Uwuhrẹ 37

Eruvẹ Igogo Eme

Eme o gwọlọ nọ who re ru?

Koko ẹme ra họ jẹ tae evaọ edhere nọ ahwo a rẹ rọ tẹro vi igogo eme na.

FIKIEME U JE WUZOU?

U re fiobọhọ k’ohwo kareghẹhọ oware, fikiere u re fiba erorokpahe gbe efihiruo ẹme nọ a be ta.

EME họ igogo eme evaọ ẹme? Enana orọnikọ abọ isiuru jọ nọ a re dhunu te ọvo ho. Eye họ eme nọ i wuzou nọ a rẹ t’ẹme kpahe ziezi. Eye họ eme nọ i wuzou kẹ ẹnyate ute ra.

Obufihọ jọ evaọ eruvẹ igogo eme ẹme ra họ ẹsalọ gbe ekokohọ eme ra avọ areghẹ. Whọ rẹ jọ ekiakiẹ nọ who ru kpahe ẹme ruẹ evuẹ bu vi enọ whọ gwọlọ. Ẹvẹ whọ sae rọ riẹ evuẹ nọ whọ rẹ ta kpahe?

Orọ ọsosuọ, roro kpahe ogbotu ra. Kọ uzẹme inọ ibuobu rai e riẹ kpahe uzoẹme ra ha, manikọ a riẹ kpahe uzoẹme na ziezi? Kọ ibuobu rai e rọwo kugbe oware nọ Ebaibol na ọ ta kpahe iẹe, manikọ avro ọ dina rọ ejọ udu? Didi ebẹbẹ a be rẹriẹ ovao ku evaọ uzuazọ ekẹdẹ kẹdẹ nọ a tẹ be daoma fi oware nọ Ebaibol na ọ ta kpahe uzoẹme na h’iruo? Ọrọ avivẹ, jọ u mu owhẹ ẹro inọ ẹjiroro nọ whọ be te rọ t’ẹme kẹ ogbotu ọyena kpahe uzoẹme na u v’owhẹ ẹro ziezi. Avọ efihiruo ekpọvio ivẹ enana, kiẹ ẹme na riwi re whọ salọ eme nọ i ghine fo.

Otẹrọnọ a k’owhẹ omaa-ẹmeọta nọ u wo uzoẹme gbe igogo eme, whọ rẹ nya lele iei. Ghele na, erere ẹme nọ whọ be ta ọ te rro viere otẹrọnọ whọ kareghẹhọ eme obehru na evaọ okenọ whọ tẹ be ta kpahe ugogo ẹme ọvuọvo. A gbẹ k’owhẹ omaa-ẹmeọta ha, whọ rẹ salọ igogo eme na k’omobọ ra.

Who te wo igogo eme ra vevẹ evaọ iroro yọ who te koko eme ra họ otọ igogo eme nana no, o te lọhọ k’owhẹ viere re who ru ẹme na. O te jẹ lọhọ re ogbotu ra o wo erere no ẹme na ze viere.

Idhere Sa-Sa nọ Who re ro Koko Ẹme Ra Họ. Idhere sa-sa e riẹ nọ whọ rẹ nya lele evaọ ekokohọ ẹme ra. Nọ who bi wuhrẹ kpahe ae viere na, whọ te ruẹ nọ whọ rẹ sae rehọ ibuobu rai ruiruo, wọhọ epanọ ute ra o rrọ.

Edhere ọlọlọhọ jọ họ ẹme na nọ a re bru fihọ izoẹme esese sa-sa. (Ugogo ẹme ọvuọvo ọ r’oja keme o rẹ lẹliẹ enọ e be gaviezọ k’owhẹ wo otoriẹ uzoẹme na viere hayo fiobọhọ nyate ute ra.) Edhere ọfa họ efihọ othotha epanọ eware e rọ via. (Wọhọ oriruo, whọ rẹ kake t’ẹme kpahe eware nọ e via taure Ẹvo na ọ tẹ te ze kẹsena whọ vẹ ta kpahe eware nọ e via taure a tẹ te raha Jerusalẹm evaọ 70 C.E., eware nọ e be via evaọ oke mai na i ve lele iei.) Edhere avesa họ ẹfodẹ oware nọ a ru gbe iyẹrẹ riẹ. (Whọ rẹ sai je ku onana rẹriẹ. Wọhọ oriruo, whọ rẹ sae t’ẹme kpahe uyero jọ nọ o r’otọ nẹnẹ, kẹsena whọ vẹ fodẹ oware nọ o wha riẹ ze.) Edhere avene họ efihiruo abọdekọ oware. (Whọ sae rehọ ewoma wawo eyoma.) Ẹsejọ ẹme ọ rẹ sae gwọlọ vi edhere ọvo evaọ usu enana.

Okenọ a gbeku họ Stivin uzou evaọ aro Sanhẹdrin ọ ahwo Ju, ọ kẹ ovuẹ ẹgba nọ u dhesẹ eware nọ e via othotha. Nọ who bi sei eva Iruẹru 7:2-53 na, muẹrohọ inọ ọ salọ igogo eme riẹ avọ ẹjiroro. Stivin ọ kaki dhesẹ vevẹ inọ o bi gbiku nọ ogbotu riẹ ọ rẹ vro ho. Kẹsena ọ tẹ riobọhọ nọ dede nọ inievo Josẹf a se riẹ, Ọghẹnẹ ọ rehọ e riẹ kẹ esiwo. Ofariẹ, o te dhesẹ nọ ahwo Ju na a ghẹmeeyo kẹ Mosis, ọnọ Ọghẹnẹ o je ro ruiruo. Ọ tẹ rọ ẹgba ku ẹme na họ inọ oghẹrẹ ẹzi nọ ahwo Ju ige anwae na a dhesẹ ọye ọvona enọ i kpe Jesu Kristi a dhesẹ na.

Igogo Eme na I re Bu Hrọ Họ. Umutho eme jọ ọvo e r’oja evaọ ẹta kpahe uzoẹme kpobi. Evaọ ẹsibuobu, igogo eme na e rẹ vrẹ isoi hi. Onana o rọ uzẹme makọ whọ be te t’ẹme na evaọ iminiti 5, iminiti 10, iminiti 30, hayo theri viere. Whọ daoma ru igogo eme buobu vẹ hẹ. Umutho eme sa-sa ọvo e rẹ sae daji uzou ogbotu ra. Yọ epanọ ẹme na o theri te, ere whọ sai ro ru igogo eme na gbẹdẹ jẹ rro te re.

Makọ unu igogo eme nọ who fihọ ẹme ra, muẹrohọ nọ whọ t’ẹme kpahe ọvuọvo ziezi. Kẹ ogbotu na oke ziezi nọ a rẹ rọ kiẹ ugogo ẹme kpobi re ọ sae nya ro iroro rai ziezi.

Ẹme ra ọ rẹ jọ lọlọhọ. Orọnikọ oke kpobi onana o rẹ roma hwa uthethei ẹme ra ha. Otẹrọnọ whọ ghale ẹme ra fihọ otọ ugogo izoeme jọ yọ whọ tẹ t’ovao riwi ọvuọvo, o rẹ jọ lọlọhọ re a lele ẹme na yọ o rẹ jọ bẹbẹ re o thẹro.

Ru Igogo Eme Ra Lahwe Vevẹ. Who te koko ẹme ra họ ziezi, o rẹ jọ bẹbẹ hẹ re who dhesẹ epanọ igogo eme ra i wuzou te evaọ etoke ẹmeọta ra.

Ugogo edhere nọ a re ro ru ugogo ẹme vẹ họ whọ rẹ fodẹ eme imuẹro, ikereakere, gbe eme efa evaọ edhere nọ e rẹ rọ kpọ iroro kpohọ igogo eme na je ru ai vẹ. U fo re eme efa kpobi nọ a re fibae i ru ugogo ẹme na vẹ, kẹ imuẹro ẹme na, hayo ru ei do lahwe. Who fi eme nọ i wuzou hu bae he fikinọ i re siuru ọvo. Nọ whọ be ta eme ofiba na, dhesẹ vevẹ obọ nọ i wo kugbe ugogo ẹme nọ e be thuke na. Whọ kuvẹ hẹ re ogbotu na ọvo ọ gwọlọ ọwhẹgbe na. Whọ rẹ sai dhesẹ ọwhẹgbe na ẹkwoma ẹwariẹ igogo ibieme jọ nọ i re dhesẹ otofa ẹme na hayo ẹkwoma ẹwariẹ uzedhe ugogo ẹme na n’oke ruoke.

Iruẹme jọ a re fielo họ igogo eme na ẹkwoma inọmba nọ a rẹ kẹ ai. Dede nọ onana yọ edhere jọ nọ a re ro fielo họ igogo eme na, u re nwene oma nọ a re ro totọ salọ igogo eme gbe othotha ẹme he.

U te j’owhẹ whọ sae fodẹ igogo eme na evaọ emuhọ ẹme na, kẹsena whọ vẹ fodẹ eme nọ whọ be rọ thae uke. Onana u ti fiobọhọ kẹ ogbotu na wo ovuhumuo oware nọ u lele i rie, u ve je fiẹgba họ ugogo ẹme ọyena. Whọ rẹ sai fiẹgba họ ugogo ẹme na viere otẹrọnọ who zihe kpemu jẹ wariẹe.

Evaọ Iruo Odibọgba Na. Ehri-uzi nọ ma jọ obehru t’ẹme te na orọnikọ u kie kpahe ẹme nọ a bi ru ọvo ho rekọ te ẹme nọ ma rẹ jọ iruo odibọgba na ta. Whọ tẹ be ruẹrẹ oma kpahe, roro kpahe uyero ulogbo jọ nọ ahwo evaọ oria na a wo h’iroro rai. Salọ uzoẹme nọ o rẹ lẹliẹ owhẹ dhesẹ epanọ ẹruore nọ Ebaibol na ọ kẹ o ti ro ku uyero na họ. Salọ igogo eme ivẹ ro dhesẹ uzoẹme na. Salọ ikereakere nọ whọ te rọ tha igogo eme eyena uke. Whọ vẹ jiroro epanọ who ti ro mu ẹme na họ. Omaruẹrẹhọ utioye na o rẹ kuvẹ kẹ ẹlọhọ nọ ẹmeọta-kugbe ọ gwọlọ. U re je fiobọhọ k’owhẹ t’ẹme nọ enọ i wo uwou a te kareghẹhọ.

EPANỌ A RE RO RU EI

Re whọ tẹ te salọ igogo eme na, roro kpahe oware nọ ogbotu ra ọ riẹ kpahe uzoẹme na jẹ jiroro oware nọ ute ra o te jọ. Ruẹrẹ ẹme ra họ avọ eware eyena evaọ iroro.

Dhesẹ vevẹ ọwhẹgbe nọ ọ rọ udevie eme oruvẹ, ikereakere, gbe eme efa gbe ugogo eme nọ enana e be tha uke na.

Si ẹjiroro kpohọ ugogo ẹme ọvuọvo. A rẹ sai ru onana ẹkwoma inọmba nọ a rẹ kẹ ai, ẹkwoma ẹfodẹ ugogo ẹme ọvuọvo taure whọ tẹ te rehọ eme nọ e rẹ thae uke lahwe, hayo ẹkwoma ẹwariẹ ugogo ẹme jọ nọ whọ tẹ t’ẹme kpahe iẹe no.

ORIA IRUO: Kiẹ uzoẹme Uwuhrẹ Uwou-Eroro oka nana riwi. Avọ izoẹme-esese ikpokpoko na gbe enọ nọ e rọ etehe ewuhrẹ na, daoma riẹ igogo eme na. O rẹ sae kẹ erere re who ru onana k’oka k’oka.