Kọ Whọ Riẹ?
Ẹvẹ odhe-ẹroo nọ ọ jọ etẹmpol Solomọn na ọ rro te?
Obe 1 Ivie 7:26 o ta kpahe odhe-ẹroo nọ izerẹ na e rẹ jọ wozẹ abọ na inọ “idhe-ame nọ e rẹ vọe i te idu ivẹ,” rekọ 2 Iruẹru-Ivie 4:5 o ta kpahe odhe-ẹroo ọvona inọ ame nọ ọ rẹ vọe u te “ẹria-ẹhọ [idhe-ame] nọ i bu vi idu esa.” Onana u ru nọ ahwo jọ a be rọ ta nọ ohẹriẹ nọ o rrọ unu idhe-ame nọ a fodẹ evaọ eria ikere ivẹ nana yọ ọthobọ ọrọ ahwo nọ a kere eme obe Iruẹru-Ivie na no uko ọsosuọ riẹ fihọ oria ofa.
Rekọ efafa New World Translation i fi obọ họ kẹ omai ruẹ inọ ikere ivẹ nana e sae rọwokugbe ohwohwo. Obe 1 Ivie 7:26 (NW) o ta nọ: “Idhe-ame idu ivẹ e jẹ hae jariẹ.” Muẹrohọ inọ 2 Iruẹru-Ivie 4:5 (NW) o ta nọ: “Idhe-ame idu esa e rẹ sae vọe.” Fikiere obe 2 Iruẹru-Ivie 4:5 o be ta kpahe umuo ame nọ o rẹ sae ruọ odhe-ame na, rekọ 1 Ivie 7:26 o ta kpahe utho ame nọ a jẹ hai vo fihọ odhe-ame etẹmpol na. Koyehọ a jẹ hai voi vọ vievie he. O wọhọ nọ idhe-ame idu ivẹ ọvo a jẹ hai vo fihọ iẹe dedenọ idhe-ame idu esa e rẹ sae ruẹe.
Fikieme Jesu avọ Pita a rọ rehọ ubigho ovo hwa osauzou etẹmpol na?
Evaọ edẹ Jesu, a rẹro mi emezae Ju kpobi nọ e vrẹ ikpe udhe no inọ a rẹ hwa osa-uzou etẹmpol ẹgbukpe orọ didrachma—drakma ivẹ. Ugho nana o jọ osa iruo enwene edẹ ivẹ. Nọ ahwo jọ a wha ẹme osa-uzou na ze, Jesu ọ tẹ ta kẹ Pita nọ: “Kpo obọ abade, fi oghọlọ họ, whọ rehọ eri nọ ọ kake i mu, no who rovie unu riẹ, whọ te ruẹ [ubigho stater, NW], rehọ iẹe, whọ rọ kẹ ae re o jọ ẹkẹ mẹ gbe ọra.”—Matiu 17:24-27.
Egba-uwuhrẹ buobu a ta inọ ubigho stater nọ a jọ etenẹ fodẹ na họ tetradrachma—akuane drakma. Ubigho ovo nana o jọ drakma ene, osa-uzou etẹmpol kẹ imava. Ubigho nana a mai je ro ruiruo vi ubigho didrachma—drakma ivẹ na. Fikiere, obe na The New Bible Dictionary, o ta nọ: “O wọhọ nọ ahwo Ju imimava e jẹ hai kuomagbe wha osa-uzou etẹmpol na.”
Ofariẹ, nọ ohwo ọ tẹ gwọlọ nwene ugho nana re ọ ruẹse hwa osa-uzou omọvo, inwene-igho a re mi ei ugho jọ wọhọ osa nọ a ro nwene ugho na kẹe. Onana o rẹ joma te abọvo abakpe uzou ugho na. Rekọ ahwo nọ a hwa osa-uzou imava ẹsiẹvo a re du ugho ofa raha ha, keme u du gwọlọ nọ a nwene ugho rai hi. Fikiere makọ evaọ oware osese nana dede, ikuigbe Matiu e rọwokugbe oghẹrẹ uruemu nọ ahwo a riẹ inọ o jọ oke Jesu.
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 27]
Ubigho tetradrachma (akuane drakma) nọ a ru ruaro