Ire Nọ E Rẹ Tọ Gaga

ORIA ITHO NỌ U KU WHRẸRẸ O SAE JỌ EMAMỌ ORIA NỌ WHỌ RẸ BỌ UWOU RA FIHỌ HỌ, MAERO NỌ O TẸ RRỌ OBỌ EHRU UGBEHRU GAGA. DEDE NA, GHELỌ EBẸBẸ NỌ E RẸ SAE JARIẸ, IRE ALPINE JỌ E RẸ TATA AWỌ MU ITHO EYENA, THIHAKỌ EKPALEKPA-AME IDHEDHẸ ETOKE URIRI NA GBE ẸRORO OKPAKPỌ NA.

WỌHỌ epanọ o rẹ jọ, ire egaga enana e rẹ rro te ọkpọ rai nọ e rọ ukiekpotọ họ. Ete rai e sae jọ kpakrekpakre, gẹlegẹle yọ orro rai o rẹ jọ kuako. Ezi ẹroro gbe okakao ẹkpẹ evaọ otọ nọ e rẹ jọ dhẹ i re kpomahọ oghẹrẹ nọ e rẹ rro fihọ.

Nọ orọnọ e rẹ rro evaọ okegbe nọ ọ rrọ usu enọ e mai yoma gaga evaọ otọakpọ na, whọ sai roro nnọ ire itieye na e rẹ tọ họ. Rekọ ere o rrọ họ. Ahwo jọ a ta nnọ ure nọ a re se Mẹtusẹla na, ure ọ pine nọ u wo ebe nọ i re kpiri h’eva na nọ o rẹ dhẹ fihọ ehru ugbehru nọ u kpehru te uthethe-evawọ 10,000 evaọ White Mountains ọrọ California na, o kpako te ikpe 4,700 no. The Guinness Book of Records 1997 o fodẹ ure nana wọhọ ure nọ o mai kri no evaọ okogho-akpọ na. Edmund Schulman, ọnọ o wuhrẹ kpahe ire anwae enana, o ru rie i vẹ inọ: “O wọhọ nọ ure ọ pine na nọ ebe riẹ i re kpiri h’eva na . . . o be tọ fiki uyero ogaga. [Ire pine] na kpobi nọ i kri no evaọ White Mountains na a re duku ai kẹle oria nọ u kpehru te uthethe-evawọ 10,000 evaọ udhude oyaya, nọ o vọ avọ itho.” Schulman ọ tẹ jẹ ruẹ nnọ ire nọ e mai kri no evaọ usu oghẹrẹ ire ọ pine na efa kpobi e dhẹ evaọ uyero ogaga re.

Dede nọ i re fi uyero ogaga na kparobọ, ire enana nọ e rẹ tọ gaga na i re wo erere no uvẹ ivẹ nọ a wo ze. Oria rai nọ o rọ goli na, nọ ekakọ efa e jẹ rọ godogodo, o rẹ thọ ae no erae owhawho, ẹbẹbẹ ologbo jọ nọ ire nọ e who no e rẹ rẹriẹ aro ku. Yọ awọ rai e gba rai mu itho na te epanọ o rọ rọnọ otọ-nuhu ọvo o rẹ sai nuhu ae.

Evaọ Ebaibol na a rehọ idibo ẹrọwọ Ọghẹnẹ ro dhesẹ ire. (Olezi 1:1-3; Jerimaya 17:7, 8) A rẹ sae rẹriẹ ovao ku okpẹtu re fiki uyero nọ a kie ro. Ukpokpoma, ẹyao, hayo uvuhu ogaga e sae dawo ẹrọwọ rai gaga, maero nọ edawọ na i te bi siotọ n’ukpe t’ukpe. Ghele na, Ọnọma rai, nọ ọ ma ire nọ e rẹ za uyero ogaga dhe ziezi na, ọ kẹ egegagọ riẹ imuẹro inọ o ti fiobọhọ kẹ ae. Ebaibol na ọ y’eyaa kẹ enọ i kru edikihẹ rai ga inọ: ‘Ọ te rehọ owhai muẹ, jẹ kẹ owhai eri.’—1 Pita 5:9, 10.

‘Edikihẹ ga, omakruga, hayo akothiwo’ họ iroro nọ e rọ emu otofa ubiẹme Griki nọ a rẹ fa “thihakọ” ẹsibuobu evaọ Ebaibol na. Rọkẹ ure alpine na, emamọ awọ họ usiavẹ akothiwo. Rọkẹ Ileleikristi, o gwọlọ nọ a re wo awọ gaga fihọ Jesu Kristi re a sai dikihẹ ga. Pọl o kere inọ: “Nwanọ epanọ a rehọ Kristi Jesu Ọnowo na kẹ owhai no na wha yeri uzuazọ rai wọhọ iẹ, wha tawọ mu ei re wha dikihẹ eva riẹ re orọwọ rai o ga wọhọ epanọ a wuhrẹ owhai, re wha hẹ kẹ uyere.”—Ahwo Kọlọsi 2:6, 7.

Pọl o wo ovuhumuo kpahe ẹgwọlọ rọkẹ awọ abọ-ẹzi ọgaga. Ọye omariẹ o muabọ kugbe “edada eva oma,” yọ o thihakọ ukpokpoma ogaga evaọ etoke odibọgba riẹ kpobi. (2 Ahwo Kọrint 11:23-27; 12:7) Rekọ o vuhumu inọ fiki ogaga Ọghẹnẹ ọ gbẹ sae jẹ nyaharo. O whowho nọ: “Mẹ rẹ sai ru eware kpobi eva ọnọ be kẹ omẹ eri.”—Ahwo Filipai 4:13.

Wọhọ epanọ oriruo Pọl o dhesẹ, akothiwo obokparọ ọrọ Oleleikristi o roma wha uyero nọ u kiehọ họ. Wọhọ ire alpine nọ i dikihẹ avọ obokparọ evaọ etoke okpofou evaọ ikpe-udhusoi buobu no, ma rẹ sai dikihẹ ga otẹrọnọ ma wo awọ fihọ Kristi jẹ rẹroso ogaga nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ kẹ. Ofariẹ, ma te thihakọ te urere, ma wo irẹro nọ ma te rọ ruẹ k’omobọ mai orugba ọrọ eyaa Ọghẹnẹ ọfa: “Epanọ ire e rẹ tọ te na ere ahwo mẹ a rẹ te tọ te.”—Aizaya 65:22; Matiu 24:13.