Emu Owọwọ Olori Na O Wo Otofa Ulogbo k’Owhẹ

EMU Owọwọ Olori na o wo obọdẹ otofa nọ u w’uzou k’owhẹ? Re ma ruẹse riẹ, j’oma kake kiẹ otofa nọ Jesu Kristi omariẹ ọ kẹ ehaa obọdẹ nana.

Eva owọwọ orọ Nisan 14, 33 C.E., Jesu avọ ikọ 12 riẹ a kokohọ evaọ ubrukpẹ ehru evaọ Jerusalẹm re a ru ehaa Ọnyavrẹ ẹgbukpe na. Nọ a re emu Ọnyavrẹ na no, Judas nọ ọ kare eva-ifihọ na o te no ubrukpẹ na nyai vivie Jesu. (Jọn 13:21, 26-30) Jesu ọ tẹ to ‘emu owọwọ Olori’ na họ kugbe ikọ 11 nọ i kiọkọ. (1 Ahwo Kọrint 11:20) A re je se onana nnọ Ekareghẹhọ na, keme Jesu o jie uzi kẹ ilele riẹ nnọ: “Wha ru onana roro omẹ.” Onana ọvo họ ehaa nọ a jie uzi kẹ Ileleikristi nnọ a he ru wọhọ ekareghẹhọ.—1 Ahwo Kọrint 11:24.

Evaọ eria buobu, ahwo a rẹ ma oware-oka hayo ruẹrẹ obọdẹ ẹdẹ jọ họ kẹ ekareghẹhọ ohwo hayo oware jọ nọ u w’uzou. Evaọ onana Jesu ọ to emu ọ ekareghẹhọ họ—emu nọ ọ rẹ liẹliẹ ohwo kareghẹhọ oware, nọ u re fi obọ họ kẹ ilele riẹ sẹro ekareghẹhọ orọ oware ulogbo nọ o via evaọ ẹdẹ obọdẹ ọyena. Rọkẹ ige nọ e rrọ obaro tha, emu ekareghẹhọ nana o te kareghẹhọ enọ i bi koko iei kpahe otofa udidi orọ oware nọ Jesu o ru aso yena, maero orọ eware oka nọ o ro ru ei na. Eware oka vẹ Jesu o ro ru ei, kọ eme i dikihẹ kẹ? Jo ma kiẹ okerefihotọ Ebaibol riwi kpahe oware nọ o via aso ọyena evaọ 33 C.E.

Eware Oka Ọrẹri nọ I Wo Otofa

“Ọ tẹ rehọ ebrẹdi nọ o yere no, o te wiri ei, ọ tẹ rehọ iẹ kẹ ae, a nọ, ‘Onana họ oma mẹ. ‘Nọ a rehọ kẹ fiki rai. Wha ru onana roro omẹ.’ ”—Luk 22:19.

Okenọ Jesu ọ rehọ ebrẹdi na nọ ọ jẹ ta nọ ‘Onana họ oma mẹ’ na, o je dhesẹ nnọ ebrẹdi nọ e kare ẹvi na i dikihẹ kẹ ugboma riẹ nọ o kare uzioraha, onọ ọ rọ kẹ “fiki uzuazọ akpọ na.” (Jọn 6:51) Dede nọ efafa Ebaibol jọ e ta nnọ ‘onana họ [Griki, es·tinʹ] oma mẹ,’ Thayer’s Greek-English Lexicon of the New Testament o ta nọ ẹsibuobu ẹme nana o re dhesẹ “otofa, oka, gbe edhesẹ.” O wha iroro ọ oware oka hayo ẹwoho.—Matiu 26:26.

Epọvona o jọ kpahe egho udi na re. Jesu ọ ta nnọ: “Egho ọnana họ ọvọ ọkpokpọ azẹ mẹ ọ nọ o hwẹ fiki rai na.”—Luk 22:20.

Evaọ ikere ọ Matiu, Jesu ọ ta kpahe egho na nnọ: ‘Onana họ azẹ mẹ orọ ọvọ na, nọ o hwẹ kẹ ibuobu fiki erọvrẹ izieraha.’ (Matiu 26:28) Jesu ọ rehọ egho udi na ruiruo wọhọ oware ẹwoho, hayo oka, onọ u dikihẹ kẹ azẹ obọriẹ. Azẹ riẹ nọ o hwẹ oye o be te jọ otọhotọ orọ “ọvọ ọkpokpọ” rọkẹ ilele nọ a kẹ ẹzi na, enọ i re ti su wọhọ ivie gbe izerẹ kugbei evaọ obọ odhiwu.—Jerimaya 31:31-33; Jọn 14:2, 3; 2 Ahwo Kọrint 5:5; Eviavia 1:5, 6; 5:9, 10; 20:4, 6.

Udi nọ o rrọ evaọ egho na yọ ekareghẹhọ re inọ azẹ Jesu nọ o hwẹ na ọ te jọ otọhotọ kẹ ‘erọvrẹ izieraha,’ nọ u rovie edhere ọ ese kpohọ uzuazọ obọ odhiwu wọhọ ibe ereuku kugbe Kristi kẹ enọ e rẹ re emu na. U re vevẹ, enọ i wo use obọ odhiwu nana—umutho ahwo na—ae ọvo họ enọ e rẹ re ebrẹdi na jẹ da udi na evaọ Ekareghẹhọ na.—Luk 12:32; Ahwo Ẹfẹsọs 1:13, 14; Ahwo Hibru 9:22; 1 Pita 1:3, 4.

Nọ o rrọ ere na, kọ ẹkẹ vẹ o ti te ilele Jesu kpobi nọ e rrọ otọ ọvọ ọkpokpọ na ha? Enana họ “igodẹ efa” erọ Olori na, enọ i bi rri kpohọ obaro, orọnikọ re a ti lele Kristi su evaọ obọ odhiwu hu, rekọ re a reawere uzuazọ ebẹdẹ eva otọakpọ aparadase. (Jọn 10:16; Luk 23:43; Eviavia 21:3, 4) Wọhọ “otu obuobu” ọrọ Ileleikristi ẹrọwọ nọ e “be gọ [Ọghẹnẹ] taso tuvo,” o be were ae eva re a jọ iriughe nọ e vọ avọ uyere eva Emu Owọwọ Olori na. A be rehọ ẹmeunu avọ uruemu rai whowho nọ: “Usiwo orọ Ọghẹnẹ mai nọ ọ keria akaba uvie je te Omogodẹ na.”—Eviavia 7:9, 10, 14, 15.

Ẹvẹ O rẹ Kpekpe Te?

“Wha [he] ru onana roro omẹ.”—Luk 22:19.

Ẹvẹ a re ru Ekareghẹhọ na kpekpe te nọ uwhu Kristi o gbẹ rọ thọrọ ẹro ho? Jesu ọ fodẹ epanọ o rẹ kpekpe te gbiae he. Dede na, nọ o rọnọ ọ to Emu Owọwọ Olori na họ eva Nisan 14, owọwọ orọ ẹdẹ ehaa Ọnyavrẹ na, onọ emọ Izrẹl a re ru k’ukpe k’ukpe na, u muẹro inọ Jesu ọ gwọlọ nọ a re ru Ekareghẹhọ na evaọ oghẹrẹ ovo na re. Nọ emọ Izrẹl a jẹ hai ru ehaa orọ usiwo no igbo Ijipti k’ukpe k’ukpe na, Ileleikristi a re ru ehaa usiwo rai no igbo uzioraha gbe uwhu k’ukpe k’ukpe re.—Ọnyano 12:11, 17; Ahwo Rom 5:20, 21.

Ekoko ekareghẹhọ ẹgbukpe nọ a re ru kẹ oware nọ u w’uzou, o rrọ oware okpokpọ vievie he. Wọhọ oriruo, roro kpahe okenọ imava-orọo a te bi ru ekareghẹhọ orọo rai hayo nọ orẹwho u te bi ru ekareghẹhọ oware jọ nọ u w’uzou evaọ ikuigbe rai. Ẹsiẹvo ẹgbukpe a re ru ekareghẹhọ oware utioye na. O rrọ oware nọ u fo ẹromuhọ inọ eva ikpe-udhusoi buobu nọ Kristi o whu no, a je he se ibuobu nọ i se oma rai Ileleikristi “Otu Edẹ-kpegbene” keme a jẹ kareghẹhọ uwhu Jesu ẹsiẹvo ẹgbukpe, eva Nisan 14.

Kpatiẹ Ghele na U Wo Otofa Didi

Pọl ukọ na o ru riẹ vẹ inọ ekoko Emu Owọwọ Olori na o ti fi obọ họ kẹ ilele Jesu nọ a jẹ te ruabọhọ ‘ewhowho uwhu Olori na.’ (1 Ahwo Kọrint 11:26) Fikiere, ekareghẹhọ na e tẹro vi obọdẹ oware ulogbo nọ Jesu o ru evaọ ẹwhaharo ẹjiroro Ọghẹnẹ ẹkwoma uwhu riẹ.

Ẹkwoma edikihẹ ga riẹ rite uwhu, Jesu Kristi ọ kpare Jihova Ọghẹnẹ kpehru wọhọ Ọmemama owareghẹ nọ ọ vọ avọ uyoyou gbe Osu ehrugbakpọ okiẹrẹe. Wo ohẹriẹ no Adamu, Jesu o dhesẹ via nnọ o lọhọ rọkẹ ohwo-akpọ re ọ yọrọ ẹrọwọ kẹ Ọghẹnẹ makọ eva otọ itunyẹ nọ e mai ga dede, yọ ọ rọ ere dhesẹ eme ọ Setan họ ọrue.—Job 2:4, 5.

Emu Owọwọ Olori na ọ tẹ jẹ rrọ ekareghẹhọ edẹro kpahe uyoyou omolahiẹ kẹ amọfa nọ Jesu o dhesẹ. Ghelọ edawọ egaga, Jesu ọ yọrọ ẹmeoyo kẹ Ọsẹ riẹ gbagba. Ọ tẹ rehọ ere sai siobọno uzuazọ ogbagba riẹ rọ hwosa ẹbẹbẹ ologbo nọ uzioraha Adamu o wha ze. Wọhọ epanọ Jesu omariẹ ọ ta, ọ ze re ọ “rọ uzuazọ riẹ ta ibuobu.” (Matiu 20:28) Fikiere, enọ i fi ẹrọwọ họ Jesu kpobi a rẹ sai wo erọvrẹ izieraha rai je wo uzuazọ ebẹdẹ rọwo kugbe ẹjiroro ọsosuọ nọ Jihova o wo rọkẹ ahwo akpọ.—Ahwo Rom 5:6, 8, 12, 18, 19; 6:23; 1 Timoti 2:5, 6.a

Enana kpobi i te je dhesẹ ewoma gbe aruoriwo ologbo Jihova nọ o ro ru ọruẹrẹfihotọ kẹ esiwo ahwo akpọ. Ebaibol na e ta nọ: “Eva onana a je ru uyoyou Ọghẹnẹ via udevie mai, epanọ Ọghẹnẹ o vi Ọmọvo riẹ ze eva akpọ na, re ma ruẹse rọ fiki riẹ zọ. Eva onana uyoyou o rọ, orọnikọ ma you Ọghẹnẹ hẹ, rekọ ọye o you omai, o je vi Ọmọ riẹ kere ọ ze jọ okiofu izieraha mai.”—1 Jọn 4:9, 10.

Ẹhẹ, ekoko Ekareghẹhọ na u woma kẹhẹ! Ehaa na e kpatiẹ jẹ lọhọ te epanọ a rẹ rọ jọ akpọ soso ru ei eva otọ iyero sa-sa, ghele na o rrọ oware oka te epanọ u re ro wo otofa krẹkri evaọ iroro ohwo.

Otofa nọ U Wo k’Owhẹ

Uwhu idheidhe orọ Olori mai Jesu Kristi o rehọ oware ulogbo mi ei avọ Ọsẹ riẹ, Jihova. Wọhọ ọzae ọgbagba, Jesu ọ reuku uwhu wọhọ omai kpobi hi. (Ahwo Rom 5:12; Ahwo Hibru 7:26) O wo udu nọ ọ hae rọ rria bẹdẹ bẹdẹ. A he sae gbae họ uwhu hu ababọ nọ ọ k’uvẹ riẹ. Ọ ta nọ: “Ohwo ọvo o mi omẹ [uzuazọ mẹ] vrẹ hẹ, rekọ mẹ ọvo o siobọnoi.”—Jọn 10:18.

Ghele na, Jesu ọ rehọ unevaze rehọ uzuazọ ogbagba riẹ kẹ wọhọ idhe re “ọ rehọ fiki uwhu ruẹse raha ọ nọ o wo ogaga uwhu, ọyena họ ukumuomu na, gbe re ọ ruẹse sai siwi enọ e rehọ fiki ozọ uwhu rọ rọ igbo eva uzuazọ rai kpobi.” (Ahwo Hibru 2:14, 15) Uyoyou Omarodheidhe Kristi u dhesẹ oma via re evaọ oghẹrẹ uwhu nọ ọ rehọ oma riẹ kẹ. Ọ riẹ oghẹrẹ uye nọ ọ te ruẹ gbe oghẹrẹ uwhu nọ o ti whu vevẹ.—Matiu 17:22; 20:17-19.

Ekareghẹhọ na e rẹ jẹ liẹliẹ omai roro kpahe edhesẹvia uyoyou nọ o mae rro kparobọ nọ Ọsẹ obọ odhiwu mai, Jihova o dhesẹ. Ẹvẹ o kẹ riẹ uye te, ọnọ “o wo ohrọ avọ uwero,” na re o yo jẹ ruẹ ‘uru ohwahwa avọ oviẹ’ orọ Jesu evaọ Getsemane, okenọ ọ jẹ ruẹ uye efafa, ẹkarọ olahiẹ, gbe uwhu oja nọ o whu ẹmẹrera. (Jemis 5:11; Ahwo Hibru 5:7; Jọn 3:16; 1 Jọn 4:7, 8) Tubọ eroro kpahe iẹe ọvo nẹnẹ dede, o rẹ wha edada iroro se ibuobu, dede nọ ikpe-udhusoi buobu e vrẹ no.

Dai roro kpahe epanọ osa nọ Jihova Ọghẹnẹ avọ Jesu Kristi a wha fiki mai erahaizi o rro te! (Ahwo Rom 3:23) Kẹdẹ kẹdẹ ma be rẹriẹ ovao dhe edada erọ oma uzioraha avọ sebaẹgba mai. Ghele na, fiki ẹrọwọ nọ ma fi họ idhe ẹtanigbo Jesu, ma rẹ sae yare Ọghẹnẹ kẹ erọvrẹ. (1 Jọn 2:1, 2) Onana u ru rie lọhọ nọ ma be rọ reawere uvẹ ẹmeọta kugbe Ọghẹnẹ avọ obroziẹ-iroro ọfuafo. (Ahwo Hibru 4:14-16; 9:13, 14) Eme ọfa o kiọkọ, ma rẹ sai wo irẹro orọ ẹria otọakpọ aparadase bẹdẹ bẹdẹ. (Jọn 17:3; Eviavia 21:3, 4) Enana jegbe eghale efa buobu yọ eware nọ i no oma-urodheidhe nọ o mai kpehru nọ Jesu o dhesẹ na te omai obọ.

Edhesẹ Edẹro kẹ Emu Owọwọ Olori Na

Ababọ avro, Emu Owọwọ Olori na yọ odhesẹvia igbunu ọrọ ‘aruoriwo Ọghẹnẹ nọ o wo umuo ho.’ Yọ ọruẹrẹfihotọ Jihova Ọghẹnẹ ọrọ idhe ẹtanigbo na—onọ uyoyou omarodheidhe Jesu u ru lọhọ na—o ghinẹ rrọ ‘okẹ nọ a sae rọ unu ta ha.’ (2 Ahwo Kọrint 9:14, 15) Kọ ewoma Ọghẹnẹ nana nọ ọ rehọ ẹkwoma Jesu Kristi dhesẹ na ọ gbẹ kpare uvi iroro edẹro evaọ udu ra?

U mu omai ẹro nnọ u ghinẹ te owhẹ udu. Fikiere, ma rehọ oma osasa zizie owhẹ re who kuomagbe Isẹri Jihova evaọ eruo Ekareghẹhọ uwhu Jesu. Enukpe nana a ti ru Ekareghẹhọ na eva Wednesday, April 16, nọ ọre o te kiediwi no. O te were Isẹri Jihova nọ e rrọ okegbe ra re a j’owhẹ riẹ uzedhe oke gbe oria nọ a je ti ru ehaa obọdẹ nana.

[Oruvẹ-obotọ]

[Ẹkpẹti/Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]

“ONANA HỌ OMA MẸ” HAYO “ONANA U DIKIHẸ KẸ OMA MẸ” OVẸ O GBA?

Okenọ Jesu ọ ta nọ, “Mẹ họ unuẹthẹ igodẹ” gbe “Mẹ họ uvi okakọ,” ohwo ọvo o roro nnọ ọ ghinọ jọ ẹthẹ hayo okakọ họ. (Ẹjẹlẹ ibieme na ọmai; Jọn 10:7; 15:1) Epavo na re, rọ kpahe oria Ebaibol nọ Jesu ọ jọ ta nọ: ‘Egho ọnana họ ọvọ ọkpokpọ’ na, ma re ku ei họ inọ egho na omariẹ họ ọvọ ọkpokpọ na. Ere re, nọ ọ ta nọ ebrẹdi na “họ” ugboma riẹ, u re vevẹ inọ ebrẹdi na e jọ oka, hayo u dikihẹ kẹ ugboma riẹ. Oyejabọ nọ efafa ọ Charles B. Williams u ro se nọ: “Onana u dikihẹ kẹ oma mẹ.”—Luk 22:19, 20.

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]

Ebrẹdi nọ e kare ẹvi na gbe udi na yọ eware oka nọ i dikihẹ kẹ oma ogbagba Jesu gbe azẹ riẹ nọ o hwẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]

Ekareghẹhọ na yọ ehaa nọ e rẹ kareghẹhọ omai kpahe uyoyou ulogbo nọ Jihova Ọghẹnẹ avọ Jesu Kristi a dhesẹ