FORSÍÐUEFNI | BIBLÍAN – HVERNIG HEFUR HÚN VARÐVEIST?
Biblían varðveittist þrátt fyrir andstöðu
ÓGNIN: Margir stjórnmálamenn og trúarleiðtogar höfðu uppi hugmyndir og áform sem gengu þvert á boðskap Biblíunnar. Þeir notuðu oft vald sitt til að koma í veg fyrir að fólk gæti átt Biblíuna, afritað hana eða þýtt. Lítum á tvö dæmi:
Í kringum árið 167 f.Kr.: Antíokos Epífanes, konungur af ætt Selevkída, reynir að þvinga grískri trú upp á Gyðinga. Hann fyrirskipar að öllum afritum af Hebresku ritningunum skuli eytt. Embættismenn hans „rifu og brenndu bókrollur sem innihéldu Móselögin hvar sem þeir fundu þær og tóku af lífi alla þá sem sóttu huggun og styrk í að lesa ritningarnar,“ skrifar sagnfræðingurinn Heinrich Graetz.
Á miðöldum: Sumir trúarleiðtogar kaþólikka eru æfir yfir því að ólærðir menn boða það sem Biblían kennir í stað kenninga kaþólsku kirkjunnar. Þeir stimpla sem villutrúarmenn alla óprestlærða menn sem eiga í fórum sínum aðrar biblíubækur en Sálmana á latínu. Kirkjuráð eitt bætir um betur með því að fyrirskipa mönnum sínum að „leita vel og vandlega að villutrúarmönnum ... með því að rannsaka öll hús og neðanjarðarbyrgi sem þykja hið minnsta grunsamleg ... Leggja skal hvert hús í rúst þar sem villutrúarmaður finnst“.
Ef andstæðingum Biblíunnar hefði tekist ætlunarverk sitt hefði boðskapur hennar dáið út.
Ensk biblíuþýðing Williams Tyndales varðveittist þrátt fyrir bannfæringu, biblíubrennur og aftöku Tyndales árið 1536.
HVERNIG BIBLÍAN VARÐVEITTIST: Antíokos konungur beindi spjótum sínum að Ísrael en Gyðingar höfðu flust víða svo að Gyðinganýlendur voru til í mörgum öðrum löndum. Reyndar áætla fræðimenn að á fyrstu öld hafi meira en 60 prósent Gyðinga búið erlendis. Þeir geymdu afrit af ritningunum í samkunduhúsum sínum – sömu ritningum og komandi kynslóðir notuðu, þar á meðal kristnir menn. – Postulasagan 15:21.
Á miðöldum héldu þeir sem annt var um Biblíuna áfram að þýða og afrita ritningarnar þrátt fyrir ofsóknir. Jafnvel áður en prentvél, þar sem notast var við lausaletur, var fundin upp um miðja 15. öld var hluti Biblíunnar til á sennilega allt að 33 tungumálum. Eftir það var Biblían þýdd og prentuð í meiri mæli en nokkru sinni fyrr.
ÁRANGURINN: Þrátt fyrir ógnir valdamikilla konunga og afvegaleiddra presta er Biblían útbreiddasta og mest þýdda bók í sögu mannkyns. Hún hefur mótað lög landa og haft mikil áhrif á tungumál þjóða. Biblían hefur haft áhrif á líf milljóna manna.