Kọ Who Ru Uzẹme Na Họ Ora No?

“Jọ ẹjiroro ọkpokpọ rai o rẹriẹ owhai, re wha dhesẹ oreva Ọghẹnẹ via, o nọ uwoma nọ a jẹrehọ nọ ojẹ gbunu.”—ROM 12:2.

1, 2. Fikieme o gbẹ lọhọ họ re a jọ Oleleikristi uzẹme nẹnẹ?

RE A jọ Oleleikristi uzẹme evaọ edẹ urere enana—“oke ẹbẹbẹ” nana—o lọhọ họ. (2 Timoti 3:1) Evaọ uzẹme, re ohwo ọ sai lele oriruo Kristi, o re fi akpọ na kparobọ hrọ. (1 Jọn 5:4) Kareghẹhọ ẹme nọ Jesu ọ ta kpahe edhere Oleleikristi na: “Wha rehọ unu ohwahwa ruọ eva; keme edhere ọraha ọ rẹ kẹkẹe o riama fihọ, enọ e rehọ e riẹ ruọ eva a re buobu. Keme edhere nọ a re ro kpohọ uzuazọ ọ rẹ kekeke, unu riẹ ọ rẹ hwahwa, enọ e ro riẹ e rẹ kakao.” Ọ tẹ jẹ ta nọ: “Otẹrọnọ ohwo jọ o rẹ te rọ kpahe omẹ, jọ ọ vro oma riẹ re ọ tọlọ [ure oja, NW ] riẹ ọ rọ kpahe omẹ kẹdẹ kẹdẹ.”—Matiu 7:13, 14; Luk 9:23.

² Nọ o te duku edhere ọhwahwa kpohọ uzuazọ na no, use-abọ Oleleikristi ofa họ re ọ daji ei. Fikieme o jẹ rọ use-abọ? Fikinọ omarọkẹ gbe ame-ọhọ mai i ru omai fihọ enọ iruẹru ẹghẹ, hayo ona ẹghẹ Setan e rẹriẹ ovao dhe. (Ahwo Ẹfẹsọs 6:11) O bi muẹrohọ ewhrehe mai jẹ gwọlọ rehọ ae ruiruo evaọ omodawọ re ọ raha edikihẹ abọ-ẹzi mai. Whaọ, ọ tubẹ daoma re ọ lẹliẹ Jesu kie, kọ fikieme ọ jẹ se omai ba?—Matiu 4:1-11.

Ena Ẹghẹ Setan

3. Ẹvẹ Setan ọ rọ kọ avro họ iroro Ivi?

³ Ona jọ nọ Setan o bi ro ruiruo họ avro nọ o re fihọ iroro mai. Ọ rẹ gwọlọ ewhrehe evaọ ẹgọ-ẹmo abọ-ẹzi mai. Evaọ emuhọ, ọ rehọ ona oyena ro ruiruo kẹ Ivi, nọ ọ nọ inọ: “Kọ Ọghẹnẹ ọ ghinẹ ta nọ wha re ubi-ure ovuovo eva ogba na ha?” (Emuhọ 3:1) Koyehọ, Setan ọ be ta nọ, ‘Kọ uzẹme o ghinẹ rọ inọ Ọghẹnẹ ọ sai fi awhaha otiọye na họ k’owhai? Kọ ọ rẹ gb’owhai ogbọ oware uwoma utioye na? Whaọ, Ọghẹnẹ ọ riẹ nọ ẹdẹ nọ wha re ubi-ure na, ibiaro rai i re ti rovie, wha vẹ te jọ wọhọ Ọghẹnẹ, riẹ uwoma gbe uyoma!’ Setan ọ kọ ubi avro fihọ iẹe ọ tẹ jẹ hẹrẹ re ubi na o dhẹ.—Emuhọ 3:5.

4. Didi avro e rẹ sai kpomahọ otujọ nẹnẹ?

⁴ Ẹvẹ Setan ọ be rọ rehọ ona nana ruiruo nẹnẹ? Ma te gbabọkẹ isase Ebaibol mai, uwuhrẹ omobọ mai, elẹ mai, gbe odibọgba gbe iwuhrẹ Ileleikristi mai, ma rẹ sai kie kẹ avro nọ amọfa a kpare. Wọhọ oriruo: “Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ onana họ uzẹme na wọhọ epanọ Jesu o wuhrẹ i rie?” “Kọ ghinọ enana họ edẹ urere na? Whaọ, ma ruọ ikpe-udhusoi avọ 21 na no.” “Kọ ma rọ unuẹthẹ Amagẹdọn, manikọ o gbẹ rọ obaro thethabọ?” Otẹrọnọ avro itieye na e tẹ romavia, eme ma rẹ sai ru re ma si ae no?

5, 6. Eme ma re ru otẹrọnọ avro ọ rọ oma via?

⁵ Jemis ọ kẹ ohrẹ nọ u wo iruo evaọ okenọ o kere nọ: “Otẹrọnọ areghẹ ọkare owhai ọjọ, jọ ọ yare Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ kẹ ọvọvẹ nọ rẹ gboke he, a rẹ te rehiẹe kẹe. Rekọ jọ ọ rehọ ẹruọrọsuọ yare, ababọ iroroivẹ, keme ohwo nọ iroro riẹ e dọmu hu ọ wọhọ ẹkporo abade nọ ofou o re kpokpo, ọ wọ fi. Keme a jọ ohwo ọyena o roro nọ oware jọ uti no obọ Ọnowo na te i obọ họ. Keme ohwo ekuiroro-ivẹ ọ rẹ jọ deghedeghe evaọ eruo riẹ.”—Jemis 1:5-8.

⁶ Kọ eme ma re ru? Ma rẹ hae “yare Ọghẹnẹ” evaọ olẹ kẹ ẹrọwọ gbe otoriẹ je fiẹgbahọ omodawọ mai evaọ uwuhrẹ omobọ mai kpahe enọ hayo avro kpobi. Ma rẹ sae jẹ yare obufihọ mi enọ e rọ gaga evaọ ẹrọwọ na, ababọ ẹvro nọ Jihova ọ te k’omai uketha nọ ma gwọlọ. Jemis ọ tẹ jẹ ta nọ: “Fikiere wha rọ omarai kẹ Ọghẹnẹ. Mudhe kẹ ẹzi ukumuomu ọ rẹ te dhẹ se owhẹ ba. Bigba Ọghẹnẹ o re ti bigba owhẹ.” Ẹhẹ, ma ti si avro mai no nọ ma bi sikẹle Ọghẹnẹ ẹkwoma uwuhrẹ gbe olẹ na.—Jemis 4:7, 8.

7, 8. Evẹ họ ugogo itee jọ nọ a rẹ rọ riẹ oghẹrẹ egagọ nọ Jesu o wuhrẹ, kọ amono a nyate itee enana?

⁷ Wọhọ oriruo, roro kpahe onọ na: Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ ma rọ oghẹrẹ egagọ nọ Jesu o wuhrẹ? Re a kuyo nana, itee vẹ ma re roro kpahe? Ebaibol na o dhesẹ nọ Ileleikristi uzẹme a re wo uvi uyoyou evaọ udevie rai. (Jọn 13:34, 35) A re ru odẹ Ọghẹnẹ, Jihova, fo hrọ. (Aizaya 12:4, 5; Matiu 6:9) Yọ a re dhesẹ odẹ oyena via.—Ọnyano 3:15; Jọn 17:26.

⁸ Oka ofa nọ a re ro vuhu egagọ uzẹme họ adhẹẹ rọkẹ Ẹme Ọghẹnẹ, Ebaibol na. Oye họ obe oghẹrẹsa nọ u dhesẹ ekwakwa gbe ẹjiroro Ọghẹnẹ via. (Jọn 17:17; 2 Timoti 3:16, 17) Fibae, Ileleikristi uzẹme a re whowho Uvie Ọghẹnẹ na wọhọ ẹruore ọvuọvo ohwo-akpọ kẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ otọakpọ aparadase. (Mak 13:10; Eviavia 21:1-4) A rẹ hẹrioma no esuo-ohrowo ogbekuo akpọ ọnana gbe edhere uzuazọ ogbekuo riẹ. (Jọn 15:19; Jemis 1:27; 4:4) Amono nẹnẹ a ghinẹ nyate itee enana no? Eware nọ a be ruẹ i dhesẹ nọ uyo ovuọvo o riẹ—Isẹri Jihova.

Kọ Ẹvẹ Otẹrọnọ Avro O Bi Siotọ?

9, 10. Eme ma rẹ sai ru ro fi avro okrẹkri kparobọ?

⁹ Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ma wo avro buobu? Kọ eme ma re ru? Solomọn Ovie owareghẹ na ọ kuyo na: “Ọmọ mẹ, otẹrọnọ whọ rehọ eme mẹ, re whọ yọrọ izi mẹ fihọ eva ra, re whọ gaviezọ kẹ areghẹ, who ve je rovie udu ra kẹ otoriẹ, uzẹme, otẹrọnọ who bo kẹ orimuo, whọ vẹ jẹ kpare uru ra kẹ otoriẹ, otẹrọnọ whọ gwọle riẹ wọhọ isiliva, jẹ gwọlọ iẹe wọhọ efe nọ a sino, kẹsena whọ vẹ te riẹ ozodhẹ ỌNOWO na jẹ ruẹ eriariẹ Ọghẹnẹ na.”—Itẹ 2:1-5, ẹjẹlẹ ibieme na ọmai.

¹⁰ Kọ oyena u gbe gbunu? U te no omai eva ze re ma rọ osegboja gaviezọ kẹ areghẹ Ọghẹnẹ, ma te “ruẹ eriariẹ Ọghẹnẹ na.” Ẹhẹ, eriariẹ Olori Osu ehrugbakpọ na e sai t’omai obọ otẹrọnọ u no omai eva ze re ma rehọ je riwi eme riẹ ghaghae. Oyena u dhesẹ nọ ma rẹ nya bru Jihova evaọ olẹ gbe ẹkwoma uwuhrẹ omobọ ohwo. Efe Ẹme riẹ nọ a ko dhere ọ sai si avro kpobi no je fiobọhọ k’omai ruẹ elo uzẹme na.

11. Ẹvẹ avro o ro kpomahọ odibo Elaesha?

¹¹ A rẹ sae jọ 2 Ivie 6:11-18 duku oriruo ovevẹ ọrọ epanọ olẹ u ro fiobọhọ kẹ odibo Ọghẹnẹ nọ ọ jọ avọ ozodhẹ gbe avro. Odibo Elaesha ọ kare ovuhumuo abọ-ẹzi. Ọ sai vuhumu hu inọ egbaẹmo obọ odhiwu e rọ etẹe re a tha ọruẹaro Ọghẹnẹ nọ egbaẹmo Siria e wariẹhọ na uke. Avọ ozọ odibo na o te bo via: “O, olori mẹ! Kẹvẹ ma re ti ruẹ?” Uyo vẹ Elaesha ọ kẹ? “Ozọ u mu owhẹ hẹ, keme enọ e rọ kugbe omai i bu vi enọ e rọ kugbe ai.” Kọ ẹvẹ o sai ti ro mu odibo na ẹro? Ọ be sae ruẹ egbaẹmo obọ odhiwu na ha.

12. (a) Ẹvẹ a ro ku avro odibo na họ? (b) Ẹvẹ ma sai ro ku avro kpobi nọ ma wo họ?

¹² “Elaesha ọ tẹ lẹ, ọ tẹ ta nọ, ‘O ỌNOWO, mẹ lẹ owhẹ, rovie aro riẹ re ọ ruẹse ruẹ.’ Fikiere ỌNOWO na o te rovie aro ọmoha na, ọ tẹ ruẹ; ri ugbehru na soso o tẹ vọ avọ enyenya gbe ekẹkẹ erae nọ e wariẹ Elaesha họ.” Evaọ oke oyena Jihova o te ru re odibo na ọ ruẹ egbaẹmo obọ odhiwu nọ e be thọ Elaesha. Rekọ, ma re rẹro oghẹrẹ obufihọ Ọghẹnẹ ovona nẹnẹ hẹ. Kareghẹhọ, odibo ọruẹaro ọyena o wo Ebaibol na soso ho nọ o re wuhrẹ re o ru ẹrọwọ riẹ ga. Ma wo Ebaibol na. Ma tẹ rehọ iẹe ruiruo ziezi, o sae kẹ ẹrọwọ mai ẹgba re. Wọhọ oriruo, ma rẹ sai roro kpahe ikuigbe buobu nọ i dhesẹ Jihova evaọ okọto obọ odhiwu riẹ. Enana e kuvẹ kẹ avro ho sọ Jihova o wo ukoko obọ odhiwu nọ o be tha idibo riẹ uke evaọ iruo ewuhrẹ akpọ-soso nẹnẹ.—Aizaya 6:1-4; Izikiẹl 1:4-28; Daniẹl 7:9, 10; Eviavia 4:1-11; 14:6, 7.

Yọrọ Oma kẹ Ẹghẹ Setan!

13. Idhere vẹ Setan ọ be rọ daoma whrehe ekru mai ọrọ uzẹme na?

¹³ Idhere efa vẹ Setan o bi ro whrehe edikihẹ abọ-ẹzi mai gbe ekru mai ọrọ uzẹme na? Ovo rai jọ họ ọfariẹ-ogbe, evaọ oghẹrẹ sa-sa riẹ. Evaọ akpọ inẹnẹ nọ ọfariẹ-ogbe o bi jo wowẹ na, oware nọ a bi se owezẹ obọ otafe (ẹme ọfa kẹ ohwo nọ ọ rọo no nọ o re lele amọfa bru-ẹnwae) hayo owezẹ aso ọvo (igberẹ-ibro odode) o zihe ro oware ẹsikpobi no rọkẹ oge omawere nọ ọ rẹ gwọlọ re omawere okekpobi ghelọ oware nọ u re noi ze kpobi. Isinima, etẹlivisiọne, gbe ividio e be wha oghẹrẹ eyero uzuazọ nana haro. Ifoto ẹbẹba e vọ ekwakwa awhusi, maero kọ Itanẹte. Ẹdawọ ọ be hẹrẹ enọ i bi rri rai avọ okpakpa.—1 Ahwo Tẹsalonika 4:3-5; Jemis 1:13-15.

14. Fikieme Ileleikristi jọ a je kie ruọ ẹghẹ Setan?

¹⁴ Ileleikristi jọ i kie kẹ isiuru-okpakpa rai no yọ a gbe iroro avọ idu rai ku no ẹkwoma eriwi ifoto ẹbẹba hayo tubọ onọ a bi jo bru igberẹ dede. A k’oma rai uvẹ no kie kẹ agbefẹ ẹghẹ Setan. Ere oruo o su kpohọ okọ-uzue abọ-ẹzi no ẹsibuobu. Ahwo otiọye na a sae jọ “emaha evaọ abọ eyoma” ha. A ri zihe ruọ “ọkpako evaọ ẹgba otoriẹ” hẹ. (1 Ahwo Kọrint 14:20, NW ) K’ukpe k’ukpe, idu buobu a rẹ ruẹ uye fiki nọ a rria lele ehri-izi gbe itee Ẹme Ọghẹnẹ hẹ. A gbabọkẹ efihọ gbe ẹyọrọ “ẹgọ-ẹmo Ọghẹnẹ ọsoso” rai no.—Ahwo Ẹfẹsọs 6:10-13; Ahwo Kọlọsi 3:5-10; 1 Timoti 1:18, 19.

Riwi Oware nọ Ma Wo na Ghaghae

15. Fikieme o sae rọ jọ bẹbẹ kẹ ejọ re a wo ovuhumuo kẹ ukuoriọ abọ-ẹzi rai?

¹⁵ “Wha rẹ te riẹ uzẹme na, uzẹme na u re ti ru owhai emuyẹ,” ere Jesu ọ ta. (Jọn 8:32) Isẹri buobu a si oma no oghẹrẹ eyero uzuazọ gbe usu egagọ ọsosuọ rai no. Fikiere, o re lọlọhọ re a wo ovuhumuo kẹ ufuoma nọ uzẹme na o rẹ wha ze. Evaọ abọdekọ riẹ, izoge jọ nọ esẹ gbe ini nọ e rọ uzẹme na a yọrọ a sai wo ẹbẹbẹ re a wo ovuhumuo kẹ ukuoriọ abọ-ẹzi rai. U wo ẹdọvo ho nọ a jọ abọjọ egagọ erue hayo abọjọ akpọ nana avọ ẹgwọlagwọlọ omawere riẹ, ẹlọ imu egaga riẹ, gbe ọfariẹ-ogbe riẹ. Fikiere, a rẹ sae ruẹ ohẹriẹ ulogbo nọ o rọ udevie aparadase abọ-ẹzi mai gbe akpọ ogbekuo Setan na ha. Ejọ e sai tube kie kẹ ẹdawọ re a dawo enua akpọ na re a ruẹ oware nọ o be vrẹ rai na!—1 Jọn 2:15-17; Eviavia 18:1-5.

16. (a) Didi enọ ma rẹ sae nọ oma mai? (b) Eme a bi wuhrẹ omai jẹ tuduhọ omai awọ re ma ru?

¹⁶ Kọ ma rẹ ghinẹ mahe iziabọ mai taure ma tẹ riẹ edada gbe uye-oruẹ? Kọ ma gbẹ sai wuhrẹ no eware iyoma nọ e via kẹ amọfa ze? Kọ u fo re ma kuoma rẹriẹ kpohọ “oluhu” akpọ ọnana re ma ruẹ sọ oware jọ u vru omai no? (2 Pita 2:20-22) Pita ọ kareghẹhọ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ nọ e jọ abọjọ akpọ Setan vẹre inọ: “Oke nọ o vrẹ no na, u te kẹ eware nọ otu Egedhọ a guọlọ nọ a re ruẹ, nọ a re yere uzuazọ odode, urusio, ọgba-edada, omawere, enu-ovoro, gbe ogbẹgọ.” Ababọ avro, u du gwọlọ re ma dhomahọ “uruemu ọfariẹ” akpọ na ha re ma tẹ ruẹ epanọ uzuazọ o sai hrẹ-kpotọ te. (1 Pita 4:3, 4) Ukpoye, a bi wuhrẹ omai itee uruemu ikpehru Jihova evaọ Egwa Uvie mai, enọ e rọ eria ewuhrẹ Ebaibol. Yọ a be tuduhọ omai awọ re ma rehọ ẹgba iroro mai ro dhesẹ k’oma mai nọ ma wo uzẹme na jẹ rọ ere ru uzẹme na fihọ orọ obọmai.—Joshua 1:8; Ahwo Rom 12:1, 2; 2 Timoti 3:14-17.

Odẹ Mai Orọnikọ Oka Ovuhumuo Gheghe He

17. Ẹvẹ ma sae rọ jọ uvi Isẹri Jihova?

¹⁷ Ma te ru uzẹme na họ omai, ma te gwọlọ ghale iẹe kugbe amọfa evaọ oke nọ u fo kpobi. Orọnikọ onana u dhesẹ nọ ma rẹ daoma gbae họ enọ i dhesẹ isiuru hu hu. (Matiu 7:6) Ikpoye, ma rẹ dhozọ họ re ma dhesẹ oma mai wọhọ Isẹri Jihova. Otẹrọnọ ohwo jọ o dhesẹ isiuru ekakao ẹkwoma ẹkpare onọ oruọzewọ jọ hayo ẹkwoma ẹrehọ obe nọ a kporo no Ebaibol ze, ma rẹ ruẹrẹ oma họ re ma ghale ẹruore mai. Dede na, onana o te gwọlọ nọ ma re wo oghẹrẹ ebe jọ fihọ obọ ẹsikpobi makọ oria nọ ma rọ kpobi—eva obọ uwou, eva oria iruo, evaọ isukulu, eva uwou-eki, hayo eva oria aruọzaha.—1 Pita 3:15.

18. Ẹvẹ edhesẹvia oma mai vevẹ wọhọ Ileleikristi o rọ rrọ erere ologbo evaọ uzuazọ mai?

¹⁸ Ma te dhesẹ oma mai via vevẹ wọhọ Ileleikristi, yọ ma be bọ ekpọfia mai ga mukpahe ọwọsuọ ẹghẹ Setan. Otẹrọnọ a bi ru ehaa ẹdẹ-eyẹ hayo Kresimesi hayo a bi fiedhọ evaọ ọfisi, ibe-iruiruo a rẹ ta ẹsibuobu nọ, “Wha kpokpo iei hi. Omọvo Isẹri Jihova ọ rọ.” Fiki ẹjiroro ọvona, ahwo a rẹ kake t’eme ohworu evaọ iraro mai hi. Fikiere, edhesẹ via edikihẹ Oleleikristi mai yọ erere ologbo evaọ uzuazọ mai, nwane wọhọ epanọ Pita ukọ na o dhesẹ na: “Enẹna kọ ono họ ọnọ rẹ nwa owhai re wha tẹ rọ ilele oware uwoma? Rekọ re wha tẹ be ruẹ uye fiki ẹrẹreokie, wha re wo oghale.”—1 Pita 3:13, 14.

19. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ ma rria kodo ruọ edẹ urere na no?

¹⁹ Erere ọfa ọrọ uzẹme na urufihọ orọ obọmai họ ma ti wo imuẹro nọ enana họ edẹ urere uyerakpọ ọnana. Ma te riẹ nọ eruẹaruẹ Ebaibol na buobu i bi rugba re no evaọ oke mai na.a Unuovẹvẹ Pọl inọ “eva edẹ urere oke ẹbẹbẹ te tha” u wo orugba imuẹro no ẹkwoma eviavia imuozọ erọ ikpe-udhusoi nọ e vrẹ na. (2 Timoti 3:1-5; Mak 13:3-37) Obeusi jọ nọ o ta kpahe ikpe-udhusoi avọ 20 na kẹle na u wo uzoẹme na “A Te Kareghẹhọ Iẹe Wọhọ Etoke Ogbimaza Na.” Uzoẹme na o ta nọ: “1999 ọ jọ ukpe nọ o mai bu igbulegbu evaọ abọ urere ikpe-udhusoi igbulegbu nọ o mai bu na.”

20. Onana yọ oke ọ owojẹ vẹ?

²⁰ Onana o rọ oke nọ ma re ro sienẹ hemu hu. Oghale Jihova u muẹro gaga evaọ iruo ewuhrẹ Ebaibol nọ e mae rro kpobi nọ a bi ru evaọ akpọ na kpobi wọhọ isẹri kẹ erẹwho na. (Matiu 24:14) Ru uzẹme na họ ora jẹ ghale iẹe kugbe amọfa. Uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ ra o roma hwa oware nọ who ru enẹna. Obọ uwhrehe o te wha oghale Jihova ze he. (Luk 9:62) Ikpoye, onana yọ oke nọ a re ro “dikihẹ whahwa, wha nuhẹ hẹ, kẹse kẹse wha hẹ jọ owhreze iruo Ọnowo na, nnọ wha riẹ nọ iruo rai eva Ọnowo na e rọ ivrẹvru hu.”—1 Ahwo Kọrint 15:58.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Ẹvẹ ma sai ro si avro no?

• Eme ma rẹ sai wuhrẹ no oriruo odibo Elaesha ze?

• Edawọ uruemu vẹ ma rẹ yọrọ oma kẹ ẹsikpobi?

• Fikieme ma je dhesẹ oma mai via vevẹ wọhọ Isẹri Jihova?

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 14]

Uwuhrẹ Ebaibol gbe olẹ ẹsikpobi o sai fiobọhọ k’omai si avro no

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]

Orimuo nọ a kẹ riẹ o ku avro odibo Elaesha họ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]

A bi wuhrẹ omai itee uruemu ikpehru Jihova evaọ Egwa Uvie wọhọ ọnana nọ ọ rrọ Benin na