Uzou Avọ Ikpegbisoi

Gaviezọ kẹ Ohrẹ, Jẹ Ọwhọkuo Rehọ

1. (a) Fikieme mai kpobi ma jẹ gwọlọ ohrẹ gbe ọwhọkuo? (b) Didi enọ i fo nọ ma re roro kpahe?

“EVA idhere buobu ma bi ro ru thọ,” ere Ebaibol na ọ ta eva Jemis 3:2. Ma rẹ sai roro te unuẹse buobu nọ ma sae nya te oghẹrẹ ohwo nọ Ẹme Ọghẹnẹ ọ ta k’omai nọ ma rẹ jọ họ. Fikiere ma rọwo nọ Ebaibol na ọ gba nọ ọ ta nọ: “Gaviezọ rọkẹ ohrẹ re whọ rehọ uwuhrẹ riẹ, re who wo areghẹ ẹdẹfa.” (Itẹ 19:20) Ababọ avro, ma ru inwene no evaọ izuazọ mai re e rọwo kugbe iwuhrẹ Ebaibol na. Rekọ ẹvẹ ma re ru otẹrọnọ ibe Oleleikristi ọ hrẹ omai kpahe oware jọ?

2. Eme ma re ru a tẹ hrẹ omai?

² Ahwo jọ a rẹ gwọlọ ta ewoma fihọ oware nọ a ru, rehọ ẹme na vovovo, hayo gele afuẹwẹ na fihọ amọfa uzou. Rekọ o rẹ mai woma re ma gaviezọ kẹ ohrẹ je fi ei họ iruo. (Ahwo Hibru 12:11) Dede na, uvumọ ohwo o re rẹro ẹgbagba mi amọfa ha, hayo rehọ eware nọ i t’ẹme he hayo eme nọ Ebaibol o vuwa kẹ ẹsalọ omobọ ohwo rọ kẹ amọfa ohrẹ hẹ. Ofariẹ, ẹsejọhọ ọnọ ọ be kẹ ohrẹ na ọ re riotọ ẹme na fuafo ho, yọ a rẹ sai dhesẹ iẹe kẹe avọ adhẹẹ. Rekọ evaọ eme nọ e rrọ obotọ na, jọ ma rehọ iẹe nọ ohrẹ gbe ọwhọkuo nọ a kẹ na u fo, u no Ebaibol ze. Didi owọ ohwo ọ rẹ jẹ?

Iriruo kẹ Ozọ-Usio Mai

3, 4. (a) Eme ọ rrọ Ebaibol na nọ o rẹ sai fi obọ họ k’omai wo eriwo ọgbagba kpahe ohrẹ gbe ọwhọkuo? (b) Didi owọ Sọl Ovie na ọ jẹ kẹ ohrẹ, kọ eme o no rie ze?

³ Ẹme Ọghẹnẹ o wo iriruo ahwo nọ a kẹ ohrẹ. Ẹsejọ, ọwhọkuo o re lele ohrẹ na. Ohwo otiọye na jọ họ Sọl Ovie Izrẹl. O yoẹme kẹ Jihova ha evaọ ẹme kpahe orẹwho Amalẹk. Ahwo Amalẹk a wọso idibo Ọghẹnẹ, yọ ẹdhoguo Jihova họ a re kpe ahwo Amalẹk gbe erao rai kpobi mu otọ. Rekọ Sọl Ovie na ọ nya siọ ovie rai gbe emamọ erao rai ba.—1 Samuẹle 15:1-11.

⁴ Jihova o vi Samuẹle ọruẹaro na re ọ whọku Sọl. Didi owọ Sọl ọ jẹ? O sikẹ nnọ ọ raha ahwo Amalẹk rekọ ọ faki vu ovie na wa ọvo. Rekọ oyena u mukpahe ujaje Jihova. (1 Samuẹle 15:20) Sọl ọ tẹ daoma wọ afuẹwẹ na họ ahwo na uzou kẹ erao nọ a seba na, ta nọ: “Mẹ dhẹozọ ahwo na, me je yo uru rai.” (1 Samuẹle 15:24) O wọhọ nọ orro riẹ o mae jariẹe oja, tubẹ yare Samuẹle re ọ jọ iraro ahwo na kẹe orro. (1 Samuẹle 15:30) Uwhremu na, Jihova ọ tẹ se Sọl wọhọ ovie.—1 Samuẹle 16:1.

5. Eme ọ via kẹ Uzaya Ovie na okenọ ọ se ohrẹ?

⁵ Uzaya Ovie Juda o “fievahọ ỌNOWO na Ọghẹnẹ riẹ hẹ, ọ tẹ jẹ ruọ uwou-egagọ-ode ỌNOWO na re ọ maha insẹnse.” (2 Iruẹru-Ivie 26:16) Rekọ izerẹ na ọvo a kẹ udu re a mahe insẹnse. Okenọ ozerẹ okpehru na ọ daoma whaha Uzaya, ovie na ọ tẹ dheva. Eme ọ via? Ebaibol na ọ ta nọ: “Oti ọ tẹ vano aruezo riẹ ze, . . . fiki epanọ obọ ỌNOWO na u mu ei no. Uzaya ovie na ọ tẹ jọ ọmoti ri bọ ẹduwhu riẹ.”—2 Iruẹru-Ivie 26:19-21.

6. (a) Fikieme Sọl avọ Uzaya a rọ siọ ohrẹ? (b) Fikieme ẹsiọ ohrẹ o jẹ rọ ẹbẹbẹ ologbo nẹnẹ?

⁶ Fikieme o jẹ jọ bẹbẹ kẹ Sọl avọ Uzaya re a jẹ ohrẹ rehọ? Ugogo ẹbẹbẹ na kpobi họ omorro, a roro oma rai kpehru hrọ. Fiki uruemu onana ahwo buobu a wha uweri se oma rai no. O wọhọ nọ a re roro nọ a tẹ rehọ ohrẹ u ti dhesẹ nọ a dina ru thọ hayo o te raha odẹ rai. Rekọ omorro yọ oyẹlẹ. Omorro o rẹ raha iroro ohwo, fikiere ọ vẹ siọ obufihọ nọ Jihova ọ be rọ ẹkwoma Ẹme gbe ukoko riẹ kẹ. Fikiere, Jihova ọ vẹvẹ unu nọ: “Omovia o rẹ wha ọraha tha, uzou-uveghe o rẹ wha ekie tha.”—Itẹ 16:18; Ahwo Rom 12:3.

Ohrẹ Ọjẹrehọ

7. Didi oware uwoma ma rẹ sai wuhrẹ no owọ nọ Mosis ọ jẹ kẹ ohrẹ ze?

⁷ Ikereakere na i te je wo emamọ iriruo ahwo nọ a jẹ ohrẹ rehọ, yọ ma sai wuhrẹ no enana ze. Roro kpahọ Mosis, ọnọ ọgọ riẹ ọ kẹ ohrẹ kpahe oghẹrẹ nọ ọ rẹ rọ wha owha-iruo egbẹgbẹdẹ riẹ. Mosis ọ gaviezọ kẹe ọ tẹ nwani fi ohrẹ na họ iruo. (Ọnyano 18:13-24) Dede nọ Mosis o wo udu-esuo ulogbo, fikieme ọ jẹ gaviezọ kẹ ehrẹ? Fikinọ o wo omarokpotọ. ‘Mosis o wo omarokpotọ vi ahwo kpobi nọ a jẹ rria evaọ akpọ na.’ (Ikelakele 12:3) Ẹvẹ omarokpotọ u wuzou te? Zefanaya 2:3 u dhesẹ nọ u w’uzou gaga kẹ uzuazọ mai.

8. (a) Didi izi Devidi ọ thọ? (b) Didi owọ Devidi ọ jẹ kpahe ọwhọkuo Netan? (c) Eme o no izieraha Devidi ze?

⁸ Devidi Ovie na o bruẹnwae kugbe Batshẹba ọ tẹ gwọlọ ruru uzioraha riẹ ẹkwoma ekpe ọzae riẹ, Uraya. Jihova o vi Netan ọruẹaro na re ọ whọku Devidi. O kurẹriẹ ọ tẹ rọwo vẹrẹ vẹrẹ inọ: “Mẹ raha uzi ỌNOWO na.” (2 Samuẹle 12:13) Dede nọ Ọghẹnẹ ọ jẹ ekurẹriẹ Devidi rehọ, ọ ruẹ uye oruthọ riẹ. Jihova ọ ta kẹe nọ ọgbọdọ o re ti “no uwou [riẹ hẹ],” inọ a te rọ eyae riẹ “kẹ ọrivẹ” riẹ, gbe nnọ ọmọ nọ ọ rọ ẹnwae-obro yẹ na “o re ti whuẹ.”—2 Samuẹle 12:10, 11, 14.

9. Eme ọ rẹ thọrọ omai ẹro ho otẹrọnọ a hrẹ hayo whọku omai?

⁹ Devidi Ovie na ọ riẹ erere ezọgaviẹ kẹ uvi ohrẹ. Evaọ ojọ o yere Ọghẹnẹ fiki ohwo nọ ọ rọ rehọ ohrẹ kẹe na. (1 Samuẹle 25:32-35) Kọ ere ma rrọ re? Otẹrọ ere, ma rẹ te whaha ẹmeọta gbe eruo eware buobu nọ e rẹ wha enuobro tha. Rekọ ẹvẹ otẹrọnọ ma kie ruọ iyero nọ e wha ohrẹ hayo ọwhọkuo s’omai? Ajọ o thọrọ omai ẹro ho inọ onana yọ imuẹro uyoyou Jihova, avọ erere ebẹdẹ bẹdẹ mai evaọ obaro.—Itẹ 3:11, 12; 4:13.

Ekwakwa Eghaghae nọ Ma rẹ Bọ

10. Didi okwakwa Jesu o dhesẹ nọ o r’oja kẹ enọ e rẹ ruọ Uvie na?

¹⁰ Re ma wo emamọ usu kugbe Jihova gbe inievo Ileleikristi mai, u fo re ma bọ ugogo ekwakwa jọ. Jesu o dhesẹ ọvo enana jọ nọ ọ rehọ ọmaha jọ dikihẹ udevie ilele riẹ jẹ ta nọ: “Wha gbe kurẹriẹ ze wọhọ emaha ha, wha sae ruọ eva uvie odhiwu vievie he. Ohwo nọ ọ rẹ rọ oma kpotọ wọhọ ọmaha ọnana, ọye họ ọnọ ọ mae rro evaọ uvie odhiwu.” (Matiu 18:3, 4) O gwọlọ nọ ilele Jesu a rẹ bọ uruemu omarokpotọ, keme a je lele ohwohwo vro kpahe ọnọ ọ mae rro.—Luk 22:24-27.

11. (a) Ono ma rẹ rọ omakpotọ kẹ, kọ fikieme? (b) Ma te wo omarokpotọ, didi owọ ma rẹ jẹ kẹ ohrẹ?

¹¹ Pita ukọ na o kere nọ: “Whai kpobi a rehọ omarokpotọ gọẹgọ kẹ ohwohwo; keme Ọghẹnẹ o re hrẹ obroma-orro, rekọ ọ vẹ rọ aruoriwo kẹ enọ e roma-kpotọ.” (1 Pita 5:5) Ma riẹ nọ ma rẹ rọ omakpotọ evaọ aro Ọghẹnẹ, rekọ ikereakere nana i dhesẹ nọ ma rẹ rọ omakpotọ kẹ ibe enọ e rọwo re. Ma tẹ rrọ ere, ma rẹ te siọ uvi ẹjiroro nọ amọfa a k’omai hi, rekọ ma re wuhrẹ mi ai.—Itẹ 12:15.

12. (a) Didi okwakwa obọdẹ u tho omarokpotọ? (b) Fikieme ma je wo ọdawẹ kpahe oghẹrẹ nọ uruemu mai u re wo kpahe amọfa?

¹² Okwakwa ofa nọ u tho omarokpotọ họ ọdawẹ kẹ ewoma amọfa. Pọl ukọ na o kere nọ: “Wha jọ ohwo kpobi ọ kake gwọlọ ewoma ọrivẹ riẹ, re ọ tẹ gwọlọ ewoma omobọ riẹ. . . . Fikiere eva emu ọriọ hayo eva edada hayo eva oware kpobi nọ wha re ruo, wha ru ai kpobi rọ kẹ Ọghẹnẹ oruaro. Wha ru ahwo Ju, hayo e rọ Griki hayo [ukoko] Ọghẹnẹ eva dha ha.” (1 Ahwo Kọrint 10:24-33) Orọnikọ Pọl ọ be ta nọ ma rẹ siọ oware nọ o rẹ were omai kpobi ba ha, rekọ ọ tuduhọ omai awọ nọ ma ru uvumọ oware nọ o rẹ gba amọfa họ ru oware nọ iroro rai e ta kẹ ae nọ o thọ họ.

13. Didi oriruo o re dhesẹ sọ ma wo uruemu efihiruo ohrẹ Ikereakere?

¹³ Kọ who bi fi ewoma amọfa họ aro ọra? Mai kpobi ma re wuhrẹ re ma ru ere. Idhere buobu e riẹ nọ ma re ro ru ere. Wọhọ oriruo, roro kpahe ẹgọ gbe osẹ. Onọ o were ohwo jọ o rẹ were omọfa ha thakpinọ e rọwo kugbe ọkpọvio Ikereakere na inọ e jọ kpatiẹ jẹ fo. Rekọ whọ tẹ riẹ nọ, fiki oghẹrẹ oria nọ ahwo okogho ra a no ze, oghẹrẹ ẹgọ hayo osẹ ra o be whaha amọfa ezọgaviẹ kẹ ovuẹ Uvie na, kọ who re ru enwene? Evaọ uzẹme, obufihọ kẹ omọfa re o wo uzuazọ o r’oja vi eva nọ ma re ru were omobọ mai.

14. Fikieme u je wuzou re ma bọ uruemu omarokpotọ gbe ọdawẹ kẹ amọfa?

¹⁴ Evaọ omarokpotọ gbe edhesẹ ọdawẹ kẹ amọfa, Jesu ọ k’omai oriruo na, tubẹ wezẹ awọ ilele riẹ dede. ( Jọn 13:12-15) Ẹme Ọghẹnẹ ọ ta kpahe iẹe nọ: “Wha jọ ẹjiroro nana ọjọ eva rai, ọnọ wha wo eva Kristi Jesu, ọnọ avọ Ọghẹnẹ a gbẹjọ ẹruọvo, dede na o kele i rie gbe odẹ-oro nọ avọ Ọghẹnẹ a rẹ jọ ẹrẹe he, rekọ o se omariẹ gbe oware ovo ho, ọ tẹ rehọ oghẹrẹ oma odibo, a te je yẹi wọhọ ohwo. A tẹ jẹ ruẹ uruemu riẹ nọ ohwo nọ o hrẹ oma riẹ kpotọ ọ tẹ rọwo whu.”—Ahwo Filipai 2:5-8; Ahwo Rom 15:2, 3.

Whọ Se Ọwhọkuo Jihova Ha

15. (a) Didi inwene i fo nọ ma re ru re ma wo uruemu nọ o rẹ were Ọghẹnẹ eva? (b) Edhere vẹ Jihova ọ be rọ k’omai kpobi ohrẹ gbe ọwhọkuo?

¹⁵ Fikinọ mai kpobi erahaizi, o gwọlọ enwene evaọ iroro gbe uruemu mai otẹrọnọ ma gwọlọ dhesẹ ekwakwa Ọghẹnẹ mai. U fo re ma fi “uruemu okpokpọ” na họ. (Ahwo Kọlọsi 3:5-14) Ohrẹ gbe ọwhọkuo i re fi obọ họ k’omai vuhu eria nọ ma jọ gwọlọ inwene jẹ ruẹ oghẹrẹ nọ ma re ro ru inwene na. Ebaibol na họ ugogo ehri ohrẹ nọ ma gwọlọ. (2 Timoti 3:16, 17) Ebe gbe iwuhrẹ Ebaibol nọ ukoko Jihova o ruẹrẹhọ i re fiobọhọ k’omai fi Ẹme Ọghẹnẹ họ iruo. Ma tẹ maki yo ohrẹ na no vẹre, kọ ma ti vuhu ẹgwọlọ riẹ mu re ma jẹ dao oma ru enwene?

16. Didi obufihọ Jihova ọ be k’omai omomọvo?

¹⁶ Avọ ọdawẹ oyoyou, Jihova o fi obọ họ k’omai evaọ ebẹbẹ mai. Uwuhrẹ Ebaibol u fi obọ họ kẹ ima ahwo buobu no. Esẹgbini e rẹ hrẹ jẹ whọku emọ rai re a kpọ ae no uruemu nọ o rẹ sae wha edada ze. (Itẹ 6:20-23) Evaọ ukoko na, ejọ e rẹ yare ohrẹ gbe iroro-ejẹ mi egbodibo nọ i wo eriariẹ re a sai ru omodawọ rai evaọ iruo uvie na woma viere. Ẹsejọ, ekpako e sae yare ohrẹ mi ohwohwo hayo mi amọfa nọ a wo eriariẹ evaọ odibọgba na. Enọ i wo ute abọ-ẹzi e sae rọ Ebaibol na fi obọ họ kẹ enọ e gwọlọ obufihọ, ru ere evaọ ẹzi omarokpotọ. Whọ tẹ be kẹ ohrẹ, kareghẹhọ “ri oma [ra] re, ogbẹrọ ere he wha re ti zoruẹ re.” (Ahwo Galesha 6:1, 2) Ẹhẹ, mai kpobi ma gwọlọ ohrẹ gbe ọwhọkuo re ma gọ Ọghẹnẹ uzẹme ọvo na evaọ okugbe.

Eme Ọkiẹkpemu

• Ẹvẹ Jihova ọ be rọ rehọ edhere oyoyou fi obọ họ k’omai re ma ruẹ eria nọ ma jọ gwọlọ inwene omobọ mai?

• Fikieme ahwo buobu a je wo ẹbẹbẹ evaọ ohrẹ ọjẹrehọ, kọ ẹvẹ onana u yoma te?

• Ekwakwa eghaghae vẹ i re fi obọ họ k’omai kezọ kẹ ohrẹ, kọ ẹvẹ Jesu o ro dhesẹ oriruo evaọ enana?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 142]

Uzaya ọ se ohrẹ, a tẹ rọ oti tehe iẹe

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 142]

Mosis o wo erere ẹkwoma ẹjẹrehọ ohrẹ mi Jẹtro