Kọ Whọ Be Rria Te Omarọkẹ Ra?

“Rehọ eva awere, ru iruo kpobi nọ i te owhẹ, wọhọ ẹsenọ who bi ru ai kẹ Ọnowo na, orọnikọ ahwo ho.”—AHWO KỌLỌSI 3:23.

1. Evaọ eriwo akpọ, eme ẹme na “omarọkẹ” o dhesẹ?

ẸVẸ ahwo nọ a rẹ zaharo a rẹ rọ nyate umuo ẹgba rai kpobi? Enọ e rẹ zaharo tennis, obọro-ofa, basketball, baseball, ohrẹ-odhẹ, golf, hayo arozaha efa a re ru te orọ ẹgba rai kpobi ẹkwoma omarọkẹ udu kpobi. Ewuhrẹ ugboma gbe iroro yọ eware nọ e mae r’oja. Onana u kiehọ otofa jọ orọ ẹme na “ro mudhe,” onọ o rọ “omarọkẹ oghẹrẹ iroro hayo owojẹ jọ riẹriẹriẹ.”

2. Eme “omarọkẹ” u dhesẹ evaọ Ebaibol na? Dhesẹ iẹe.

² Ghele na, eme “omarọkẹ” u dhesẹ evaọ eriwo Ebaibol na? “Ro mudhe” o fa ubiẹme Hibru nọ otofa riẹ o rọ “hẹrioma no; wo ohẹriẹ; siomano.”a Evaọ Izrẹl anwae, Erọn Ozerẹ Okpehru na ọ jẹ hae whẹ ‘oka ọrẹri orọ eromuo na’ fihọ etu-ehri riẹ, onọ a rehọ omodhe igoru efuafo nọ i bi lo ro ru avọ eme Hibru rọkẹ “Ọrẹri kẹ ỌNOWO na” nọ a kere fihọ iẹ. Oyena o jọ wọhọ ekareghẹhọ kẹ ozerẹ okpehru na inọ ọ rẹ whaha oware kpobi nọ u re gbe aruẹri na ku “keme ewhri oromuo Ọghẹnẹ riẹ ọ riẹ uzou.”—Ọnyano 29:6; 39:30; Iruo-Izerẹ 21:12.

3. Ẹvẹ omarọkẹ u re kpomahọ uruemu mai?

³ Ma sae jọ eme nana ruẹ nọ omarọkẹ yọ okpẹme. O rọ odhesẹvia unevaze ohwo wọhọ odibo Ọghẹnẹ, yọ o gwọlọ uruemu ofuafo. Fikiere, ma sai wo ovuhumuo kẹ oware nọ Pita ukọ na ọ jẹ wariẹ eme Jihova na inọ: “Wha rẹte [jọ] ọrẹri, keme mẹ ọrẹri.” (1 Pita 1:15, 16) Wọhọ Ileleikristi nọ e rehọ oma mudhe no, ma wo owha-iruo ulogbo re ma rria te omarọkẹ mai, wo ẹrọwọ te urere. Kọ eme omarọkẹ Oleleikristi o kẹre te?—Iruo-Izerẹ 19:2; Matiu 24:13.

4. Ẹvẹ ma rẹ rọ nyate ute omarọkẹ, kọ eme a rẹ sae rehọ iẹe dhesẹ?

⁴ Nọ ma wo eriariẹ egbagba kpahe Jihova Ọghẹnẹ gbe ẹjiroro riẹ gbe kpahe Jesu Kristi avọ ẹkẹ-abọ riẹ evaọ ẹjiroro yena no, ma te ku iroro na họ re ma rehọ udu, iroro, ẹwẹ, gbe ẹgba mai kpobi gọ Ọghẹnẹ. (Mak 8:34; 12:30; Jọn 17:3) A rẹ sai tube rri oyena wọhọ eyaa omobọ ohwo, omarọkẹ Ọghẹnẹ riẹriẹriẹ. Orọnikọ iroro jọ nọ e kọ ruọ omai udu kpregede e lẹliẹ omai ru omarọkẹ mai hi. Ma rehọ oma totọ avọ oma olẹ roro kpahe iẹe, avọ ogaga iroro na. Fikiere, o rọ ẹjiroro ubroke he. Ma rẹ jọ wọhọ ohwo nọ o muọ udhu họ ekporo nọ ọ jẹ jọ udevie dhẹ siẹe ba ha fikiọ iruo na e ga hrọ hayo fikinọ oke ivuẹvu o rọ obaro thethabọ hayo fikinọ o wo imuẹro ho. Roro kpahe iriruo ahwo jọ nọ e ‘tọlọ otẹkpẹ’ orọ owha-iruo uvie na ghelọ ẹbẹbẹ kpobi nọ ọ romavia.—Luk 9:62; Ahwo Rom 12:1, 2.

A Se Omarọkẹ Rai Hi

5. Ẹvẹ Jerimaya ọ rọ rrọ oriruo nọ ọ viodẹ ọrọ odibo Ọghẹnẹ nọ ọ rehọ oma mudhe?

⁵ Odibọgba eruẹaruẹ Jerimaya evaọ Jerusalẹm o theri vi ikpe 40 (647-607 B.C.E.), yọ o jọ iruo elọlọhọ họ. Ọ riẹ ọnyaba riẹ ziezi. (Jerimaya 1:2-6) Ọ gwọlọ aruọwha gbe akothiho re ọ rẹriẹ ovao ku ahwo Juda uzou-gaga na kẹdẹ kẹdẹ. (Jerimaya 18:18; 38:4-6) Ghele na, Jerimaya o fievahọ Jihova Ọghẹnẹ, ọnọ ọ kẹ riẹ ẹgba nọ ọ sai ro dhesẹ nọ ọ ghinẹ rrọ odibo Ọghẹnẹ nọ ọ rehọ oma mudhe no.—Jerimaya 1:18, 19.

6. Didi oriruo Jọn ukọ na o fih’otọ k’omai?

⁶ Kọ ẹvẹ kpahe Jọn ukọ ẹrọwọ na, ọnọ a vi kpohọ igbo evaọ ukoliko ufofe Patmọs evaọ ikpe owho riẹ fiki ẹta “ẹme Ọghẹnẹ gbe isẹri Jesu na”? (Eviavia 1:9) O thihakọ jẹ rria te ọkwa omarọkẹ riẹ wọhọ Oleleikristi te oware wọhọ ikpe 60. Ọ rria vrẹ ọraha Jerusalẹm eva obọ egbaẹmo Rom. O wo uvẹ-ọghọ nọ o ro kere Usiuwoma, ileta esa nọ ẹzi ọ kẹ ẹgba, gbe obe Eviavia, onọ ọ jọ kparo ruẹ ẹmo Amagẹdọn na. Kọ o serihọ nọ ọ ruẹ nọ Amagẹdọn ọ te tha evaọ etoke uzuazọ riẹ hẹ? Kọ o je ru sinẹ sinẹ? Ijo, Jọn ọ jọ avọ ẹrọwọ te uwhu riẹ, nọ ọ riẹ nọ dede nọ ‘oke nọ a vehọ na o kẹlino,’ orugba eruẹaruẹ riẹ o gbẹ rọ edẹ obaro.—Eviavia 1:3; Daniẹl 12:4.

Iriruo Omarọkẹ Ọgbọna

7. Ẹvẹ oniọvo jọ ọ rọ jọ emamọ oriruo ọrọ omarọkẹ Oleleikristi?

⁷ Evaọ oke onana, idu buobu Ileleikristi ẹrọwọ a dadamu omarọkẹ rai no avọ ọwhọ makinọ a rria te epanọ a rẹ rọ ruẹ Amagẹdọn ho. Omọvo otiọye na jọ họ Ernest E. Beavor evaọ England. O zihe ro Osẹri evaọ 1939, eva emuhọ Ẹmo Akpọ avọ II yọ o siobọno iruo ifoto ikporo nọ i je titi re ọ sae ruọ iruo-odibọgba oke-kpobi na. Fiki ẹyọrọ seomaba-edhehọ Oleleikristi riẹ, a vi rie kpohọ uwou-odi ikpe ivẹ. Uviuwou riẹ u dikihẹ kẹe, yọ evaọ 1950 emọ esa riẹ i te kpohọ Isukulu Ebaibol ọ Giliad ọrọ Watchtower na rọkẹ ewuhrẹ imishọnare, evaọ New York. Brọda Beavor o wo ọwhọ evaọ iruẹru usiuwoma ota riẹ te epanọ egbẹnyusu i je ro sei Amagẹdọn Ernie. Ọ rria te omarọkẹ riẹ avọ omarokpotọ, yọ rite uwhu riẹ evaọ 1986, o whowho ẹkẹle ẹmo Ọghẹnẹ ọrọ Amagẹdọn na. O rri omarọkẹ riẹ wọhọ ọtamuo ubroke kugbe Ọghẹnẹ hẹ!b—1 Ahwo Kọrint 15:58.

8, 9. (a) Didi oriruo upelẹ-ezae buobu i fihọ otọ evaọ Spain evaọ etoke esuo Franco? (b) Didi enọ i fo nọ ma rẹ nọ?

⁸ Oriruo ọfa ọrọ ọwhọ nọ o kie kpotọ họ o no Spain ze. Evaọ etoke esuo Franco na (1939-1975), emoha Isẹri udhusoi buobu nọ e rehọ oma mudhe no a yọrọ edikihẹ wọhọ Ileleikristi nọ e rọ uvumọ abọ họ. Ibuobu rai a raha ikpe ikpe hayo bu viere evaọ iwou-odi isoja. A te ku ikpe nọ Osẹri jọ, Jesús Martín, o kpohọ ega evaọ uwou-odi kugbe, i bu te ikpe 22. A kpe rie gaga nọ ọ jọ uwou-odi isoja evaọ North Africa. Ovuovo o jọ enana lọhọ họ, rekọ ọ se ẹrọwọ riẹ hẹ.

⁹ Ẹsibuobu, upelẹ-ezae enana a riẹ okenọ a ti ro siobọno ai hi, otẹrọnọ a ti tube siobọno ae, keme a bruoziẹ buobu kpe ae othotha. Ghele na, nọ a jọ uwou odi na a kru ẹgbakiete rai jẹ yọrọ ọwhọ rai kẹ odibọgba na. Nọ eware i muhọ ewoma evaọ 1973, a te siobọno Isẹri enana buobu, enọ e dina vrẹ ikpe 30 no, a tẹ nya ovavo ruọ iruo odibọgba oke-kpobi na, ejọ i zihe ro ekobaro obọdẹ gbe esẹro ọnyawariẹ. A rria te omarọkẹ rai evaọ uwou-odi, yọ ibuobu rai i gbe bi ru ere anwọ oke nọ a siobọno ae na.c Kọ ẹvẹ omai nẹnẹ? Kọ ma be jọ avọ ẹrọwọ kẹ omarọkẹ mai wọhọ ahwo omarokpotọ enana?—Ahwo Hibru 10:32-34; 13:3.

Emamọ Eriwo ọrọ Omarọkẹ Mai

10. (a) Ẹvẹ ma re rri omarọkẹ mai? (b) Ẹvẹ Jihova o re riwi egagọ mai rọ kẹe?

¹⁰ Ẹvẹ ma re rri omarọkẹ mai rọkẹ Ọghẹnẹ re ma ru oreva riẹ na? Kọ o rọ oware ọsosuọ evaọ uzuazọ mai? Oghẹrẹ uyero kpobi nọ ma rọ, makọ emaha hayo ekpako, enọ e rọo no hayo enọ e rọo ho, avọ omakpokpọ hayo ma be mọ, ma rẹ daoma rria te omarọkẹ mai, wọhọ epanọ uyero mai o rọ. Uyero ohwo jọ o sae kẹe uvẹ re ọ ruọ iruo odibọgba oke-kpobi na wọhọ ọkobaro, oruiruo unevaze evaọ uwou-ogha Watch Tower Society na jọ, wọhọ imishọnare, hayo evaọ odibọgba ọnyawariẹ na. Evaọ abọdekọ riẹ, iruo e sae vọ esẹ gbe ini jọ abọ, evaọ ẹruorote ẹgwọlọ iwo gbe ọrọ abọ-ẹzi uviuwou na. Kọ umutho euwa rai nọ a be raha evaọ odibọgba na k’amara k’amara o jọ aro Jihova kawo vi euwa buobu nọ idibo oke-kpobi a be raha? Ijo. Ọghẹnẹ o re rẹro oware nọ ma wo ho mi omai hi. Pọl ukọ na ọ kẹ ehri-uzi ọnana: “Okẹ nọ u no ohwo eva ze ọye Ọghẹnẹ o re miẹ; ọ rẹ gba owhẹ họ onọ who wo ho ho.”—2 Ahwo Kọrint 8:12.

11. Eme esiwo mai o roma hwa?

¹¹ Epanọ o rọ kpobi, esiwo mai o roma hwa, orọnikọ oware jọ nọ ma sai ru hu rekọ aruoriwo Jihova ẹkwoma Kristi Jesu, Olori mai. Pọl o dhesẹ vevẹ nọ: “Ahwo na kpobi a raha uzi re no a gbe te obọ oruaro Ọghẹnẹ hẹ; a tẹ rehọ fiki aruoriwo riẹ wo okẹ unuzou, fiki ẹta nọ rọ eva Kristi Jesu.” Dede na, iruo mai yọ imuẹro ẹrọwọ ọjaja mai fihọ eyaa Ọghẹnẹ.—Ahwo Rom 3:23, 24; Jemis 2:17, 18, 24.

12. Fikieme ma gbe ro ru ẹwawọ họ?

¹² U du fo re ma ru ẹwawo kugbe amọfa ha evaọ unu oke nọ ma be raha evaọ iruo Ọghẹnẹ, unu ebe Ebaibol nọ ma bi fihọ ada, hayo evaọ unu iwuhrẹ Ebaibol nọ ma bi ru. (Ahwo Galesha 6:3, 4) Makọ oware kpobi nọ ma bi rugba evaọ odibọgba Oleleikristi na, mai kpobi ma rẹ kareghẹhọ eme omarokpotọ Jesu na: “Whaọ ere whai re, nọ wha ru eware kpobi nọ a ta kẹ owhai [no], wha vẹ ta nọ, ‘Mai idibo nọ ifiokaha ma ru umutho iruo mai ọvo.’ ” (Luk 17:10) Brẹse ma rẹ sae ghinẹ ta nọ ma ru “eware kpobi nọ a ta” k’omai no? Fikiere, onọ na họ, Ẹvẹ u fo nọ egagọ mai kẹ Jihova i re woma te?—2 Ahwo Kọrint 10:17, 18.

Rehọ Ẹdẹ Kpobi Ruiruo Ziezi

13. Oghẹrẹ uruemu vẹ ma gwọlọ nọ ma bi ru omarọkẹ mai gba na?

¹³ Nọ ọ kẹ eyae, ezae, emọ, eyewọ, gbe erigbo ohrẹ no, Pọl o te kere nọ: “Rehọ eva awere, ru iruo kpobi nọ i te owhẹ, wọhọ ẹsenọ who bi ru ai kẹ Ọnowo na, orọnikọ ahwo ho. Wha be gọ Kristi Ọnowo na, fiki epanọ wha riẹ nọ osa ukuoriọ rai obọ Ọnowo na u re notha.” (Ahwo Kọlọsi 3:23, 24) Orọnikọ ma be gọ re ma ru ahwo-akpọ eva were he ẹkwoma oware nọ ma rugba evaọ egagọ Jihova. Ma be daoma gọ Ọghẹnẹ ẹkwoma ẹnya lele oriruo Jesu Kristi. O ru odibọgba oke okpẹkpẹe riẹ gba avọ oma ovẹrẹ.—1 Pita 2:21.

14. Didi unuovẹvẹ Pita ọ kẹ kpahe edẹ urere na?

¹⁴ Pita ukọ na o dhesẹ oma ovẹrẹ re. Evaọ ileta avivẹ riẹ, ọ vẹvẹ unu nọ evaọ edẹ urere na isẹkoko e rẹ te jariẹ—ikọ-erue gbe otu egbavro—enọ e rẹ nọ enọ kpahe ẹzino Kristi, wọhọ epanọ isiuru rai e rọ. Rekọ, Pita ọ ta nọ: “O rẹ kpẹlẹ Ọnowo na obọ kpahọ eya riẹ hẹ, wọhọ epanọ ahwo jọ a re roro, rekọ o re thihakọ krẹkri kẹ owhai, ọ guọlọ nọ ohwo ọvo o whu hu, rekọ ahwo kpobi a zite ekurẹriẹ. Rekọ ẹdẹ Ọnowo ọ rẹ te tha wọhọ oji.” Ẹhẹ, ẹdẹ Jihova ọ te ghinẹ tha. Fikiere, u fo re ma roro kẹdẹ kẹdẹ kpahe epanọ ẹrọwọ mai fihọ eyaa Ọghẹnẹ o muẹro jẹ ga te.—2 Pita 3:3, 4, 9, 10.

15. Ẹvẹ ma re rri ẹdẹ kpobi evaọ uzuazọ mai?

¹⁵ Re ma rria te omarọkẹ mai evaọ edhere oruọzewọ, ma rẹ rehọ ẹdẹ kpobi ro jiri Jihova. Eva ekuhọ ẹdẹ kpobi, kọ ma rẹ sai rri kpemu re ma ruẹ epanọ ma rọ zọhọ fihọ orufuọ odẹ Ọghẹnẹ gbe ewhowho emamọ usi Uvie na evaọ edhere jọ? Ẹsejọhọ ẹkwoma uruemu ofuafo mai, ẹmeọta ọbọga mai, hayo ororokẹ oyoyou mai kẹ uviuwou mai gbe egbẹnyusu. Kọ ma rehọ uvẹ nọ u rovie fihọ rọ ghale ẹruore Oleleikristi mai kugbe amọfa? Kọ ma fiobọhọ k’ohwo jọ re o roro gaga kpahe eyaa Ọghẹnẹ? Joma koko emamọ eware abọ-ẹzi jọ họ kẹdẹ kẹdẹ, wọhọ odẹme, rọ ere bọ evu efe abọ-ẹzi.—Matiu 6:20; 1 Pita 2:12; 3:15; Jemis 3:13.

Ru Ude-Oruẹ Ra Vevẹ

16. Evaọ idhere vẹ Setan ọ be rọ daoma re o whrehe omarọkẹ mai rọkẹ Ọghẹnẹ?

¹⁶ Ma be rria etoke nọ ọ be ga viere kẹ Ileleikristi. Setan gbe ahwo riẹ a be daoma ruru ohẹriẹ nọ o rọ udevie ewoma gbe eyoma, oware ofuafo gbe egbegbe, uruemu ezi gbe uruemu ọfariẹ, ọtẹruo gbe uruemu ọjẹfiẹ. (Ahwo Rom 1:24-28; 16:17-19) O ru riẹ lọhọ gaga k’omai no re ma gbe idu gbe iroro mai ku ẹkwoma eware nọ ma re rri evaọ etẹlivisiọne gbe Itanẹte. Ude-oruẹ abọ-ẹzi mai o sae jọ bizibizi, hayo ababọ ẹrotọvi, ma gbẹ sai vuhu iruẹru ẹghẹ riẹ mu hu. Ọtamuo mai re ma rria te omarọkẹ mai o sai whrehe yọ ekru mai ọrọ ‘otẹkpẹ’ na o vẹ lọhọ no otẹrọnọ ma siobọno iruemu abọ-ezi mai.—Luk 9:62; Ahwo Filipai 4:8.

17. Ẹvẹ ohrẹ Pọl o sai ro fiobọhọ k’omai re ma yọrọ usu mai kugbe Ọghẹnẹ?

¹⁷ Fikiere eme Pọl ro se ukoko nọ o jọ Tẹsalonika na e rọ ẹruoke gaga: “Onana họ oreva Ọghẹnẹ, ọrẹri nọ owha rẹ jọ: anọ wha si oma ra i no uruemu ugbegbe; re kohwo kohwo o wo aye obọ riẹ; ọ jẹ riẹ epanọ o ro ru oma riẹ fua gbe adhẹ; orọnikọ urusio ẹguọlọ uwo ho, tobọ wọhọ epa ahwo egedhọ nọ a riẹ Ọghẹnẹ hẹ.” (1 Ahwo Tẹsalonika 4:3-5) A si ejọ no ukoko Ileleikristi na no fiki ọfariẹ-ogbe—enọ i gbabọkẹ omarọkẹ rai rọkẹ Ọghẹnẹ. A kuvẹ re usu rai kugbe Ọghẹnẹ u whrehe, fikiere u gbe wo aghare ọvuọvo evaọ izuazọ rai hi. Ghele na, Pọl ọ ta nọ: “Ọghẹnẹ o se omai ze egbegbe he, rekọ eva ẹfuọ. Fikiere ohwo nọ ọ jẹ onana kufiẹ Ọghẹnẹ ọye ọ jẹ kufiẹ, orọnọ ohwo ho, ọnọ ọ kẹ owhai Ẹzi Ẹri riẹ.”—1 Ahwo Tẹsalonika 4:7, 8.

Eme Họ Ọtamuo Ra?

18. Eme ọ rẹ jọ ọtamuo mai?

¹⁸ Ma te wo ovuhumuo epanọ omarọkẹ mai rọkẹ Jihova Ọghẹnẹ o ga te, eme o rẹ jọ ọtamuo mai nọ ma re ru? Ọtamuo ọgaga mai ọ rẹ jọ re ma yọrọ emamọ iroro-oziẹbro evaọ uruemu mai gbe odibọgba mai. Pita ọ tuduhọ nọ: “Wha ru iroro rai fo, re okenọ wha wo ẹpoviẹ, otu nọ ọ ta eme iyoma kpahe uruemu ezi rai eva Kristi oma o vẹte vuọ ae.” (1 Pita 3:16) Ma sae ruẹ-uye jẹ rẹriẹ ovao ku ẹpoviẹ fiki uruemu Oleleikristi mai, rekọ ere o via kẹ Kristi re fiki ẹrọwọ gbe omarokpotọ riẹ kẹ Ọghẹnẹ. Pita ọ ta nọ: “Fikiere, epanọ Kristi ọ ruẹ uye ugboma kẹ owhai na, wha rọ iroro evo eyena wha ẹgọ-ẹmo họ oma rai, keme kohwo kohwo nọ ọ ruẹ uye ugboma na yọ o no abọ uzioraha no.”—1 Pita 4:1.

19. Eme ma gwọlọ nọ a ta kpahe omai?

¹⁹ Evaọ uzẹme, ọtamuo mai re ma rria te omarọkẹ mai o te thọ omai no ẹghẹ akpọ Setan nọ ọ be mọ ẹyao abọ-ẹzi, iroro, gbe ugboma na. Rekọ tubẹ rro viere, ma ti wo evafihọ inọ ma wo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ, onọ u woma vi oware kpobi nọ Setan gbe ahwo riẹ a rẹ sae kẹ. Fikiere, jọ a tae kpahe omai vievie he inọ ma nyasiọ uyoyou ọsosuọ mai nọ ma wo okenọ ma kake riẹ uzẹme na ba no. Ikpoye, jọ a ta kpahe omai wọhọ epanọ o jọ kẹ enọ e jọ ukoko ikpe-udhusoi ọsosuọ na evaọ Thiatira: “Mẹ riẹ iruo ra, uyoyou ra gbe [ẹrọwọ] avọ odibo-ọgba gbe odiri akọ-othiho ra, iruo ra uwremu na i woma vi erọ ọsosuọ.” (Eviavia 2:4, 18, 19) Ẹhẹ, joma jọ sinẹsinẹ hẹ kpahe omarọkẹ mai, rekọ joma jọ “jajaja eva Ẹzi,” avọ ọwhọ rite ekuhọ na—yọ ekuhọ na ọ kẹlino.—Ahwo Rom 12:11; Eviavia 3:15, 16.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Eme omarọkẹ o kẹre te?

• Didi iriruo oke anwae gbe erọ ọgbọna erọ idibo Ọghẹnẹ nọ e rehọ oma mudhe i fo nọ ma raro kele?

• Ẹvẹ ma re rri egagọ mai kẹ Ọghẹnẹ?

• Eme ọ rẹ jọ ọtamuo mai kpahe omarọkẹ mai rọkẹ Ọghẹnẹ?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 19]

Jerimaya ọ jọ avọ ẹrọwọ ghelọ ukpokpoma emuemu ọgaga

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 20]

Ernest Beavor o fi oriruo họ otọ kẹ emọ riẹ wọhọ Oleleikristi ọwhọ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 21]

Emoha Isẹri udhusoi buobu evaọ uwou-odi Spain a yọrọ ẹgbakiete rai

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 22]

Joma koko emamọ oware abọ-ẹzi jọ họ kẹdẹ kẹdẹ