Enọ Ahwo nọ A s’Ebe

Kọ Pọl ukọ na o bi dhesẹ, eva Ahwo Rom 12:19, nnọ Ileleikristi a rẹ dheva ha, nọ ọ ta nọ: “Iyoyou, whai ọvo a kioja kẹ oma rai hi, rekọ wha vueiwa kẹ ofu Ọghẹnẹ”?

Ma tẹ gwọlọ tae unu ọvo, uyo riẹ họ ijo. Pọl ukọ na ọ be jọ etenẹ t’ẹme kpahe ofu Ọghẹnẹ. Dede na, orọnikọ onana u dhesẹ nọ Ileleikristi a re mu ofu epanọ u je rai hi. Ebaibol na ọ hrẹ omai vevẹ kpahe ofuomuo. Roro kpahe ehrẹ Ọghẹnẹ jọ.

“Se ofuomuo ba, eva e gbẹ dha owhẹ hẹ, whọ rova ha, keme ofuomuo ọ rẹ wha umuomu tha.” (Olezi 37:8) “Kohwo kohwo nọ o muofu kẹ omoni riẹ, ọ rẹ suọ ẹdhọ.” (Matiu 5:22) “Iruo uwo ena, e via vevẹ na, ogberẹ-obro, egbegbe, ẹnwae-obro, urusio, edhọegọ, enua, [egrẹọjẹ], eme-ivẹ-eta, omaoya, [ihri-eriọ] ofuomuo.” (Ahwo Galesha 5:19, 20) “Wha jọ eyayare kpobi, gbe ofu, gbe evaedha, gbe enuodo, gbe eme iyoma eta, i no owhai obọ.” (Ahwo Ẹfẹsọs 4:31) “Jọ kohwo kohwo o he yo vẹrẹ, ọ vẹ rọ ẹrera ruọ ẹme-ọta, je muofu ẹrera.” (Jemis 1:19) Ofariẹ, obe Itẹ o hrẹ omai ẹsibuobu mukpahe ofu gbe eva nọ ma rẹ dha fiki oware kpobi nọ a dina ru omai thọ.—Itẹ 12:16; 14:17, 29; 15:1; 16:32; 17:14; 19:11, 19; 22:24; 25:28; 29:22.

Eme nọ e wariẹ Ahwo Rom 12:19 họ e rọwo kugbe ohrẹ utioye na. Pọl ọ tuduhọ nnọ uyoyou mai o kare eviẹhọ, inọ ma ghale enọ i bi kpokpo omai, inọ ma roro ewoma kẹ amọfa, inọ ma rehọ eyoma hwosa kẹ eyoma ha, gbe nnọ ma daoma jọ dhedhẹ kugbe ahwo kpobi. Ọ tẹ tuduhọ nọ: “Iyoyou, whai ọvo a kioja kẹ oma rai hi, rekọ wha vueiwa kẹ ofu Ọghẹnẹ; keme a kere nọ, ‘Orukele na ọmẹ, me re ru kele, ere Ọnowo ọ tare.’ ”—Ahwo Rom 12:9, 14, 16-19.

Ẹhẹ, ma rẹ kuvẹ kẹ ofu re ọ wọ omai ru ohwo kele he. Eriariẹ gbe otọriẹ oziẹobro mai e gba ha. Ma tẹ kẹ ofu uvẹ re ọ wọ omai kioja, ẹsibuobu ma ti ruthọ. Oyena họ oware nọ Ọwegrẹ Ọghẹnẹ, Ẹdhọ, ọ gwọlọ. Pọl ọ jọ oria ofa kere nọ: “Wha dhaeva raha uzi hi, wha jọ [ọre] o kiedi ofu rai họ họ: wha kẹ ukumuomu oria gbe he.”—Ahwo Ẹfẹsọs 4:26, 27.

Edhere nọ ọ mai woma je wo areghẹ họ ma rẹ kẹ Ọghẹnẹ uvẹ re ọ kioja kẹ ohwo nọ o fo evaọ oke nọ u kiehọ. O re rri ẹme na kpobi wariẹ re ọ tẹ kioja, yọ oja nọ ọ kiẹ kpobi u re dhesẹ uvi-ẹdhoguo ọgbagba riẹ. Ma rẹ sae ruẹ inọ ẹme nọ Pọl o wo h’iroro eva Ahwo Rom 12:19 na ọna nọ ma tẹ riẹ nọ ọ jẹ wariẹ eme Iziewariẹ 32:35, 41, onọ u wo eme nana: “Orukele na ọ mẹ, gbe osohwa.” (Wawo Ahwo Hibru 10:30.) Fikiere, dede nọ ubiẹme na “Ọghẹnẹ” ọ rọ ikere Griki na ha, efefafa buobu a fi eme na họ Ahwo Rom 12:19 na. Onana o tẹ whae ze nọ ma ro wo efafa wọhọ “jọ Ọghẹnẹ ọ kioja” (The Contemporary English Version); “kẹ uvẹ kẹ ofu Ọghẹnẹ” (American Standard Version); “jọ Ọghẹnẹ ọ kẹ uye u te jei” (The New Testament in Modern English); “kuvẹ kẹ ojakiẹ Ọghẹnẹ.”—The New English Bible.

Okenọ ewegrẹ uzẹme na a tẹ tubẹ lahiẹ omai hayo kpokpo omai dede, ma rẹ sai fievahọ edhesẹ Jihova Ọghẹnẹ nọ Mosis o yo na: “ỌNOWO na, ỌNOWO na, Ọghẹnẹ nọ ọ vọ avọ ohrọ gbe aruoriwo, ọ rẹ kaki muofu hu, o wo uyoyou nọ o rẹ rẹriẹ hẹ gbe ọtẹruo, o wo uyoyou nọ o rẹ rẹriẹ hẹ rọkẹ idu ahwo, nọ ọ rẹ rehọ eyoma gbe iruthọ gbe uzioraha rọ vrẹ, yọ dede o re voro imuemu no ho.”—Ọnyano 34:6, 7, ẹjẹlẹ ibiẹme na ọmai.