkami kadagiti uleg ken buaya. Iti laksid amin dagita, nagragsakak ti panangtulong kadagiti tattao a mangammo iti maipapan ken Jehova a Dios. No makaawidakon, mariknak ti ragsak ken pannakapnek nga itden ti panangiranud iti kinapudno ti Biblia. Bayat ti panangasaba ken panangadalko iti Biblia iti inaldaw, rimmayray ti panagayatko ken Jehova a Dios ket mariknak a nasingsingedak kenkuana.
Idi agangay, naitalek kaniak dagiti kanayonan a pribilehio. Nasurok a sangapulo a tawen a nagserbiak kas agdaldaliasat a manangaywan. Linawas a sarungkarak ken pabilgek ti nadumaduma a kongregasion. Nupay masapul nga ilusulosko dayta a pribilehio idi agangay gapu iti parikut iti salun-atko, nagtultuloy a tinagiragsakko ti ministerio kas amin-tiempo a ministro ti Dios.
Dimteng Dagiti Trahedia
Bayat ti kaaddak idiay Nicoya idi 1971, sinarungkarak ti pamiliami. Idi simrekak iti balaymi, nakitak a nakadasay ti 80 ti tawenna nga inak. Napaltogan ken nabagkong. Agang-anges pay idi inarakupko. Di nagbayag, natay bayat nga ar-arakupek. Nakitak met a nakadasay iti kosina ti paralutomi, a walo a bulan a masikog. Ken saan laeng a dayta, nakitak pay ti maysa a kapammatianmi a naidasay iti pasilio, ken ti agtutubo nga anak ti paraluto a nakadasay iti banio. Nabagkong ken napaltoganda amin. Asino ngata ti nangaramid iti kastoy a nakaam-ames a banag, ken apay?
Idi rimmuarak iti balaymi, nakitak ni Tatang. Napaltogan ti ulona ngem sibibiag pay! Nagtarayak iti balay ti kabsatko, a 15 laeng a minuto ti kaadayona ket nadanonko sadiay ti maysa a babai ken ti anakna a napapatay met. Kasta unay ti pannakaklaatko idi naammuak a ti gayam 17 ti tawenna a kaanakak a saan a Saksi ni Jehova ti nangpapatay kadakuada! Adda diperensia ti utekna. Isu ket naglibas kalpasanna. Gapuna, naaramid ti kadakkelan a panangbirok iti kriminal iti historia ti Costa Rica.
Nagdinamag dayta iti intero a pagilian. Kalpasan ti pito nga aldaw, dagiti polis nasarakanda ti kriminal, nga adda armasna a dakkel nga imuko ken kalibre .22 a paltog nga inlakoda kenkuana uray ammoda nga adda diperensia ti utekna. Isu ket napaltogan ken napapatay bayat ti panangtiliwda kenkuana.
Ngem kabayatan dayta, adu ti nangbalakad kaniak a panawak dayta a lugar amangan no sublianannak ti kaanakak. Inkararagko dayta ta ammok a masapul nga andingayek dagiti nakalasat a kapamiliak ken dagiti kakabsat iti kongregasion isu a nagtalinaedak.
Nagsasaruno a Trahedia
Nakalkaldaang ta natay ni tatangko kalpasan laeng ti makatawen. Iti sumaganad a tawen, iti sabali nga insidente, napapatay ti adingko a babai, maysa a matalek nga adipen ni Jehova. Naminsan pay, naklaat manen ti amin a kakabagianmi iti ipapatay ti maysa a kameng ti pamiliami. Saan a mailadawan ti saem ken ladingit a napasaranmi ken dagiti gagayyemmi. Kabayatan dagita a tiempo, nangnangruna a nagtalekak ken Jehova ken nagtultuloy nga inkararagko ti pammabilegna.
Idi 1985, timmabunoak iti tallo nga aldaw a pannakasanay dagiti Kristiano a panglakayen a naangay iti kabesera a siudad ti San José. Napabilegak iti naespirituan kalpasan dayta a klase. Iti agsapa ti Lunes, agturongak idi iti paradaan ti bus tapno agawidakon. Pagammuan ta addada nangdarup kaniak. Binekkel ken sinamsamandak. Nagpartak dagiti pasamak isu a diak nailasin ti rupada. Gapu iti dayta, diak kabaelanen nga aramiden ti kadawyan a panangkablaaw dagiti taga-Costa Rica. Ditoy probinsia ti Guanacaste, agpukkaw dagiti lallaki no agsasabet ken agkikinnablaawda wenno no ipadlawda ti kaaddada. Napigsa idi ti pukkawko ngem kalpasan dayta a pasamak, diakon maaramidan dayta.
Idi 1979, nagkasarkami ken Celia, maysa a Saksi iti kabangibang a kongregasion. Ipatpateg ni Celia ti Biblia. Inaldaw a basaen ken adalenmi a dua ti Biblia. Nakalkaldaang ta natay gapu iti kanser idi Hulio 2001. No dadduma, naladingitak ngem ti namnama a panagungar ti mangpabpabileg kaniak.—Juan 5:28, 29.
Naragsak iti Laksid Dagiti Pakasuotan
Nupay ad-adu ti napasarak a trahedia ngem iti kaaduan a tattao, matmatak dagita a pakasuotan kas gundaway tapno mapaneknekak ti pammati ken kinasungdok ken Jehova. (Santiago 1:13) Tapno mataginayonko ti natimbeng a panangmatmat kadagita a napasarak, kanayon nga ipalagipko iti bagik a mapasarantayo amin “ti tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak.” (Eclesiastes 9:11) Laglagipek met nga addatayon iti “napeggad a tiempo a narigat a pakilangenan,” yantangay dagiti tattao ket narungsot, naranggas, ken awan panagteppelda. (2 Timoteo 3:1-5) Sipapanunotak met iti kapadasan ni Job nga iti laksid ti amin a sinagabana—ipapatay dagiti annakna, sakit, ken pannakapukaw dagiti sanikuana—sititibker a kinunana: “Ti nagan ni Jehova agtultuloy koma a mabendito.” Pudno a sibabaknang a ginunggonaan ni Jehova ti kinatarnaw ni Job. (Job 1:13-22; 42:12-15) Amin dagitoy a pammalagip ti Biblia tinulongandak nga agtalinaed a naragsak iti laksid ti adu a pakasuotan.
Kanayon a tultulongannak ni Jehova a mangyun-una kenkuana iti biagko. Ti inaldaw a panagbasa iti Biblia ket gubuayan ti dakkel a liwliwa ken impaayannak iti kired nga agibtur. Babaen ti panagkararag ken Jehova, tagtagiragsakek “ti talna ti Dios a mangringbaw iti isuamin a panunot.” (Filipos 4:6, 7) Dayta ti nangted kaniak iti talna ti panunot. Makapabileg met iti pammatik ti itatabuno ken pannakipasetko kadagiti Nakristianuan a gimong.—Hebreo 10:24, 25.
Nupay lakayakon, agyamanak ken Jehova ta napigsaak pay laeng a makipagtrabaho kadagiti padak a Kristiano, mangyadal iti Biblia, ken makiraman iti ministerio. Ti kastoy a pamay-an ti panagserbi kadagiti sabsabali tinulongannak a mangdaer iti ladingit. Iti kaunggan ti pusok, agyamanak unay ken Jehova iti laksid ti adu a trahedia iti biagko.a
[Footnote]
a Dua a tawen kalpasan a naisumite daytoy a salaysay, natay ni Enrique Caravaca Acosta iti tawen a 90.
[Blurb iti panid 20]
Ti inaldaw a panagbasa iti Biblia ket gubuayan ti dakkel a liwliwa ken impaayannak iti kired nga agibtur
[Ladawan iti panid 19]
Maysa kadagiti damo a panangipaayko iti palawag a naibatay iti Biblia
[Ladawan iti panid 20]
Panangasaba idi kabambannuagak pay