Izi Ọghẹnẹ E Rrọ Kẹ Erere Mai

“O, epanọ me you uzi ra!.”—OLEZI 119:97.

1. Didi uruemu o d’otọ fia kpahe ẹmeoyo kẹ izi Ọghẹnẹ?

NẸNẸ ẹmeoyo kẹ izi Ọghẹnẹ o bu hu. Rọ kẹ ahwo buobu, re a t’ẹme kpahe ohwo okpehru jọ nọ a rẹ ruẹ hẹ o kare iroro. Ma be rria oge nọ ahwo a be jọ gwọlọ fi izi uruemu obọ rai họ, nọ a jọ riẹ uwhru nọ o rrọ udevie onọ u kiehọ gbe onọ u kiehọ họ, onọ a rẹ sae jọ hẹriẹ oware uwoma no uyoma ha. (Itẹ 17:15; Aizaya 5:20) Bi dhesẹ oghẹrẹ iroro nọ e d’otọ fia evaọ udevie ahwo buobu, ekiakiẹ jọ nọ a ru kẹle u dhesẹ nọ “ahwo America buobu a be gwọlọ jiroro onọ u kiehọ kẹ omobọ rai, onọ u woma je fo.” A gwọlọ “Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ lọh’obọ. Izi nọ e lọh’obọ. Izi uruemu nọ e lọh’obọ.” Ohwo jọ nọ ọ rẹ kiẹ uyerakpọ riwi o muẹrohọ nọ nẹnẹ “ahwo a rẹro re a jiroro kẹ omobọ rai kpahe oware nọ u dhesẹ re a yere uzuazọ uwoma.” Ọ ta haro nọ: “Udu-esuo okpehru kpobi u re nwene izi riẹ lele ẹgwọlọ ahwo na.”

2. Ẹvẹ ẹfodẹ uzi ọsosuọ evaọ Ebaibol na u ro w’obọ kpekpekpe kugbe oghale gbe ọjẹrehọ Ọghẹnẹ?

² Nọ ahwo buobu a bi viẹro ku erere izi Jihova na, u fo re ma ru evaifihọ mai ga viere inọ itee Ọghẹnẹ e rrọ rọkẹ erere mai. O rrọ oware isiuru re ma roro kpahe oria ikere nọ a kake jọ fodẹ uzi evaọ Ebaibol na. Evaọ Emuhọ 26:5, ma se eme Ọghẹnẹ inọ: “Abraham o yo uru mẹ, o te koko ijaje mẹ gbe izi mẹ.” A ta eme eyena ikpe-udhusoi buobu taure Jihova ọ tẹ te rọ obe uzi kẹ emọ Abraham. Didi osa Ọghẹnẹ ọ hwa kẹ ẹmeoyo Abraham, kugbe ẹmeoyo riẹ kẹ izi Riẹ? Jihova Ọghẹnẹ ọ y’eyaa kẹe nọ: “Evaọ ubi ra erẹwho akpọ na kpobi i je wo oghale.” (Emuhọ 22:18) Fikiere ẹmeoyo kẹ izi Ọghẹnẹ o rẹ wha eghale gbe ọjẹrehọ Ọghẹnẹ lele oma.

3. (a) Didi iroro kpahe uzi Jihova ọso-ilezi jọ ọ ta? (b) Didi enọ i fo eroro kpahe mai?

³ Ọso-ilezi na jọ—o wọhọ nọ ọmọ-ovie Juda gbe ovie obaro—ọ ta eme nọ a rẹ kake ta kpahe uzi hi. Ọ tehe enu kẹ Ọghẹnẹ nọ: “O, epanọ me you uzi ra!” (Olezi 119:97) Orọnikọ oma o wọ riẹ ta gheghe he. O jọ eme uyoyou kẹ oreva Ọghẹnẹ nọ o rrọ uzi riẹ na. Jesu Kristi, Ọmọ ọgbagba Ọghẹnẹ, o wo iroro itieye na. A jọ eruẹaruẹ dhesẹ Jesu be ta nọ: “Mẹ gwọlọ ru orọ eva ra, O Ọghẹnẹ mẹ; uzi ra o rọ udu mẹ.” (Olezi 40:8; Ahwo Hibru 10:9) Kọ ẹvẹ kpahe omai? Kọ ma wo evawere evaọ oreva Ọghẹnẹ uruo? Kọ u mu omai ẹro nọ izi Jihova i woma je wo erere? Didi oria ẹmeoyo kẹ izi Ọghẹnẹ u wo evaọ egagọ mai, evaọ uzuazọ ekẹdẹ kẹdẹ mai, evaọ iroro ejẹ mai, gbe evaọ usu mai kugbe amọfa? Re ma you uzi Ọghẹnẹ, u re woma re ma wo otoriẹ oware nọ Ọghẹnẹ o ro wo udu nọ o re ro fi izi họ jẹ whae haro.

Jihova—Ọkizi nọ O Fo Na

4. Fikieme Jihova ọ rọ rrọ uvi Ọkizi nọ ọ mai kpehru?

⁴ Wọhọ Ọnọma na, Jihova họ uvi Ọkizi nọ ọ mai kpehru evaọ ehrugbakpọ na. (Eviavia 4:11) Aizaya ọruẹaro na ọ ta nọ: ‘ỌNOWO na họ Ọkizi mai.’ (Aizaya 33:22) O fi izi emama họ nọ e be kpọ emama nọ e rrọ uzuazọ gbe enọ e rrọ uzuazọ họ. (Job 38:4-38; 39:1-12; Olezi 104:5-19) Wọhọ omama Ọghẹnẹ, ohwo o re koko izi emama Jihova. Yọ dede nọ ohwo yọ omama nọ o rẹ sai ru onọ u je rie, nọ ọ rẹ sai jiroro kẹ omobọ riẹ, okenọ o te koko izi ẹfuọ gbe erọ abọ-ẹzi Ọghẹnẹ ọvo o je wo evawere.—Ahwo Rom 12:1; 1 Ahwo Kọrint 2:14-16.

5. Ẹvẹ ehri-uzi nọ o rrọ Ahwo Galesha 6:7 o rọ rrọ uzẹme kpahe izi Ọghẹnẹ?

⁵ Wọhọ epanọ ma riẹ, a rẹ sai zue izi ugboma Jihova ha. (Jerimaya 33:20, 21) Ohwo o te veghe uzou kẹ izi ugboma jọ, wọhọ uzi ẹgbẹdẹ, ọ rẹ ruẹ iyẹrẹ riẹ. Epọvo na re, a rẹ sai zue hayo vẹnẹ izi nọ Ọghẹnẹ o fihọ kpahe uruemu ababọ oware nọ u re noi ze he. A rẹ ruẹ iyẹrẹ riẹ wọhọ izi emama riẹ, dede nọ iyẹrẹ na e sae nwane via ẹsiẹsiẹ hẹ. “Ọghẹnẹ ọ rọ ijehwẹ hẹ: keme koware koware nọ ohwo ọ kọ e, oye o re vuẹ.”—Ahwo Galesha 6:7; 1 Timoti 5:24.

Epanọ Uzi Jihova O Kẹre Te

6. Ẹvẹ izi Ọghẹnẹ e kẹre te?

⁶ Odhesẹvia ologbo ọrọ uzi Ọghẹnẹ họ Uzi Mosis. (Ahwo Rom 7:12) Uwhremu na, Jihova Ọghẹnẹ ọ tẹ rọ “uzi Kristi na” ro nwene Uzi Mosis na.a (Ahwo Galesha 6:2; 1 Ahwo Kọrint 9:21) Wọhọ Ileleikristi nọ e rrọ otọ “uzi ufuoma nọ o gba kiete na,” ma rẹ ghọghọ inọ Ọghẹnẹ ọ rẹ kpọ izi riẹ rri abọjọ uzuazọ mai ọvo ho, wọhọ erọwọ iwuhrẹ hayo iruẹru ehaa. Itee riẹ e nyate k’abọ k’abọ uzuazọ, kugbe iruẹru uviuwou, usu ekiọthuọ, uruemu kugbe enọ e rrọ oma ẹba-sa, uruemu kpahe ibe Ileleikristi, gbe oma uduhọ egagọ uzẹme.—Jemis 1:25, 27.

7. Kẹ oriruo ọrọ izi Ọghẹnẹ nọ i wuzou?

⁷ Wọhọ oriruo, Ebaibol na ọ ta nọ: “Hayo eva egbegbe, hayo e nọ e rọ edhọ ẹgọ, hayo ibruẹnwae, hayo igberedha, hayo iji, hayo imuọwhọ, hayo egbidi, hayo elahwo-eka, hayo igbulegbu, e rẹ sae reuku uvie Ọghẹnẹ hẹ.” (1 Ahwo Kọrint 6:9, 10) Ẹhẹ, ẹnwae-obro gbe igberedia e rrọ “omawere ọmọtẹ avọ ọmọzae” gheghe he. Uruemu ezae-duezae o rrọ “edhere uzuazọ nọ ohwo ọ salọ k’oma riẹ” gheghe he. Enana e rrọ ezue uzi Jihova. Yọ ere o rrọ re kpahe ujitho, erueta, gbe ọtaraha. (Olezi 101:5; Ahwo Kọlọsi 3:9; 1 Pita 4:15) Jemis o brukpe ehaise, Pọl ọ tẹ hrẹ omai re ma whaha ẹmeọta ogheghẹ gbe ẹkoko etọtọ. (Ahwo Ẹfẹsọs 5:4; Jemis 4:16) Rọ kẹ Ileleikristi, izi uruemu nana kpobi e rrọ abọ uzi ogbagba Ọghẹnẹ.—Olezi 19:7.

8. (a) Ẹvẹ uzi Jihova o rrọ? (b) Eme họ ugogo otofa ọ ubiẹme Hibru kẹ “uzi”?

⁸ Ugogo izi itieye nọ e rrọ Ẹme Jihova i dhesẹ nọ uzi riẹ orọnikọ ijaje ikpikpimẹ, nọ e rrọ kekeke gheghe he. E rẹ lẹliẹ ohwo rria uzuazọ nọ o rrọ owowa je w’aro, kpomahọ uruemu ohwo wowoma. Izi Ọghẹnẹ e rẹ kẹ ọbọga, i re fo ekoko, je si ohwo ozọ. (Olezi 119:72) A fa ubiẹme na “uzi” wọhọ epanọ ọso-ilezi na ọ ta riẹ na no ubiẹme Hibru toh·rahʹ ze. Ọgba-eriariẹ Ebaibol jọ ọ ta nọ: “Ẹme nọ a rehọ ubiẹme na no ze o dhesẹ nọ re a kpọ, re a riẹhọ, re a sa haro. Fikiere . . . otofa riẹ họ uzi uruemu.” Rọ kẹ ọso-ilezi na, uzi na yọ okẹ no obọ Ọghẹnẹ ze. Kọ ma gbe rri rie ghaghae, kẹe uvẹ re o kpọ edhere uzuazọ mai?

9, 10. (a) Fikieme ma jẹ gwọlọ ọkpọvio nọ a re fievahọ? (b) Edhere vẹ ọvo ma sai ro wo uzuazọ evawere, onọ o rẹ kparobọ?

⁹ Emama kpobi a gwọlọ ọkpọvio nọ a re fievahọ. Ere o jọ kẹ Jesu jẹ kẹ enjẹle edekọ, enọ i kpehru vi ohwo-akpọ. (Olezi 8:5; Jọn 5:30; 6:38; Ahwo Hibru 2:7; Eviavia 22:8, 9) Otẹrọnọ emama egbagba enana e sai wo erere no ọkpọvio Ọghẹnẹ ze, ẹvẹ oyena o rrọ ere te kẹ ahwo-akpọ nọ e gba ha! Ikuigbe ohwo-akpọ gbe eware nọ ma ruẹ no i dhesẹ ẹgbagba oware nọ Jerimaya ọruẹaro na o muẹrohọ: “O ỌNOWO mẹ riẹ nọ ohwo o wo iroro obọ riẹ hẹ, ohwo o wo ogaga nọ o ro su oma obọ riẹ hẹ.”—Jerimaya 10:23.

¹⁰ Ma tẹ gwọlọ wo uzuazọ evawere, orọ obokparọ, ma re rri bru Ọghẹnẹ hrọ kẹ ọkpọvio. Solomọn Ovie na o vuhu enwoma ọ ẹria lele itee omobọ mai hẹrioma no ọkpọvio Ọghẹnẹ: “Edhere jọ ọ rọ nọ ọ wọhọ nọ o kiehọ kẹ ohwo, rekọ urere riẹ kọ edhere uwhu.”—Itẹ 14:12.

Ẹjiroro nọ Ma re Ro riwi Izi Jihova Ghaghae

11. Fikieme ma jẹ gwọlọ wo otoriẹ uzi Ọghẹnẹ?

¹¹ U re woma re ma wo isiuru ididi nọ ma re ro wo otoriẹ uzi Jihova. Ọso-ilezi na o dhesẹ isiuru itieye nọ ọ ta nọ: “Rovie aro mẹ, re mẹ ruẹ eware urirẹ nọ e rọ eva ra.” (Olezi 119:18) Epanọ ma riẹ Ọghẹnẹ gbe idhere riẹ te, ere ma re wo ovuhumuo te kẹ uzẹme eme Aizaya: “Mẹ họ ỌNOWO na Ọghẹnẹ ra, ọnọ o wuhrẹ owhẹ wo erere, ọnọ osu owhẹ nya edhere nọ o fo ẹnya. O whọ hae yo ijaje mẹ”! (Aizaya 48:17, 18) O rrọ isiuru Jihova inọ ahwo riẹ a rẹ whaha okpẹtu jẹ reawere uzuazọ ẹkwoma ezọgaviẹ kẹ ijaje riẹ. Joma kiẹ ejiroro buobu nọ ma je rri uzi Ọghẹnẹ ghaghae.

12. Ẹvẹ eriariẹ Jihova kpahe omai o ro ru ei họ Ọkizi nọ ọ mai woma?

¹² Uzi Ọghẹnẹ u no obọ Ọnọ ọ mae riẹ omai ze. Nọ Jihova ọ rrọ Ọnọma omai na, ọye họ ọnọ ọ rẹ riẹ omai fila. (Olezi 139:1, 2; Iruẹru 17:24-28) Egbẹnyusu ekpekpe, imoni, makọ esẹgbini a sae riẹ omai te epanọ Jihova ọ riẹ omai hi. Whaọ, Ọghẹnẹ ọ tubẹ riẹ omai vi epanọ ma riẹ oma mai! Ọnoru omai ọ riẹ ẹgwọlọ abọ-ẹzi, eva, iroro, gbe ugboma mai. Nọ ọ be tẹrovi omai na, o re dhesẹ nọ ọ riẹ epanọ a rọ ma omai, isiuru gbe ẹgwọlọ mai. Jihova ọ riẹ ọnyaba mai, rekọ ọ tẹ jẹ riẹ nnọ ma sae daoma ru ewoma. Enẹ ọso-ilezi na ọ ta: “Ọye ọ riẹ epanọ a rọ ma omai; ọ be kareghẹhọ nọ mai ẹkpẹ gheghe.” (Olezi 103:14) Fikiere ma rẹ sai wo ufuoma abọ-ẹzi nọ ma be daoma nya evaọ edhere uzi riẹ, fialoma mai yoẹme kẹ ọkpọvio Ọghẹnẹ na.—Itẹ 3:19-26.

13. Fikieme ma jẹ sai wo evaifihọ inọ Jihova o wo isiuru mai họ udu?

¹³ Uzi Ọghẹnẹ u no obọ Ọnọ o you omai ze. Ọghẹnẹ o wo isiuru kpahe ewoma okrẹkri mai gaga. Avọ araha ologbo kẹ oma riẹ, kọ ọ gbẹ rehọ Ọmọ riẹ kẹ re ọ “rọ uzuazọ riẹ ta ibuobu”? (Matiu 20:28) Kọ Jihova ọ gbẹ y’eyaa nọ ‘o re ru re ẹdawọ nọ ọ rro vi omai o te omai hi’? (1 Ahwo Kọrint 10:13) Kọ Ebaibol na ọ gbẹ k’omai imuẹro inọ ‘ọ be sẹro mai’? (1 Pita 5:7) Ohwo nọ o wo isiuru uyoyou nọ ọ rẹ rọ kẹ emama ahwo-akpọ ekpọvio erere vi Jihova ọ rrọ họ. Ọ riẹ oware nọ u woma k’omai gbe oware nọ o rẹ wha evawere gbe ọkora ze. Dede nọ ma gba ha yọ ma re je ruthọ, ma te le ẹrẹreokie, o re you omai evaọ idhere nọ e rẹ wha uzuazọ gbe eghale ze.—Izikiẹl 33:11.

14. Edhere obọdẹ vẹ uzi Ọghẹnẹ o rọ hẹrioma no iroro ohwo-akpọ?

¹⁴ Uzi Ọghẹnẹ u re dhe enwenwene he. Evaọ oke ẹvohẹ nọ ma be rria na, Jihova yọ utho ogaga nọ ọ be rria ribri. (Olezi 90:2) Ọ ta kpahe oma riẹ nọ: “Mẹ ỌNOWO na mẹ rẹ rẹriẹ hẹ.” (Malakae 3:6) A re fievahọ itee Ọghẹnẹ nọ a kere fihọ Ebaibol na riẹriẹriẹ—hẹrioma no iroro ahwo nọ i re dhe enwenwene na. (Jemis 1:17) Wọhọ oriruo, evaọ ikpe buobu, enọ i re wuhrẹ iroro gbe uruemu ohwo-akpọ a ta nọ a rẹ lọh’obọ yọrọ emọ, rekọ uwhremu na ejọ i nwene iroro rai a tẹ f’eva nnọ ohrẹ rai o thọ. Itee gbe ekpọvio ahwo-akpọ evaọ abọ nana i re kpo deghedeghe wọhọ ure ẹkẹ. Rekọ, Ẹme Jihova o re nwene he. Evaọ ikpe-udhusoi buobu na Ebaibol ọ kẹ izi no kpahe epanọ a rẹ rọ uyoyou yọrọ emọ. Pọl ukọ na o kere nọ: “Whai esẹ, wha kpọ emọ rai eva ha, rekọ wha ru ai re a yo ẹme je wuhrẹ ai orọ Ọnowo na.” (Ahwo Ẹfẹsọs 6:4) Ẹvẹ o rrọ omosasọ te re ma riẹ nọ ma sai fievahọ itee Jihova; i ti nwene he!

Eghale kẹ Enọ I Bi Koko Izi Ọghẹnẹ

15, 16. (a) Eme ọ rẹ via nọ ma te fi itee Jihova h’iruo? (b) Ẹvẹ izi Ọghẹnẹ e sae rọ jọ uvi ọkpọvio evaọ orọo?

¹⁵ Ẹkwoma Aizaya ọruẹaro na, Ọghẹnẹ ọ ta nọ: “Ere ẹme nọ o no unu mẹ ze . . . o re ru epanọ mẹ ta gba.” (Aizaya 55:11) Nwanọ ere, ma tẹ daoma lele itee nọ e rrọ Ẹme riẹ, ma ti wo obokparọ, ma te ruẹ ewoma gbe evawere.

¹⁶ Roro epanọ izi Ọghẹnẹ e rọ rrọ emamọ ọkpọvio kẹ orọo obokparọ. Pọl o kere nọ: “Wha jọ orọo o jọ oware adhẹwẹ eva udevie rai kpobi, wha zue ehwa orọo rai hi; keme Ọghẹnẹ o re ti guẹdhọ ibruẹhwae gbe igberedia.” (Ahwo Hibru 13:4) Imava orọo a rẹ kẹ ohwohwo adhẹẹ je you ohwohwo: “Je owhai kohwo kohwo o you aye riẹ wọhọ oma obọriẹ, jọ aye omariẹ ọ ruẹ nọ ọ rehọ adhẹẹ kẹ ọzae riẹ.” (Ahwo Ẹfẹsọs 5:33) A dhesẹ oghẹrẹ uyoyou nọ a gwọlọ na eva 1 Ahwo Kọrint 13:4-8: “Uyoyou u re wo odiri krẹkri, avọ ọriẹruo; uyoyou u wo ihrieriọ họ hayo eha-ise he; u wo omovia ha, hayo u re ru eware etọtọ họ oma riẹ hẹ. Uyoyou o rẹ guọlọ orọ obọ riẹ hẹ; o rẹ kpare ẹme ọgaga avọ ofu hu; o rẹ ghọghọ eva oware othọthọ họ, rekọ o rẹ ghọghọ eva oware nọ u kiete. Uyoyou u re re he.” Orọo nọ u wo oghẹrẹ uyoyou utioye na o rẹ kparobọ.

17. Didi erere i re bru enọ i bi koko itee Jihova kpahe idieda ze?

¹⁷ Imuẹro efa inọ itee Jihova e rẹ kẹ erere họ o brukpe idieda-thomawa. Ọ tubẹ ghọ “ọgba-idieda.” (1 Timoti 3:8; Ahwo Rom 13:13) Ibuobu nọ e siọ itee Ọghẹnẹ evaọ ẹme ọnana a be ruẹ uye eyao nọ ọgba-idieda o be wha ze hayo ẹyao nọ idi i ru ga viere. Be siọ ohrẹ Ebaibol kpahe uthoma, ejọ e rẹ d’idi gaga re u “fiobọhọ kẹ ae r’uzou t’otọ.” Ebẹbẹ nọ i re no ọgba-idieda ze i re buobu, kugbe ekufiẹ adhẹẹ omobọ ohwo, ẹwhọ hayo ẹtaha uviuwou, igho nọ a rẹ raha kufiẹ, gbe ekufiẹ iruo. (Itẹ 23:19-21, 29-35) Kọ itee Jihova kpahe udi o gbẹ rrọ uketha?

18. Kọ izi Ọghẹnẹ i w’iruo evaọ abọ ugho? Ru ẹme na vẹ.

¹⁸ Itee Ọghẹnẹ i re w’iruo re evaọ abọ ugho. Ebaibol na ọ tuduhọ Ileleikristi awọ re a jọ oruọzewọ je ruiruo gaga. (Luk 16:10; Ahwo Ẹfẹsọs 4:28; Ahwo Kọlọsi 3:23) Fikinọ a bi lele ohrẹ nana, a kpare Ileleikristi buobu kpehru no hayo a vu rai wa iruo no a tẹ be maki si amọfa no. Ohwo o re je wo erere igho ọ tẹ whaha iruemu ethọthọ wọhọ edhọ-ifio, ivovavovo, gbe ogbẹlọ imu. Ababọ avro, whọ sai roro kpahe iriruo efa erọ ewoma itee Ọghẹnẹ.

19, 20. Fikieme o jẹ rọ oware areghẹ re ma jẹ izi Ọghẹnẹ rehọ je kru rai gaga?

¹⁹ O lọhọ kẹ ahwo-akpọ sebaẹgba re a ghoro no izi gbe itee Ọghẹnẹ. Roro kpahe emọ Izrẹl evaọ Ugbehru Saena. Ọghẹnẹ ọ ta kẹ ae nọ: “Otẹrọnọ wha re ghine yo uru mẹ je koko ọvọ mẹ, wha rẹ te jọ efe-agheghọ rọ kẹ omẹ eva udevie erẹwho na kpobi.” A tẹ kuyo nọ: “Onọ ỌNOWO na ọ ta kpobi ma re ruẹ.” Ghele na, ẹvẹ edhere nọ a nya ọ hẹrioma te! (Ọnyano 19:5, 8; Olezi 106:12-43) Wo ohẹriẹ, joma jẹ itee Ọghẹnẹ rehọ je kru rai gaga.

²⁰ Edhere areghẹ gbe ọrọ evawere họ re ma dadabọ mu izi oghẹrẹsa enọ Jihova ọ rọ kẹ re i fiobọhọ kpọ izuazọ mai. (Olezi 19:7-11) Re ma sai ru onana ziezi, u re je woma re ma rri epanọ ehri-izi Ọghẹnẹ e ghare te. Onana họ ẹme uzoẹme n’otha na.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Fikieme ma jẹ sai fievahọ nnọ izi Ọghẹnẹ e rrọ kẹ erere mai?

• Fikieme ma je rri izi Jihova ghaghae?

• Idhere vẹ izi Ọghẹnẹ e rọ rrọ erere?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 3]

A ghale Abraham gaga fiki ẹmeoyo kẹ izi Jihova

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]

Awaọruọ akpọ ababọ uvẹ inẹnẹ o bi reghe ahwo buobu no uzi Ọghẹnẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]

Wọhọ uwou nọ o rẹ kẹ elo nọ a bọ fihọ ehru utho, uzi Ọghẹnẹ o dọmu yọ u re nwene he