Enọ I bi Se Ebe Mai A Nọ Inọ
Fikieme Isẹri Jihova A Gbẹ Rọ Rehọ Uruwhere Ruiruo Evaọ Egagọ Họ?
Isẹri Jihova a rọ eva kpobi rọwo inọ uwhu Jesu Kristi a rọ hwosa ẹtanigbo nọ u rovie uvẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ fihọ kẹ ahwo nọ a fi ẹrọwọ họ iẹe. (Matiu 20:28; Jọn 3:16) Dede na, a rọwo ho inọ uruwhere a kare Jesu fihọ, wọhọ epanọ ahwo a be hai dhesẹ fihọ iwoho ẹsibuobu. Isẹri Jihova a rọwo nọ ure oliọliọ nọ a rehọ oware ofa where he a kare Jesu fihọ.
Uruemu uruwhere nọ a re ro ruiruo evaọ egagọ o jọ obọ Mẹsopotemia ikpe odu ivẹ (2,000) taure Kristi ọ tẹ te ziọ otọakpọ. A kare iwoho uruwhere buobu fihọ itho orẹwho Scandinavia ikpe buobu taure a te ti yẹ Jesu. Ọzae Denmark jọ nọ a re se Sven Tito Achen, nọ ọ rrọ ogbiku gbe ọgba-eriariẹ nọ o wuhrẹ kpahe eka, o kere evaọ obe na Symbols Around Us inọ ahwo egedhọ itieyena a jẹ hae rehọ uruwhere na ruiruo “wọhọ oka emajiki . . . nọ o rẹ kẹ ọthọwẹ jẹ lẹliẹ ohwo wou uzou.” Agbẹta nọ obe na New Catholic Encyclopedia o rọ ta nọ: “Ahwo nọ a rrọ Ileleikristi hi gbe ahwo nọ a jọ taure oke Ileleikristi u te ti te a jẹ hae rọ uruwhere ruiruo, yọ ẹsibuobu a jẹ hae rehọ iẹe wọhọ oka nọ u wobọ kugbe omama idedeghe jọ.” O tẹ rrọ ere, fikieme ichọche a be rọ rehọ adhẹẹ odidi otiọye kẹ uruwhere wọhọ oware egagọ?
W. E. Vine, ọgba-uwuhrẹ obọ Britain nọ a rẹ kẹ adhẹẹ gaga na ọ ta eme nana nọ a kiẹ via avọ imuẹro na: “Udevie ikpe-udhusoi avesa. A.D. . . . a ro dede egedhọ rehọ ziọ ichọche. . . jẹ kẹ ai uvẹ nọ a sae gbẹ rehọ eka egedhọ rai buobu ruiruo.” Ere ichọche e rọ jẹ oka uruwhere na rehọ.—Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words.
Vine ọ tẹ jẹ ta re inọ ẹme Griki nọ a fa fihọ “uruwhere” na u dikihẹ kẹ “ure oliọliọ . . . onọ u wo ohẹriẹ no ure nọ u wo uwhere nọ ichọche e jẹrehọ na.” Obe Yunivasiti ọ Oxford na, Companion Bible o rọwokugbe ẹme na inọ: “Imuẹro na i dhesẹ . . . inọ ure oliọliọ Olori na ọ jọ whu, orọnikọ ibro-ire ivẹ nọ a rọ ọjọ where ọjọ họ.” O rrọ vevẹ, uwuhrẹ nọ o rọwokugbe Ebaibol ho ichọche e jẹrehọ na.
Ogbiku nọ a re se Achen nọ ma jọ obehru wariẹ eme riẹ na ọ ta re inọ: “Evaọ ikpe udhusoi akuava nọ i lele i rie nọ Jesu o whu no, o wọhọ nọ Ileleikristi a rehọ uruwhere ru iruo vievie he.” O te je fibae nọ evaọ eriwo Ileleikristi ọsosuọ, uruwhere na “o jọ oka uwhu, wọhọ epanọ ẹjini nọ a re ro bru uzou ohwo nọ a bruoziẹ uwhu kpe o rrọ oka uwhu kẹ oge nana.”
Ẹjiroro nọ ọ mae rro nọ eroruiruo uruwhere u gbe ro fo ho họ, oghẹrẹ oware kpobi nọ a ro gboja kẹ hayo kpe Jesu kẹhẹ, Ileleikristi a re ru uwoho hayo oka oware utioye na ro ruiruo evaọ egagọ họ. Ebaibol e ta nọ: “Wha siọ edhegọ ba.” (1 Ahwo Kọrint 10:14) Jesu o dhesẹ ugogo oka nọ a ti ro vuhu Ileleikristi uzẹme. Ọ ta nọ: “Fiki onana ahwo kpobi a jẹ riẹ nọ whai ilele mẹ re whai ohwo o te you ohwo.”—Jọn 13:35.
Wọhọ epaọ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ, evaọ eware kpobi nọ i wobọ kpahe egagọ, Isẹri Jihova a be daoma ru lele oware nọ Ebaibol o wuhrẹ viukpọ uruemu nọ u notọ ze. (Ahwo Rom 3:4; Ahwo Kọlọsi 2:8) Fikiere, a rẹ rehọ uruwhere ru iruo evaọ egagọ rai hi.
[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 30]
Ẹmema ọrọ ovie Asiria nọ ọ rrọ ọgẹdhọ nọ ọ wha uruwhere, ole 800 B.C.E.
[Ọnọ o wo rie]
British Museum a mi uvẹ rọ rehọ uwoho na