Wo Eriwo Ọghẹnẹ Kpahe Usiwo Imu

“Whọ rẹ rehọ . . . iroro ra kpobi, gbe ogaga ra kpobi, you Ọnowo na Ọghẹnẹ ra.”—MAK 12:30.

1. Ẹjiroro vẹ Ọghẹnẹ o wo kẹ ahwo-akpọ?

RE AHWO a mọ je whu o jọ ẹjiroro Jihova Ọghẹnẹ kẹ ahwo-akpọ họ. A fi Adamu avọ Ivi họ ọgbọ Idẹn, hayo aparadase omawere, ‘re a kporo iei, jẹ sẹro riẹ,’ orọnikọ evaọ ikpe 70 hayo 80 gheghe he, rekọ bẹdẹ bẹdẹ. (Emu. 2:8, 15; Ol. 90:10) O hae jọnọ ọzae avọ aye ọsosuọ na a roma kpotọ kẹ Jihova gbe esuo okpehru riẹ, a hae riẹ oware nọ a re se ẹyao, owho, gbe uwhu hu.

2, 3. (a) Oghẹrẹ vẹ a dhesẹ etoke owho evaọ obe Ọtausiuwoma Na? (b) Ono ọ wha uwhu nọ ma riuku riẹ mi Adamu na ze, kọ ẹvẹ a ti ro si ei no?

² Ọtausiwoma Na uzou avọ 12, u dhesẹ “edẹ iyoma” nọ owho o rẹ wha ze evaọ akpọ sebaẹgba nana. (Se Ọtausiuwoma Na 12:1-7.) A dhesẹ eza uzou wọhọ idodo nọ ‘ure almọnd’ o rẹ whẹhọ. A rehọ awọ dhesẹ “ezae egaga” nọ i zulẹ no jẹ be nya nuhẹ. Eyae nọ e be jọ unwido rri gwọlọ elo rekọ ukpenọ a ruẹ elo kọ ebi a ruẹ, o nwani fo ibiaro nọ i bi dhe no. A rehọ “iwuhu-eware” nọ i “serihọ fiki epanọ a kawo” no ro dhesẹ ibiakọ nọ e be kpare no.

³ O jọ ẹjiroro Ọghẹnẹ kẹ ahwo-akpọ họ inọ a te yere uzuazọ te oria jọ no, awọ i ve muhọ enuhu, ibiaro i ve dhe no, hayo ibiakọ e vẹ kpare no, orọnikọ ere Ọghẹnẹ ọ gwọlọ e riẹ kẹ ahwo-akpọ họ. Ofariẹ, uwhu nọ uzioraha Adamu o wha ze yọ abọjọ “iruo ukumuomu na” nọ Ọmọ Ọghẹnẹ ọ te rehọ ẹkwoma Uvie Mesaya na “raha” no. Jọn ukọ na o kere nọ: “Oware nọ o lẹliẹ Ọmọ Ọghẹnẹ na nọ ọ jẹ via, re ọ ruẹse te raha iruo ukumuomu na.”—1 Jọn 3:8.

O Thọ Họ Re Ohwo nọ Ọ Be Mọ Ọ Ruawa

4. Fikieme idibo Jihova a rẹ rọ ruawa nọ a tẹ be mọ, rekọ eme u fo nọ a re vuhumu?

⁴ Ma be t’ẹme na, idibo Jihova jọ a be ruẹ uye ẹyao gbe owho nọ u wholo ahwo-akpọ kpobi. Re ma ruawa epanọ ma re ro wo omokpokpọ evaọ otọ iyero itieye na o thọ họ, o rẹ sae tubẹ wha erere ze. Kọ ogbẹrọnọ ‘ogaga mai kpobi’ ma gwọlọ rọ gọ Jihova? (Mak 12:30) Dede nọ ma be daoma re ma wo omokpokpọ, u fo re ma vuhumu inọ u wo uvumọ oware nọ ma re ru hu nọ ma jẹ seba ẹwho hayo whaha oghẹrẹ ẹyao kpobi.

5. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no oghẹrẹ nọ idibo Ọghẹnẹ a ro thihakọ ẹyao ze?

⁵ Ebaibol na e vọ avọ iriruo buobu erọ uvi idibo Jihova nọ ẹyao ọ lahiẹ. Epafrodaitọs yọ omọvo rai jọ. (Fil. 2:25-27) Timoti, ọnọ ọ jọ emamọ ogbẹnyusu Pọl, eva e jẹ hae kẹe uye gaga, onọ o wha riẹ ze nọ Pọl ọ rọ ta kẹe inọ ọ hae “da udi kakao” ẹsejọ. (1 Tim. 5:23) Pọl omariẹ o je lele oware nọ o dhesẹ wọhọ “edada eva oma” muabọ, ẹsejọhọ ẹbẹbẹ ibiaro, hayo oghẹrẹ ẹyao ọfa jọ nọ o wo umu hu evaọ oke yena. (2 Kọr. 12:7; Gal. 4:15; 6: 11) Pọl ọ lẹ se Jihova unuẹse buobu kpahe ‘edada nana nọ o je wo eva oma.’ (Se 2 Ahwo Kọrint 12:8-10.) Ọghẹnẹ ọ rehọ edhere igbunu si ‘edada nọ e jọ oma’ Pọl na no ho. Ukpoye, ọ kẹ riẹ ẹgba nọ o ro thihakọ. Ogaga Jihova o tẹ rọ enẹ dhesẹ oma via eva ẹyao nọ ọ jẹ kẹ Pọl uye na. Kọ ma rẹ sai wuhrẹ oware jọ no oriruo Pọl na ze?

Whọ Ruawa Hrọ Họ nọ Whọ tẹ be Mọ

6, 7. Fikieme ma gbẹ rọ ruawa hrọ kpahe omokpokpọ mai hi?

⁶ Wọhọ epanọ whọ riẹ, eghẹrẹ usiwo-imu sa-sa e riẹ nọ e rẹ were Isẹri Jihova. Izoeme buobu e rrọ Awake! nọ e t’eme kpahe usiwo-imu. Dede nọ ma whobọhọ oghẹrẹ usiwo-imu jọ dẹẹ hẹ, iruo ọ enọ i bi siwi ahwo gbe obufihọ rai e d’omai ẹro fia. Ma riẹ nnọ omokpokpọ ogbagba o lọhọ obọnana ha. Fikiere o rrọ oware areghẹ re ma whaha akpọ mai kpobi nọ ma rẹ rọ dhogbo omokpokpọ. Uruemu mai u re wo ohẹriẹ no orọ ahwo nọ a wo “ẹruore he,” enọ i roro nọ uzuazọ na kpobi ona, enọ e rẹ rehọ edhere nọ o te rai obọ kpobi ro siwi oma rai. (Ẹf. 2:2, 12) Ma gba riẹ mu inọ ma rẹ rehọ fikiọ uzuazọ mai nọ ma gwọlọ siwi nẹnẹ ku ọjẹrehọ Jihova fiẹ hẹ, keme u mu omai ẹro inọ ma tẹ gọ Jihova rite urere, ma ti wo “uzuazọ nọ o ghinẹ rọ uvi uzuazọ,” uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ uyerakpọ okpokpọ nọ ọ ya eyaa riẹ na.—1 Tim. 6:12, 19; 2 Pita 3:13.

⁷ Oware ofa jọ o riẹ nọ u gbe ro fo ho re ma rehọ uzuazọ mai kpobi dhogbo omokpokpọ. Ma tẹ be ruawa hrọ kpahe omokpokpọ o rẹ sai ru omai gwọlọ ifowe omobọ mai ọvo. Pọl ukọ na ọ vẹvẹ unu kpahe enwoma nana nọ ọ tuduhọ ahwo Filipai awọ inọ a “guọlọ ifowe oma obọ [rai] ọvo ho, rekọ ifowe amọfa re.” (Fil. 2:4) U fo re ma rẹrote oma mai, rekọ uvi isiuru nọ ma wo kpahe inievo mai gbe ahwo nọ ma be wha “usiuwoma uvie na” se u re ru ei nọ ma gbẹ rọ raha oke mai kpobi rọ rẹrote omobọ mai hi.—Mat. 24:14.

8. Ma tẹ be ruawa hrọ kpahe epanọ ma re ro wo omokpokpọ, eme o rẹ sae wọ omai ru?

⁸ Enwoma i re noi ze nọ Oleleikristi ọ tẹ rọ fiki awaọruọ omokpokpọ riẹ fi isiuru Uvie na họ oria avivẹ evaọ uzuazọ. Ma tẹ be ruawa hrọ kpahe omokpokpọ o sae jẹ whae ze nọ ma rẹ rọ gba eriwo mai kpahe oghẹrẹ imu hayo emuore jọ họ amọfa. Roro kpahe ohrẹ nọ Pọl ọ kẹ kpahe onana inọ: ‘Wha muẹrohọ eware nọ e mae r’oja, re wha ruẹse jọ fuafo karọ afuẹwẹ bọo ẹdẹ Kristi.’—Fil. 1:10.

Eme O Mae r’Oja?

9. Eme họ oware jọ nọ o mae r’oja nọ ma re gbabọkẹ hẹ, kọ fikieme?

⁹ Ma te bi muẹrohọ eware nọ e mae r’oja, ma ti w’obọ ziezi evaọ iruo nọ ma re ro fiobọhọ kẹ amọfa wo emamọ usu kugbe Ọghẹnẹ. Ma rẹ sai ru onana ẹkwoma usiuwoma ota gbe Ẹme Ọghẹnẹ nọ ma re wuhrẹ amọfa. Iruo nana e rẹ wha erere se omai gbe enọ ma bi wuhrẹ. (Itẹ 17:22; 1 Tim. 4: 15, 16) Ẹsejọ ma rẹ jọ Uwou-Eroro Na gbe Awake! se kpahe inievo nọ e be mọ gaga. Ẹsejọ izoẹme nana e rẹ ta kpahe epanọ inievo nana a be sai ro thihakọ hayo tubẹ kpairoro vrẹ ebẹbẹ rai ẹkwoma obọ nọ a bi fihọ kẹ amọfa wuhrẹ kpahe Jihova gbe eyaa igbunu riẹ.a

10. Fikieme oghẹrẹ usiwo-imu nọ ma salọ u ro muẹme?

¹⁰ Oleleikristi kpobi nọ ọ be mọ ọ rẹ ‘wọ ọvuọ owha riẹ’ orọ ẹsalọ usiwo nọ ọ gwọlọ. (Gal. 6:5) Rekọ ma rẹ kareghẹhọ inọ oghẹrẹ usiwo nọ ma salọ u muẹme kẹ Jihova. Wọhọ epanọ adhẹẹ kẹ ehri-izi Ebaibol o re ru omai “si oma no . . . azẹ” na, ere adhẹẹ nọ ma re wo kẹ Ẹme Ọghẹnẹ o rẹ w’omai whaha usiwo nọ o wọso izi Ebaibol na hayo nọ o rẹ raha usu mai kugbe Jihova. (Iruẹru 15:20) Eghẹrẹ usiwo imu jọ e dina whomahọ iruẹru-imizi. Jihova o brukpe emọ Izrẹl nọ i kie no egagọ riẹ no, enọ e jẹ rehọ ‘ogaga imizi’ ru iruo. Ọ ta nọ: “Wha gbẹ rehọ idhe ijehwẹ ro se omẹ hẹ, insẹnse i re tu-omẹ oma. Ọvẹẹ ọkpokpọ gbe ẹdijala avọ ukoko ubuobu u se—Mẹ sai kiakọ umuomu gbe ukoko urirẹ hẹ.” (Aiz. 1:13) U fo nọ ma tẹ be mọ ma rẹ mae rọ whaha eruo oware nọ u re bru elẹ mai dhe.—Enu. 3:44.

‘Emamọ Iroro’ E r’Oja

11, 12. Fikieme ma rọ gwọlọ ‘emamọ iroro’ nọ ma tẹ be salọ usiwo-imu?

¹¹ Okenọ ma tẹ be mọ, ma sai rẹro nnọ Jihova ọ te rehọ edhere igbunu siwi omai hi, rekọ ma rẹ sae lẹ inọ ọ k’omai areghẹ nọ ma rẹ rọ salọ usiwo nọ u kiehọ. Ma rẹ kuvẹ kẹ ehri-izi Ebaibol gbe uvi iroro re e kpọ ẹsalọ mai. Ẹyao na ọ tẹ rrọ gaga, o sae jọ oware areghẹ re ma nyabru edọkita sa-sa, rọwo kugbe ẹme nọ ọ rrọ Itẹ 15:22, onọ o ta nọ: “Ababọ ẹjiroro eware e rẹ nya thọ, rekọ [ekohrẹ] i te bu a rẹ kpare obọ.” Pọl ukọ na ọ tuduhọ ibe Ileleikristi riẹ awọ re a “yeri uzuazọ uwowolẹ, avọ ẹrẹreokie, gbe uzuazọ Ọghẹnẹ u yero eva akpọ nana.”—Tait. 2:12.

¹² Ahwo buobu nẹnẹ a rrọ uyero nọ u tho orọ aye jọ nọ ọ jẹ mọ evaọ edẹ Jesu. Eva Mak 5:25, 26, ma se nọ: “Aye jọ nọ o je hwẹ azẹ ikpekpogbivẹ ọ jariẹ, nọ ọ ruẹ uye gaga [evaọ] abọ ebo buobu, nọ ọ jẹ abọ re, yọ u gbẹkoko gbe he, rekọ kẹsiẹe o mae ga.” Jesu o siwi aye na ọ tẹ jẹ t’ẹme kẹe wowolẹ. (Mak 5:27-34) Eware e tẹ ga no, Ileleikristi jọ a rẹ sae rehọ oma kẹ edhere usiwo imu nọ i mukpahe izi Ebaibol.

13, 14. (a) Ẹvẹ Setan ọ rẹ sae rọ rehọ oghẹrẹ usiwo-imu nọ ma salọ rọ raha ẹgbakiete mai? (b) Fikieme ma rẹ rọ kẹnoma kẹ oware kpobi nọ o whomahọ iruẹru-imizi?

¹³ Setan ọ rẹ sae gwọlọ edhere kpobi nọ o re ro gele omai kie no egagọ uzẹme. Wọhọ epanọ ọ be rehọ ọfariẹ-ogbe gbe isiuru-ekwakwa-efe ro ru ahwo jọ zoruẹ na, jẹ ruọ ere ọ be daoma raha ẹgbakiete otujọ ẹkwoma usiwo imu nọ e whomahọ iruẹru-imizi. Ma rẹ lẹ se Jihova re ọ ‘thọ omai no obọ oyoma na’ je no “eyoma kpobi.” Fikiere, jọ ma we ruọ Setan abọ họ ẹkwoma oma nọ ma re kpe fihọ kẹ iruẹru-imizi.—Mat. 6:13; Tait. 2:14.

¹⁴ Jihova ọ kpokpa họ emọ Izrẹl obọ inọ a whaha ẹva-ọgba gbe iruẹru-imizi. (Izie. 18:10-12) Pọl ọ fodẹ “edhọegọ“ hayo iruẹru imizi wọhọ abọjọ “iruo uwo.” (Gal. 5:19, 20) Ofariẹ, otu nọ i re ru iruẹru-imizi a te ruọ akpọ ọkpokpọ Jihova ha. (Evia. 21:8) U re vevẹ, oware kpobi nọ o whomahọ iruẹru-imizi o rrọ tọtọtọ evaọ aro Jihova.

Ru re ‘Ahwo Kpobi A Riẹ Uvi Iroro Ra’

15, 16. Fikieme ma rọ gwọlọ areghẹ evaọ ẹsalọ usiwo-imu, kọ didi ohrẹ areghẹ ugboma esuo ikpe-udhusoi ọsosuọ o kẹ?

¹⁵ Nọ o rrọ ere na, otẹrọnọ ma wo avro kpahe oghẹrẹ usiwo imu jọ, u re woma re ma siẹe. Evaọ abọdekọ riẹ, fikinọ ma rẹ sai dhesẹ epanọ oghẹrẹ umu jọ u re ro kpo ẹyao ho, orọnikọ o nwani dhesẹ nnọ o whomahọ iruẹru-imizi hi. Ewo eriwo Ọghẹnẹ kpahe usiwo imu o gwọlọ nọ ma re wo areghẹ nọ o no obọ Ọghẹnẹ ze je muẹrohọ otọ. Eva Itẹ uzou avọ 3, ma ruẹ uthubro nana: “Rehọ ẹroọrọsuọ ra kpobi kpahe ỌNOWO na whọ rehọ eva kpahe ẹriẹ omobọ ra ha. Eva idhere ra kpobi ọ thọrọ owhẹ ẹro ho, o ve ti ruọ idhere ra kpọvi . . . Yọrọ emamọ areghẹ gbe orimuo; evẹ te jọ uzuazọ rọkẹ owhẹ.”—Itẹ 3:5, 6, 21, 22.

¹⁶ Nọ ma be daoma re ma wo omokpokpọ na, ma rẹ yọroma re ma siọ aruoriwo Ọghẹnẹ ba ekufiẹ nọ ma be gbẹ edhere nọ o re fi obọ họ k’omai thihakọ ẹyao hayo owho na. Evaọ ẹme usiwo imu, wọhọ epaọ eware efa, ma re ru re ‘ahwo kpobi a riẹ uvi iroro mai’ ẹkwoma efihiruo ehri-izi Ebaibol. (Fil. 4:5) Evaọ ileta jọ nọ o wuzou gaga, ugboma esuo ikpe-udhusoi ọsosuọ o hrẹ Ileleikristi inọ a kẹnoma no ẹdhọgọ, azẹ, gbe ọfariẹ-ogbe. Ujaje nọ a kẹ rai na u kugbe uthubro nana: “Wha te si oma no [eware nana], u re woma kẹ owhai.” (Iruẹru 15:28, 29) Evaọ edhere vẹ?

Awaọruọ Owowa avọ Irẹro Omokpokpọ Ogbagba

17. Irere vẹ ma wo no evaọ ugboma fikinọ ma bi lele ehri-izi Ebaibol?

¹⁷ U re woma re mai omomọvo ma nọ oma mai nọ: ‘Kọ mẹ riẹ epanọ akpọ mẹ o gine woma te no fikinọ me bi koko izi Ebaibol nọ i kie kpahe azẹ gbe igberẹ-ibro?’ Roro kpahe irere nọ i t’omai no fikinọ ma be daoma “ru oma mai fo uno eware nọ i re zue oma gbe ẹzi.” (2 Kọr. 7:1) Eyao buobu i bi t’omai hi fiki itee Ebaibol nọ i kie kpahe ẹfuọ ugboma nọ ma be rria lele. Eware i bi woma k’omai keme ma be whaha itaba, isigareti, gbe imu egaga nọ i re zue oma. Je roro kpahe irere nọ ma bi wo fikinọ ma be re emu hayo da idi vrẹta ha. (Se Itẹ 23:20; Taitọs 2:2, 3.) Dede nọ eriosehọ gbe aruọzaha omosasọ i re fi obọ họ k’omai wo omokpokpọ, ewoma buobu o t’omai no evaọ ugboma gbe evaọ abọ-ẹzi fikinọ ma bi lele ekpọvio nọ e rrọ Ikereakere na.

18. Eme o rẹ mae jọ omai oja, kọ orugba eruẹaruẹ vẹ kpahe omokpokpọ ma re rẹro riẹ?

¹⁸ Maero, u fo re ma rẹrote omokpokpọ abọ-ẹzi mai je ru usu mai kugbe Ọsẹ obọ odhiwu mai ga, ọnọ ọ rrọ Ehri ‘uzuazọ nana jegbe onọ o be tha,’ evaọ akpọ ọkpokpọ riẹ. (1 Tim. 4:8; Ol. 36:9) Evaọ akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ, ma ti wo omokpokpọ ogbagba orọ abọ-ẹzi gbe orọ ugboma fiki erọvrẹ izieraha mai ẹkwoma idhe ẹtanigbo Jesu. Jesu Kristi, Omogodẹ Ọghẹnẹ na, o ti su omai kpohọ “eyeri ame uzuazọ,” Ọghẹnẹ o ve ti “ririe irui” kpobi no aro mai no. (Evia. 7:14-17; 22:1, 2) Ma vẹ te ruẹ orugba eruẹaruẹ isiuru nana: “Ohwo ọvo nọ ọ be ria eva riẹ nọ ọ rẹte ta nọ, ‘Mẹ be mọ,’ ọ rọ họ.”— Aiz. 33:24.

19. Nọ ma be rẹrote oma mai na, eme o rẹ sai mu omai ẹro?

¹⁹ U mu omai ẹro inọ esiwo mai ọ kẹlino, yọ ma be rehọ ọwhọ hẹrẹ ẹdẹ nọ Jihova o ti ro si ẹyao gbe uwhu no otọ kẹ ahwo-akpọ. Bọo oke yena, ma wo imuẹro inọ Ọsẹ oyoyou mai na o ti fi obọ họ k’omai thihakọ edada mai kpobi keme ‘ọ be sẹro mai.’ (1 Pita 5:7) Fikiere, joma rẹrote oma mai, rekọ ma ruẹ nnọ o rọwo kugbe ekpọvio nọ e rrọ Ebaibol na!

[Oruvẹ-obotọ]

Ọkiẹkpemu

• Ono ọ wha ẹyao ze, kọ ono o ti si omai no uye nọ uzioraha o wha ze?

• Dede nọ o thọ họ re ma ruawa kpahe ẹyao, eme u fo inọ ma rẹ whaha?

• Fikieme oghẹrẹ usiwo-imu nọ ma salọ u je muẹme kẹ Jihova?

• Erere vẹ o re t’omai nọ ma te bi lele ehri-izi Ebaibol evaọ okenọ ma tẹ be mọ?

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]

A ma ohwo-akpọ re ọ mọ jẹ who ho

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]

Ghelọ ẹyao, idibo Jihova a be ghọghọ evaọ odibọgba na