Usi Uvie Avọ 35
Kọ Ẹdẹjọ Ọ Te Jọ Nọ Ahwo Kpobi A Ti Ro You Ohwohwo?
Uyoyou Ọrivẹ U Kiekpo No
IMA ahwo buobu a kare ẹruore a tẹ jẹ rọ iyiyẹ, ababọ oria nọ a rẹ r’ova hwa. Aye jọ nọ ọ jẹ thueki vẹre o muẹrohọ nọ: ‘Owọwọ ẹdẹjọ aye-uku jọ nọ ọ be rria kẹle omẹ o te kporo ẹthẹ mẹ ọ tẹ ta k’omẹ nọ ọ rọ ọkora. Mẹ tẹ r’unu kpotọ ta kẹe gbiae inọ obọ mẹ o r’iruo. O te wounu fikinọ o kpokpo omẹ ọ tẹ nya vrẹ.’
Avọ uweri, evaọ aso ọvo ọyena, aye-uku na o te thuwhu. Uwhremu na, ọhreki na ọ tẹ ta nọ onana u “si rie ozọ gaga.”
Ababọ uyoyou ọrivẹ u yoma gaga. Evaọ etoke ozighi uyẹ evaọ Bosnia gbe Herzegovina, enọ e jọ abọ Yugoslavia evẹre, a gba ima ahwo buobu họ dhẹ no iwou rai a te je kpe idu buobu. Amono a kpe rai? Ọmọtẹ jọ nọ a le no iwhre riẹ o weri nọ: “Erivẹ mai. Ma riẹ rai.”
A jọ Rwanda kpe egba idu ahwo buobu, yọ erivẹ obọ rai họ enọ e mai kpe ahwo na. The New York Times o niyẹrẹ nọ: “Ahwo Hutu avọ ahwo Tutsi a jẹ [rria] kugbe, jẹ rọo ohwohwo, a jẹ daezọ sọ ohwo jọ ohwo Hutu hayo ọjọ ohwo Tutsi hi. Idudhe na eware i te nwene, ikpakpe na i te muhọ.”
Epọvo na re, ahwo Ju gbe ahwo Arab evaọ Izrẹl a be rria kugbe, rekọ ibuobu a mukpahe ohwohwo. Erei eyero na ọ rọ re kẹ ahwo Kathọlik gbe Protẹstant buobu evaọ obọ Ireland gbe ẹko ahwo evaọ erẹwho efa. Akpọ na ọ re kare uyoyou t’enẹ ẹdẹvo ho.
Fikieme Uyoyou Ọrivẹ U je Kiekpo No?
Ọnọma omai ọ k’uyo na. Ẹme riẹ, Ebaibol na, o se oke nọ ma be rria na “edẹ urere” na. Onana yọ etoke nọ eruẹaruẹ Ebaibol e jẹ ta nọ ahwo a ti ‘wo eva egaga.’ Kpahe ‘oke obẹbẹ’ onana, onọ Ikereakere na o se ‘ekuhọ eyero-akpọ nana,’ Jesu Kristi ọ ruẹaro nọ ‘uyoyou ahwo buobu u re ti kiekpo.’—2 Timoti 3:1-5; Matiu 24:3, 12.
Fikiere, ababọ uyoyou nọ o rọ nẹnẹ yọ abọ imuẹro jọ inọ ma be rria edẹ urere akpọ ọnana. Avọ evawere, u te je dhesẹ nọ kẹle na akpọ ọkpokpọ okiẹrẹe nọ uyoyou u bi suẹ u ti nwene akpọ ahwo egedhọ na no.—Matiu 24:3-14; 2 Pita 2:5; 3:7, 13.
Kọ ma ghine wo ẹjiroro nọ ma rẹ rọ rọwo inọ enwene ọnana ọ lọhọ—inọ ahwo kpobi a ti wuhrẹ epanọ a re ro you ohwohwo re a jẹ rria kugbe eva udhedhẹ kugbe ohwohwo?
Uyoyou Ọrivẹ—U Muẹro
‘Ono họ ọrivẹ mẹ?’ ere elọya ikpe-udhusoi ọsosuọ jọ ọ nọ Jesu. Ababọ avro o je rẹro re Jesu ọ ta nọ, ‘Ibe ahwo Ju ra.’ Rekọ evaọ ikuigbe kpahe ohwo Sameria jọ nọ o ru oma riẹ họ ọrivẹ, Jesu o te dhesẹ nọ ahwo erẹwho efa a rọ erivẹ mai re.—Luk 10:29-37; Jọn 4:7-9.
Jesu o dhesẹ nọ, u te no uyoyou Ọghẹnẹ no, uyoyou ọrivẹ o rẹ kpọ izuazọ mai. (Matiu 22:34-40) Rekọ kọ ẹko ahwo jọ e riẹ nọ i ghine you erivẹ rai no? Ileleikristi ọsosuọ a ru erei! A muẹrohọ ai kẹ uyoyou nọ a wo kẹ amọfa.—Jọn 13:34, 35.
Kọ ẹvẹ kpahe inẹnẹ? Kọ ohwo jọ ọ riẹ nọ o bi dhesẹ oghẹrẹ uyoyou Kristi na? Encyclopedia Canadiana o muẹrohọ nọ: “Iruo Isẹri Jihova họ ọrọ eziheze gbe ọwariẹ-romu ọ Egagọ-Ahwo-Kristi ọsosuọ nọ Jesu avọ ilele riẹ a jọ . . . Aikpobi inievo.”
Kọ eme oyena u dhesẹ? U dhesẹ nọ Isẹri Jihova a be kuvẹ hẹ re oware jọ—makọ ovioma, orẹwho, hayo uyẹ—re u ru ai mukpahe erivẹ rai. Hayo kọ a re kpe omọfa jọ họ, keme a duwu egbọdọ rai ruọ etọẹkpẹ no gbe izuẹ rai ruọ ubru-ẹbe no. (Aizaya 2:4) A muẹro họ Isẹri na no wọhọ ahwo nọ e rẹ j’owọ ro fiobọhọ kẹ erivẹ rai.—Ahwo Galesha 6:10.
Agbẹta nọ uzoẹme jọ evaọ Sacramento Union ọrọ California u ro muẹrohọ nọ: “U woma re a ta nọ otẹrọnọ akpọ na kpobi a be rria lele izi Isẹri Jihova, enẹna yọ azẹ-okpe gbe omukpahe u kuhọ no, yọ uyoyou o hai su wọhọ ovie.” Okere-obe jọ evaọ emagazini ọ Hungary jọ nọ a re se Ring ọ ta inọ: “Me ku rie họ no inọ otẹrọnọ Isẹri Jihova ọvo họ ahwo nọ e be rria otọakpọ na, emo e hai serihọ, yọ iruo nọ iporisi e hai wo kpobi họ imoto nọ a rẹ kpọ gbe ebe nọ a ro kp’erẹ nọ a rẹ kẹ.”
Uzẹme riẹ họ, o te gwọlọ enwene ologbo akpọ-soso otẹrọnọ ahwo kpobi a re you ohwohwo. Ẹvẹ enwene ọyena ọ te rọ ze? (Iviena rri ẹwẹ-obe obemu na.)
Okenọ Ahwo Kpobi A Ti Ro You Ohwohwo
Olẹ jọ nọ Jesu Kristi o wuhrẹ u dhesẹ nọ enwene ologbo o kẹle ino. Evaọ Ovuẹ obọ Ugbehru riẹ nọ o viodẹ na, Jesu o wuhrẹ omai re ma lẹ nọ: “Uvie ra oze, epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva ra [na], ru re a jọ akpọ na ru ere re.”—Matiu 6:10.
Eme họ Uvie Ọghẹnẹ? Uvie na yọ uzedhe egọmeti, onọ u ti su no odhiwu ze. Oyejabọ a je sei “uvie odhiwu” na. Jesu, ‘Ọmọ-Ovie Udhedhẹ’ na, Ọsẹ riẹ ọ rehọ e riẹ mu no re ọ jọ osu riẹ.—Matiu 10:7; Aizaya 9:6, 7; Olezi 72:1-8.
Okenọ Uvie Ọghẹnẹ o tẹ ze, eme o te via kẹ akpọ nana nọ omukpahe ọ da fia na? ‘Uvie na,’ o te “whọlọ [egọmeti ogbekuo akpọ nana kpobi no] ọ vẹte rehọ ai ze oba.” (Daniẹl 2:44) Ebaibol na o ta riẹ vevẹ nọ: “Akpọ na . . . [ọ] rẹ te vrẹ, rekọ ohwo nọ o re ru oreva Ọghẹnẹ ọ rẹ jọ bẹdẹ.”—1 Jọn 2:17.
Kpahe akpọ kpokpọ Ọghẹnẹ, Ebaibol na ọ ta nọ: “Ikiẹrẹe e rẹ te rehọ otọ na reuku, a vẹ jẹ ria ae bẹdẹ.” (Olezi 37:9-11, 29; Itẹ 2:21, 22) Ẹvẹ oke oyena u ti wo aruoriwo te! “Uwhu o gbẹte jọ ofa ha, hayo kọ uweri hi, hayo oviẹ hẹ, hayo edada ọvuọvo ho.” (Eviavia 21:4) Makọ iwhuowhu a te wariẹ rria, a ve ti ru otọakpọ na kpobi fihọ aparadase.—Aizaya 11:6-9; 35:1, 2; Luk 23:43; Iruẹru 24:15.
Re ma rria akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ, ma re you ohwohwo, nwane wọhọ epanọ Ọghẹnẹ o wuhrẹ omai nọ ma ru. (1 Ahwo Tẹsalọnika 4:9) Ọmọ uwuhrẹ Ebaibol jọ evaọ ofẹ Ovatha-Ọre ọ ta nọ: “Me bi rẹro okenọ ahwo kpobi a ti ro wuhrẹ epanọ a re ro you ohwohwo, wọhọ epanọ Ebaibol na ọ yaa.” Yọ o rẹ sai mu omai ẹro nọ Ọghẹnẹ o ti koko eyaa riẹ! Ọ ta nọ: “Mẹ ta no, me reti ru ei gba.”—Aizaya 46:11.
Rekọ re whọ reawere eghale nana evaọ otọ Uvie Ọghẹnẹ, whọ rẹ rehọ eriariẹ Ebaibol na, wọhọ epanọ ima ahwo evezi a be jọ akpọ na soso ru na. (Jọn 17:3) Ibroshọ ewẹ-obe 32 na Eme Ọghẹnẹ Ọ Gwọlọ Mi Omai? o ti fiobọhọ k’owhẹ. Ru re ọvo jọ u t’owhẹ obọ ẹkwoma ẹkpẹti ẹwẹ-obe obọ emu na nọ who re kere eme fihọ who ve viei kpohọ adrẹse nọ o mae kẹle uwou ra.
□ Mẹ gwọlọ riẹ epanọ ibroshọ na Eme Ọghẹnẹ Ọ Gwọlọ Mi Omai? o sai ro t’omẹ obọ.
□ Iviena wha bru omẹ ze kẹ uwuhrẹ Ebaibol uviuwou ọvọvẹ.
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 2]
Ozighi gbe uwhori evaọ Bosnia: Reuters/Corbis-Bettmann