Ania ti Pagbutbutngan ti Adu?

“Saan a masapul nga agbalinka a relihioso tapno patiem nga asidegen ti pannakadidigratayo.”​—STEPHEN O’LEARY, MAYSA A PROPESOR ITI UNIVERSITY OF SOUTHERN CALIFORNIA.a

UMANAMONGKA kadi iti komento iti ngato? Iti daytoy a serye dagiti artikulo, naibinsabinsa ti dadduma a rason no apay a pagamkan dagiti tattao ti masanguanan. Ngem naipakita met ditoy no apay a makapagtalekka a saan nga agpatingga ti biag ditoy daga. Adda naimbag a rason a mangnamnamatayo, iti laksid dagiti makapaupay a kinapudno a mabasam kadagiti sumaganad a parapo.

Posible latta ti nuklear a gubat. Idi 2007, namakdaar ti Bulletin of the Atomic Scientists: “Sipud idi nabomba ti Hiroshima ken Nagasaki, naipasangon ti lubong kadagiti nakapegpeggad a desision.” Apay a pakaseknantayo dayta? Impadamag ti Bulletin nga idi 2007, adda pay la nabati nga agarup 27,000 a nuklear nga igam ket 2,000 kadagitoy ti nakasaganan a mausar iti las-ud ti sumagmamano a minuto.” Uray bassit laeng a porsiento kadagita nga igam ti mapabettak, makadidigra latta dagita!

Saan kadin a pangta ti nuklear a gubat sipud idi? Amin dagiti lima a pagilian nga addaan iti kaaduan a nuklear nga igam​—ti China, France, Russia, United Kingdom, ken United States​—“agsagsaganadan a mangusar kadagiti baro a nuklear nga igam wenno impakaammodan ti gandatda a mangusar kadagita,” kuna ti SIPRI Yearbook 2009.bc Ngem kuna ti tinawen a libro a saan laeng a dagita a pagilian ti addaan kadagiti nuklear nga igam. Pagarupen dagiti managsirarak a ti India, Pakistan, ken Israel addaan ti tunggal maysa kadakuada iti 60 agingga iti 80 a nuklear a bomba. Kuna pay dagiti managsirarak nga iti sangalubongan, agdagup amin iti 8,392 dagiti nuklear nga igam a nakasaganan a mausar!

Posible a mangyeg iti didigra ti panagbaliw ti klima. “Nakapegpeggad ti resulta ti panagbaliw ti klima, a kas met laeng iti epekto ti pannakausar dagiti nuklear nga igam,” kuna ti Bulletin of the Atomic Scientists a nadakamat itay. Dagita a serioso a pakdaar ket anamongan dagiti mabigbigbig a sientista a kas kada Stephen Hawking, a retirado a propesor iti University of Cambridge, ken ni Sir Martin Rees, a Propesor iti Trinity College iti University of Cambridge. Kunada a posible nga agbaliw a naan-anay ti biag ditoy daga wenno mapukaw pay ketdi ti sibilisasion gapu iti di umiso a pannakausar ti teknolohia ken gapu kadagiti panagbalbaliw iti aglawlaw a resulta ti aktibidad dagiti tattao.

Pagdandanagan ti minilmilion dagiti prediksion maipapan iti panungpalan ti lubong. Sapulem iti Internet ti sasao nga “end of the world” (panungpalan ti lubong) ken ti tawen “2012,” ket masarakam ti ginasut a panid dagiti espekulasion a mapasamak kano ti panungpalan iti dayta a tawen. Apay? Maysa a kalendario dagiti nagkauna a Maya a naawagan “the Long Count,” ti nakalkular nga agpatingga inton tawen 2012. Pagam-amkan ti adu nga ipakpakauna dayta ti panungpalan ti sibilisasiontayo.

Mamati ti adu a relihioso a tattao nga isursuro ti Biblia a madadael ti literal a daga. Mamatida a mapan idiay langit ti amin a matalek a manamati, idinto ta ti dadduma ket agsagabada kano iti nariribuk a kasasaad ditoy daga wenno maitapuakda iti impierno.

Talaga kadi a kunaen ti Biblia a naan-anay a madadael ti daga? “Saanyo a patien ti tunggal naipaltiing nga ebkas,” impakdaar ni apostol Juan, “no di ket subokenyo dagiti naipaltiing nga ebkas tapno makitayo no nagtaudda iti Dios.” (1 Juan 4:1) Imbes a patiem a dagus ti ibagbaga ti sabsabali, apay a dimo ukagen ta Bibliam ket basaem a mismo ti ibagbaga dayta maipapan iti panungpalan ti lubong? Mabalin a masdaawka a makaammo iti isursuro ti Biblia.

[Footnotes]

[Picture Credit Lines iti panid 4]

Panagbettak ti bomba: U.S. National Archives photo; ladawan ti bagyo: WHO/League of Red Cross and U.S. National Archives photo