Ruẹ Evawere Evaọ Ẹrẹreokie Jihova

“Ohwo nọ o bi kielele ẹrẹreokie avọ uwowou o reti wo uzuazọ gbe adhẹẹ.”—ITẸ 21:21.

1. Didi idhere ahwo inẹnẹ i su kpohọ enwoma no?

“Edhere jọ ọ rọ nọ [o re] kiehọ kẹ ohwo rekọ urere riẹ kọ uwhu.” (Itẹ 16:25) Ohare Ebaibol nana o nwani dhesẹ idhere ahwo buobu nẹnẹ gba fiotọ! Oware nọ o mae rrọ ahwo oja kpobi nẹnẹ họ eruo oware nọ u kiehọ evaọ aro obọ rai, kiemu ku ẹgwọlọ amọfa nọ e mae tubẹ r’oja dede. (Itẹ 21:2) A re dhesẹ oma gheghe inọ a bi koko izi gbe itee orẹwho na, rekọ umuvẹ kpobi nọ a wo a ve zue izi na. Iyẹrẹ nọ i no rie ze no họ okegbe nọ ọ tahaku, vahabọ no je bi reghe.—2 Timoti 3:1-5.

2. Eme a gwọlọ kpatakpata kẹ erere ohwo-akpọ?

² Rọkẹ erere mai—jẹ rọ kẹ udhedhẹ gbe omofọwẹ uviuwou ahwo-akpọ kpobi—ma gwọlọ uzi hayo ute nọ u kiete je fo kpatakpata, onọ ahwo kpobi a rẹ gwọlọ jẹrehọ je koko. O rrọ vevẹ, uvumọ uzi hayo ute nọ ohwo-akpọ jọ o ro mu, makọ epanọ ohwo na o wo areghẹ jẹ rrọ oruọzewọ te kẹhẹ, o sae nyate ẹgwọlọ ọyena ha. ( Jerimaya 10:23; Ahwo Rom 3:10, 23) Otẹrọnọ ute utiọye na o rrọ, diẹse a sae jọ rue riẹ gbe oghẹrẹ vẹ o rẹ jọ? Ẹsejọhọ onọ nọ o mai wuzou họ, Otẹrọnọ ute utioye na o rrọ, kọ o te were owhẹ, kọ who ti koko iei?

Eduku Ute Ukiẹrẹe Na

3. Ono ọ mai te ọnọ ọ rẹ kẹ ute nọ a rẹ jẹrehọ nọ o rẹ kẹ ahwo kpobi erere, kọ fikieme?

³ Re a ruẹ ute nọ a rẹ jẹrehọ nọ o rẹ kẹ ohwo kpobi erere, u re woma re ma nyabru ohwo nọ iwhru uyẹ, iruemu, gbe esuo i re bru abọ dhe he gbe ọnọ iroro ekpẹkpẹe gbe iruthọ ahwo-akpọ i re bru abọ dhe he. Ababọ avro, omọvo nọ o te kẹ onana gbagba họ Ọnọma erumeru na, Jihova Ọghẹnẹ, ọnọ o whowho nọ: “Wọhọ epanọ ihru i kpehru vi akpọ na, ere idhere mẹ i kpehru vi idhere rai jegbe iroro mẹ vi iroro rai.” (Aizaya 55:9) Ofariẹ, Ebaibol na o dhesẹ Jihova wọhọ “Ọghẹnẹ ọtẹruo nọ ọ kare eyoma, nọ o re wowoma je kiete.” (Iziewariẹ 32:4) Evaọ Ebaibol na soso, ma rẹ ruẹ eme na ‘ỌNOWO na o kiẹrẹe.’ (Ọnyano 9:27; 2 Iruẹru-Ivie 12:6; Olezi 11:7; 129:4; Enuobro 1:18; Eviavia 19:2) Ẹhẹ, ma rẹ sae rẹroso Jihova kẹ ute nọ o mai kpehru kpobi keme ọ rrọ ohwo ọtẹruo, o kiete, je kiẹrẹe.

4. Eme ubiẹme na “kiẹrẹe” u dhesẹ?

⁴ Dede na, ubiẹme na “kiẹrẹe” o rẹ were ahwo tere nẹnẹ hẹ. Evaọ uzẹme, ahwo buobu a be rehọ ubiẹro uyoma rri rie, bi rri rie fihọ oma nọ a rẹ wọ kpehru ro dhesẹ oma ọrẹri, hayo enọ e rẹ rọ eviẹhọ dhesẹ oma ẹfuọ. Rekọ, wọhọ epanọ ofeme jọ o ta, “kiẹrẹe” u dhesẹ “kiete, fuafo, kare epe, kare uzioraha; ekielele izi Ọghẹnẹ hayo itee ẹfuọ nọ a fihọ; dhesẹ uvi uruemu.” Kọ uzi hayo ute nọ u wo ekwakwa iwoma eyena o gbẹ were owhẹ?

5. Dhesẹ okwakwa na ẹrẹreokie wọhọ epanọ a jọ Ebaibol na dhesẹ iẹe.

⁵ Kpahe okwakwa na ẹrẹreokie, Encyclopædia Judaica o ta nọ: “Ẹrẹreokie orọnikọ oware ẹmeunu ọvo ho rekọ u dhesẹ eruo oware nọ u kiete je fo evaọ usu kpobi.” Wọhọ oriruo, ẹrẹreokie Ọghẹnẹ orọnikọ okwakwa obeva jọ nọ o wo ọvo ho, wọhọ oriruo ẹfuọ riẹ. Ukpoye, o rrọ odhesẹvia ẹkoma riẹ evaọ idhere nọ i kiete je fo. A rẹ sae tae nnọ fikinọ Jihova ọ fo jẹ kare epe, oware kpobi nọ o ru gbe oware kpobi nọ u no oma riẹ ze u kiẹrẹe. Wọhọ epanọ Ebaibol na e ta, “ỌNOWO na o kiẹrẹe eva idhere riẹ kpobi, jẹ rọ yoyou eva eruo riẹ kpobi.”—Olezi 145:17.

6. Eme Pọl ọ ta kpahe ahwo Ju jọ nọ a rọwo ho evaọ edẹ riẹ, kọ fikieme?

⁶ Pọl ukọ na o fiẹgba họ ẹme nana evaọ ileta riẹ se Ileleikristi evaọ Rom. O kere kpahe ahwo Ju jọ nọ e rọwo ho nọ: “Keme, epanọ a rọ igbori ẹrẹreokie nọ obọ Ọghẹnẹ ze, a tẹ jẹ be [gwọlọ] epanọ a rẹ rọ oro obọ rai muẹ, a gbẹ be rọ omakpotọ kẹ ẹrẹreokie Ọghẹnẹ hẹ.” (Ahwo Rom 10:3) Fikieme Pọl ọ jẹ ta kpahe ahwo otiọye na nọ “a rọ igbori ẹrẹreokie nọ obọ Ọghẹnẹ ze”? Kọ a gbẹ rọ Uzi na, itee ikiẹrẹe Ọghẹnẹ ro wuhrẹ ai? A wuhrẹ i rai. Ghele na, ibuobu rai a rri ẹrẹreokie fihọ ewoma omobọ ohwo, onọ a rẹ nyate ẹkwoma uye nọ a rẹ ruẹ koko izi egagọ jọ, viukpọ wọhọ ute nọ o rẹ kpọ ae evaọ oyerikugbe ibe ahwo-akpọ rai. Wọhọ isu egagọ erọ edẹ Jesu, a vru no otofa uvi-ẹdhoguo gbe ẹrẹreokie no.—Matiu 23:23-28.

7. Ẹvẹ Jihova o re ro dhesẹ ẹrẹreokie riẹ?

⁷ Wo ohẹriẹ gaga no enana, Jihova o re dhesẹ ẹrẹreokie riẹ via vevẹ nọ a rẹ rue riẹ evaọ iruẹru riẹ kpobi. Dede nọ ẹrẹreokie riẹ o gwọlọ nnọ orọnikọ ọ rẹ nwani ruru aro kẹ izieraha enọ i keke aro fihọ raha uzi hi, onana o nwani ru ei fihọ Ọghẹnẹ ọgeva ha, ọnọ a rẹ dhozọ riẹ rororo. Wo ohẹriẹ, iruo ikiẹrẹe riẹ e rrọ ehri nọ ahwo-akpọ a sae rọ nyabru ei a ve wo unuzou no iyẹrẹ uzioraha. Fikiere o nwani fo inọ a dhesẹ Jihova wọhọ “Ọghẹnẹ okiẹrẹe avọ Osiwi.”—Aizaya 45:21.

Ẹrẹreokie gbe Esiwo

8, 9. Evaọ idhere vẹ Uzi na u ro dhesẹ ẹrẹreokie Ọghẹnẹ via?

⁸ Re who wo otoriẹ usu nọ o rrọ udevie ẹrẹreokie Ọghẹnẹ gbe iruẹru uyoyou riẹ erọ esiwo, roro kpahe Uzi nọ ọ rọ kẹ orẹwho Izrẹl ẹkwoma Mosis. Avro ọ riẹ hẹ inọ Uzi na u kiẹrẹe. Evaọ eme akodẹ riẹ, Mosis ọ kareghẹhọ emọ Izrẹl nọ: “Didi orẹwho ulogbo orọ nọ u wo ijaje gbe izi nọ i kiẹrẹe wọhọ uzi nana nọ mẹ rọ kẹ owhai nẹnẹ na?” (Iziewariẹ 4:8) Ikpe-udhusoi buobu evaọ obaro, Devidi Ovie Izrẹl na o whowho nọ: “Iziẹibro ỌNOWO uvi oziẹ, ai kpobi e gbobọ kiẹrẹe.”—Olezi 19:9.

⁹ Ẹkwoma Uzi na, Jihova o ru itee ikiẹrẹe riẹ kpahe oware nọ o gba gbe onọ o thọ vevẹ. Uzi na u ru rie vẹ oghẹrẹ uruemu nọ emọ Izrẹl a re dhesẹ orọnikọ evaọ eme egagọ ọvo ho rekọ te evaọ iruẹru okọ, usu orọo, emuọriọ gbe uruemu orufuọ, jegbe eme ẹdhoguo. Uzi na u te je dhesẹ uye ogaga nọ u re te enọ e thọ izi na, tube bruoziẹ uwhu dede kpe enọ e thọ izi jọ.a Kọ itee ikierẹe Ọghẹnẹ, enọ e rrọ Uzi na, e rrọ owha ogbẹgbẹdẹ kẹ ahwo na, mi ai ufuoma gbe oghọghọ rai, wọhọ epanọ ahwo buobu nẹnẹ a rẹ ta na?

10. Ẹvẹ izi Jihova e jọ enọ i you rie oma?

¹⁰ Enọ i you Jihova a jọ izi gbe ijaje ikiẹrẹe riẹ ruẹ evawere ilogbo. Wọhọ oriruo, orọnikọ Devidi Ovie na ọ rọwo nnọ ijaje Jihova e rrọ uzẹme je kiẹrẹe ọvo ho, wọhọ epanọ ma ruẹ no na, rekọ izi na e were riẹ n’udu ze ọ tẹ jẹ k’uyere fiki rai. Kpahe izi gbe ijaje Jihova, o kere nọ: “I fo ẹguọlọ vi idọloro, vi idọloro ezi eghaghae na; e mere vi ọnyọ re gbe othuzou ọnyọ. Whaọ eye a rọ vẹvẹ odibo ra unu; ekoko rai o te je wo osa ruaro.”—Olezi 19:7, 10, 11.

11. Ẹvẹ Uzi na o rọ jọ ‘owuhrẹ nọ o je su bru Kristi’?

¹¹ Ikpe-udhusoi buobu evaọ obaro, Pọl o dhesẹ erere ọ Uzi na nọ ọ rro viere dede. Evaọ ileta riẹ bru ahwo Galesha, o kere nọ: “Uzi na oye o jọ owuhrẹ mai re o ruẹse rehọ omai bru Kristi ze, re ma ruẹse wo unuzou fiki orọwọ.” (Ahwo Galesha 3:24) Evaọ edẹ Pọl, owuhrẹ yọ odibo hayo ọrigbo evaọ uviuwou ulogbo. O jọ owha-iruo riẹ re ọ thọ emọ na je su ai kpohọ isukulu. Epọvo na re, Uzi na o thọ emọ Izrẹl no uruemu gbe iruẹru egagọ etọtọ erọ erẹwho ekẹloma na. (Iziewariẹ 18:9-13; Ahwo Galesha 3:23) Ofariẹ, Uzi na u ru emọ Izrẹl riẹ kpahe uyero uzioraha rai gbe ẹgwọlọ rai kẹ erọvrẹ gbe esiwo. (Ahwo Galesha 3:19) Ọruẹrẹfihotọ idheidhe na ọ riobọ kpohọ ẹgwọlọ kẹ idhe ẹtanigbo o tẹ jẹ jọ oriruo eruẹaruẹ nọ a re ro vuhu uvi Mesaya na. (Ahwo Hibru 10:1, 11, 12) Fikiere, nọ Jihova o dhesẹ ẹrẹreokie riẹ via ẹkwoma Uzi na, o ru oyena avọ iroro ewoma gbe esiwo ebẹdẹ bẹdẹ ahwo na.

Enọ Ọghẹnẹ O Rri Kiẹrẹe

12. Erere vẹ ọ hai te emọ Izrẹl orọnọ a roma totọ koko Uzi na?

¹² Nọ Uzi nọ Jihova ọ rọ kẹ na o jọ k’abọ k’abọ kpobi kiẹrẹe na, emọ Izrẹl a rẹ rọ ẹkwoma ekoko riẹ wo edikihẹ okiẹrẹe evaọ aro Ọghẹnẹ. Enẹ Mosis ọ kareghẹhọ emọ Izrẹl nọ a kẹle Ẹkwotọ Eyaa na ẹruọ no: “U re ti woma kẹ omai hrọ, otẹrọnọ ma rehọ oma kpotọ koko uzi onana obaro ỌNOWO Ọghẹnẹ mai, wọhọ epanọ o je kẹ omai na.” (Iziewariẹ 6:25) Fibae, Jihova ọ yeyaa no nọ: “Wha re koko ijaje mẹ gbe izi-ẹguae mẹ, enọ ohwo o koko ọvẹ zọ: Mẹ họ Ọnowo na.”—Iruo-Izerẹ 18:5; Ahwo Rom 10:5.

13. Kọ Jihova o ruthọ nọ ọ gwọlọ mi ahwo riẹ nọ a koko Uzi ukiẹrẹe na? Ru ẹme na vẹ.

¹³ Uyoma gaga, wọhọ orẹwho, emọ Izrẹl a kie evaọ “ekoko uzi onana obaro ỌNOWO” na, fikiere eghale nọ a yeyaa rai na i te fi ai abọ kie. A sai koko ijaje Ọghẹnẹ kpobi hi keme Uzi Ọghẹnẹ o gba rekọ ae omarai a gba ha. Kọ onana u dhesẹ nọ Ọghẹnẹ o kiẹrẹe he? Vievie. Pọl o kere nọ: “Ovẹ ma rẹ ta enẹna? Kọ okienyẹ [ọ rrọ] obọ Ọghẹnẹ? Othohwowa!” (Ahwo Rom 9:14) Uzẹme na họ, Ọghẹnẹ o whowho ibi ahwo jọ kiẹrẹe dedenọ a gba ha je wo izieraha, te okenọ a re kẹ Uzi na ha gbe okenọ a rehọ iẹe kẹ no. Usu ahwo nana nọ a dhozọ Ọghẹnẹ na họ Noa, Abraham, Job, Rehab, gbe Daniẹl. (Emuhọ 7:1; 15:6; Job 1:1; Izikiẹl 14:14; Jemis 2:25) Onọ na họ: Fikieme Ọghẹnẹ o je kele ahwo nana kiẹrẹe?

14. Eme Ebaibol na o bi dhesẹ nọ o tẹ ta kpahe ohwo-akpọ wọhọ nọ o “kiẹrẹe”?

¹⁴ Nọ Ebaibol na ọ tẹ ta kpahe ohwo-akpọ nnọ o “kiẹrẹe,” orọnikọ o be ta nnọ ohwo na ọ kare uzioraha hayo ọ rrọ gbagba ha. Ukpoye, u dhesẹ ẹnyate owha-iruo ohwo kẹ Ọghẹnẹ gbe ahwo. Wọhọ oriruo, a se Noa “ohwo okiẹrẹe” gbe nọ ọ “kare ẹpoviẹ evaọ oge riẹ” keme o ru “eware kpobi nọ Ọghẹnẹ ọ ta kẹ e.” (Emuhọ 6:9, 22; Malakae 3:18) Zekaraya avọ Ẹlizabẹt, ọsẹgboni ọ Jọn Ọhọahwo-Ame na, “a kiẹrẹe obaro Ọghẹnẹ, [keme] a je lele izi gbe ijaje Ọnowo Ọghẹnẹ ababọ afuẹwẹ.” (Luk 1:6) Yọ a dhesẹ ọzae jọ nọ ọ rrọ ohwo Izrẹl he, oletu ọgbaẹmo ọrọ ahwo Itali nọ a re se Kọniliọs, wọhọ “ohwo nọ okiẹrẹe [nọ] ọ rẹ dhẹ ozọ Ọghẹnẹ.”—Iruẹru 10:22.

15. Didi oware ẹrẹreokie o w’obọ kugbe gaga?

¹⁵ Ofariẹ, ẹrẹreokie evaọ oma ahwo-akpọ u w’obọ kugbe oware nọ o rrọ udu ohwo gaga—ẹrọwọ gbe ovuhumuo gbe uyoyou ohwo kẹ Jihova gbe eyaa riẹ—orọnikọ eruo oware nọ Ọghẹnẹ ọ gwọlọ mi ohwo ọvo ho. Ikereakere na e ta nọ Abraham “ọ tẹ rọwo ẹme nọ ỌNOWO ọ ta na, o je kele iei gbe ẹrẹreokie kẹ e.” (Emuhọ 15:6) Orọnikọ Abraham o wo ẹrọwọ nnọ Ọghẹnẹ ọ rrọ uzuazọ ọvo ho rekọ o wo ẹrọwọ kpahe “ubi” na re. (Emuhọ 3:15; 12:2; 15:5; 22:18) Fiki ẹrọwọ ọyena gbe iruo nọ o ru lele ẹrọwọ na, Jihova o wo usu kugbe Abraham jẹ ghale iẹe avọ ahwo ẹrọwọ efa dede nọ a gba ha.—Olezi 36:10; Ahwo Rom 4:20-22.

16. Eme ẹrọwọ fihọ ẹtanigbo na ọ wha ze no?

¹⁶ Orọ urere, ẹrẹreokie evaọ oma ahwo-akpọ o roma hwa ẹrọwọ nọ a re fihọ idhe ẹtanigbo Jesu Kristi. Kpahe Ileleikristi erọ ikpe-udhusoi ọsosuọ, Pọl o kere nọ: “A tẹ rehọ fiki aruoriwo [Ọghẹnẹ] wo okẹ unuzou, fiki ẹta nọ rọ eva Kristi Jesu.” (Ahwo Rom 3:24) Pọl ọ jẹ jọ etẹe ta kpahe enọ a salọ re a jọ ibe ereuku kugbe Kristi evaọ Uvie obọ odhiwu. Rekọ idhe ẹtanigbo Jesu i rovie edhere ewo edikihẹ okiẹrẹe evaọ aro Ọghẹnẹ fihọ kẹ ima amọfa buobu re. Jọn ukọ na ọ jọ eruẹaruẹ ruẹ “otu obuobu jọ, nọ ohwo ọvo ọ sai kele he, . . . nọ i dikihẹ aro akaba uvie jegbe aro Omogodẹ na, nọ e whẹ iwu efuafo họ.” Iwu efuafo na i dhesẹ nnọ a fo je kiẹrẹe evaọ aro Ọghẹnẹ keme “a fọrọ iwu rai no a tẹ rehọ azẹ Omogodẹ ru ai founo.”—Eviavia 7:9, 14.

Wereva Evaọ Ẹrẹreokie Jihova

17. Didi owọ a rẹ jẹ hrọ evaọ ele ẹrẹreokie?

¹⁷ Dedenọ Jihova ọ rọ uyoyou rehọ Ọmọ riẹ, Jesu Kristi, kẹ wọhọ edhere nọ ahwo-akpọ a sai ro wo edikihẹ okiẹrẹe evaọ aro riẹ na, orọnọ ikpregede edikihẹ okiẹrẹe na ọ rẹ rọ nyaze he. Ohwo o re fi ẹrọwọ họ ẹtanigbo na hrọ, nwene uzuazọ riẹ kpohọ edhere oreva Ọghẹnẹ, roma mudhe kẹ Jihova, jẹ rehọ ame-ọhọ dhesẹ iẹe via. Ohwo ọ vẹ ruabọhọ ele ẹrẹreokie, gbe ekwakwa abọ-ẹzi efa. Pọl ọ hrẹ Timoti, Oleleikristi nọ ọ họ-ame no je wo use obọ odhiwu, inọ: “Dhẹgbalọ ẹrẹreokie, oreva Ọghẹnẹ uruo, orọwọ, uyoyou, edikihẹ whawha, gbe oma-urokpotọ.” (1 Timoti 6:11; 2 Timoti 2:22) Jesu omariẹ o fiẹgba họ ẹgwọlọ nọ a rẹ rọ daoma viere nọ ọ ta nọ: “Wha kake guọlọ uvie riẹ gbe [ẹrẹreokie] riẹ.” Ma sai ruiruo gaga re ma gwọlọ eghale Uvie Ọghẹnẹ, dede na kọ ma bi ruiruo gaga epọvo na re ma le idhere ikiẹrẹe Jihova?—Matiu 6:33.

18. (a) Fikieme o gbẹ rrọ lọlọhọ re a le ẹrẹreokie he? (b) Eme ma rẹ sai wuhrẹ no oriruo Lọt ze?

¹⁸ Rekọ o lọhọ họ re a le ẹrẹreokie. Onana o rrọ ere keme mai kpobi ma gba ha yọ iroro eva mai e whoma họ ele eware iyoma. (Aizaya 64:6) Ofariẹ, ahwo nọ a wariẹ omai họ yọ enọ e be daezọ idhere ikiẹrẹe Jihova ha. Uyero mai u tho orọ Lọt gaga, ọnọ ọ jẹ rria okpẹwho Sodọm nọ o yoma thesiwa na. Pita ukọ na o dhesẹ oware nọ Jihova ọ jẹ ruẹ nnọ u kiehọ re o siwi Lọt no ọraha nọ ọ be tha na. Pita ọ ta nọ: “Eware nọ ohwo okiẹrẹe na ọ ruẹ e avọ enọ o yoi epanọ avọ ae a gbẹ ria kugbe na, iruẹru ethọthọ rai kọ i re tu ẹzi okiẹrẹe riẹ oma kẹdẹ kẹdẹ.” (2 Pita 2:7, 8) Fikiere, u re woma re mai omomọvo ọ nọ inọ: ‘Kọ mẹ be dina jọ udu mẹ dede iruemu ọfariẹ-ogbe nọ ma be ruẹ wariẹ omai họ na rehọ? Kọ ma bi viuke kẹ ughe ozighi nọ e v’otọ nẹnẹ na? Hayo kọ eware iyoma i bi kpokpo udu mẹ wọhọ epanọ o jọ Lọt oma?’

19. Didi eghale i re t’omai ma tẹ be ruẹ evawere evaọ ẹrẹreokie Ọghẹnẹ?

¹⁹ Evaọ edẹ ugbarugba awawa nana, awere nọ ma re wo evaọ ẹrẹreokie Jihova yọ ehri ufuoma gbe uketha. Rọ kpahe onọ na: “O ỌNOWO, ono ọ rẹ te ria evaọ uwoudhu-egagọ ra? Ono ọ rẹ te ria evaọ ugbehru ẹri ra na?” Devidi Ovie na ọ kuyo nọ: “Ọnọ o re yere uzuazọ ugbogbo ho, o je ru oware nọ ukiete.” (Olezi 15:1, 2) Ẹkwoma ẹrẹreokie Ọghẹnẹ nọ ma re le je wo evawere evaọ eva riẹ, ma rẹ sae yọrọ emamọ usu kugbei jẹ gbẹ reawere aruoriwo gbe oghale riẹ. Fikiere, uzuazọ mai yọ uzuazọ edẹro, orọ adhẹẹ omobọ ohwo, gbe ududhomẹno. Ẹme Ọghẹnẹ ọ ta nọ: “Ohwo nọ o bi kielele ẹrẹreokie avọ uwowou o reti wo uzuazọ gbe adhẹẹ.” (Itẹ 21:21) Ofariẹ, ẹgba mai kpobi nọ ma rẹ dawo evaọ eruo oware nọ u kiete jẹ gba evaọ iruẹru mai kpobi o rẹ wha usu evawere kugbe amọfa ze gbe uzuazọ nọ u re woma viere—evaọ abọ uruemu gbe abọ-ẹzi. Ọso-ilezi na o whowho nọ: “Oghale u te enọ i re bru ẹruoziẹ, gbe enọ i bi ru oware nọ ukiete ẹsikpobi!”—Olezi 106:3.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Sae k’Iyo Nana Vevẹ?

• Eme họ ẹrẹreokie?

• Didi obọ esiwo o wo kugbe ẹrẹreokie Ọghẹnẹ?

• Fikieme Ọghẹnẹ o je kele ohwo kiẹrẹe?

• Ẹvẹ ma sae rọ ruẹ evawere evaọ ẹrẹreokie Jihova?

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 23]

Devidi Ovie na o dhesẹ uvi evawere kẹ izi Ọghẹnẹ

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 24]

Ọghẹnẹ o kele Noa, Abraham, Zekaraya avọ Ẹlizabẹt, gbe Kọniliọs kiẹrẹe. Kọ whọ riẹ oware nọ o soriẹ ze?