Ọghẹnẹ Avọ Siza

“Jọ ere wha rehọ eware Siza kẹ Siza, wha rehọ eware Ọghẹnẹ kẹ Ọghẹnẹ.”—LUK 20:25.

1. (a) Eme họ ọkwa okpehru Jihova? (b) Eme ma riosa Jihova nọ ma sae rọ kẹ Siza ha?

EVAỌ okenọ Jesu Kristi ọ rọ kẹ ohrẹ oyena, avro ọ ja riẹ udu hu inọ eware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ mi idibo Riẹ e rẹ k’obaro enọ Siza, hayo enọ Udu-Esuo na a rẹ gwọlọ mi ai. Jesu ọ riẹ uzẹme olẹ ọnọ ọ so ilezi na vi ohwo jọ kpobi ọnọ ọ lẹ se Jihova nọ: “Uvie ra uvie bẹdẹ bẹdẹ, isuẹsu [esuo-atanure]a ra e rẹ jọ no ige ruọ ige.” (Olezi 145:13) Okenọ Ẹdhọ ọ rọ udu-esuo ivie akpọ na kpobi kẹ Jesu, Jesu ọ tẹ kuyo inọ: “A kere nọ, ‘Whọ rẹ gọ Ọnowo na Ọghẹnẹ ra, iruo riẹ eye evo who re ruẹ.’” (Luk 4:5-8) A rẹ rọ egagọ rọ kẹ “Siza” vievie he, o make rọnọ Siza yọ osu Rom, ohwo-akpọ jọ, hayo Udu-Esuo na omariẹ.

2. (a) Eme họ ọkwa Setan kpahe akpọ ọnana? (b) Ono ọ kẹ Setan uvẹ nọ ọ jẹ rọ ọkwa riẹ na?

² Jesu ọ vro ho inọ ivie akpọ na Setan o ghine wo ai. Uwhremu na, o se Setan ‘osu akpọ na.’ (Jọn 12:31; 16:11) Evaọ ubrobọ urere ikpe-udhusoi ọsosuọ C.E., Jọn ukọ na o te kere nọ: “Ma riẹ nọ mai e rọ Ọghẹnẹ, jegbe akpọ na ọsoso ọ rọ obọ ogaga oyoma na.” (1 Jọn 5:19) Onana u dhesẹ nọ Jihova o siobọ no esuo-atanure otọakpọ na ha. Kareghẹhọ inọ Setan, nọ ọ jẹ rehọ ivie isuẹsu akpọ na kẹ Jesu, ọ ta nọ: “Mẹ rẹ te rehọ udu-ogaga enana kpobi kẹ owhẹ . . . keme a rehọ erai kẹ omẹ no.” (Luk 4:6) Setan o bi su ivie akpọ na fiki uvẹ nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ riẹ.

3. (a) Didi ọkwa egọmeti erẹwho na a wo eva aro Jihova? (b) Ẹvẹ ma sae rọ ta nọ ẹmeoyo kẹ egọmeti akpọ ọnana u dhesẹ ẹmeoyo kẹ Setan he, ọnọ ọ rọ ọghẹnẹ akpọ ọnana?

³ Epọvo na re, Udu-Esuo inẹnẹ na i bi suẹ fikinọ Ọghẹnẹ wọhọ Osu Atanure na ọ kẹ riẹ uvẹ re o ru ere. (Jọn 19:11) Fikiere, a sae tae nọ “enọ a kẹ udu na Ọghẹnẹ ọvo ọ rehọ e rai mu.” Re a rehọ ai wawo udu-esuo okpehru atanure Jihova, udu-esuo rai u kpotọ gaga. Dede, a rọ “odibo Ọghẹnẹ,” “iruiruo Ọghẹnẹ,” keme a be wha emamọ iruo haro, a be sẹro uzi gbe ẹkpatiẹ, jẹ kẹ erahaizi uye. (Ahwo Rom 13:1, 4, 6) Fikiere u fo re Ileleikristi a wo otoriẹ inọ fikinọ Setan họ osu akpọ, hayo eyero ọnana nọ a rẹ ruẹ hẹ na, orọnikọ ọye a bi yoẹme kẹ hẹ nọ a tẹ be romakpotọ kẹ Udu-Esuo. Ọghẹnẹ a bi yoẹme kẹ. Eva enukpe 1996 ọnana, Udu-Esuo isuẹsu na ọ gbẹ rọ ‘ọruẹrẹfihotọ Ọghẹnẹ,’ ọruẹrẹfihotọ ubroke nọ Ọghẹnẹ ọ kuvẹ nọ ọ gbẹ jọ, yọ ere idibo otọakpọ Jihova a re vuhu iei mu re.—Ahwo Rom 13:2.

Idibo Anwae Jihova gbe Udu-Esuo Na

4. Fikieme Jihova ọ jẹ kẹ Josẹf uvẹ re ọ jọ ohwo ologbo egọmeti evaọ Ijipti?

⁴ Taure oke Ileleikristi u te zi te, Jihova ọ kuvẹ re idibo riẹ jọ a wo ọkua evaọ egọmeti Udu-Esuo na. Wọhọ oriruo, evaọ ikpe udhusoi avọ 18 B.C.E., Josẹf o te zihe ruọ ohwo ologbo evaọ Ijipti, nọ ọ kẹle Fẹro nọ o je su. (Emuhọ 41:39-43) Eware nọ e jọ obaro via i te dhesẹ nọ Jihova ọ kpọ eware re e via enẹ re Josẹf ọ ruẹse jọ okwakwa nọ a rẹ rọ sẹro “ubi Abraham,” emọ riẹ, rọ kẹ orugba ẹjiroro Riẹ. Dede, a rẹ kareghẹhọ inọ a zẹ Josẹf kpohọ igbo evaọ Ijipti, yọ ọ jẹ rria etoke nọ idibo Ọghẹnẹ a re ti wo Uzi Mosisi hayo “uzi Kristi na” ha.—Emuhọ 15:5-7; 50:19-21; Ahwo Galesha 6:2.

5. Fikieme a jẹ kẹ ahwo Ju nọ e jọ igbo ujaje re a ‘gwọlọ udhedhẹ’ Babilọn?

⁵ Ikpe udhusoi buobu uwhremu na Jihova ọ tẹ kẹ Jerimaya ọruaro ẹrọwọ na ẹgba rọ ta kẹ ahwo Ju nọ e jọ igbo re a romakpotọ kẹ isu na evaọ Babilọn re a tubẹ jẹ lẹ kẹ udhedhẹ orẹwho na. Eva ileta riẹ ro se ai, o kere nọ: “Enẹ ỌNOWO Ogbaẹmo, Ọghẹnẹ Izrẹl na ọ tae, rọ kẹ otu nọ ọrọ igbo, . . . ‘Wha gwọlọ ewoma ẹwho nọ mẹ rehọ owhai kpohọ igbo na, wha lẹ ỌNOWO na rọ kẹ e, keme u te kiehọ kẹ ẹwho na yọ u kiehọ kẹ owhai.’ ” (Jerimaya 29:4, 7) Eva oke kpobi u re fo re ahwo Jihova a “guọlọ udhedhẹ” kẹ omobọ rai gbe orẹwho nọ a be rria, re a ruẹse wo ufuoma nọ a rẹ rọ gọ Jihova.—1 Pita 3:11.

6. Dede nọ a kẹ rai ekwa egọmeti ikpehru, evaọ idhere vẹ Daniẹl avọ egbẹnyusu esa riẹ a rọ se nọ a re gbabọ kẹ Uzi Jihova ha?

⁶ Eva etoke igbo Babilọn Daniẹl gbe ahwo Ju ẹrọwọ esa efa enọ e jọ igbo Babilọn a rọwo ewuhrẹ ro no obọ Udu-Esuo na ze a te ti zihe ruọ ahwo ologbo evaọ Babilọn. (Daniẹl 1:3-7; 2:48, 49) Dede, makọ evaọ etoke ewuhrẹ rai, a kru edikihẹ ọgaga evaọ eme emuọriọ nọ o rẹ sai su ai kpohọ ẹraha Uzi Ọghẹnẹ rai, Jihova, nọ ọ rọ ẹkwoma Mosis kẹ. Rọ kẹ onana a wo oghale. (Daniẹl 1:8-17) Okenọ Nebukadineza Ovie na ọ rehọ ẹmema Udu-Esuo jọ ro mu, o jọ vevẹ inọ a gba egbẹnyusu esa Hibru Daniẹl họ re a kpohọ ehaa na kugbe ibe isu Udu-Esuo rai. Ghele na, a se nọ a re ‘kie fihọ otọ re a gọ’ ẹmema Udu-Esuo na. Jihova ọ tẹ wariẹ ghale ekiete rai. (Daniẹl 3:1-6, 13-28) Epọvo na re nẹnẹ, Isẹri Jihova a be rọ adhẹẹ kẹ eflage orẹwho nọ a be rria, rekọ a sae rọ egagọ ọvuọvo rọ kẹe he.—Ọnyano 20:4, 5; 1 Jọn 5:21.

7. (a) Emamọ edikihẹ ọ vẹ Daniẹl ọ rehọ, dede nọ o wo ọkwa egọmeti okpehru evaọ Babilọn? (b) Didi inwene e roma via evaọ etoke Ileleikristi?

⁷ Nọ ogaga esuo Babilọn o kie no, a tẹ rọ ọkwa okpehru egọmeti rọ kẹ Daniẹl evaọ otọ esuo ọkpokpọ ahwo Midia gbe Pasia nọ u nwene ọ Babilọn. (Daniẹl 5:30, 31; 6:1-3) Rekọ ọ kuvẹ re ọkwa okpehru riẹ u su ei kpohọ ẹraha ekiete riẹ hẹ. Nọ uzi Udu-Esuo o gwọlọ nọ ọ gọ Dariọs Ovie na viukpe nọ ọ rẹ gọ Jihova, ọ se. Fikinọ ọ se a te gbolo iei fihọ ọgọdọ ikpohrokpo, rekọ Jihova o siwi rie. (Daniẹl 6:4-24) Dede, onana o via taure oke Ileleikristi u te zi te. Nọ a rọ ukoko Oleleikristi na mu no, idibo Ọghẹnẹ a tẹ ze “otọ uzi Kristi.” Eware buobu nọ a kuvẹ rai evaọ otọ eyero ahwo Ju a re rri rai oghẹrẹ sa, wo ehri no edhere nọ Jihova o bi ro yeri kugbe ahwo riẹ enẹna.—1 Ahwo Kọrint 9:21; Matiu 5:31, 32; 19:3-9.

Uruemu Jesu Kpahe Udu-Esuo Na

8. Eme ọ via nọ u dhesẹ nọ o jọ ọtamuo Jesu re ọ se oma ba edhehọ isuẹsu?

⁸ Evaọ okenọ Jesu Kristi ọ jọ otọakpọ, o fi ute ikpehru họ otọ kẹ ilele riẹ, yọ ọ se thahethahe nọ a re wo abọ evaọ esuo hayo iruẹru ẹmuofio. Nọ Jesu ọ rọ edhere igbunu rọ umutho ebrẹdi gbe iyei esese ivẹ ko ahwo idu buobu no, ezae Ju a tẹ gwọlọ mu ei re a rehọ iẹe mu ovie. Rekọ Jesu ọ tẹ se o te ku uzou no vẹrẹ vẹrẹ kpohọ obọ igbehru. (Jọn 6:5-15) Rọ kpahe oware onana nọ o via na, The New International Commentary on the New Testament o ta nọ: “Isiuru okpẹtu ọgaga o jọ udevie ahwo Ju na evaọ okioye, yọ ababọ avro ahwo buobu nọ a ruẹ oware ugbunu na a roro nọ osu nọ Ọghẹnẹ o kuenu kẹ ọna, ọnọ ọ te nwani su ai rọ ova dhe ahwo Rom. Fikiere a tẹ ruẹrẹ oma họ re a rehiẹe mu ovie.” O te fibae nọ Jesu “ọ rọ areghẹ se” okẹ isuẹsu ọnana. Kristi o wo obọ vievie kpahe ọwọsuọ Ju mukpahe esuo Rom hu. Eva uzẹme, ọ ruaro oware nọ u ti no ọwọsuọ nọ o te roma via ze nọ o te whu no—uye nọ o te rro thesiwa kẹ ahwo nọ e be rria Jerusalẹm gbe ọraha orẹwho na.—Luk 21:20-24.

9. (a) Ẹvẹ Jesu o dhesẹ usu Uvie riẹ kugbe akpọ na? (b) Didi ọkpọvio Jesu ọ rọ kẹ ilele riẹ kpahe oyerekugbe rai kugbe egọmeti akpọ na?

⁹ Nwane taure o te ti whu, Jesu ọ ta kẹ ohwo ẹro obọdẹ osu Rom nọ ọ jọ Judia anọ: “Uvie mẹ orọ akpọ na ha; uvie mẹ ohẹ jọ orọ akpọ na, idibo mẹ e hẹ họre kẹ omẹ re a se omẹ ba ẹrehọ kẹ ahwo Ju; rekọ enẹna uvie mẹ orọ etenẹ hẹ.” (Jọn 18:36) Bẹsenọ Uvie riẹ ọ te raha esuo egọmeti na no, ilele Kristi a re lele oriruo riẹ. A re yoẹme kẹ egaga enana nọ a ro mu na rekọ a re dhomahọ abọ ọvo evaọ iruẹru isuẹsu rai hi. (Daniẹl 2:44; Matiu 4:8-10) Jesu ọ kẹ ilele riẹ edhere nọ a re lele, ta nọ: “Wha rehọ eware Siza kẹ Siza, re wha rehọ eware Ọghẹnẹ kẹ Ọghẹnẹ.” (Matiu 22:21) Kpemu, evaọ Ovuẹ obọ Ugbehru na, Jesu ọ ta vẹre nọ: “Ọnọ ọ gba owhẹ re whẹ avọ iẹ wha nya omaele ovo, who lele ei nya ivẹ.” (Matiu 5:41) Eva otofa ovuẹ onana, Jesu o je dhesẹ unevaze nọ ma re ro yoẹme kẹ ẹgwọlọ omarokpotọ nọ o rọwo kugbe uzi, o make rọ evaọ usu kugbe ohwo-akpọ hayo ẹgwọlọ egọmeti nọ o rọwo kugbe uzi Ọghẹnẹ.—Luk 6:27-31; Jọn 17:14, 15.

Ileleikristi avọ Siza

10. Wọhọ epanọ ogbiku jọ ọ ta, didi edikihẹ owoma Ileleikristi ọsosuọ a kru kpahe Siza?

¹⁰ Ọkpọvio ekpẹkpẹ enana e rẹ kpọ usu nọ o rẹ jọ udevie Ileleikristi avọ Udu-Esuo na. Evaọ obe riẹ The Rise of Christianity, ogbiku nọ a re se E. W. Barnes o kere nọ: “Oke kpobi, evaọ ikpe buobu nọ e be tha, otẹrọnọ Oleleikristi ọ riẹ owha-iruo riẹ kpahe Udu-Esuo na ha, ọ rẹ rẹriẹ ova ku uwuhrẹ ẹgba Kristi. Ọ rẹ hwa osa-uzou: o rẹ sae jọ nọ unuigho osa-uzou na o rẹ jọ buobu—o sae gbẹdẹ vrẹ oma taure Esuo Ekiediwo-Ọre o te ti kie—rekọ Oleleikristi o re thihakọ rai. Ọ rẹ jẹ rehọ epọvo na jẹ ewha-iruo Udu-Esuo kpobi rehọ, thakpinọ ọ rẹ rọ oware nọ u fo nọ a rẹ rọ kẹ Ọghẹnẹ rọ kẹ Siza ha.”

11. Ẹvẹ Pọl ọ hrẹ Ileleikristi nọ a yeri kugbe isu akpọ na?

¹¹ O rọwo kugbe onana inọ, nwani bu vi ikpe 20 nọ Kristi o whu no, Pọl ukọ na ọ rọ ta kẹ Ileleikristi obọ Rom anọ: “Jọ kohwo kohwo oyo ẹme enọ a kẹ udu na.” (Ahwo Rom 13:1) Ole ikpe ikpe evaọ obaro, taure a te ti fi ei họ uwou-odi avivẹ gbe ekpe riẹ evaọ Rom, Pọl o te kere se Taitọs anọ: “Kareghẹhọ ae [Ileleikristi obọ Kriti] re a hẹ romakpotọ kẹ isuisuẹsu gbe enọ a rọ udu kẹ, re a he yoẹme, jẹ thọomavẹre kẹ iruo oruọzewọ kpobi. A vẹ siọ ẹme oyoma ohwọvo ba ẹta, jẹ siọ ẹwhọ ba, a vẹ jọ wowou, a ve he dhesẹ uvi evaidhedhẹ kẹ ahwo kpobi.”—Taitọs 3:1, 2.

Otoriẹ Othotha ọrọ “Enọ A kẹ Udu Na”

12. (a) Didi oware Charles Taze Russell o riwi wọhọ emamọ edikihẹ Oleleikristi nọ o wo umuo kugbe idu-esuo egọmeti? (b) Rọ kpahe iruo ẹmuofio, didi edikihẹ sa-sa Ileleikristi nọ a kẹ ẹzi a rehọ evaọ etoke Ẹmo Akpọ I?

¹² Evaọ 1886, Charles Taze Russell o kere evaọ obe na The Plan of the Ages: “Makọ Jesu hayo Ikọ riẹ ọvuọvo a dhomahọ isu akpọ na evaọ edhere ọvo ho. . . . A wuhrẹ Ichọche na re a yoẹme kẹ izi, re a jẹ rọ adhẹẹ kẹ enọ e rọ udu-esuo fiki ọkwa rai, . . . re a hwa osa-uzou rai, yọ ajokpanọ oria nọ izi rai i je kpeke kugbe izi Ọghẹnẹ (Iruẹru 4:19; 5:29) a re veghe uzou kẹ uzi ovuovo nọ a kẹ hẹ. (Rom 13:1-7; Mat. 22:21) Dede nọ Jesu avọ Ikọ na gbe ichọche ọsosuọ na a je koko uzi, a hẹriẹ oma no egọmeti akpọ ọnana, a wo abọ kugbei hi.” Obe onana u te ghine vuhu “egaga ikpehru na,” hayo “enọ a kẹ udu na,” nọ Pọl ukọ na ọ fodẹ, wọhọ udu-esuo egọmeti ahwo. (Ahwo Rom 13:1, King James Version) Evaọ 1904 obe na The New Creation o ta nọ Ileleikristi uzẹme “a rẹ rue rai evaọ udevie ahwo nọ e be mai koko uzi evaọ oke onana—orọnikọ otu ọkparesuọ họ, ewhẹwhọ họ, enọ e rẹ gwọlọ iruthọ họ.” Ahwo jọ a wo otoriẹ onana inọ u dhesẹ omarokpotọ riẹriẹriẹ kẹ egaga egọmeti, makọ rite ẹjẹrehọ iruo ẹmuofio dede evaọ etoke Ẹmo Akpọ I. Dede, amọfa a rri rie nọ onana o wọso eme Jesu: “E nọ e tọlọ ọlọkọ kpobi a re ti whuwhu ọlọkọ.” (Matiu 26:52) Eva uzẹme, a gwọlọ otoriẹ ovevẹ omarokpotọ Oleleikristi kẹ udu-esuo okpehru na.

13. Didi enwene evaọ otoriẹ evuhu egaga ikpehru na a kẹ evaọ 1929, kọ ẹvẹ onana o rọ wha erere ze?

¹³ Evaọ 1929, etoke nọ izi egọmeti sa-sa e jẹ ghọ eware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ hayo gwọlọ eware nọ izi Ọghẹnẹ e ghọ, a roro i rie nọ egaga ikpehru na họ Jihova Ọghẹnẹ avọ Jesu Kristi.b Onana họ otoriẹ nọ idibo Jihova a wo evaọ etoke uye na taure Ẹmo Akpọ II o te zi te gbe eva etoke ẹmo na je ri te oke Ẹmo Imimẹ na, gbe etoke okpẹtu riẹ gbe omaruẹrẹhọ ẹmuofio. Ma te rri kpemu, a rẹ sae tae hrọ nọ eriwo eware enana, orọnikọ e jẹ kpare esuo Jihova gbe ọrọ Kristi riẹ kpehru ọvo ho, rekọ u fiobọhọ kẹ ahwo Ọghẹnẹ re a kru edikihẹ ọgaga rai evaọ etoke uye oyena.

Omarokpotọ nọ U wo Umuo

14. Ẹvẹ a ro fi elo buobu họ Ahwo Rom 13:1, 2, gbe ikereakere efa evaọ 1962?

¹⁴ Evaọ 1961 a te ti kere New World Translation of the Holy Scriptures kpobi re. Ẹruẹrẹhọ riẹ u te ru ei nọ a rọ kiẹ kokodo kpohọ ẹvẹrẹ ikere Ikereakere na. Efafa ibieme egbagba nọ a fihọ iruo orọnikọ evaọ Ahwo Rom uzou 13 ọvo ho rekọ evaọ eria wọhọ Taitọs 3:1, 2, gbe 1 Pita 2:13, 17 u te ru ei vevẹ inọ ubiẹme na ‘udu-esuo okpehru na’ nọ a t’ẹme te, orọnikọ Udu-Esuo Okpehru, Jihova, gbe ọrọ Ọmọ riẹ, Jesu hu, rekọ idu-esuo egọmeti ohwo-akpọ. Evaọ ubrobọ ekuhọ 1962, a tẹ jọ Uwou-Eroro Na (ọrọ Oyibo) kporo izoeme nọ e fotọ Ahwo Rom uzou 13 na gbagba je ru ẹme na vevẹ viere vi epanọ a riẹ evaọ etoke C. T. Russell. Izoeme enana e riobọ họ nọ omarokpotọ Oleleikristi kẹ idu-esuo na ọ sae jọ riẹriẹriẹ hẹ. O re wo umuo, nọ o rẹ lẹliẹ idibo Ọghẹnẹ kpeke kugbe izi Ọghẹnẹ hẹ. Izoeme efa evaọ Uwou-Eroro Na i te gbe fiẹgba họ ẹme obọdẹ onana.c

15, 16. (a) Eme otoriẹ owoma ọkpokpọ obe Ahwo Rom uzou 13 na u su kpohọ? (b) Didi enọ a re kẹ iyo rai hi?

¹⁵ Usiavẹ otofa ogbagba ọrọ Ahwo Rom uzou 13 onana, u ru ahwo Jihova no re a rehọ adhẹẹ nọ u fo rọ kẹ idu-esuo na jẹ yọrọ edikihẹ ọgbagba rai evaọ izi Ikereakere na nọ e rọ oja. (Olezi 97:11; Jerimaya 3:15) O lẹliẹ e rai wo eriwo ọgbagba no ọrọ usu rai kugbe Ọghẹnẹ gbe oyerekugbe rai kugbe Udu-Esuo na. O lẹliẹ e rai riẹ no inọ nọ a be hwosa eware Siza kẹ Siza na, a re gbabọ kẹ ẹhwosa eware Ọghẹnẹ kẹ Ọghẹnẹ hẹ.

¹⁶ Rekọ tubọ eme họ eware Siza? Didi eware i fo nọ Udu-Esuo na a rẹ jọ obọ Oleleikristi gwọlọ? Enọ enana ma te t’ẹme te evaọ uzoẹme n’otha.

[Footnotes]

Avọ isiuru, evaọ ẹme riẹ nọ ọ kpahe fihọ Ahwo Rom uzou 13, Professor F. F. Bruce o te kere nọ: “O rọ vevẹ ro no eme nọ e rọ ukere ọyena ze inọ, wọhọ epanọ ikere ikọ na e ta, udu esuo na ọ rẹ sae gwọlọ ẹmeoyo kẹ omobọ riẹ evaọ udevie uwhru ẹjiroro nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹe uvẹ ọvo—maero, orọnikọ a rẹ sae wọso udu esuo na ọvo ho rekọ o rọ ọgbahọ nọ a rẹ wọso ẹe nọ ọ tẹ gwọlọ egagọ nọ e rọ kẹ Ọghẹnẹ ọvo.”

Kọ Whọ Sae k’Iyo Nana Vevẹ?

◻ Fikieme omarokpotọ kẹ idu-esuo na u gbe dhesẹ omarokpotọ kẹ Setan he?

◻ Eme họ uruemu Jesu kpahe isuẹsu oke riẹ?

◻ Didi ohrẹ Jesu ọ kẹ ilele riẹ rọ kpahe oyerekugbe rai kugbe Siza?

◻ Didi ohrẹ Pọl ọ kẹ Ileleikristi kpahe epanọ a re yeri kugbe isu erẹwho na?

◻ Ẹvẹ otoriẹ evuhu idu-esuo ikpehru na e rọ nyaharo no evaọ etoke ikpe na?

[Pictures on page 18]

Nọ Setan ọ rọ ogaga isuẹsu kẹe, Jesu ọ se riẹ

[Picture on page 21]

Russell o kere nọ Ileleikristi a rẹ rue rai “evaọ udevie ahwo nọ e be mai koko uzi nẹnẹ”