Kurapsion—Kasano Kasaknap Dayta?
“Mangipapaay ti kompaniami iti serbisio iti maysa nga ahensia ti lokal a gobierno. Masansan nga aguraykami iti dua wenno tallo a bulan sakbay a mabayadankami. Ngem iti nabiit, immawag kaniak ti maysa nga empleado ti gobierno. Imbagana a mabayadankami kano a dagus no pasuksokanmi.”—JOHN.a
NABIKTIMAKAYO kadin iti kurapsion? Nalabit saan a kas iti kasaknap a nadakamaten, ngem sigurado a napasaranyo dagiti epekto ti kurapsion.
Sigun iti 2011 Corruption Perceptions Index ti Transparency International (TI), kaaduan kadagiti 183 a pagilian ken teritoria a nausig, ti nakaala iti iskor a mangipakita a nakaro ti problemada iti kurapsion. Dua a tawen sakbayna, imbutaktak ti 2009 a tinawen a report ti Transparency International a nakaro unayen ken nasaknapen ti kurapsion: “Nalawag nga awan ti lugar ditoy lubong a saan a makapaspasar iti resulta ti kurapsion.”
“Ti kurapsion ket panangabuso iti naitalek nga autoridad agpaay iti bukod a pagimbagan. Madangran ti biag, pagsapulan wenno kinaragsak dagidiay agpannuray iti kinamapagpiaran dagiti addaan iti saad.”—TRANSPARENCY INTERNATIONAL
Iti dadduma a kasasaad, napeggad ti resulta ti kurapsion. Kas pagarigan, impadamag ti magasin a Time a nalabit ti “kurapsion ken di panagannad” ti makagapu no apay nga adu ti natay iti napigsa a ginggined a napasamak idiay Haiti idi 2010. Innayonna pay: “Maibangon lattan dagiti pasdek uray awan ti masurot a maitutop a disenio nga inaprobaran dagiti inheniero gapu ta mapasuksokan dagiti inspektor ti gobierno.”
Posible kadi a maikkatton ti kurapsion? Tapno masungbatan dayta, masapul a maawatantayo ti kangrunaan a pakaigapuan ti kurapsion. Ammuentayo dayta iti sumaganad nga artikulo.
a Nabaliwan ti nagan.