MAADAL NGA ARTIKULO 35
KANTA 121 Kasapulantayo ti Panagteppel
Malabanam Dagiti Dakes a Tarigagay!
‘Diyo ipalubos nga agtultuloy nga agturay kadakayo ti basol kas ari iti mortal a bagiyo tapno saan a mapabus-oyan dagiti tarigagayyo.’—ROMA 6:12.
TI MASURSUROTAYO
Ammuentayo ti makatulong tapno saantayo a maupay gapu kadagiti dakes a tarigagay ken tapno saantayo a tumulok iti sulisog.
1. Ania ti lablabanantayo amin?
ADDA kadi tiempo a kayatmo la unay nga aramiden ti maysa a banag a kagura ni Jehova? No wen, saanka koma a maupay. Saan la a sika ti maipaspasango iti kasta. Kuna ti Biblia: “Awan ti sulisog a dimteng kadakayo malaksid iti gagangay kadagiti tattao.” (1 Cor. 10:13)a Kaipapanan dayta nga aniaman a dakes a tarigagay ti lablabanam, lablabanan met dayta ti dadduma. Saanka nga agmaymaysa. Ken iti tulong ni Jehova, malabanam dayta!
2. Ania dagiti dakes a tarigagay a lablabanan ti dadduma a Kristiano ken mayad-adalan iti Biblia? (Kitaen met dagiti ladawan.)
2 Ibagbaga met ti Biblia: “Masubok ti tunggal maysa no maallukoy ken masulisog iti bukodna a tarigagay.” (Sant. 1:14) Mabalin nga agduduma ti pakasulisogan ti tunggal maysa. Kas pagarigan, baka masulisog ti dadduma a Kristiano nga agaramid iti seksual nga immoralidad iti saanda a kasekso; dadduma met iti padada a lalaki wenno iti padada a babai. Adda met dagiti naisardengdan ti agbuya iti pornograpia, ngem posible a masulsulisogda manen nga agbuya. Kasta met laeng a situasion ti maipaspasango iti adu kadagidiay naisardengdan ti agdroga wenno agbartek. Sumagmamano laeng dagita kadagiti tarigagay a mabalin a lablabanan ti dadduma a Kristiano ken mayad-adalan iti Biblia. Mabalin nga addan tiempo a nariknatayo ti kas iti narikna idi ni apostol Pablo. Imbagana: “No kayatko nga aramiden ti umiso, ti dakes ti adda kaniak.”—Roma 7:21.
Mabalin a bigla a dumteng ti sulisog—kaanoman ken sadinoman (Kitaen ti parapo 2)d
3. Ania ti mabalin a marikna ti maysa no masansan a lablabananna ti isu met la a dakes a tarigagay?
3 No masansan a lablabanam ti isu met la a dakes a tarigagay, mabalin a mariknam nga awanen ti maaramidam, a kas man la saanmo a kabaelan a labanan ti sulisog. Mabalin met a mariknam nga awanen ti namnamam, a kas man la nakadakdakeska la unayen nga uray la saannakan nga awaten ni Jehova ta addaanka iti dakes a tarigagay. Masiguradom nga awan kadagita ti agpayso! Tapno maammuam no apay, sungbatan daytoy nga artikulo ti dua a saludsod: (1) Apay a mabalin a mariknam nga awanen ti maaramidam ken awanen ti namnamam? (2) Kasanom a malabanan dagiti dakes a tarigagay?
TI KAYAT TI “MANAGDAKDAKES” A MARIKNATAYO
4. (a) Apay a kayat ni Satanas a mariknatayo nga awanen ti maaramidantayo? (b) Apay a masiguradotayo a malabanantayo dagiti dakes a tarigagay?
4 Kayat ni Satanas a mariknatayo nga awanen ti maaramidantayo no maipasangotayo iti sulisog. Impakita ni Jesus a posible a mapasamak dayta idi insurona kadagiti pasurotna nga ikararagda: “Dinakami iyeg iti sulisog, ken isalakannakami iti daydiay managdakdakes.” (Mat. 6:13) Ibagbaga ni Satanas a saan kano nga agtulnog dagiti tattao ken Jehova no maipasangoda iti sulisog. (Job 2:4, 5) Apay a kasta ti napanunot ni Satanas? Isuna ngamin ti kaunaan a timmulok iti bukodna a tarigagay, ken saanna a kayat ti agtalinaed a matalek ken Jehova. Isu a pampanunotenna a tuladentayo isuna a tallikudantayon ni Jehova no maipasangotayo iti sulisog. Pinanunot pay ketdi ni Satanas nga uray ti perpekto nga Anak ti Dios ket kabaelanna a sulisogen! (Mat. 4:8, 9) Ngem panunotem: Talaga kadi nga awan ti maaramidantayo a manglaban kadagiti dakes a tarigagay? Saan a pulos! Umanamongtayo iti imbaga ni Pablo: “Ta adda pigsak a mangsango iti amin a banag gapu iti daydiay mangpabpabileg kaniak.”—Fil. 4:13.
5. Kasanotayo nga ammo a talaga nga agtalek ni Jehova a kabaelantayo a labanan dagiti dakes a tarigagay?
5 Saan a kas ken Satanas, talaga nga agtalek ni Jehova a kabaelantayo a labanan dagiti dakes a tarigagay. Kasanotayo nga ammo? Impakpakauna ngamin ni Jehova nga addanto ti dakkel a bunggoy dagiti tattao nga agtalinaed a matalek kenkuana ken makalasatto iti dakkel a rigat. Panunotem ti kaipapanan dayta. Saan nga agul-ulbod ni Jehova. Ket imbagana a nakaad-adunto, saan laeng a manmano, ti makastrek iti baro a lubong a “nakabado iti puraw.” Kayatna a sawen, ibilang ida ni Jehova a nadalus. (Apoc. 7:9, 13, 14) Nalawag ngarud a talaga nga agtaltalek ni Jehova a kabaelantayo a labanan dagiti dakes a tarigagay.
6-7. Ania pay ti kayat ni Satanas a mariknatayo?
6 Saan laeng a kayat ni Satanas a mariknatayo nga awanen ti maaramidantayo. Kayatna pay a mariknatayo nga awanen ti namnamatayo a kas man la nakadakdakestayo unayen ta saannatayon nga awaten ni Jehova gapu laeng ta addaantayo kadagiti dakes a tarigagay. Ngem panunotem manen. Apay a kayat ni Satanas a kasta ti mariknatayo? Ngamin, ni Satanas ti awanen ti namnamana. Inukomen ni Jehova a saanen a maikari iti biag nga agnanayon. (Gen. 3:15; Apoc. 20:10) Isu nga awan duadua a makapungtot kadatayo ni Satanas. Ngamin, adda namnamatayo nga agbiag nga agnanayon—banag nga awanen kenkuana. Talaga ngarud nga adda pay namnamatayo. Kinapudnona, ipaspasigurado ti Biblia a kayatnatayo a tulongan ni Jehova. “Saanna a kayat a madadael ti asinoman no di ket kayatna nga agbabawi ti amin.”—2 Ped. 3:9.
7 No ngarud patientayo nga awanen ti maaramidan wenno namnamatayo a manglaban kadagiti dakes a tarigagay, tultuladentayo ti panagpampanunot ni Satanas. No ammotayo dayta a kinapudno, bumileg ti determinasiontayo a manglaban kadagiti sulisogna.—1 Ped. 5:8, 9.
TI MABALIN A MARIKNATAYO GAPU TA MANAGBASOLTAYO
8. Malaksid iti panagaramid iti dakes, ania pay ti mabalin a tuktukoyen ti Biblia no dakamatenna ti maipapan iti basol? (Salmo 51:5) (Kitaen met ti “Kaipapanan ti Termino.”)
8 Malaksid ken Satanas, adda pay sabali a rason no apay a mariknatayo nga awanen ti maaramidan wenno namnamatayo a manglaban kadagiti dakes a tarigagay. Ania dayta? Ti kinamanagbasol wenno kinaimperpekto a natawidtayo iti immuna a nagannaktayo.b—Job 14:4; basaen ti Salmo 51:5.
9-10. (a) Ania ti nagbalin nga epekto ti basol kada Adan ken Eva? (Kitaen met ti ladawan.) (b) Ania ti epektona kadatayo ti basol?
9 Kitaentayo ti epekto ti basol kada Adan ken Eva. Idi nagsukirda ken Jehova, naglemmengda ken pinadasda nga abbongan ti lamolamo a bagida. Maipapan iti dayta, kastoy ti kuna ti Pannakatarus iti Kasuratan: “Gapu iti basol, nakariknadan iti pannakasidir, panagdanag, kinaawan talged, panagbain.” Kas man la napupok da Adan ken Eva iti maysa a balay nga addaan laeng iti uppat a kuarto. Mabalinda ti agakar-akar kadagiti kuarto. Ngem saandan a makaruar iti balay. Kasla kasta met laeng. Pulos a saandan a maaddaan iti nasinged a relasion ken Jehova. Uray agan-anoda, saandan a makalapsut iti basol.
10 Siempre, naiduma ti situasiontayo kada Adan ken Eva. Ngamin, saanda a nasubbot. Ngem datayo, nasubbottayo. Isu a mapakawan dagiti basoltayo ken maaddaantayo iti nadekket a relasion iti Dios. (1 Cor. 6:11) Nupay kasta, natawidtayo latta ti basol isu a makonsiensia, madanagan, agbain, ken saan a natalged ti riknatayo no dadduma. Kinapudnona, ibagbaga ti Biblia a ti basol ti mangtengtengngel wenno mangkonkontrol iti tao. Mapaspasamak dayta iti amin, ‘uray pay kadagidiay saan a nagbasol iti kaas-asping ti salungasing ni Adan.’ (Roma 5:14) Ngem uray no kasta ti kasasaadtayo, saantayo koma a maupay. Saantayo koma met a panunoten nga awanen ti maaramidan wenno namnamatayo a manglaban dagiti dakes a tarigagay. Masapul a labanantayo dagiti kasta a negatibo a rikna. Kasano?
Gapu iti basol, nakarikna da Adan ken Eva iti pannakakonsiensia, panagdanag, panagbain, ken saan a natalged a rikna (Kitaen ti parapo 9)
11. No mariknatayo a kasla awanen ti maaramidantayo, ania ti isursuro ti Roma 6:12 nga aramidentayo?
11 Gapu ta imperpektotayo, mariknatayo no dadduma a saantayo a malabanan dagiti dakes a tarigagay. Kas man la adda timek iti likudantayo a mangibagbaga a saantayo a kaya nga aramiden dayta. Ngem ditay koma dengdenggen dayta a timek. Apay? Isursuro ngamin ti Biblia a saantayo nga ipalubos nga agtultuloy nga “agturay” kadatayo ti basol. (Basaen ti Roma 6:12.) Ipakita dayta a datayo ti agdesision no tumuloktayo nga agaramid iti dakes a tarigagay. (Gal. 5:16) Agtalek ni Jehova a kabaelantayo a labanan ti sulisog. Ta no saan, saanna koman nga imbaga nga aramidentayo dayta. (Deut. 30:11-14; Roma 6:6; 1 Tes. 4:3) Nalawag ngarud a kabaelantayo a labanan dagiti dakes a tarigagay.
12. No mariknatayo a kasla awanen ti namnamatayo, ania ti aramidentayo ken apay?
12 Gapu ta imperpektotayo, kas man la adda timek iti likudantayo a mangibagbaga nga awanen ti namnamatayo, a kas man la nakadakdakestayo unayen a saannatayon nga awaten ni Jehova gapu laeng ta addaantayo kadagiti dakes a tarigagay. Ngem ditay koma denggen dayta a timek. Apay? Isursuro ngamin ti Biblia a maawatan ni Jehova nga imperpektotayo. (Sal. 103:13, 14) “Talaga nga ammona” ti maipapan kadatayo. Ammona met a gapu ta imperpektotayo, ti tendensiatayo ket agaramid iti dakes. (1 Juan 3:19, 20) Ngem no labanantayo dagiti dakes a tarigagay tapno saantayo nga agbasol, ibilangnatayo ni Jehova a nadalus iti sanguananna. Kasanotayo a masigurado dayta?
13-14. Gapu laeng kadi ta addaantayo kadagiti dakes a tarigagay ket saantayon a maparagsak ni Jehova? Ilawlawag.
13 Ipakita ti Biblia ti nagdumaan ti panagaramid iti dakes (a mabalintayo a makontrol) ken ti tarigagay nga agaramid iti dakes (a ditay makontrol). Kas pagarigan, dadduma kadagiti Kristiano idiay Corinto idi umuna a siglo ti dati nga agar-aramid iti homoseksualidad. Insurat ni Pablo: “Kasta idi ti dadduma kadakayo.” Kayatna kadi a sawen a saandan a pulos a naaddaan iti aniaman a tarigagay nga agaramid iti homoseksualidad? Posible latta. Ngamin, masansan a narigat a maikkat ti tarigagay a nairamuten iti maysa. Ngem dagiti Kristiano a nakapagteppel ken saan a timmulok a mangaramid iti dakes a tarigagayda, naparagsakda ni Jehova. Imbilangna ida a ‘nadalusanen.’ (1 Cor. 6:9-11) Kayam met dayta nga aramiden.
14 Aniaman dagiti dakes a tarigagay a lablabanam, mapagballigiam dagita. Uray no saanmo a maikkat dagita, kayam ti agteppel. Iti kasta, saanmo a maaramid dagiti ‘kayat ti managbasol a bagim ken panunotmo.’ (Efe. 2:3) Kasanom a maaramid dayta tapno malabanam dagiti dakes a tarigagay?
DAGITI ARAMIDEM TAPNO MALABANAM DAGITI DAKES A TARIGAGAY
15. Tapno malabanantayo dagiti dakes a tarigagay, apay a masapul nga agbalintayo a napudno iti bagitayo?
15 Tapno malabanam dagiti dakes a tarigagay, masapul a bigbigem dagiti pagkapuyam. Agannadka tapno saanmo nga allilawen ti bagim kadagiti “ulbod a panagrasrason.” (Sant. 1:22) Adda dagiti mangpalpalag-an kadagiti basolda. Irasrasonda no kua: ‘Napigpigsa pay nga uminum isuna ngem siak.’ Adda met dagidiay pabasolenda ti dadduma: ‘Saanak koma nga agbuya iti pornograpia no nadungdungngo kaniak ni baketko.’ No kasta ti panagrasrasonmo, nalaklakaka a tumulok iti sulisog. Isu a saanmo koma a padasen nga ikalintegan ti dakes nga aramid, uray iti panunotmo laeng. Laglagipem, sika ti manungsungbat kadagiti ar-aramidem.—Gal. 6:7.
16. Kasanom a mapatibker ti determinasionmo a mangaramid iti umiso?
16 Malaksid iti panangbigbigmo kadagiti pagkapuyam, masapul met a patibkerem ti determinasionmo a saan a tumulok a mangaramid kadagita. (1 Cor. 9:26, 27; 1 Tes. 4:4; 1 Ped. 1:15, 16) Panunotem ti kangrunaan a pakasulisogam ken no kaanoka a marigatan unay a manglaban iti dayta. Mabalin nga adda espesipiko a pakasulisogam wenno oras a nalaklakaka a masulisog. Kas pagarigan, mas marigatanka kadi a manglaban iti sulisog no nabannogka wenno no rabii unayen? Saganaam dayta, ken panunotemon ti masapul nga aramidem no bilang mapasamak dayta. Ti kasayaatan a tiempo nga aramidem dayta ket sakbay pay nga adda dumteng a sulisog.—Prov. 22:3.
17. Ania ti masursurotayo iti ulidan ni Jose? (Genesis 39:7-9) (Kitaen met dagiti ladawan.)
17 Kitaem ti inaramid ni Jose idi ginargari ti asawa ni Potifar. Saan a nagpangadua no di ket dagus a nagkedked. (Basaen ti Genesis 39:7-9.) Ania ti masursurotayo iti inaramidna? Determinado ni Jose a mangaramid iti umiso sakbay pay a ginargari ti asawa ni Potifar. Maaramidmo met dayta no patibkerem ti determinasionmo a mangaramid iti umiso sakbay pay nga adda dumteng a sulisog. Iti kasta, nalaklakamon nga aramiden ti umiso ta addan inkeddengmo nga aramiden sakbay pay nga adda dumteng a sulisog.
Kas iti inaramid ni Jose, dagus a labanam ti sulisog! (Kitaen ti parapo 17)
‘ITULTULOYMO A SUBOKEN’ TI BAGIM
18. Ania pay ti aramidem tapno malabanam dagiti dakes a tarigagay? (2 Corinto 13:5)
18 Tapno malabanam dagiti dakes a tarigagay, masapul nga ‘itultuloymo a suboken’ ti bagim. Kayatna a sawen, itultuloymo a sukimaten dagiti ar-aramidem. (Basaen ti 2 Corinto 13:5.) Kadarato nga usigem no ania dagiti pampanunotem ken ar-aramidem ket agaramidka kadagiti panagbalbaliw no kasapulan. Kas pagarigan, uray no nagballigikan a mangliklik wenno nagsaan iti sulisog, mabalinmo latta nga isaludsod iti bagim: ‘Kasano kabayag sakbayak a nagsaan?’ No maamirismo a medio nabayag bassit, saanka koma a masuron iti bagim. Imbes ketdi, panunotem dagiti mabalinmo pay nga aramiden tapno inton sumaruno, mas determinadokan a mangaramid iti umiso. Mabalinmo nga isaludsod iti bagim: ‘Kasanok a nalaklaka ken nabibiit a maikkat iti isipko ti saan a nasayaat a pampanunotek? Komusta dagiti buybuyaek, basbasaek, dengdenggek, ken ay-ayamek? Gapu kadi kadagita ket mas marigatanak a manglaban kadagiti sulisog? Dagus kadi nga iliklikko dagiti matak kadagiti immoral a ladawan wenno eksena? Kombinsidoak kadi a kanayon a pagsayaatak dagiti estandarte ni Jehova uray no masapul a kanayon nga agteppelak?’—Sal. 101:3.
19. Kasano a mas marigatantayo a manglaban kadagiti dakes a tarigagay no saantayo nga agannad uray kadagiti kasla babassit a saan a nainsiriban a desision?
19 Masapul met a liklikam nga ikalintegan ti bagim. Ibagbaga ti Biblia: “Ti puso ket ad-adda a manangallilaw ngem iti aniaman a banag ken desperado.” (Jer. 17:9) Imbaga ni Jesus nga aggapu iti dayta ti “dakes a panagpampanunot.” (Mat. 15:19) Kas pagarigan, mabalin a naisardengen ti maysa ti agbuya iti pornograpia. Ngem kalpasan ti sumagmamano a tiempo, baka panunotenna a “saanen a delikado” ti mangkita kadagiti makagargari a ladawan basta awan ti makita sadiay a nakalabus. Wenno mabalin nga irasonna, ‘Awan pagdaksanna ti agpantasia, basta saanmo nga aramiden.’ Arigna ipalpalubos dayta a tao a ti manangallilaw a pusona ket ‘agplano a nasaksakbay para kadagiti tarigagay ti lasagna.’ (Roma 13:14) Kasanom a maliklikan dayta? Agannadka ken liklikam ti agaramid kadagiti babassit a saan a nainsiriban a desision a mabalin a mangituggod kenka nga agaramid kadagiti dadakkel a saan a nainsiriban a desision a kas iti panagaramid iti basol.c Liklikam met ti aniaman a panagrasrason, wenno “dakes a panagpampanunot,” a mabalin a mangiduron kenka nga agaramid iti dakes.
20. Ania ti padpadaanantayo a mapasamak iti masanguanan, ken ania a tulong ti maaw-awattayo ita?
20 Kas naammuantayon, kabaelantayo a labanan dagiti sulisog iti tulong ni Jehova. Kasta met, gapu iti subbot, mapakawan dagiti basoltayo ken addaantayo iti namnama nga agbiag nga agnanayon iti baro a lubong. Perminto la ketdi ti ragsaktayo inton awanen dagiti dakes a tarigagay a lablabanantayo! Ngem bayat nga ur-urayentayo dayta a tiempo, masiguradotayo nga adda maaramidantayo ken adda namnamatayo a manglaban kadagiti dakes a tarigagay. Iti tulong ni Jehova, malabanantayo dagita!
KANTA 122 Agtalinaed a Natibker, Saan a Magaraw!
a Kastoy ti pannakaipatarus dayta a bersikulo iti Ti Baro a Naimbag a Damag Biblia: “Tunggal sulisog nga umay kadakayo, gagangay a dumteng iti tao .”
b KAIPAPANAN TI TERMINO: Iti Biblia, ti sao a “basol” ket masansan a tumukoy iti aramid a kas iti panagtakaw, pannakikamalala, wenno panangpapatay. (Ex. 20:13-15; 1 Cor. 6:18) Ngem iti dadduma teksto iti Biblia, ti “basol” ket tumukoy iti kinaimperpekto a natawidtayo sipud pay nayanaktayo, uray no awan pay ti aniaman a basol a naaramidtayo.
c Ti agtutubo a lalaki iti Proverbio 7:7-23 ket nakaaramid kadagiti babassit a di nainsiriban a desision sakbay a nakaaramid iti dakkel a di nainsiriban a desision, isu a nakaaramid iti seksual nga immoralidad.
d DESKRIPSION TI LADAWAN: Kannigid: Agtutubo a brother a nakatugaw iti coffee shop bayat a kitkitaenna ti dua a lallaki nga agin-innapros ken sobra ti kinasingedda iti maysa ken maysa. Kannawan: Sister a kumitkita iti dua nga agsigsigarilio.