“Ri, Ọghẹnẹ Mai Ọna”

Eme nọ a jọ izoẹme iwuhrẹ ivẹ enana t’ẹme kpahe na, a rehọ e rai no obe na Si Kẹle Jihova ze, onọ a si obọ no eva ikokohọ ubrotọ nọ a ru wariẹ akpọ na họ eva etoke 2002/2003.

“Ri, Ọghẹnẹ mai ọna; Ọnọ ma be hẹrẹ, re o ti siwi omai. ỌNOWO na ọna.”—AIZAYA 25:9.

1, 2. (a) Ẹvẹ Jihova o se ọsẹ-ode na Abraham, kọ eme onana o rẹ sae lẹliẹ omai roro kpahe? (b) Ẹvẹ Ebaibol na e rọ k’omai imuẹro inọ ohwo ọ rẹ sai mu usu okpekpe kugbe Ọghẹnẹ?

“OGBẸNYUSU mẹ.” Ere Jihova, Ọnọma odhiwu gbe otọakpọ na, ọ ta kpahe ọsẹ-ode na Abraham. (Aizaya 41:8) Dai roro iei—re ohwo-akpọ gheghe ọ reawere usu kugbe Olori Osu ehrugbakpọ na! O rẹ sai gb’owhẹ unu nọ, ‘Kọ o lọhọ re me si kẹle Ọghẹnẹ te ere?’

² Ebaibol na e k’omai imuẹro nnọ ma rẹ sai ghinẹ kẹle Ọghẹnẹ. A kẹ Abraham uvẹ usu okpekpe utioye na fikinọ ọ ‘rọ ẹro so Ọghẹnẹ.’ (Jemis 2:23) Eva inẹnẹ re, Jihova ọ rẹ ‘nyusu kugbe enọ edhere rai o kiẹrẹe.’ (Itẹ 3:32) Eva Jemis 4:8, Ebaibol na e ta udu họ omai awọ nọ: “Bigba Ọghẹnẹ, o re ti bigba owhẹ.” O rrọ vevẹ, otẹrọnọ ma j’owọ re ma si kẹle Jihova, ọ te kpahe kẹ omai. Eva uzẹme, o re ti si kẹle omai. Kọ eme nana nọ a rehọ ẹgba ẹzi kere na i dhesẹ nnọ mai—ahwo-akpọ sebaẹgba avọ uzioraha—mai ma kake jẹ owọ ọsosuọ? Vievie. Usu mai kugbe Jihova o lọhọ fikinọ Ọghẹnẹ oyoyou mai ọ jẹ obọdẹ owọ ivẹ jọ no.—Olezi 25:14.

3. Owojẹ ivẹ vẹ Jihova ọ jẹ ro ru ei lọhọ re ma reawere usu kugbei?

³ Orọ ọsosuọ, Jihova o ru ọruẹrẹfihotọ kẹ Jesu re ọ “rọ uzuazọ riẹ ta ibuobu.” (Matiu 20:28) Idhe ẹtanigbo yena u ru rie lọhọ k’omai re ma si kẹle Ọghẹnẹ. Ebaibol na e ta nnọ: “Ma you rie keme ọye ọ kaki you omai.” (1 Jọn 4:19) Ẹhẹ, nọ o rọnọ Ọghẹnẹ “ọ kaki you omai” na, o fi otọhotọ na họ re ma ruọ usu kugbe ei. Orọ avivẹ, Jihova o dhesẹ oma riẹ k’omai no. Evaọ usu kpobi nọ ma mu, epanọ ma ghinẹ riẹ ohwo na te je rri ekwakwa gbe idhere riẹ ghare te, ere ma rẹ kẹle te. Roro oware nọ onana u dhesẹ. O hae jọ nọ Jihova yọ Ọghẹnẹ nọ ọ ko oma riẹ dhere, ọnọ a rẹ riẹ hẹ, ma rẹ sae kẹle iẹe he. Dede na, viukpenọ o si oma riẹ no, Jihova ọ gwọlọ re ma riẹe. (Aizaya 45:19) Evaọ Ẹme riẹ, Ebaibol na, ọ rehọ eme nọ ma rẹ sai wo otoriẹ rai dhesẹ oma riẹ via—imuẹro inọ orọnikọ o you omai ọvo ho rekọ ọ gwọlọ re ma riẹe je you rie wọhọ Ọsẹ obọ odhiwu mai.

4. Ẹvẹ o rẹ jọ omai oma kpahe Jihova nọ ma bi wo otoriẹ uvevẹ ekwakwa riẹ viere na?

⁴ Kọ whọ ruẹ ọmaha jọ ẹdẹjọ no nọ ọ riobọhọ ọsẹ riẹ kẹ egbẹnyusu riẹ ọ tẹ ta avọ oghọghọ gbe omorro inọ, “Ọsẹ mẹ ọye”? Enọ e be gọ Ọghẹnẹ a wo ẹjiroro kpobi nọ a rẹ rọ rehọ Jihova epọvo na re. Ebaibol na e ruẹaro kpahe oke nọ ahwo ẹrọwọ a ti ro whowho nọ: “Ri, Ọghẹnẹ mai ọna.” (Aizaya 25:8, 9) Epanọ ma wo otoriẹ ekwakwa Jihova te, ere o rẹ j’omai oma te inọ ma wo Ọsẹ gbe Ogbẹnyusu ọkpekpe nọ ọ mai woma kpaobọ. Ẹhẹ, ewo otoriẹ ekwakwa Jihova o rẹ k’omai ẹjiroro buobu nọ ma re ro si kẹle iẹe. Fikiere, joma kiẹ epanọ Ebaibol na i dhesẹ ekwakwa ilogbo Jihova—ogaga, uvi-ẹdhoguo, areghẹ, gbe uyoyou. Evaọ uzoẹme nana, ma te t’ẹme kpahe ekwakwa esa ọsosuọ na.

“Ọ rẹ Ruaro avọ Ogaga”

5. Fikieme u ro kiehọ inọ Jihova ọvo a se “Erumeru” na, kọ idhere vẹ ọ be rọ rehọ ogaga igbunu riẹ ruiruo?

⁵ Jihova “ọ rẹ ruaro avọ ogaga.” (Job 37:23) Jerimaya 10:6 o ta nnọ: “Ohwo ọvo nọ ọ wọhọ owhẹ ọ rọ họ O, ỌNOWO; whẹ o wo oro, odẹ ra o tẹ jẹ rọ ruaro avọ ogaga.” Wo ohẹriẹ no omama kpobi, Jihova o wo ogaga nọ u wo umuo ho. Fikiere, ọye ọvo a se “Erumeru.” (Eviavia 15:3) Jihova ọ rẹ rehọ ogaga igbunu riẹ ma eware, raha, thọ, jẹ ruẹrẹ. Roro kpahe iriruo ivẹ jọ ọvo—ogaga emama gbe ogaga ethathọ riẹ.

6, 7. Ẹvẹ ọre na ọ ga te, kọ didi uzẹme jọ nọ u wuzou ọre na ọ kẹ imuẹro riẹ?

⁶ Who te dikihẹ otafe evaọ oke uvo, eme o re mu owhẹ oma? Ẹroro ọre na. Uzẹme riẹ họ, ogaga emama Jihova oye u bi t’owhẹ oma na. Ẹvẹ ọre na o wo ogaga te? Ọ tẹ roro gaga, ọre na ọ sae roro te idigri ima 27 evaọ ekele ẹroro ọ Fahrenheit. Who te bru ẹkẹ nọ ọ kawo te ubi-ezie noi ze fihọ oria jọ evaọ otọakpọ na re who go h’emu te ikilomita 140, o rẹ roro owhẹ oma hrọ ghele! Emaharo kpobi, ogaga erri nọ o re no ọre na ze u te ogaga erri ebọmbo ima egba buobu nọ e sa. Ghele na, akpọ na ọ be dhẹ wariẹ ọre ọroro ọyena họ, yọ ọ kẹle riẹ hayo thabọ noi hrọ họ. Akpọ na ọ tẹ kẹle iẹe hrọ, ame akpọ na kpobi ọ rẹ kpọ no; o te thabọ hrọ ame akpọ na kpobi o re dhẹmu no. Ọ tẹ kẹle hayo thabọ hrọ u re ru akpọ na nọ a gbẹ sae riae he.

⁷ Dede nọ izuazọ rai e rehọ oma hwa ọre na, ahwo buobu a bi rri rie vo. Fikiere, oware nọ ọre na ọ rẹ sai wuhrẹ omai u vru rai. Olezi 74:16 o ta kpahe Jihova nọ: “Who fi eware nọ i re lo gbe ọre họ.” Ẹhẹ, ọre na ọ be rọ orro kẹ Jihova, “ọnọ ọ ma odhiwu gbe akpọ” na. (Olezi 146:6) O rrọ ovo jọ evaọ usu emama nọ i bi wuhrẹ omai kpahe ogaga ulogbo Jihova. Epanọ ma wuhrẹ kpahe ogaga emama Jihova te, ere akpọ o re gb’omai unu te.

8, 9. (a) Eme ẹwolẹ vẹ i dhesẹ unevaze nọ Jihova ọ be rọ thọ jẹ sẹro egegagọ riẹ? (b) Didi ẹruọsa othuru igodẹ ọrọ oke Ebaibol ọ rẹ rọ kẹ igodẹ riẹ, kọ eme onana u wuhrẹ omai kpahe Othuru-Igodẹ Ologbo mai?

⁸ Jihova ọ rẹ jẹ rehọ ogaga ulogbo riẹ thọ idibo riẹ jẹ sẹro rai. Ebaibol na e rehọ eme ivevẹ urirẹ jọ ro dhesẹ eyaa ẹruọsa Jihova. Wọhọ oriruo, muẹrohọ Aizaya 40:11. Jihova ọ jọ etẹe rehọ oma riẹ dhesẹ Othuru-Igodẹ, ọ tẹ rọ ahwo riẹ dhesẹ igodẹ. Ma se nọ: “Ọ rẹ te kuọ uthuru riẹ wọhọ othuru-igodẹ, o re ti koko imigodẹ na họ obọ riẹ, ọ vẹ te wọ ae họ igbama riẹ, o ve ti su enọ avọ emọ a rọ ẹrera.” Kọ oware nọ a jọ owọ oyena dhesẹ na u v’owhẹ ẹro?

⁹ Erao nọ e yẹlẹ wọhọ igodẹ i bu hu. Othuru-igodẹ ọrọ etoke Ebaibol ọ rẹ wharo re ọ sae thọ igodẹ riẹ no obọ ekajẹ, edaka, tubọ ikpohrokpo dede. (1 Samuẹle 17:34-36; Jọn 10:10-13) Rekọ okejọ o riẹ nọ ẹthọ igodẹ na o rẹ gwọlọ etete. Wọhọ oriruo, nọ ogodẹ jọ o te yẹ thabọ no uthuru na, ẹvẹ othuru-igodẹ na ọ rẹ rọ rẹro te ọmọ ogodẹ nọ a yẹ obọ na? Ọ rẹ wọ ọmọ ọboba na, ẹsejọhọ evaọ edẹ buobu, fihọ “igbama riẹ”—evaọ ewu ehru nọ o ro wowo. Ẹvẹ omogodẹ na o re ro te igbama othuru-igodẹ na? Omogodẹ na ọ sae nya kẹle othuru-igodẹ na, tubẹ r’oma rẹrẹ owọ riẹ. Rekọ, othuru-igodẹ na họ ọnọ o re ruwẹ, wọ omogodẹ na, ọ vẹ nabe wọe họ igbama riẹ. Ẹvẹ onana u dhesẹ unevaze Othuru-Igodẹ Ologbo mai te re ọ sẹro jẹ thọ omai!

10. Uketha vẹ Jihova ọ be kẹ nẹnẹ, kọ fikieme uketha nana o mae rọ r’oja?

¹⁰ Jihova o ru vi eyaa uketha nọ ọ kẹ omai ọvo. Evaọ etoke Ebaibol, ọ rehọ idhere igbunu dhesẹ no inọ ọ rẹ sai “siwẹ ahwo-Ọghẹnẹ no edawọ.” (2 Pita 2:9) Kọ ẹvẹ kpahe inẹnẹ? Ma riẹ inọ ọ be rehọ ogaga riẹ rọ thọ omai no okpẹtu kpobi enẹna ha. Rekọ ọ be k’omai oware nọ o mai wuzou—uketha abọ-ẹzi. Ọghẹnẹ oyoyou mai ọ be thọ omai no enwoma abọ-ẹzi ẹkwoma ẹkẹ eware nọ ma gwọlọ re ma sai thihakọ edawọ jẹ yọrọ usu mai kugbei. Wọhọ oriruo, Luk 11:13 o ta nnọ: “Whai enọ i yoma wha tẹ riẹ epanọ wha rẹ rọ emamọ eware kẹ emọ rai, kẹvẹ Ọsẹ obọ odhiwu rai ọ rẹ rehọ Ẹzi Ẹri kẹ enọ e yare riẹ te re?” Ogaga ulogbo yena o rẹ sae k’omai ẹzẹ nọ ma re ro fi odawọ hayo ukpokpoma kpobi nọ ma riẹriẹ ovao dhe kparobọ. (2 Ahwo Kọrint 4:7) Jihova ọ be rehọ ere thọ uzuazọ mai, orọnikọ rọkẹ ubroke he, rekọ bẹdẹ bẹdẹ. Avọ irẹro yena nọ ma wo fihọ iroro, ma rẹ sai ghine rri uye-oruẹ kpobi evaọ uyero onana wọhọ “orọ omoke krẹ.” (2 Ahwo Kọrint 4:17) Kọ oma o gbẹ be wọ omai si kẹle Ọghẹnẹ nọ ọ be rọ uyoyou rehọ ogaga riẹ fi obọ họ k’omai na?

‘ỌNOWO O You Uvi-Ẹdhoguo’

11, 12. (a) Fikieme uvi-ẹdhoguo Jihova u re ro si omai kẹle iẹe? (b) Eme Devidi ọ ta kpahe uvi-ẹdhoguo Jihova, kọ ẹvẹ eme nana nọ a rehọ ẹgba ẹzi kere na e sae rọ k’omai omosasọ?

¹¹ Jihova o re ru oware nọ u kiete je woma, yọ o re ru ere ẹsikpobi, ababọ ọriẹwẹ. Uvi-ẹdhoguo Ọghẹnẹ orọnikọ okwakwa evega hayo ukpikpimẹ nọ u re l’omai noi oma ha, rekọ okwakwa isiuru nọ u re si omai kẹle Jihova. Ebaibol na i dhesẹ ewoma okwakwa nana vevẹ. Fikiere, joma ta kpahe idhere esa nọ Jihova o re ro dhesẹ uvi-ẹdhoguo riẹ.

¹² Orọ ọsosuọ, uvi-ẹdhoguo Jihova o rẹ wọe dhesẹ evaifihọ gbe ọriẹruo kẹ idibo riẹ. Devidi ọso-ilezi na o vuhu abọ uvi-ẹdhoguo Jihova nana mu. No eware nọ e via kẹe ze gbe ewuhrẹ riẹ kpahe idhere Ọghẹnẹ, ẹvẹ Devidi o ro ku ẹme na họ? O whowho nnọ: “ỌNOWO o you [uvi-ẹdhoguo]; ọ rẹ se erezi riẹ hẹ. Ọ rẹ sẹro okiẹrẹe na bẹdẹ.” (Olezi 37:28) Ẹvẹ onana o rrọ imuẹro omosasọ te! Ọghẹnẹ mai o ti kiemu ku enọ e roma kpotọ kẹe vievie he. Fikiere ma rẹ sai wo evaifihọ kpahe usu gbe ẹruọsa oyoyou riẹ. Uvi-ẹdhoguo riẹ o kẹ imuẹro onana!—Itẹ 2:7, 8.

13. Ẹvẹ ọdawẹ nọ Jihova o wo kẹ enọ akpọ o kiethọ u ro dhesẹ oma via evaọ Uzi nọ o jie kẹ Izrẹl?

¹³ Orọ avivẹ, uvi-ẹdhoguo Ọghẹnẹ u re roro kpahe ẹgwọlọ enọ akpọ ọ be lahiẹ. Ọdawẹ Jihova kẹ enọ akpọ ọ be bẹ u dhesẹ oma via evaọ Uzi nọ ọ rọ kẹ Izrẹl. Wọhọ oriruo, Uzi na o kẹ obọdẹ ọruẹrẹfihotọ re a ruẹ nọ a rẹrote emọ nọ i wo esẹ gbe ini hi gbe eyae-uku ziezi. (Iziewariẹ 24:17-21) Fikinọ o vuhu epanọ uzuazọ o rẹ ga te kẹ iviuwou itieye na, Jihova omariẹ o te zihe ruọ ọsẹ ọ Obruoziẹ gbe Ọthothọ rai. (Iziewariẹ 10:17, 18) Ọ vẹvẹ emọ Izrẹl unu nnọ a tẹ lahiẹ eyae gbe emọ nọ i wo ohwo ho, ọ te kezọ kẹ oviẹ ahwo otiọye na. Wọhọ epanọ o rrọ Ọnyano 22:22-24, ọ ta nọ: “Eva e vẹ te dha omẹ gaga.” Dede nọ evedha e rrọ usu ekwakwa obọdẹ Ọghẹnẹ hẹ, o re wo evedha ikiẹrẹe nọ ọ tẹ ruẹ ẹdhoguo-okienyẹ arokoko, maero otẹrọnọ enọ a kienyẹ na yọ imiwhrori gbe enọ i wo ohwo ho.—Olezi 103:6.

14. Eme ọ ghine rrọ uvi imuẹro orọ ababọ-ọriẹwẹ Jihova?

¹⁴ Orọ avesa, eva Iziewariẹ 10:17, Ebaibol na e k’omai imuẹro inọ Jihova “ọ kare ọriẹwẹ avọ udioriọ.” Wo ohẹriẹ no ahwo-akpọ buobu nọ a wo ogaga gbe udu, efe gbe eriwo okafe i re kpomahọ Jihova ha. O thabọ no ọriẹwẹ gaga. Uvi imuẹro ọ ababọ-ọriẹwẹ riẹ jọ ona: Uvẹ nọ a rẹ rọ jọ uvi egegagọ riẹ, avọ irẹro uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ, u rovie kẹ umutho ahwo jọ nọ a kparo ọvo ho. Ukpoye, Iruẹru Ikọ 10:34, 35 o ta nọ: “Ọghẹnẹ ọ [rrọ ọriẹwẹ hẹ], rekọ evaọ korẹwho korẹwho ọnọ ọ jarae dhẹe o je ru onọ ukiẹrẹe ọ rẹ rehọ iẹe.” Irẹro nana i rovie fihọ kẹ ahwo kpobi makọ edikihẹ uyerakpọ rai, ekọlọ ovioma rai, hayo orẹwho nọ a be rria kpobi. Kọ oyena o gbẹ ghinẹ rrọ uvi-ẹdhoguo obọdẹ? Uzẹme, otoriẹ uvevẹ kpahe uvi-ẹdhoguo Jihova u re si omai kẹle iẹe!

‘O! Wha Rri Edidi Areghẹ Ọghẹnẹ!’

15. Eme họ areghẹ, kọ ẹvẹ Jihova o re ro dhesẹ iẹe?

¹⁵ Oma o wọ Pọl ukọ na ta, wọhọ epanọ a kere eva Ahwo Rom 11:33 inọ: ‘O! Wha rri edidi areghẹ Ọghẹnẹ!’ Ẹhẹ, ma te roro kpahe abọ sa-sa ọrọ areghẹ ologbo Jihova, akpọ o re gb’omai unu ọvo. Dede na, ẹvẹ ma rẹ sae fotọ okwakwa onana? Areghẹ ọ rẹ whẹ eriariẹ, orimuo, gbe otoriẹ kugbe, o ve fi ai h’iruo. Fiki epanọ eriariẹ gbe otoriẹ riẹ i diwi te, ẹsikpobi Jihova ọ rẹ jẹ iroro nọ e mai woma kpobi, ọ vẹ whae haro evaọ edhere nọ ọ mai woma kpobi.

16, 17. Ẹvẹ emama Jihova e rọ rrọ imuẹro areghẹ riẹ nọ o wo umuo ho? Kẹ oriruo jọ.

¹⁶ Eware jọ vẹ e rrọ odhesẹvia areghẹ ologbo Jihova? Enẹ Olezi 104:24 o ta: “O ỌNOWO, ẹvẹ iruo ra i gbunu te! Areghẹ who ro ru ai kpobi, akpọ na ọ vọ avọ emama ra.” Evaọ uzẹme, epanọ ma wuhrẹ kpahe eware nọ Jihova o ru te, ere areghẹ riẹ o re mu omai urirẹ te. Whaọ, ekiotọ-eriariẹ i wuhrẹ eware buobu rono ewuhrẹ kpahe emama Jihova ze no! Ogha ewuhrẹ-okpehru jọ o tubẹ riẹ nọ a be gwọlọ jọ ya ona nọ o rrọ emama.

¹⁷ Wọhọ oriruo, ẹsejọhọ u gb’owhẹ unu no evaọ okenọ whọ ruẹ erru ifi nọ aruẹ o zuo. O ghinẹ rrọ ona igbunu. A tẹ biẹ utehru hayo ewu-ibulẹte rerere te ufi aruẹ, whọ rẹ ruẹ inọ ufi aruẹ nọ o wọhọ nọ o rrọ hẹhẹ na o ga vi eware eyena kpekufiẹ. Eme oyena u dhesẹ? Dae rehọ iẹe nọ a ta ifi aruẹ kugbe bẹsenọ o rọ rro te ẹriri nọ okuori o re ro kp’iyei. Arupre ologbo ọ tẹ rra du uzou họ aruẹ nọ ọ rro tere, arupre na ọ rẹ yagha! Ẹhẹ, Jihova ọ ma eware eyena kpobi evaọ “areghẹ.”

18. Ẹvẹ ma rọ ruẹ areghẹ Jihova evaọ oghẹrẹ nọ ọ rọ rehọ ahwo-akpọ kere Ẹme riẹ, Ebaibol na?

¹⁸ A rẹ sae ruẹ imuẹro areghẹ Jihova nọ ọ mae rro evaọ Ẹme riẹ, Ebaibol na. Ohrẹ areghẹ nọ o rrọ eva riẹ u ghine dhesẹ uvi edhere nọ a re yeri uzuazọ k’omai. (Aizaya 48:17) Rekọ a rẹ sae jẹ ruẹ areghẹ Jihova nọ o wo ibe he evaọ edhere nọ a ro kere Ebaibol na. Evaọ oghẹrẹ vẹ? Evaọ areghẹ riẹ, Jihova ọ rehọ ahwo-akpọ kere Ẹme riẹ. O hae jọ nọ enjẹle o ro kere Ẹme riẹ nọ ọ kẹ ẹgba na, kọ Ebaibol na e hai duobọte iroro mai tere? Uzẹme, enjẹle e hai dhesẹ Jihova no eriwo okpehru rai ze, je dhesẹ omarọkẹ nọ a wo kẹe. Kọ o hae ghinẹ lọhọ re ma wo otoriẹ eriwo emama ẹzi egbagba, enọ eriariẹ, eware nọ a ruẹ no, gbe ẹgba rai i kpehru vi omai gaga na?—Ahwo Hibru 2:6, 7.

19. Oriruo vẹ o dhesẹ nọ ahwo-akpọ nọ a ro kere Ebaibol na u ru rie sasa oma je siuru ziezi?

¹⁹ Eroruiruo ikere-ebe ahwo-akpọ o lẹliẹ eme Ebaibol na rrọ sasasa je siuru. Enọ i kere i rie yọ ahwo nọ a wo iroro wọhọ omai. Fikinọ a gba ha, a rẹriẹ ovao ku edawọ gbe itunyẹ wọhọ omai. Evaọ ẹsejọ, a kere kpahe iroro gbe edawọ obọ rai. (2 Ahwo Kọrint 12:7-10) Fikiere a kere eme nọ ẹnjẹle ọvuọvo ọ hẹ sai kere he. Wọhọ oriruo, rri eme ọ Devidi nọ a kere fihọ Olezi avọ 51 na. Wọhọ epanọ eme nọ e rrọ obehru riẹ e ta, Devidi o kere olezi nana nọ ọ raha uzi ulogbo jọ no. O horie eva riẹ, avọ ọkora be lẹ kẹ erọvrẹ Ọghẹnẹ. Owọ avọ 2 gbe 3, o ta nọ: “Fa imuemu mẹ no, re who ru omẹ fo u no izieraha mẹ. Keme mẹ riẹ iruthọ mẹ, jegbe uzioraha mẹ o rọ aro mẹ ẹsikpobi.” Muẹrohọ owọ avọ 5: “Ri, eva eyoma a jẹ yọrọ omẹ, jegbe eva uzioraha oni mẹ o je dieva mẹ họ.” Owọ avọ 17 u fibae nọ: “Ẹzi ọlọlọhọ họ iwẹ nọ Ọghẹnẹ o re miẹ, ẹzi uweri gbe eva-efuafo whẹ Ọghẹnẹ ọ rẹ jẹfiẹ hẹ.” Kọ akọriọ okere na o gbe duobọte owhẹ? U te no ohwo-akpọ sebaẹgba no, ono ọfa ọ rẹ sae ta eme urirẹ itieye na?

20, 21. (a) Fikieme a jẹ sae ta nọ areghẹ Jihova ọ rrọ Ebaibol na, dede nọ ahwo-akpọ a ro kere iei? (b) Eme a te ta ẹme kpahe evaọ uzoẹme n’otha na?

²⁰ Ẹkwoma ikere-ebe ahwo-akpọ nọ o ro ruiruo, Jihova ọ k’omai oware nọ ma nwane gwọlọ—ikere nọ “Ọghẹnẹ o gie ẹwolo ku,” rekọ nọ i wo ona-ẹmeọta ahwo-akpọ. (2 Timoti 3:16) Ẹhẹ, ẹzi ọfuafo ọ kpọ ikere-ebe eyena. Fikiere a kere areghẹ Jihova, orọnikọ ọrọ obọ rai hi. A re fievahọ areghẹ ọyena riẹriẹriẹ. O kpehru vi areghẹ mai ga te epanọ Ọghẹnẹ ọ rọ rehọ uyoyou tuduhọ omai awọ nọ: “Rehọ ẹroọrọsuọ ra kpobi kpahe Ọnowo na whọ rehọ eva kpahe ẹriẹ omobọ ra ha. Eva idhere ra kpobi ọ thọrọ owhẹ ẹro ho, o ve ti ruọ idhere ra kpọvi.” (Itẹ 3:5, 6) Ẹkwoma eyo ohrẹ areghẹ oyena, ma re si kẹle Ọghẹnẹ mai nọ o wo areghẹ kpobi na viere.

²¹ Okwakwa Jihova nọ o mae ghare je woma kparobọ họ uyoyou. Ma te t’ẹme kpahe epanọ Jihova o ro dhesẹ uyoyou no evaọ uzoẹme n’otha.

Whọ Sae Kareghẹhọ?

• Owọ vẹ Jihova ọ jẹ no re o ru ei lọhọ k’omai mu usu okpekpe kugbei?

• Iriruo jọ vẹ i dhesẹ ogaga emama Jihova gbe ogaga ọthọwẹ riẹ?

• Idhere vẹ Jihova o bi ro dhesẹ uvi-ẹdhoguo riẹ?

• Ẹvẹ a rọ ruẹ areghẹ Jihova evaọ emama riẹ gbe evaọ Ebaibol na?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 22]

Wọhọ othuru igodẹ nọ ọ rẹ wọ omogodẹ họ igbama riẹ, Jihova ọ be rehọ ẹwolẹ sẹro igodẹ Riẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 25]

A rẹ ruẹ areghẹ Jihova evaọ oghẹrẹ nọ a ro kere Ebaibol na