Uwuhrẹ 39

Emamọ Ekuhọ

Eme o gwọlọ nọ who re ru?

Jọ evaọ ihie-ẹme ekuhọ ra ta ẹme jọ nọ ọ rẹ wọ ogbotu ra j’owọ lele eme nọ a yo no na.

FIKIEME U JE WUZOU?

Ẹme nọ a ta eva ekuhọ họ onọ a rẹ mae kareghẹhọ. U re kpomahọ ẹgba nọ ẹme na kpobi o re wo.

ẸSEJỌHỌ whọ roma totọ ru ekiakiẹ ziezi no kpahe ẹme ra. Ẹsejọhọ whọ tẹ jẹ ruẹrẹ eme-emuhọ isiuru fihọ no. Ghele na, oware ofa jọ o r’oja—emamọ ekuhọ. Who rri epanọ u wuzou te vo ho. Ẹme nọ whọ ta whremu a rẹ mae kareghẹhọ. Ekuhọ na ọ tẹ rọ whrehe whrehe, makọ eme nọ whọ ta no vẹre na i ti gbe w’ẹgba tere he.

Dai roro kpahe iriruo obotọ na: Evaọ ubrobọ ekuhọ uzuazọ riẹ, Joshua ọ kẹ ekpako orẹwho Izrẹl na ovuẹ nọ o rẹ thẹro ho. Nọ o gbiku epanọ Jihova o yeri kugbe Izrẹl n’anwọ edẹ Abraham ze no, kọ Joshua ọ gba igogo eme na fihọ ekru gheghe ọvo? Ijo. Ukpoye, avọ iroro ididi ọ hrẹ ahwo na nọ: “Wha dhozọ ỌNOWO na, wha gọ e uvi ẹgọ.” Se eme-ekuhọ Joshua na kẹ oma ra, onọ a kere fihọ Joshua 24:14, 15 na.

Ẹme ọfa jọ nọ a re muẹrohọ, onọ o rọ Iruẹru 2:14-36, họ onọ Pita ukọ na ọ ta kẹ ogbotu jọ evaọ Jerusalẹm eva Ehaa Pẹntikọst 33 C.E. Ọ kaki ru ei vevẹ nnọ a be ruẹ orugba eruẹaruẹ Joẹl kpahe ekuku ẹzi Ọghẹnẹ. Kẹsena o te dhesẹ epanọ onana o rọ jẹhọ eruẹaruẹ Mesaya nọ e rọ Ilezi nọ o ruẹaro kpahe ẹkparomatha Jesu Kristi gbe ẹkpare kpehru riẹ kpohọ obọze Ọghẹnẹ. Kẹsena, eva ekuhọ riẹ, Pita o te dhesẹ vevẹ ẹme ologbo jọ nọ enọ e rọ ogbotu na kpobi a rẹ rẹriẹ ovao ku. Ọ ta nọ: “Ajọ ekru Izrẹl kpobi a riẹ re umu ai ẹro nọ Ọghẹnẹ o ru Jesu ọvo ọ nana nọ wha kare [veghe] na họ Ọnowo gbe Kristi.” Enọ e jọ etẹe a tẹ nọ inọ: “Imoni, ovẹ ma re ruẹ?” Pita ọ kuyo nọ: “Wha kuevarẹriẹ re a họ owhai omomọvo ame fihọ evaọ odẹ Jesu Kristi.” (Iruẹru 2:37, 38) Ẹdẹ ọyena ahwo 3,000 evaọ ogbotu na, a te dede uzẹme kpahe Jesu Kristi rehọ, keme ẹme nọ a yo o duobọte ai gaga.

Eware nọ A rẹ Kareghẹhọ. Ẹme nọ whọ rẹ ta evaọ ekuhọ ra o re w’obọ kpahe uzoẹme ra dẹẹ. O rẹ jọ wọhọ ekuhọ othotha rọkẹ igogo eme nọ whọ t’ẹme kpahe no vẹre. Dede nọ whọ sae salọ igogo eme jọ no uzoẹme ra na ze, u te j’owhẹ whọ sae wariẹ uzoẹme na.

Wọhọ epanọ o rẹ jọ, ẹjiroro ẹmeọta ra họ re whọ tuduhọ amọfa awọ re a jẹ oghẹrẹ owọ jọ lele ovuẹ nọ whọ be kẹ na. Ugogo ẹjiroro jọ ọrọ ekuhọ ra họ re who dhesẹ oware nọ a re ru kẹ ae. Evaọ okenọ whọ jẹ salọ uzoẹme gbe igogo eme ra, kọ who roro ziezi kpahe oware nọ ẹme na o je wuzou kẹ ogbotu ra gbe oware nọ o rẹ jọ ẹjiroro ra evaọ ẹta riẹ? Otẹrọ ere, koyehọ whọ riẹ oghẹrẹ owọ nọ whọ gwọlọ nọ a jẹ. Evaọ ekuhọ ra u fo re who ru owojẹ na vẹ gbe ẹsejọhọ epanọ a rẹ rọ jẹ owọ na.

Fiba edhesẹ kẹ ogbotu ra oware nọ a re ru, ekuhọ ra o rẹ kẹ ọwhọ. U re fo re oyena u kugbe emamọ ẹjiroro nọ a rẹ rọ j’owọ yọ ẹsejọhọ avọ irere nọ i re no ere oruo ze. Who te roro kpahe uhie-ẹme urere na ziezi, jẹ tae ziezi, o te lẹliẹ ẹme ra kpobi w’ẹgba viere.

Kareghẹhọ nọ ẹme na o bi kuhọ. Eme nọ whọ be ta i re dhesẹ iẹe. Epanọ whọ rẹ ta ẹme na vẹrẹ te u wuzou re. Whọ họrọ ẹme na te ekuhọ re who serihọ idudhe he. Evaọ abọdekọ riẹ, who ru re uvo ra u do kpotọ re u fu hu. U re fo re a yo uvo ra rekọ whọ va ha. Ihie-ẹme ekuhọ ra i re dhesẹ nọ ẹme na o bi kuhọ. Ẹmeọta ra o re dhesẹ ẹgba gbe imuẹro. Whọ tẹ be ruẹrẹ oma kpahe kẹ ẹme ra, whọ siọ eme-ekuhọ ra ba ewuhrẹ hẹ.

Ẹvẹ ekuhọ na o re theri te? Orọnikọ ughọjọ ọvo who re rri ro ru ei hi. Ekuhọ na o re theri hrọ họ. Epanọ o kpomahọ ogbotu na te a rẹ rọ riẹ epanọ uthethe riẹ u kiehọ te. Eme-ekuhọ nọ e rọ lọlọhọ, liọliọ, avọ ọbọga eye e rẹ mai woma. Onọ u dina theri nọ u wo ọtadhesẹ jọ u re w’ẹgba re otẹrọnọ a ruẹrẹ e riẹ họ ziezi. Rehọ ekuhọ ọkpẹkpẹe ọrọ obe Ọtausiuwoma Na kpobi, onọ o rọ Ọtausiuwoma Na 12:13, 14 rọ wawo ekuhọ Ovuẹ obọ Ugbehru na nọ o kpẹre vi ei na, onọ a kere fihọ Matiu 7:24-27.

Evaọ Iruo Odibọgba Na. Oria ofa o riẹ hẹ nọ whọ te jọ rẹriẹ ovao ku ẹgwọlọ ekuhọ-ẹme vi evaọ iruo odibọgba na. Avọ omaruẹrẹhọ gbe isiuru iyoyou kẹ ahwo, whọ rẹ sai ru ewoma buobu. A rẹ sai fi ohrẹ nọ o rrọ ewẹ-obe nọ e vrẹ na h’iruo avọ erere otẹrọnọ a nwene eme na kiehọ imava nọ e be t’ẹme.

Ẹme ọ sae jọ kpẹkpẹe gaga. Ẹsejọhọ iruo i bu ohwo na obọ. Etoke iweze ra na kpobi o sae jọ oware wọhọ uminiti ovo. U te fo, whọ rẹ sae ta eme wọhọ: “Mẹ ghinẹ rue riẹ ere. Rekọ j’omẹ jiroro uduotahawọ jọ kugbe owhẹ. Ebaibol na o dhesẹ nọ Ọnọma omai o wo ẹjiroro igbunu—re o ru otọakpọ nana fihọ oria nọ ahwo a te jọ reawere uzuazọ bẹdẹ bẹdẹ. Ma rẹ sae jọ Aparadase ọyena, rekọ u fo re ma wuhrẹ itee Ọghẹnẹ.” Hayo whọ sae ta ọvo nọ who ti zihe ze evaọ okenọ o wo uvẹ.

Ọnọ o wo uwou na o te bru ẹme ra dhe—tube dhesẹ orivo—ewoma buobu ọ riẹ nọ whọ rẹ sai rugba ghele. Kareghẹhọ ohrẹ nọ o rọ Matiu 10:12, 13 gbe Ahwo Rom 12:17, 18 na. Uyo uwowolẹ ra o sai nwene eriwo riẹ kpahe Isẹri Jihova. Oyena o sae jọ oware uwoma nọ who wo t’obọ.

Evaọ abọdekọ riẹ, ẹsejọhọ who lele ohwo nọ o wo uwou na t’ẹme ziezi. Eme jabọ whọ gbẹ wariẹ igogo eme nọ whọ gwọlọ nọ ọ kareghẹhọ họ? Ta eme uduotahawọ kẹe re o ru oware jọ kpahe iẹe.

Whọ tẹ ruẹ nọ uvẹ nọ wha rẹ rọ t’ẹme na haro evaọ oke ofa u rovie, kẹ ohwo na ẹjiroro jọ nọ o re ro rẹro riẹ. Nọ onọ jọ—ẹsejọhọ onọ a ta kpahe evaọ obe Reasoning From the Scriptures na hayo obe jọ nọ a rẹ sai ro ru uwuhrẹ Ebaibol. Wo ute ra h’iroro, onọ Jesu ọ fodẹ nọ a kere fihọ Matiu 28:19, 20 na.

Kọ uwuhrẹ Ebaibol who bi kuhọ? Ẹwariẹ uzoẹme na u ti fiobọhọ kẹ ọmọ-uwuhrẹ na kareghẹhọ ẹme nọ wha ta. Eroruiruo enọ ọkiẹkpemu o te lẹliẹ igogo eme na tamu iroro ọmọ-uwuhrẹ na, maero otẹrọnọ a họrọ oma ha eva ọkiẹkpemu na. Onọ kpahe oghẹrẹ nọ oria nọ wha wuhrẹ na o sae rọ kẹ ọmọ-uwuhrẹ na erere hayo epanọ ọ sae rọ ghale iẹe kugbe amọfa o sai fiobọhọ kẹe roro kpahe epanọ ọ sai ro fi eware nọ o wuhrẹ na h’iruo.—Itẹ 4:7.

Kareghẹhọ—ekuhọ ra o re kpomahọ ẹgba ẹme ra na kpobi.

EPANỌ A RE RO RU EI

Jọ u mu owhẹ ẹro nọ ekuhọ ra o w’obọ gaga kpahe ẹme nọ whọ ta no na.

Dhesẹ kẹ ogbotu na oware nọ a re ru kpahe ẹme nọ a yo no na.

Rọ ẹme nọ whọ ta gbe epanọ whọ ta riẹ kẹ enọ i bi yo ẹme ra ọwhọ.

ORIA IRUO: Ruẹrẹ ekuhọ ivẹ họ kẹ iruo odibọgba na: (1) ẹme nọ whọ rẹ ta okenọ ọnọ o wo uwou na ọ tẹ be họ-oma yọ umutho oke ọvo o riẹ kẹ ẹmeọta gbe (2) ugogo onọ jọ nọ wha rẹ te t’ẹme kpahe evaọ iweze efa ra.