Ẹvẹ Udhedhẹ Kristi O Sae Rọ Kpọ Idu Mai?

“Jọ udhedhẹ Kristi na o kpọ idu rai, keme a ghine se owhai kpohọ iẹe evaọ ugboma ovo.”—AHWO KỌLỌSI 3:15, NW.

1, 2. Evaọ oghẹrẹ vẹ “udhedhẹ Kristi” na o rẹ rọ kpọ udu Oleleikristi?

ẸKPỌ yọ ẹme nọ ọ rẹ dha ahwo buobu eva, nọ o rọnọ o rẹ lẹliẹ omai roro kpahe ọgbahọ gbe esuo ẹghẹ na. Fikiere uduotahawọ Pọl kẹ ibe Ileleikristi nọ e jọ Kọlọsi inọ, “Jọ udhedhẹ Kristi na o kpọ idu rai” na, o sae jọ ahwo jọ oma wohọ oware nọ o kare iroro. (Ahwo Kọlọsi 3:15, NW ) Kọ ma gbẹ rọ emama nọ i wo ufuoma ẹsalọ? Fikieme ma jẹ kuvẹ kẹ oware jọ hayo ohwo jọ re ọ kpọ idu mai?

² Orọnikọ Pọl ọ be ta kẹ ahwo Kọlọsi na re a siobọno ufuoma iroro-ejẹ rai hi. Ubiẹme Griki nọ a fa “kpọ” evaọ Ahwo Kọlọsi 3:15 na u tho ubiẹme nọ a re ro se ohwo nọ ọ rẹ kpọ aroza ọnọ ọ rẹ kẹ osa evaọ aroza oke anwae. Enọ e be zaro na a wo umuo ufuoma jọ nọ a be nya lele izi aroza na, rekọ evaọ ukuhọ riẹ, ọnọ ọ be kpọ aroza na ọye ọ rẹ salọ ohwo nọ ọ nya lele izi na jẹ kparobọ evaọ aroza na. Epọvo na re, ma wo ufuoma nọ ma rẹ rọ jiroro buobu evaọ uzuazọ, rekọ nọ ma bi ru ere na, udhedhẹ Kristi na o rẹ jọ “onọ o rẹ kpọ”—hayo, wọhọ epanọ ọfefafa na Edgar J. Goodspeed o fi rie họ, “ehri-uzi nọ u re su” evaọ idu mai.

3. Eme họ “udhedhẹ Kristi” na?

³ Eme họ “udhedhẹ Kristi” na? Oye họ omofọwẹ, ududhomẹno, nọ ma re wo evaọ okenọ ma te zihe ro ilele Jesu je wuhrẹ nọ Jihova Ọghẹnẹ avọ Ọmọ riẹ a you omai jẹ j’omai rehọ. Taure Jesu ọ tẹ te nwane nyase ilele riẹ ba, ọ ta kẹ ae nọ: “Mẹ se udhedhẹ mẹ ba kẹ owhai. . . . Wha jọ eva rai rova ha, wha jọ ozọ umu owhai hi.” (Jọn 14:27) Oware wọhọ ikpe 2,000 nọ e vrẹ na, ahwo ẹrọwọ ugboma Kristi nọ a wholo na a reawere udhedhẹ oyena no, yọ nẹnẹ egbẹnyusu rai, “igodẹ efa” na, e be reawere riẹ re. (Jọn 10:16) Udhedhẹ oyena o rẹ jọ ogaga nọ o rẹ kpọ idu mai. Evaọ okenọ ma tẹ rọ otọ odawọ ogaga, o rẹ sai fiobọhọ k’omai re ozọ o se omai ba ewhrehe no hayo re ma se awa ọgaga ba ẹruọ. Joma ruẹ epanọ onana o rọ rrọ uzẹme evaọ okenọ ma tẹ rẹriẹ ovao ku okienyẹ, okenọ ma tẹ rọ awa, gbe okenọ ma te wo iroro ọ me-fioka ha.

Okenọ Ma tẹ Rẹriẹ Ovao Ku Okienyẹ

4. (a) Ẹvẹ Jesu ọ rọ riẹ kpahe okienyẹ? (b) Oghẹrẹ vẹ Ileleikristi e j’owọ kpahe uye okienyẹ nọ a ruẹ no?

⁴ Solomọn Ovie na o muẹrohọ nọ: ‘Ohwo ọ rehọ obọ ogaga su ọrivẹ riẹ kpohọ enwoma riẹ no.’ (Ọtausiwoma Na 8:9) Jesu ọ riẹ uzẹme eme eyena. Nọ ọ jọ obọ odhiwu, ọ ruẹ okienyẹ ologbo nọ ahwo-akpọ a bi kie nyẹ ohwohwo. Nọ ọ jọ otọakpọ, ọ ruẹ okienyẹ nọ ọ mae rro kpobi evaọ okenọ a bọwo iẹe ota inọ ọ ta eme aghọ je kpei wọhọ ogbulegbu, dede nọ ọ rọ ọzae nọ ọ kare uzioraha. (Matiu 26:63-66; Mak 15:27) Nẹnẹ, okienyẹ ọ rọ oria kpobi, yọ Ileleikristi uzẹme a ruẹ-uye gaga no, keme “erẹwho na kpobi i . . . mukpahe” ae. (Matiu 24:9) Ghele na, makọ uye ogaga nọ a ruẹ evaọ ega-uye uwhu Nazi gbe Ega-Uye Soviet, makinọ a ruẹ-uye ozighi ọ otu-ugbarugba, ota erue, gbe uye ekueku, udhedhẹ Kristi u fiobọhọ kẹ ae dadamu no. A raro kele Jesu, ọnọ ma se kpahe nọ: “Okenọ a jẹ poviẹ e, ọ rẹriẹ unu poviẹ ifo ho; nọ ọ jẹ ruẹ uye, o hrou oma ha; rekọ o fi oma riẹ họ-otọ kẹ ọnọ o re bruoziẹ kiete.”—1 Pita 2:23.

5. Ma te yo kpahe oware jọ nọ o wọhọ okienyẹ evaọ ukoko na, eme ma rẹ kaki ru?

⁵ Evaọ edhere ọkakao, ẹsejọ ma sai roro nọ a kienyẹ ohwo jọ evaọ ukoko Ileleikristi na. O tẹ via ere, o sae jọ omai oma wọhọ epanọ o jọ kẹ Pọl, ọnọ ọ ta nọ: “O no a ru kie nọ ofu ogbe mu omẹ hẹ?” (2 Ahwo Kọrint 11:29) Eme ma rẹ sai ru? Ma rẹ nọ oma mai nọ, ‘Kọ okienyẹ o ghinẹ rọ?’ Ẹsibuobu, ma rẹ riẹ otọ ẹme na kpobi hi. Eva e rẹ sae dha omai nọ ma tẹ gaviezọ kẹ ohwo jọ nọ o roro nọ ọ riotọ ẹme na. Avọ emamọ iroro, Ebaibol na ọ ta nọ: “Ohwo [ogheghẹ] ọ rẹ rọwo eware kpobi.” (Itẹ 14:15) Fikiere u fo re ma yọroma.

6. Didi owọ ma rẹ jẹ kẹ okienyẹ nọ ma jọ ukoko na ruẹ?

⁶ Dae rehọ iẹe nọ whẹ họ ohwo nọ a kienyẹ na. Didi owọ ohwo nọ o wo udhedhẹ Kristi evaọ udu riẹ ọ rẹ jẹ? Ma rẹ sae ruẹ nọ o gwọlọ re ma lele ohwo nọ ma roro nọ o ru omai thọ na t’ẹme. Ma te ru oyena no, viukpenọ whọ t’ẹme kpahe iẹe kẹ ohwo kpobi nọ ọ rẹ gaviezọ k’owhẹ, fikieme whọ gbẹ rehọ ẹme na bru Jihova evaọ olẹ hẹ je fievahọ iẹe inọ ọ te ruẹ nọ ẹdhoguo-okiẹrẹe ọ roma via? (Olezi 9:10; Itẹ 3:5) O sae jọ nọ, ma te ru ere no, u ti kiehọ omai oma re ma ku ẹme na họ evaọ udu mai jẹ “fọtou.” (Olezi 4:4) Ẹsibuobu, ohrẹ Pọl na u re w’iruo: “Whai ohwo o thi-akọ kẹ ohwo, re ohwo jọ o te wo eguago kpahe ọrivẹ riẹ, jọ ọrọ vrẹe; wọhọ epanọ Ọnowo na ọ rọ vrẹ owhai na ere wha rẹ rọ vrẹ re.”—Ahwo Kọlọsi 3:13.

7. Eme ma rẹ kareghẹhọ ẹsikpobi evaọ oyerikugbe mai avọ inievo mai?

⁷ Ghele na, evaọ oware kpobi nọ ma bi ru, u fo re ma kareghẹhọ nọ dedenọ ma rẹ sae kpọ oware nọ o rẹ via ha, ma rẹ sae kpọ owojẹ mai. Ma tẹ j’owọ nọ u fo ho kẹ okienyẹ nọ ma ruẹ, oyena o rẹ nwa udhedhẹ mai oma vi okienyẹ na. (Itẹ 18:14) Ma rẹ sai tube zoruẹ dede jẹ se usu ba ẹnya kugbe ukoko na bẹsenọ ma re roro nọ a kpọ ẹme na vi no. Ọso-ilezi na o kere nọ rọkẹ enọ i you izi Jihova “oware ovo u re ru ai zoruẹ hẹ.” (Olezi 119:165) Uzẹme riẹ họ, ohwo kpobi ọ rẹ ruẹ uye okienyẹ n’oke ruoke. Whọ kuvẹ hẹ re okienyẹ otiọye na o kpomahọ egagọ ra kẹ Jihova. Ikpoye, jọ udhedhẹ Kristi o kpọ udu ra.

Okenọ Ma tẹ Rọ Awa

8. Eware vẹ jọ e rẹ wha awa-ọruọ ze, kọ eme awa-ọruọ ọ rẹ sae wha ze?

⁸ Awa-ọruọ yọ uzedhe abọjọ uzuazọ evaọ “edẹ urere” enana. (2 Timoti 3:1) Uzẹme, Jesu ọ ta nọ: “Wha ruawa uzuazọ rai hi, onọ wha rẹ ria, hayo o rọ oma rai hi, onọ wha re fihọ.” (Luk 12:22) Dedena orọnikọ awa-ọruọ kpobi o re no iroro ekwakwa efe ze he. Lọt o je “wo ofu” fiki ogbekuo Sọdọm. (2 Pita 2:7) Pọl o je wo “awa-ọruọ . . . fiki [ikoko na] kpobi.” (2 Ahwo Kọrint 11:28) Evaọ aso na taure a te ti kpei, Jesu ọ jẹ rova te epanọ “ẹroyẹ riẹ ọ tẹ wọhọ egẹ azẹ ilogbo nọ i bi kie otọ.” (Luk 22:44) U re vevẹ, orọnikọ awa-ọruọ kpobi họ oka ẹrọwọ owhrewhrehe he. Ghele na, makọ oware nọ o soriẹ kẹhẹ, nọ a tẹ ruawa gaga krẹkri, o rẹ sai mi omai udhedhẹ. Ejọ e ruawa te epanọ a ro roro nọ a gbẹ sae wọ owha-iruo nọ ẹgọ Jihova o gwọlọ họ. Ebaibol na ọ ta nọ: “Awaọruọ ọ rẹ rọ ohwo gbotọ.” (Itẹ 12:25) Fikiere, eme ma rẹ sai ru otẹrọnọ ma be ruẹ-uye awa-ọruọ?

9. Didi eware jọ nọ i w’iruo ma rẹ sai ru ro bru awa-ọruọ kpotọ, kọ didi ehri awa-ọruọ ma rẹ sai sino ho?

⁹ Evaọ ẹsejọ, ma rẹ sae j’owọ nọ u w’iruo. Otẹrọnọ ẹbẹbẹ ẹyao họ ehri uyero awa-ọruọ mai, o rẹ jọ oware areghẹ re ma j’owọ kpahe iẹe, dedenọ eme itieye na yọ eme ẹjiroro omobọ ohwo.a (Matiu 9:12) Otẹrọnọ ewha-iruo buobu e be k’omai awa, o rẹ sae lọhọ re ma go ejọ rai kẹ amọfa. (Ọnyano 18:13-23) Kọ ẹvẹ kpahe ahwo jọ—wọhọ eyewọ—enọ i wo ewha-iruo egbẹgbẹdẹ nọ a rẹ sai go kẹ amọfa ha? Kọ ẹvẹ kpahe Oleleikristi nọ o bi lele ọrivẹ-orọo nọ ọ wọso uzẹme na rria? Kọ ẹvẹ kpahe uviuwou nọ o rọ ẹbẹbẹ ologbo abọ-ugho hayo nọ a be rria oria nọ a bi jo fiẹmo? U re vevẹ, ma rẹ sai si ehri awa-ọruọ kpobi no ho evaọ uyerakpọ onana. Ghele na, ma rẹ sae sẹro udhedhẹ Kristi na evaọ idu mai. Evaọ oghẹrẹ vẹ?

10. Idhere ivẹ vẹ Ileleikristi e sai ro bru awa-ọruọ kpotọ?

¹⁰ Omosasọ ogwọlọ evaọ Ẹme Ọghẹnẹ yọ edhere jọ. Devidi Ovie na o kere nọ: “Okenọ iroro ibuobu e vọ omẹ eva, evaewerọ ra e tẹ sasa ẹzi mẹ.” (Olezi 94:19) A rẹ sai duku “evaewerọ” Jihova evaọ Ebaibol na. Ese Obe oyena nọ ẹzi ọ kẹ ẹgba na ẹsikpobi u ti fiobọhọ k’omai sẹro udhedhẹ Kristi na evaọ idu mai. Ebaibol na ọ ta nọ: “Gbolo owha ra kẹ ỌNOWO na, o re ti fiobọhọ kẹ owhẹ; ọ rẹ rọwa re okiẹrẹe na o kie he.” (Olezi 55:22) Epọvo na re, Pọl o kere nọ: “Wha ruawa oware ovo ho; rekọ eva koware koware rọ olẹ gbe olẹ-ayare, te uyere-okẹ he ro ruẹ, nọ iyei epanọ whọ guọlọ kẹ Ọghẹnẹ. Re udhedhẹ Ọghẹnẹ nọ uvi eriariẹ kpobi, ote yọrọ eva gbe iroro rai eva Kristi Jesu.” (Ahwo Filipai 4:6, 7) Olẹ ajọwha ẹsikpobi u re fiobọhọ k’omai sẹro udhedhẹ mai.

11. (a) Ẹvẹ Jesu ọ rọ rrọ uvi oriruo evaọ ẹme olẹ? (b) Ẹvẹ ma re rri olẹ?

¹¹ Jesu yọ oriruo obọdẹ evaọ abọ ọnana. Evaọ etoke jọ, o lele Ọsẹ obọ odhiwu riẹ t’ẹme evaọ olẹ euwa buobu ẹsiẹvo. (Matiu 14:23; Luk 6:12) Olẹ u fiobọhọ kẹe thihakọ edawọ nọ e mae ga kpobi. Evaọ aso na taure a te ti kpei, ẹrova riẹ ọ tẹ jọ gaga. Didi owọ ọ jẹ? Ọ lẹ “whawha.” (Luk 22:44) Ẹhẹ, Ọmọ ọgbagba Ọghẹnẹ ọ jọ ọzae olẹ. Fikiere, ẹvẹ ilele riẹ nọ e gba ha a rẹ bọ uruemu olẹ te! Jesu o wuhrẹ ilele riẹ nọ “a hẹlẹ kẹse kẹse [re] oma ose ae ba ẹrọ.” (Luk 18:1) Olẹ yọ uvi ẹmeọta-kugbe nọ o r’oja kugbe Ọnọ ọ riẹ omai vi epanọ ma riẹ oma mai. (Olezi 103:14) Otẹrọnọ ma rẹ sẹro udhedhẹ Kristi na evaọ idu mai, ma re “dhe ẹlẹlẹ.”—1 Ahwo Tẹsalonika 5:17.

Efikparobọ Enyaba Mai

12. Eware vẹ e rẹ sae lẹliẹ ahwo jọ roro nọ egagọ rai i fioka ha?

¹² Jihova o re rri idibo riẹ ọvuọvo ghaghae. (Hagai 2:7) Ghele na, o rẹ jọ bẹbẹ kẹ ibuobu re a rọwo onana. Owho, ewha-iruo uviuwou nọ i bi vihọ, hayo ẹyao ọgaga e sae lẹliẹ ejọ whrehe. Uye eware iyoma nọ a ruẹ evaọ oke emaha o sae lẹliẹ ejọ roro nọ a fioka ha. Yọ iruthọ nọ e vrẹ no i re kpokpo ejọ, be vro sọ Jihova ọ sae rọ vrẹ rae. (Olezi 51:3) Eme a rẹ sai ru kpahe iroro itieye na?

13. Didi omosasọ Ikereakere o riẹ rọkẹ enọ i roro nọ a fioka ha?

¹³ Udhedhẹ Kristi na o sae k’omai imuẹro uyoyou Jihova. Ma rẹ sai zihe udhedhẹ oyena ziọ idu mai ẹkwoma eroro kpahe uzẹme na inọ Jesu ọ ta vievie he inọ a rẹ wawo aghare mai ẹkwoma iruo mai nọ a rẹ rọ wawo erọ amọfa. (Matiu 25:14, 15; Mak 12:41-44) Oware nọ o ghine fiẹgba họ họ omarokpotọ. Ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Ọnọ o kiakọ te urere ọye a re ti siwẹ.” (Matiu 24:13) Ahwo-akpọ a rri Jesu “vo,” ghele na o wo avro ho inọ Ọsẹ riẹ o you rie. (Aizaya 53:3; Jọn 10:17) Yọ ọ ta kẹ ilele riẹ nọ a you rai re. (Jọn 14:21) Re o fiẹgba họ onana, Jesu ọ ta nọ: “A be zẹ emevra ivẹ ẹnini hi? Rekọ ọvuọvo rai o re kie otọ emu Ọsẹ rai hi. Makọ egẹ-eto uzou rai kpobi a kele i rai. Fikiere wha dhẹ ozọ họ; wha wo aghae viemevra buobu.” (Matiu 10:29-31) Ẹvẹ imuẹro uyoyou Jihova na o rẹ sasa oma te!

14. Didi imuẹro ma wo inọ Jihova o rri omai omomọvo ghaghae?

¹⁴ Jesu ọ tẹ jẹ ta nọ: “Ohwo ọvo ọ sai bru omẹ tha ha ajokpa nọ Ọsẹ nọ o vi omẹ ze o si rie.” (Jọn 6:44) Nọ o rọnọ Jihova o si omai kẹle Jesu no na, Ọ ghinẹ gwọlọ nọ ma zọ. Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Ọsẹ mẹ nọ ọ rọ obọ odhiwu ọ guọlọ nọ ọvo eva emaha enana o vru hu.” (Matiu 18:14) Fikiere, whọ tẹ be rọ udu kpobi gọ, whọ rẹ sae ghọghọ evaọ iruo ezi ra. (Ahwo Galesha 6:4) Otẹrẹnọ iruthọ nọ e vrẹ no e be k’owhẹ uye, jọ u mu owhẹ ẹro nọ Jihova ọ rẹ rọvrẹ enọ i ghine kurẹriẹ. (Aizaya 43:25; 55:7) Otẹrọnọ ẹjiroro ọfa jọ ọ be lẹliẹ owhẹ wo ewhrehe, kareghẹhọ nọ “ỌNOWO ọ kẹle enọ i wo eva owhrori, o je siwi enọ a nwẹ eva ẹzi.”—Olezi 34:18.

15. (a) Ẹvẹ Setan ọ be rọ daoma re o mi omai udhedhẹ mai? (b) Didi evaifihọ kpahe Jihova ma rẹ sai wo?

¹⁵ Setan ọ gwọlọ gaga re o mi owhẹ udhedhẹ ra. Ọye họ ọnọ o mu uzioraha nọ ma reuku riẹ nọ mai kpobi ma bi muabọ kugbe na họ. (Ahwo Rom 7:21-24) Ọ be ghinẹ gwọlọ re who roro nọ fikiọ sebaẹgba ra Ọghẹnẹ ọ jẹ egagọ ra rehọ họ. Whọ kuvẹ vievie he re Ẹdhọ o ru owhẹ whrehe! Riẹ kpahe ona riẹ, je ru re eriariẹ yena i ru owhẹ gbaemu re who thihakọ. (2 Ahwo Kọrint 2:11; Ahwo Ẹfẹsọs 6:11-13) Kareghẹhọ, “Ọghẹnẹ ọ ro vi eva mai, ọ tẹ jẹ riẹ oware kpobi.” (1 Jọn 3:20) Orọnikọ ethobọ mai ọvo Jihova ọ be ruẹ hẹ. Ọ be ruẹ iroro-eva gbe ẹjiroro mai re. Fikiere, jọ eme ọso-ilezi na e k’owhẹ omosasọ: “ỌNOWO ọ rẹ sia ahwo riẹ hẹ, hayo kọ ọ rẹ sae ku ereuku riẹ fiẹ hẹ.”—Olezi 94:14.

Okugbe Evaọ Udhedhẹ Kristi Na

16. Evaọ edhere vẹ mai ọvo a gbẹ rrọ họ nọ ma be daoma thihakọ na?

¹⁶ Pọl o kere nọ ma kuvẹ kẹ udhedhẹ Kristi na re o kpọ idu mai keme a se omai “kpohọ iẹe evaọ ugboma ovo.” A se Ileleikristi nọ a wholo nọ Pọl o kere se na re a jọ abọjọ ugboma Kristi, wọhọ epanọ o rrọ kẹ enọ i kiọkọ evaọ usu enọ a wholo nẹnẹ na. Egbẹnyusu “igodẹ efa” rai na a lele i rai rọ okugbe wọhọ “uthuru ọvo” evaọ otọ “othuru igodẹ ọvo,” Jesu Kristi. (Jọn 10:16) Evaọ okugbe, “uthuru” akpọ-soso orọ ima buobu a be kuvẹ re udhedhẹ Kristi o kpọ idu rai. Ẹriẹ inọ mai ọvo a rrọ họ u re fiobọhọ k’omai thihakọ. Pita o kere nọ: “Mudhe [kẹ Setan], dikihẹ ga eva orọwọ ra, riẹ nọ uye utiona ovo na egbobọ te imoni ra nọ erọ akpọ na soso du.”—1 Pita 5:9.

17. Didi ẹjiroro ma wo nọ ma rẹ rọ kuvẹ kẹ udhedhẹ Kristi re o kpọ idu mai?

¹⁷ Fikiere, jọ ahwo kpobi a ruabọhọ ẹbọ udhedhẹ, ubi ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ nọ o r’oja na. (Ahwo Galesha 5:22, 23) Evaọ ukuhọ riẹ, ahwo nọ Jihova ọ ruẹ nọ a kare epe, kare afuẹwẹ, jẹ rrọ evaọ udhedhẹ a te rọ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ ghale ae evaọ aparadase otọakpọ, oria nọ ẹrẹreokie ọvo ọ te jọ. (2 Pita 3:13, 14) Ma wo ẹjiroro kpobi nọ ma rẹ rọ kuvẹ kẹ udhedhẹ Kristi re o kpọ idu mai.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Eme họ udhedhẹ Kristi na?

• Ẹvẹ udhedhẹ Kristi na o sae rọ kpọ idu mai evaọ okenọ ma tẹ rẹriẹ ovao ku okienyẹ?

• Ẹvẹ udhedhẹ Kristi na o sai ro fiobọhọ k’omai yerikugbe awa-ọruọ?

• Ẹvẹ udhedhẹ Kristi o rẹ rọ sasa omai oma evaọ okenọ ma te wo iroro ọ me-fioka ha?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 27]

Evaọ aro enọ e bọwo riẹ ota, Jesu ọ rehọ omariẹ kẹ Jihova

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]

Wọhọ odederehọ ọruọruọ ọsẹ oyoyou, omosasa nọ Jihova ọ rẹ kẹ o sae kẹ ufuoma no awa-ọruọ mai

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 30]

Akothiho ọ rọ ghaghae evaọ aro Ọghẹnẹ gaga