Diẹse Whọ Sae Jọ Ruẹ Ufuoma?

Ẹhẹriẹ buobu ọ rrọ oke mai na avọ ọrọ Thoreau, ọnọ a jọ uzoẹme n’ukpemu na fodẹ na. Ẹhẹriẹ jọ họ ohrẹ kpahe ewo ufuoma o d’oria kpobi fia nẹnẹ na. Enọ i wuhrẹ kpahe iroro ohwo-akpọ gbe enọ i re kere ebe obufihọ—makọ enọ i bi kere ebe-usi dede—a be kẹ ẹjiroro rai. Ehrẹ rai e sai fiobọhọ evaọ oke kpẹkpẹe, rekọ rọkẹ ifue okrẹkri, ma gwọlọ oware ofa nọ u wuzou viere. Oyena họ oware nọ ahwo nọ ma jọ uzoẹme n’ukpemu fodẹ na a duku.

ANTÔNIO, Marcos, Gerson, Vania, gbe Marcelo a no oghẹrẹ eria sa-sa ze yọ ebẹbẹ rai e hẹrioma no ohwohwo. Rekọ eware esa jọ e whaliẹ e rai duwu. Orọ ọsosuọ, okejọ o jariẹ nọ a “wo ẹruore he, [yọ a] riẹ Ọghẹnẹ eva akpọ na ha.” (Ahwo Ẹfẹsọs 2:12) Orọ avivẹ, a gwọlọ udhedhẹ iroro. Yọ orọ avesa, aikpobi a duku ufuoma nọ a gwọlọ na okenọ a rọwo nnọ Isẹri Jihova a wuhrẹ Ebaibol kugbe ai. Nọ a bi ru ẹnyaharo na, a te ti vuhumu nnọ Ọghẹnẹ o wo isiuru kpahe ae. Uzẹme, wọhọ epanọ Pọl ọ ta kẹ ahwo Athẹns erọ edẹ riẹ, Ọghẹnẹ “otheri omai ọvuọvo abọ họ.” (Iruẹru 17:27) Re ohwo ọ rọwo onana no udu riẹ kpobi ze yọ owojẹ ulogbo evaọ ewo ufuoma.

Fikieme Udhedhẹ O jẹ Kawo Enẹ?

Ebaibol na ọ kẹ ugogo ẹjiroro ivẹ kpahe oware nọ udhedhẹ o jẹ kare akpọ na—ufuoma hayo udhedhẹ nọ o rẹ jọ udevie ahwo. A dhesẹ ọrọ ọsosuọ na eva Jerimaya 10:23: “O ỌNOWO mẹ riẹ nọ ohwo o wo iroro obọ riẹ hẹ, ohwo o wo ogaga nọ o ro su oma obọ riẹ hẹ.” Ohwo-akpọ o wo areghẹ gbe eriariẹ nọ o re ro su omobọ riẹ hẹ ababọ obufihọ, yọ obọ Ọghẹnẹ uvi obufihọ nọ o riẹ kpobi u re no ze. Ahwo-akpọ nọ a be gwọlọ uketha Ọghẹnẹ hẹ a sai wo udhedhẹ okrẹkri vievie he. A rẹ ruẹ ẹjiroro avivẹ ọrọ ababọ udhedhẹ na evaọ eme Jọn ukọ na: “Akpọ na ọsoso ọ rọ obọ ogaga oyoma na.” (1 Jọn 5:19) Ababọ uketha Ọghẹnẹ, “oyoma na” nọ ọ ga thesiwa nọ a rẹ ruẹ hẹ na, Setan, ọ te gbẹ rọ iruẹru riẹ raha omodawọ ohwo-akpọ nọ o re ro wo udhedhẹ.

Fiki ẹjiroro ivẹ enana—inọ ahwo buobu a be gwọlọ uketha Ọghẹnẹ hẹ jegbe nnọ Setan o bi ruiruo gaga evaọ akpọ na—uyẹ ohwo-akpọ kpobi o rọ ojoja. Pọl ukọ na ọ nwani dhesẹ iẹe ziezi nọ: “Enama na soso i bi dimẹ eva ọyawo usuovo na rifi enẹna.” (Ahwo Rom 8:22) Ono ọ rẹ sae vro eme eyena? Evaọ erẹwho nọ i fe gbe enọ i yogbe, ebẹbẹ uviuwou, ethube, ugbarugba, ẹwhọ, ababọ imuẹro okọ, egrẹ uyẹ gbe ovioma, otunyẹ, ẹyao, gbe eware efa buobu, i bi mi ahwo udhedhẹ iroro.

Oria nọ A re Jo Duku Ufuoma

Okenọ Antônio, Marcos, Gerson, Vania, gbe Marcelo a ru uwuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ, Ebaibol na, a wuhrẹ eware nọ i nwene izuazọ rai. Ojọ họ, a wuhrẹ nọ uyero akpọ na u ti nwene ẹdẹjọ. Onana orọnikọ ẹruore atanọ họ inọ eware e te thakpi woma ẹdẹjọ. U muẹro, jẹ rọ uvi evaifihọ inọ Ọghẹnẹ ọ jiroro riẹ kẹ ahwo-akpọ yọ ma sai wo erere no ẹjiroro ọyena ze obọnana otẹrọnọ ma ru oreva riẹ. A fi eware nọ a jọ Ebaibol wuhrẹ na h’iruo, eware i te woma viere kẹ ae. A duku evawere gbe udhedhẹ vi epanọ a rẹro riẹ vẹre.

Antônio o gbe bi koko ahwo họ re a luje jẹ whẹwhọ họ. Ọ riẹ nọ inwene nọ uruemu utioye na o rẹ wha ze e rẹ tọ họ. Ohwo nana nọ ọ jọ ọga iruo vẹre na o wuhrẹ kpahe Uvie Ọghẹnẹ no. O rọ Uvie nọ ima ahwo a be lẹ kẹ okenọ a tẹ wariẹ Olẹ Olori na (hayo, Ọsẹ Mai nọ Ọ rọ Obọ Odhiwu na) jẹ be ta kẹ Ọghẹnẹ nọ: “Uvie ra oze.” (Matiu 6:10a) Antônio o wuhrẹ nnọ Uvie Ọghẹnẹ ghinọ egọmeti obọ odhiwu nọ o te rehọ uvi udhedhẹ se ahwo-akpọ.

Marcos o wuhrẹ epanọ o re ro lele ohrẹ areghẹ Ebaibol evaọ orọo. Fikiere, ohwo ọnana nọ o je duomahọ esuo-ohrowo vẹre na ọ rọ evawere wariẹ kuomagbe aye riẹ no. Ọye omariẹ re o bi rẹro okenọ Uvie Ọghẹnẹ o te rọ rehọ uyerakpọ uwowoma ro nwene ọrọ oriobọ nana, kẹle na. O te ti wo otoriẹ uvevẹ kpahe uhie eme nọ e rọ Olẹ Olori na nọ u se enẹ na: “Epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva ra, ru re a jọ akpọ na ru ere re.” (Matiu 6:10b) Okenọ a te jọ otọakpọ na ru oreva Ọghẹnẹ, ahwo-akpọ a te reawere uzuazọ nọ a te ruẹ obọ riẹ vẹre he.

Kọ ẹvẹ kpahe Gerson? O gbe bi ghoro je thuji hi. Uzuazọ ohwo ọnana nọ ọ jẹ jọ iyẹrẹ ghoro na u wo otofa no keme ọ be rehọ ẹgba riẹ ro fiobọhọ kẹ amọfa re a duku ufuoma. Wọhọ epanọ iriruo enana i dhesẹ, ewuhrẹ Ebaibol na gbe efihiruo oware nọ o ta o rẹ sai nwene uzuazọ ohwo gaga kpohọ abọ ewoma.

Ufuoma Evaọ Akpọ Ukpokpoma

Ugogo ohwo nọ ọ karo evaọ orugba oreva Ọghẹnẹ họ Jesu Kristi, yọ okenọ ahwo a te bi wuhrẹ Ebaibol na kugbe Isẹri Jihova, a re wuhrẹ eware buobu kpahe iẹe. Evaọ aso nọ a ro yẹi, enjẹle a so ujiro Ọghẹnẹ: “Oruaro u te Ọghẹnẹ eva ehru, jegbọ udhedhẹ u te akpọ udevie ahwo nọ a were riẹ!” (Luk 2:14) Okenọ Jesu o t’ohwo no, o wo ọdawẹ kpahe eruwoma izuazọ ahwo. Ọ riẹ kpahe iroro eva rai o te je dhesẹ ohrọ ulogbo kẹ enọ uye o jẹ bẹ gbe enọ e be mọ. Yọ, rọwo kugbe eme enjẹle na, ọ wha umutho ufuoma jọ se iwhrori. Evaọ ekuhọ odibọgba riẹ, ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Mẹ se udhedhẹ mẹ ba kẹ owhai; mẹ kẹ owhai udhedhẹ mẹ; o rọ nọ epanọ akpọ rẹ kẹ mẹ kẹ owhai hi. Wha jọ eva rai rova ha, wha jọ ozọ umu owhai hi.”—Jọn 14:27.

Jesu o ru vi obufihọ abọ eware iwo. Ọ rehọ oma riẹ dhesẹ othuru-igodẹ, ọ tẹ jẹ rehọ ilele omarokpotọ riẹ ro dhesẹ igodẹ okenọ ọ ta nọ: “Mẹ ze re a wo uzuazọ re a ruẹse woi buobu. Mẹ họ othuru igodẹ owoma na. Othuru igodẹ owoma o re siobọno uzuazọ riẹ fiki igodẹ.” (Jọn 10:10, 11) Ẹhẹ, hẹrioma no isu buobu nẹnẹ enọ e rẹ kake gwọlọ ewoma omobọ rai, Jesu ọ rehọ uzuazọ riẹ kẹ fiki igodẹ riẹ.

Ẹvẹ ma sai ro wo erere no oware nọ Jesu o ru na ze? Ahwo buobu a riẹ eme na: “Keme Ọghẹnẹ o you akpọ na hrọ, ọ jẹ rehọ Ọmọvo riẹ kẹ, re kohwo kohwo nọ ọ rọwo riẹ o gbe vrẹ hẹ rekọ o re wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.” (Jọn 3:16) Ẹrọwọ nọ a re fihọ Jesu o kake gwọlọ eriariẹ kpahe iẹe gbe Ọsẹ riẹ, Jihova. Eriariẹ kpahe Ọghẹnẹ gbe Jesu kristi e sai su kpohọ usu okpekpe kugbe Jihova Ọghẹnẹ nọ u re fiobọhọ k’omai wo udhedhẹ iroro.

Jesu ọ ta nọ: “Igodẹ mẹ i re yo uru mẹ, mẹ riẹ rai, i re lele omẹ; mẹ kẹ rai uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ, a rẹ sai whuẹ hẹ, ohwo ọvo ọ rẹ sae tehe ai no omẹ obọ họ.” (Jọn 10:27, 28) Ẹvẹ eme enana i wo omosasọ te! Uzẹme, Jesu ọ ta rai oware wọhọ ikpe udhusoi-akuakpe akuava nọ e vrẹ no, rekọ ẹgba ọvo na i wo nẹnẹ wọhọ epanọ o jọ evaọ oke oyena. Jọ o thọrọ owhẹ ẹro ho inọ Jesu Kristi ọ gbẹ rọ uzuazọ jẹ rọ jajaja, o bi su enẹna wọhọ Ovie Uvie obọ odhiwu Ọghẹnẹ. Wọhọ epanọ o jọ okenọ ọ jọ otọakpọ na ikpe buobu nọ e vrẹ no, o gbe wo ọdawẹ kẹ otu omarokpotọ enọ udhedhẹ iroro u bi siuru. Ofariẹ, ọ gbẹ rọ Othuru igodẹ riẹ. Ma te lele iei, o ti fiobọhọ k’omai wo ufuoma, onọ u kugbe imuẹro ẹruẹ udhedhẹ nọ ma gwọlọ kpobi evaọ obaro na—onọ o te jọ ababọ ozighi, ẹmo, gbe ethube.

Ma re wo irere buobu ma tẹ riẹ jẹ rọwo nnọ Jihova, ẹkwoma Jesu, o ti fiobọhọ k’omai. Kọ whọ kareghẹhọ Vania, ọnọ ọ jọ oke emaha wo ewha-iruo buobu nọ o roro nnọ ọ thọ Ọghẹnẹ ẹro no? Obọnana Vania ọ riẹ nnọ orọnikọ Ọghẹnẹ o gbabọ kẹe he. Ọ ta nọ: “Me wuhrẹ nọ Ọghẹnẹ ghinọ ohwo nọ ọ rrọ uzuazọ ọnọ o wo ekwakwa isiuru. Uyoyou riẹ o wọ riẹ vi Ọmọ riẹ ziọ otọakpọ re ọ k’omai uzuazọ. U wuzou gaga re ma riẹ onana.”

Marcelo ọ feva nnọ o wo uvi usu kugbe Ọghẹnẹ. Ohwo nana nọ ọ jọ ọgba epati ikpohọ vẹre na ọ ta nọ: “Emoha ẹsibuobu a riẹ oware nọ a re ru hu, ukuhọ riẹ a vẹ nwa omobọ rai oma. Ejọ i re duomahọ ẹlọ ibimu egaga, wọhọ epanọ o via kẹ omẹ. Me wo ẹruore nọ ibuobu efa i ti wo erere, wọhọ epanọ me wo erere na, ẹkwoma ewuhrẹ uzẹme na kpahe Ọghẹnẹ gbe Ọmọ riẹ.”

Ẹkwoma ewuhrẹ omarototọ ọrọ Ebaibol na, Vania avọ Marcelo a te wo ẹrọwọ ọgaga fihọ Ọghẹnẹ gbe evaifihọ kpahe unevaze riẹ re o fiobọhọ kẹ ae ku ebẹbẹ rai họ. Ma te ru epanọ a ru na—wuhrẹ Ebaibol na je fi oware nọ o ta h’iruo—ma te ruẹ ufuoma buobu, wọhọ epanọ a wo na. Uduotahawọ Pọl ukọ na u ti ghine w’iruo k’omai: “Wha ruawa oware ovo ho; rekọ eva koware koware rọ olẹ gbe olẹ-ayare, te uyere-okẹ he ro ruẹ, nọ iyei epanọ whọ guọlọ kẹ Ọghẹnẹ. Re udhedhẹ Ọghẹnẹ nọ uvi eriariẹ kpobi, ote yọrọ eva gbe iroro rai eva Kristi Jesu.”—Ahwo Filipai 4:6, 7.

Eduku Uvi Udhedhẹ Nẹnẹ

Jesu Kristi ọ be kpọ ahwo nọ ohọo uzẹme u bi kpe nya evaọ edhere nọ o re su kpohọ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ aparadase otọakpọ. Nọ ọ be kpọ ae evaọ egagọ efuafo Ọghẹnẹ na, a rẹ ruẹ oghẹrẹ udhedhẹ nọ a jọ Ebaibol dhesẹ na: “Ahwo mẹ a vẹte ria oria udhedhẹ, oria omofọwẹ gbe oria eriosehọ udhedhẹ.” (Aizaya 32:18) Whaọ oyena yọ ẹmẹvo gheghe ọrọ udhedhẹ nọ a te reawere riẹ evaọ obaro. Ma se nọ: “Rekọ enọ e rọ oma kpotọ, e rẹ te rọ otọ na reuku; oma o rẹ te were ae evaọ omofọwẹ. Ikiẹrẹe e rẹ te rehọ otọ na reuku, a vẹ jẹ ria ae bẹdẹ.”—Olezi 37:11, 29.

Fikiere kọ ma sai wo ufuoma nẹnẹ? E. Ofariẹ, o rẹ sai mu omai ẹro nnọ evaọ obaro kẹle na, Ọghẹnẹ ọ te rọ udhedhẹ nọ u bu viere ghale ahwo-akpọ ẹmeoyo. Kọ eme jabọ whọ gbẹ jọ olẹ lẹe re ọ kẹ owhẹ udhedhẹ riẹ hẹ? Who te wo ebẹbẹ nọ i bi mi owhẹ udhedhẹ, lẹ evaọ edhere nọ Devidi Ovie na ọ lẹ: “Si iye eva mẹ no, re who si omẹ no iye mẹ kpobi. Roro edada gbe iye mẹ, re whọ rehọ izieraha mẹ kpobi vrẹ omẹ.” (Olezi 25:17, 18) Jọ u mu owhẹ ẹro nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ gaviezọ kẹ elẹ itieye na. Ọ rẹ riabọ riẹ rehọ udhedhẹ kẹ enọ e be rehọ evezi rọ gwọlọ udhedhẹ. A k’omai imuẹro avọ uyoyou nọ: “ỌNOWO na ọ kẹle enọ i bo se ei kpobi evaọ uzẹme. O re ru gba kẹ enọ e rọ ozọ riẹ ẹdhẹ kpobi, o ve je yo oviẹ rai, o ve je siwi ai.”—Olezi 145:18, 19.

[Ẹme nọ a fi ẹgba họ nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]

Ohwo-akpọ o wo areghẹ gbe eriariẹ nọ o re ro su omobọ riẹ hẹ ababọ obufihọ . . . obọ Ọghẹnẹ uvi obufihọ nọ o riẹ kpobi u re no ze

[Ẹme nọ a fi ẹgba họ nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]

Eriariẹ kpahe Ọghẹnẹ gbe Jesu Kristi e sai su kpohọ usu okpekpe kugbe Jihova Ọghẹnẹ nọ u re fiobọhọ k’omai wo udhedhẹ iroro

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]

Elele ohrẹ Ebaibol u re fiba udhedhẹ uzuazọ uviuwou