Undraefnið

„Kolefni er mikilvægasta frumefnið í lífríkinu,“ segir í bókinni Nature’s Building Blocks. Kolefni hefur þann einstaka eiginleika að geta bundist við sjálft sig og fjöldamörg önnur frumefni og myndað með því milljónir efnasambanda. Enn eru ný efnasambönd að finnast og önnur eru búin til með efnasmíði.

Eins og sjá má af dæmunum hér á eftir geta kolefnisatóm bundist saman í alls kyns form, svo sem keðjur, píramída, hringi, þynnur og pípur. Kolefni er sannkallað undraefni!

DEMANTUR

Kolefnisatóm mynda píramídalaga sameind með fjóra hliðarfleti en það er afar sterkt byggingarform og gerir demantinn að harðasta efni sem fyrirfinnst í náttúrunni. Hreinn demantur er eingöngu myndaður úr þessari kolefnissameind.

GRAFÍT

Þéttbundin kolefnisatóm eru í lausbundnum lögum, líkt og blöð í bunka, sem geta runnið hvert frá öðru. Vegna þessara eiginleika er grafít gott smurefni. Grafít er líka meginuppistaðan í blýöntum.a

GRAFÍN

Grafín er eitt lag kolefnisatóma sem raðast í sexhyrnda grind eða net. Grafín hefur margfaldan styrk stáls. Í blýantsstriki getur verið ögn af grafíni sem liggur í einu eða fleiri lögum.

KNATTKOL

Þessar holu kolefnissameindir eru meðal annars í laginu eins og örsmáir boltar eða pípur kallaðar nanópípur. Þær eru mældar í nanómetrum en nanómetri er einn milljarðasti úr metra.

LÍFVERUR OG PLÖNTUR

Frumur plantna, dýra og manna byggjast á kolefni. Kolefni er að finna í fitu, kolvetni og amínósýrum.