Ọghẹnẹ, Udu-Esuo, gbe Owhẹ

“Ichọche avọ Udu-Esuo a Kpeke Evaọ Ẹjiroro Orọo-Ofa nọ a Fihọ Evaọ Ireland”

UZOẸME ọnana evaọ The New York Times u dhesẹ epanọ ahwo inẹnẹ a rẹ sae rọ rẹriẹ ova ku ẹsalọ oware nọ Udu-Esuo na o gwọlọ gbe onọ ichọche rai u bi wuhrẹ.

Uzoẹme na o ta nọ: “Kawo vi amara ọvo taure a tẹ te jiroro na sọ a re voro uzi nọ o ghọ orọo-ofa no, Ireland nọ ahwo riẹ buobu a rọ ichọche Roman Kathọlik a be ruẹ ẹwhọ ọthobọ evaọ udevie isu Egọmeti gbe erọ ichọche riẹ.” Udu-Esuo na ọ jiroro nọ o re si uzi ẹwhaha orọo-ofa no, yọ Ichọche Kathọlik a dikihẹ kekeke mukpahe orọo-ofa gbe ẹwariẹ rọo. Ahwo ichọche Kathọlik obọ Ireland a rẹ rrọ sọ abọ Ichọche na a rọ hayo abọ Udu-Esuo na. Wọhọ epanọ a ro ku ei họ, Udu-Esuo na ọ tẹ rọ udu gaga kparobọ.

Mae rọ isiuru, evaọ ikpe buobu ahwo nọ e jọ ofẹ Ẹkpẹlobọ-Ọre Ireland a rẹriẹ ova ku ẹwhọ ọyayare kpahe esuo-atanure orẹwho. A kpe ahwo buobu. Ichọche Roman Kathọlik gbe Protẹstant a wo eriwo

sa-sa rọ kpahe Udu-Esuo nọ a rẹ romakpotọ kẹ: sọ ahwo Britain a rẹ gbẹ hai su evaọ ofẹ Ẹkpẹlobọ-Ọre Ireland hayo re egọmeti ọvuọvo o su Ireland soso.

Epọvo na re, evaọ abọ nọ o jọ Yugoslavia vẹre, udu-esuo na o gwọlọ nọ ahwo egagọ sa-sa, kugbe Kathọlik gbe Orthodox, a rẹ họre evaọ ohọre-ẹmo kẹ ẹkuotọ. Rọ kẹ ahwo gheghe, eme họ owha-iruo ọsosuọ rai? Kọ a re lele ahwo nọ a ta nọ a dikihẹ kẹ Udu-Esuo na, hayo kọ a re yoẹme kẹ Ọghẹnẹ, ọnọ ọ ta nọ: “Who kpe ohwo ho. . . . You omọfa epanọ who you oma ra”?—Ahwo Rom 13:9.

Whọ rẹ sai roro nọ oghẹrẹ eyero ọnana ọ rẹ sai kpomahọ owhẹ ẹdẹ ọvo ho. Rekọ o rẹ sae via. Eva uzẹme, ẹsejọ o bi tube kpomahọ owhẹ enẹna dede. Evaọ obe riẹ The State in the New Testament, owuhrẹ egagọ nọ a re se Oscar Cullmann ọ t’ẹme kpahe “ẹjiroro uwhu-gbe-azọ nọ a rẹ sai se Ileleikristi ọgbọna nọ a jẹ evaọ iyero ebẹbẹ okenọ egọmeti ọgbahọ o te guegue ai.” Ghele na, ọ tẹ jẹ t’ẹme kpahe “uvi owha-iruo obọdẹ Oleleikristi kpobi—je kugbe Oleleikristi nọ ọ be rria iyero nọ a re se ‘aruro,’ ‘kẹdẹ kẹdẹ’—re a rẹriẹ ova ku jẹ kuyo ẹbẹbẹ ologbo nọ o rẹriẹ ova ku ei fikinọ ọ rọ Oleleikristi.”

Fikiere kọ u fo re usu nọ o rọ udevie egagọ gbe Udu-Esuo o jọ isiuru kẹ Ileleikristi nẹnẹ? O rẹ ghinẹ jọ oware isiuru. No oke anwae ze, Ileleikristi a daoma no re a wo eriwo nọ ọ rọ owowa kpahe udu-esuo isu na. Udu-Esuo Rom a gu ọ Osu rai ẹdhọ, Jesu Kristi, brukpei, je kpei. Ilele riẹ a te ru re owha-iruo Oleleikristi rai o rọwo kugbe ewha-iruo rai kẹ Ogaga-Esuo Rom. Ọkiẹriwi usu rai kugbe idu-esuo na o rẹ te kẹ Ileleikristi na edhere nọ a re lele nẹnẹ.

[Picture Credit Line on page 3]

Tom Haley/Sipa Press