Uzou Avọ Ene
Ọnọ Eruẹaro na Kpobi I Se Isẹi Kpahe
1. Eme uzẹme na kpahe ẹria Jesu taure a te ti yẹi wọhọ ohwo-akpọ u dhesẹ kpahe usu riẹ kugbe Jihova?
“ỌSẸ na o you Ọmọ na, o te dhesẹ eware kpobi nọ ọye oma riẹ o re ruẹ kẹ e.” ( Jọn 5:19, 20) Ẹvẹ usu nọ Ọmọ na ọ reawere riẹ kugbe Ọsẹ riẹ, Jihova, o rrọ orọ omosasọ te! Ẹkpekpe usu yena u muhọ no oke ẹma riẹ ze, idu-ikpe nọ a re kele he taure a te ti yẹi wọhọ ohwo-akpọ. Ọ jọ Ọmọ ọvo Ọghẹnẹ, ọnọ Jihova ọvo ọ rehọ obọ riẹ ma. A ma eware efa kpobi evaọ odhiwu gbe otọakpọ ẹkwoma Ọmọ ọtuyẹ ọyena nọ o you gaga na. (Ahwo Kọlọsi 1:15, 16) Ọ tẹ jẹ jọ wọhọ Ẹme Ọghẹnẹ, hayo Ọtota, Ọnọ a rehọ ẹkwoma riẹ ta ẹgwọlọ Ọghẹnẹ kẹ amọfa. Ọnana, Ọmọ nọ Ọghẹnẹ o you gaga na, ọye o zihe ruọ ọzae na Jesu Kristi.—Itẹ 8:22-30; Jọn 1:14, 18; 12:49, 50.
2. Ẹvẹ eruẹaruẹ Ebaibol e t’ẹme kpahe Jesu te?
2 Taure a te ti dieva Ọmọ ọtuyẹ Ọghẹnẹ họ wọhọ ohwo-akpọ, a kere eruẹaruẹ buobu kpahe iẹe. Pita ukọ na ọ ta avọ imuẹro kẹ Kọniliọs nọ: “Eruẹaro kpobi i se isẹi kẹe.” (Iruẹru 10:43) A jọ Ebaibol na t’ẹme kpahe ọkwa-iruo Jesu te epanọ ẹnjẹle jọ ọ rọ ta kẹ Jọn ukọ na nọ: “Isẹri Jesu họ ẹzi aruọruẹ.” (Eviavia 19:10) Eruẹaruẹ eyena i dhesẹ i rie vevẹ wọhọ Mesaya na. I si ẹjiroro kpohọ abọ sa-sa nọ o bi ti wo evaọ erugba ẹjiroro Ọghẹnẹ. Enana kpobi e rẹ jọ isiuru k’omai gaga nẹnẹ na.
Eware nọ Eruẹaruẹ na I Rovie Via
3. (a) Evaọ eruẹaruẹ Emuhọ 3:15 na, amono a rehọ araomuomu na, “aye na,” gbe ‘ubi araomuomu na’ dhesẹ? (b) Fikieme ‘ẹnwa uzou araomuomu’ na o jẹ jọ oware isiuru gaga kẹ idibo Jihova?
3 A ta ọrọ ọsosuọ eruẹaruẹ itieye na nọ ọkparesuọ Idẹn na ọ romavia no. Jihova ọ ta kẹ araomuomu na nọ: “Me re ti fi egrẹ họ udevie ra avọ aye na, gbe udevie ibi ra avọ ibi riẹ. Ọ rẹ te nwa owhẹ uzou, whọ vẹ te royẹe ithihrawọ.” (Emuhọ 3:15) Setan a ghinẹ kpọ eruẹaruẹ yena bru, ọnọ araomuomu na o dikihẹ kẹ na. “Aye na” họ ukoko omarokpotọ obọ odhiwu ọ Jihova, onọ o wọhọ aye omarokpotọ rọ kẹe. ‘Ubi araomuomu na’ o kẹre te enjẹle gbe ahwo-akpọ kpobi nọ a bi dhesẹ ẹzi Setan, enọ e be wọso Jihova avọ ahwo Riẹ. ‘Ẹnwa uzou araomuomu na’ u dhesẹ ẹraha ohwo ọwọsuọ na Setan, ọnọ ọ raha odẹ Jihova jẹ wha uweri ulogbo se ahwo-akpọ na. Rekọ ono họ abọ ologbo ọrọ ‘ubi’ na nọ ọ te nwa uzou riẹ na? Evaọ ikpe-udhusoi buobu, oyena o jọ ‘oware idhere.’—Ahwo Rom 16:20, 25, 26.
4. Ẹvẹ uyẹ Jesu u ro fiobọhọ dhesẹ iẹe via wọhọ Ubi eyaa na?
4 Nọ oware wọhọ ikpe 2,000 erọ ikuigbe ohwo-akpọ e vrẹ no, Jihova ọ tẹ kẹ evuẹ efa. O dhesẹ nọ Ubi na u ti no uyẹ Abraham ze. (Emuhọ 22:15-18) Dede na, ohwo nọ Ọghẹnẹ ọ salọ họ oware nọ u ti dhesẹ uhie nọ Ubi na u ti noze orọnikọ uyẹ iwo ho. Ghelọ uyoyou Abraham rọkẹ ọmọ riẹ Ishmẹl, ọnọ Hega o yẹ kẹe, Jihova ọ ta nọ: “Aiziki nọ Sera o re ti yẹ kẹ owhẹ . . . ọye me re ti lele reọvọ.” (Emuhọ 17:18-21) Uwhremu na, a rehọ imuẹro evona kẹ Jekọp, ọnọ erua 12 Izrẹl i no ze, orọnọ ọmọ ọkpako Aiziki nọ a re se Esọ họ. (Emuhọ 28:10-14) Nọ oke o be nyaharo na, a te ti dhesẹ iẹe nọ a re ti yẹ Ubi na evaọ orua Juda, evaọ uyẹ Devidi.—Emuhọ 49:10; 1 Iruẹru-Ivie 17:3, 4, 11-14.
5. Okenọ Jesu o muọ odibọgba otọakpọ riẹ họ, eme o ru rie vẹ nnọ ọye họ Mesaya na?
5 Eme efa vẹ a ta kpahe oka evuhumu Ubi na? U kri vrẹ ikpe 700 nọ, Ebaibol na ọ rọ fodẹ Bẹtlẹhẹm wọhọ oria nọ a ti jo yẹ Ubi eyaa na wọhọ ohwo-akpọ. O te je dhesẹ nọ Ubi na o rria no “rii no anwae ze,” anwọ oke nọ a rọ mae eva obọ odhiwu. (Maeka 5:2) Daniẹl ọruẹaro na ọ tẹ jẹ ruẹaro kpahe uzedhe oke nọ ọ te rọ rehọ oma via evaọ otọakpọ wọhọ Mesaya na. (Daniẹl 9:24-26) Yọ okenọ a rehọ ẹzi ọfuafo ro wholo Jesu, nọ o ghine zihe ro Ọnọ Jihova o Wholo, urru Ọghẹnẹ nọ u no obọ odhiwu ze u dhesẹ i rie vevẹ wọhọ Ọmọ Riẹ. (Matiu 3:16, 17) A dhesẹ Ubi na via no! Fikiere, Filip ọ sae ta avọ imuẹro nọ: “Ma ruẹ ọ nọ Mosis ọ jọ evaọ uzi gbe eruẹaro na kere [kpahe na no], Jesu.”—Jọn 1:45.
6. (a) Wọhọ epanọ o rrọ Luk 24:27, eme ilele Jesu a ti vuhumu uwhremu na? (b) Ono họ ugogo abọ ‘ubi aye na,’ kọ eme uzou araomuomu na nọ ọ te nwa na u dhesẹ?
6 Uwhremu na, ilele Jesu i te ti vuhumu nọ eruẹaruẹ buobu kpahe iẹe e rrọ Ikereakere nọ ẹzi ọ kẹ ẹgba na. (Luk 24:27) U te tube vẹ viere inọ Jesu họ ugogo abọ ‘ubi aye na,’ ọnọ ọ te nwa uzou araomuomu na, whọlọ Setan no uzuazọ riẹriẹriẹ na. Ẹkwoma Jesu, eyaa Ọghẹnẹ kpobi kẹ ahwo-akpọ, eware kpobi nọ ma be hẹrẹ na, i ti ro rugba.—2 Ahwo Kọrint 1:20.
7. Fiba oka evuhumu Ọnọ a riobọ họ evaọ eruẹaruẹ na, didi eware efa i fo nọ ma re vuhumu?
7 Ẹvẹ ẹriẹ onana u re kpomahọ omai? Ebaibol na ọ ta k’omai kpahe ọwharọ Ẹtiopia jọ nọ o se abọjọ eruẹaruẹ nana kpahe Osiwi gbe Mesaya nọ ọ be tha na. Avọ igbunu, ọ tẹ nọ Filip ọtausiuwoma na nọ: “Ono ọruẹaro ọ ta ẹme [kpahe] na?” Rekọ ọwharọ na ọ nwane jọ ere kuọ ẹme na họ họ nọ a kẹe uyo na no. Nọ ọ gaviezọ ziezi kẹ oghẹrẹ nọ Filip o ro ru ẹme na vẹ no, ọzae na ọ tẹ ruẹ nọ ovuhumuo kẹ orugba eruẹaruẹ nana o gwọlọ owojẹ mi ei. O vuhumu nọ u fo re ọ họ-ame. (Iruẹru 8:32-38; Aizaya 53:3-9) Kọ ma be j’owọ epọvo na re?
8. (a) Eme Abraham nọ ọ jẹ te rehọ Aiziki ro dheidhe u dhesẹ? (b) Fikieme Jihova ọ jẹ ta kẹ Abraham inọ erẹwho kpobi i ti wo oghale ẹkwoma Ubi na, kọ ẹvẹ onana u ro kpomahọ omai nẹnẹ?
8 Who je roro kpahe ikuigbe urirẹ erọ Abraham nọ ọ jẹ te rehọ Aiziki dheidhe, ọmọ ọvo riẹ nọ Sera o yẹ kẹe. (Emuhọ 22:1-18) Oyena u dhesẹ oware nọ Jihova o bi ti ru—ọ te rehọ Ọmọ ọvo riẹ dheidhe: “Ọghẹnẹ o you akpọ na hrọ, ọ jẹ rehọ Ọmọvo riẹ kẹ, re kohwo kohwo nọ ọ rọwo riẹ o gbe vrẹ hẹ rekọ o re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” ( Jọn 3:16) Onana o k’omai imuẹro nnọ wọhọ epanọ Jihova ọ rehọ Ọmọ ọvo riẹ kẹ re o ru ẹjiroro Riẹ gba na, Ọ te jẹ “kẹ omai . . . eware edekọ.” (Ahwo Rom 8:32) Eme a gwọlọ mi omai? Wọhọ epanọ a kere fihọ Emuhọ 22:18, Jihova ọ ta kẹ Abraham nọ erẹwho kpobi a ti wo oghale ẹkwoma Ubi na, “fiki epanọ [Abraham o] yo uru [Ọghẹnẹ].” U fo re ma gaviezọ kẹ Jihova gbe Ọmọ riẹ re: “Ọnọ ọ rọwo Ọmọ na o wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ; rekọ ọnọ o yo ẹme Ọmọ na ha ọ rẹ sae ruẹ uzuazọ họ, rekọ ofu Ọghẹnẹ ọ riẹ uzou.”—Jọn 3:36.
9. Ma te wo ovuhumuo kẹ ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ nọ idheidhe Jesu i ru lọhọ na, eme ma re ru?
9 Otẹrọnọ ma wo ovuhumuo kẹ ẹruore uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ nọ idhe Jesu i ru lọhọ na, ma te gwọlọ ru eware nọ Jihova ọ ta k’omai ẹkwoma Jesu. Ijaje enana i w’obọ kugbe uyoyou mai kẹ Ọghẹnẹ jegbe erivẹ mai. (Matiu 22:37-39) Jesu o dhesẹ nọ uyoyou mai kẹ Jihova o te w’omai wuhrẹ amọfa re a “ru eware kpobi nọ [Jesu ọ] vuẹ [omai].” (Matiu 28:19, 20) Yọ ma gwọlọ ghale uyoyou oyena kugbe ibe idibo Jihova ẹkwoma ‘oma nọ ma re kokohọ’ kugbe ai ẹsikpobi. (Ahwo Hibru 10:25; Ahwo Galesha 6:10) Yọ evaọ ezọgaviẹ kẹ Ọghẹnẹ gbe Ọmọ riẹ, u fo ho re ma roro nọ a gwọlọ ẹgbagba mi omai. Ahwo Hibru 4:15 o ta nọ Jesu, wọhọ Ozerẹ Okpehru mai, o re ‘weri kẹ oyẹlẹ mai.’ Ẹvẹ oyena o rrọ omosasọ te, maero nọ ma tẹ rọ ẹkwoma Kristi nyabru Ọghẹnẹ evaọ olẹ kẹ obufihọ re ma fi oyẹlẹ mai kparobọ!—Matiu 6:12.
Fi Ẹrọwọ họ Kristi
10. Fikieme esiwo ọ gbẹ riẹ hẹ ajokpaọ no obọ Jesu Kristi ze?
10 Nọ ọ ta kẹ ogbẹgwae ukpehru ahwo Ju nọ o jọ Jerusalẹm inọ eruẹaruẹ Ebaibol e jọ oma Jesu rugba no, Pita ukọ na o te ku ei họ avọ ẹgba nnọ: “Usiwo o rọ obọ omọfa ha, odẹ ofa o gbẹrọ otọ akpọ na nọ a rẹ sai ro siwi omai hi.” (Iruẹru 4:12) Nọ emọ Adamu kpobi e rrọ erahaizi na, uwhu rai u wo aghare nọ a rẹ sae rọ ta ohwo ọvo no igbo ho. Rekọ Jesu ọ jọ gbagba, yọ uzuazọ riẹ u wo aghare idheidhe. (Olezi 49:6-9; Ahwo Hibru 2:9) Ọ rehọ ẹtanigbo nọ ọ nwane rrọ ẹrẹrẹe kugbe uzuazọ ogbagba nọ Adamu o kufiẹ na kẹ Ọghẹnẹ. (1 Timoti 2:5, 6) Onana u rovie edhere fihọ k’omai re ma wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ akpọ ọkpokpọ Ọghẹnẹ.
11. Dhesẹ epanọ idhe Jesu e rẹ sae rọ k’omai erere ologbo.
11 Ẹtanigbo na o te je rovie edhere fihọ k’omai nọ ma re ro wo irere efa makọ enẹna dede. Wọhọ oriruo, dede nọ ma rọ erahaizi, idhe Jesu i ru rie lọhọ re ma wo iroro-oziẹbro efuafo fiki erọvrẹ izieraha. Onana o rro gaga vi oware nọ emọ Izrẹl a wo t’obọ ẹkwoma idhe erao nọ Uzi Mosis o gwọlọ na. (Iruẹru 13:38, 39; Ahwo Hibru 9:13, 14; 10:22) Dede na, ewo erọvrẹ itieye na o gwọlọ nọ ma re vuhu epanọ ma gwọlọ idhe Kristi te: “Re ma tẹ ta nọ ma raha izi hi, oma mai ma viẹhọ, yọ uzẹme na o rọ eva mai hi. Otẹrọnọ ma ta izieraha mai via, ọye họ ọnọ ọ [rrọ uzẹme] avọ ẹrẹreokie, nọ rẹ rọ izieraha vrẹ omai ọ vẹ wozẹ omai no eware nọ ikiẹrẹe he.”—1 Jọn 1:8, 9.
12. Fikieme oma uduhọ-ame o jẹ rrọ abọ ologbo evaọ ewo emamọ iroro-oziẹbro kugbe Ọghẹnẹ?
12 Ẹvẹ erahaizi e sai ro fi ẹrọwọ họ Kristi gbe idhe riẹ? Okenọ ahwo ọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na a zihe ro enọ e rọwo, a dhesẹ oyena evaọ ẹgbede. Oghẹrẹ vẹ? A họ-ame. Fikieme? Keme Jesu o j’uzi nọ ilele riẹ kpobi e họ-ame. (Matiu 28:19, 20; Iruẹru 8:12; 18:8) Nọ ọruẹrẹfihotọ uyoyou nọ Jihova o ru ẹkwoma Jesu na o te ghine du obọ te ohwo udu, o re sienẹ h’emu hu. O re ru inwene kpobi nọ a gwọlọ evaọ uzuazọ riẹ, rehọ oma riẹ mudhe kẹ Ọghẹnẹ evaọ olẹ, o ve dhesẹ omarọkẹ riẹ via ẹkwoma oma uduhọ-ame. Ẹkwoma ẹrọwọ odhesẹ evaọ edhere ọnana ọ rẹ sae rọ ‘yare Ọghẹnẹ kẹ emamọ iroro-oziẹbro.’—1 Pita 3:21.
13. Ma tẹ riẹ nọ ma thọ uzi, eme ma re ru kpahe iẹe, kọ fikieme?
13 A tẹ maki ru oyena kpobi no dede, iruemu iyoma i re gbe dhesẹ oma via. Kọ eme ọfa? Jọn ukọ na ọ ta nọ: “Me bi kere onana se owhai re wha siọ uzi ba ẹraha, rekọ re ohwo jọ ọ tẹ raha uzi, ma wo amiunugu kugbe Ọsẹ na, Jesu Kristi okiẹrẹe na; ọye họ okiofu izieraha mai.” (1 Jọn 2:1, 2) Kọ onana u dhesẹ nọ, makọ oware nọ ma ru kpobi, ma tẹ lẹ se Ọghẹnẹ kẹ erọvrẹ, yọ eware kpobi i kiehọ no? O nwane rrọ ere he. Usiavẹ erọvrẹ họ uvi ekurẹriẹ. A rẹ sae jẹ gwọlọ obufihọ n’obọ enọ e kpako ze, enọ e mai wo orimuo evaọ ukoko Ileleikristi na. Ma re vuhu ẹthọthọ oware nọ ma ru na mu, o vẹ jẹ d’omai no udu ze nọ o rẹ lẹliẹ omai daoma gaga re ma se iẹe ba ẹwariẹ ruo. (Iruẹru 3:19; Jemis 5:13-16) Ma te ru onana, ma rẹ sai wo imuẹro obufihọ Jesu gbe ezihe kpohọ aruoriwo Jihova.
14. (a) Dhesẹ edhere obọdẹ jọ nọ idhe Jesu e rọ k’omai erere no. (b) Otẹrọnọ ma ghine wo ẹrọwọ, eme ma re ru?
14 Idhe Jesu i rovie uvẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ obọ odhiwu kẹ “uthuru okakao” no, abọ avivẹ ọrọ ubi ọ Emuhọ 3:15 na. (Luk 12:32; Ahwo Galesha 3:26-29) U te je rovie edhere uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ aparadase kẹ ima-idu ahwo-akpọ efa. (Olezi 37:29; Eviavia 20:11, 12; 21:3, 4) Uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ yọ “okẹ Ọghẹnẹ . . . fiki Jesu Kristi Ọnowo mai.” (Ahwo Rom 6:23; Ahwo Ẹfẹsọs 2:8-10) Ma te wo ẹrọwọ fihọ okẹ oyena gbe ovuhumuo kẹ oghẹrẹ nọ o sae rọ lọhọ, ma re dhesẹ onana via. Evuhumu oghẹrẹ nọ Jihova ọ rọ rehọ Jesu ru ẹjiroro Riẹ gba gbe oghẹrẹ nọ o r’oja te re mai kpobi ma nya lele ithihi Jesu kpekpekpe, o rẹ lẹliẹ omai ru iruo odibọgba Oleleikristi na fihọ usu eware nọ e mae r’oja evaọ uzuazọ mai. Ẹrọwọ mai ọ sai dhesẹ oma via ẹkwoma imuẹro udu nọ ma rẹ rọ ta kẹ amọfa kpahe okẹ ugbunu Ọghẹnẹ onana.—Iruẹru 20:24.
15. Ẹvẹ ẹrọwọ nọ a re fihọ Jesu Kristi o jẹ rrọ oware nọ o rẹ wha okugbe ze?
15 Ẹvẹ oghẹrẹ ẹrọwọ otiọye o wo ẹgba okugbe owowoma te! Ẹkwoma riẹ, ma re si kẹle Jihova, kẹle Ọmọ riẹ, jẹ kẹle ohwohwo viere evaọ ukoko Ileleikristi na. (1 Jọn 3:23, 24) O rẹ k’omai oghọghọ inọ Jihova ọ rọ ẹwo kẹ Ọmọ riẹ “odẹ nọ o ro vi edẹ kpobi [ajokpa odẹ Ọghẹnẹ], a nọ ighilawọ kpobi i re diguẹ kẹ odẹ Jesu, erọ eware nọ erọ obọ ehru, gbe eware nọ erọ akpọ, gbe enọ erọ otọ akpọ, jegbe nọ kunu kunu kpobi o rẹ rọwo nọ Jesu Kristi họ Ọnowo, rọ kẹ oruaro Ọghẹnẹ Ọsẹ na.”—Ahwo Filipai 2:9-11.
Eme Ọkiẹkpemu
• Okenọ Mesaya na ọ roma via, fikieme evuhumu riẹ ọ jẹ jọ vevẹ kẹ enọ e ghinẹ rọwo Ẹme Ọghẹnẹ?
• Didi eware jọ ma re ru ro dhesẹ ovuhumuo mai kẹ idhe Jesu?
• Evaọ idhere vẹ idhe Jesu e rọ k’omai erere no? Ẹvẹ onana u re ro fiobọhọ k’omai evaọ okenọ ma tẹ be lẹ se Jihova kẹ erọvrẹ izieraha mai?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 36]
Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ nnọ a wuhrẹ amọfa re a koko ijaje Ọghẹnẹ