“Eva E Were Ahwo nọ A Vuhu Ẹgwọlọ Abọ-Ẹzi Rai Mu”
NỌ EVRA e tẹ rọwo ze evaọ ohiohiẹ, i re bo omojọ, kẹsena e vẹ rra nyae gwọlọ emu. Evaọ owọwọ, a ve zihe ziọ iwou rai, bo omojọ, e vẹ nyai kiẹzẹ. Nọ ezi riẹ o te te, erọ ezae i ve lele erọ eyae wezẹ, a ve fi ike họ, je muọ emọ rai họ ẹyọrọ. Oghẹrẹ uzuazọ utionana erao efa i re yeri re.
Mai ahwo-akpọ ma wo ohẹriẹ. Uzẹme, ma rẹ re emu, wezẹ, je yẹ, rekọ rọkẹ ibuobu mai eware enana ọvo i te he. Ma gwọlọ riẹ oware nọ ma rọ rrọ uzuazọ. Ma be gwọlọ ẹjiroro uzuazọ. Ma te je wo isiuru kpahe ẹruore kẹ obaro. Ẹgwọlọ sa-sa ididi nana e be riobọhọ okwakwa jọ nọ mai ahwo-akpọ ọvo ma wo—ẹgwọlọ kẹ eware abọ-ẹzi.
A Ma Omai Evaọ Uwoho Ọghẹnẹ
Ebaibol na i dhesẹ oware nọ o lẹliẹ ohwo-akpọ wo ẹgwọlọ abọ-ẹzi, o ta nọ: “Koyehọ Ọghẹnẹ ọ rehọ uwoho riẹ ma ohwo, evaọ uwoho oma Ọghẹnẹ ọ rọ ma ae; ọzae gbe aye ọ ma rae.” (Emuhọ 1:27) Fikinọ “uwoho oma Ọghẹnẹ” a rọ ma omai, u dhesẹ nọ dede nọ uzioraha gbe sebaẹgba i fi epe họ omai oma no, ma wo ẹgba nọ ma rẹ rọ raro kele ekwakwa Ọghẹnẹ jọ. (Ahwo Rom 5:12) Wọhọ oriruo, ma wo iroro nọ ma sai ro ru hayo ku eware ekpokpọ. Ma te je wo utho areghẹ, iroro uvi-ẹdhoguo, gbe ẹgba nọ ma re ro dhesẹ uvi uyoyou omolahiẹ kẹ ohwohwo. Ofariẹ, ma rẹ sai roro kpemu jẹ jiroro kpahe obaro.—Itẹ 4:7; Ọtausiwoma Na 3:1, 11; Maeka 6:8; Jọn 13:34; 1 Jọn 4:8.
Ẹgwọlọ rọkẹ eware abọ-ẹzi nọ ọ rrọ omai oma u re dhesẹ oma via evaọ ọwhọ nọ ma rẹ rọ gwọlọ gọ Ọghẹnẹ. Ma gbe wo usu okpekpe kugbe Ọnọma omai hi, ma rẹ sae ruẹ uvi evawere nọ e rẹ tọ họ. Jesu ọ ta nọ: “Eva e were ahwo nọ a vuhu ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai mu.” (Matiu 5:3, NW ) Rekọ ma rẹ yọroma re ma ruẹ nọ oware nọ ma bi ro ru ẹgwọlọ yena gba họ uzẹme abọ-ẹzi—uzẹme kpahe Ọghẹnẹ, itee riẹ, gbe ẹjiroro riẹ kẹ ahwo-akpọ. Diẹse ma rẹ jọ ruẹ uzẹme abọ-ẹzi? Evaọ Ebaibol na.
“Ẹme Ra Uzẹme”
Pọl ukọ na o kere nọ: “Ọghẹnẹ o gie ẹwolo ku ikereakere na kpobi, re e jọ erere rọ kẹ ewuhrẹ gbe ozọ-usio, avọ ọkpọvio.” (2 Timoti 3:16) Eme ọ Pọl na e rọwo kugbe erọ Jesu, ọnọ ọ jọ olẹ ta kẹ Ọghẹnẹ nọ: “Ẹme ra uzẹme.” Nẹnẹ, ma riẹ Ẹme yena wọhọ Ebaibol na, yọ o rẹ jọ oware areghẹ re ma ruẹ nọ iwuhrẹ mai gbe itee mai e rọwo kugbei.—Jọn 17:17.
Ma tẹ be rehọ iwuhrẹ mai wawo Ẹme Ọghẹnẹ, yọ ma be raro kele ahwo Bẹria erọ oke anwae, enọ e kiẹ re a ruẹ nọ iwuhrẹ Pọl e rọwo kugbe Ikereakere na. Ukpenọ ọ whọku ahwo Bẹria, Luk o jiri rai fiki uruemu rai na. O kere nọ: “Evaọ oghọghọ a rọ rehọ ẹme na, yọ a riwẹ ikerakere na kẹse kẹse, sọ epanọ a ta kẹ ae na ere eghinẹ rọ.” (Iruẹru 17:11) Ma te rri epanọ iwuhrẹ egagọ gbe erọ uruemu ezi sa-sa e vọ otọ nẹnẹ, o rrọ oja re ma raro kele oriruo ahwo Bẹria nọ a wo uvi uruemu na.
Edhere ọfa nọ ma re ro vuhu uzẹme abọ-ẹzi họ ẹromuhọ epanọ u bi kpomahọ uzuazọ ahwo. (Matiu 7:17) Wọhọ oriruo, ẹria lele uzẹme Ebaibol u re ru ohwo jọ emamọ ọzae uwou-orọo, emamọ ọsẹ, emamọ aye uwou-orọo, emamọ oni, onọ o rẹ lẹliẹ evawere uviuwou na rro ziezi je fiba evevọwẹ ohwo. Jesu ọ ta nọ: “Enọ i yo ẹme Ọghẹnẹ, a [je] ru ei a wo eghale!”—Luk 11:28.
Eme ọ Jesu na e kareghẹhọ omai eme ọ Ọsẹ obọ odhiwu riẹ, ọnọ ọ ta kẹ emọ Izrẹl oke anwae nọ: “Mẹ họ ỌNOWO na Ọghẹnẹ ra, ọnọ o [bi] wuhrẹ owhẹ wo erere, ọnọ osu owhẹ nya edhere nọ o fo ẹnya. O whọ hae yo ijaje mẹ, udhedhẹ ra o hae jọ wọhọ ethẹ, ẹrẹreokie ra ọ hae jọ wọhọ ẹkporo abade.” (Aizaya 48:17, 18) Eme yena e rẹ nyate udu enọ i you ewoma gbe ẹrẹreokie kpobi!
Ejọ E Gwọlọ Yo Eme nọ E rẹ ‘Were Ae Ezọ’
Ọghẹnẹ ọ ta eme yena kẹ emọ Izrẹl fikinọ erue erọ egagọ i je su ai thọ. (Olezi 106:35-40) Ma rẹ yọrọ oma kpahe erue re. Kpahe enọ i se oma rai Ileleikristi, Pọl o kere nọ: “Oke o be tha nọ ahwo a rẹ te rehọ uwuhrẹ nọ o gbunu hu, [rekọ] ezọ e rẹ te sae okpọ a ve ti koko iwuhrẹ nọ i re ti wuhrẹ ai onọ a guọlọ; a ve ti kiukeku ezọegaviẹ kẹ uzẹme na.”—2 Timoti 4:3, 4.
Isu egagọ e be ta eme nọ e rẹ were ahwo ezọ ẹkwoma uvẹ nọ a be kẹ iruemu nọ a re ro ru isiuru ethọthọ rai gba, wọhọ owezẹ evaọ otafe orọo, ezae-duezae, gbe idieda-thomawa. Ebaibol e ta nọ enọ e be kuvẹ kẹ eware itieye na gbe enọ i bi ru ai “e rẹ sae reuku uvie Ọghẹnẹ hẹ.”—1 Ahwo Kọrint 6:9, 10; Ahwo Rom 1:24-32.
Ababọ avro, o gwọlọ aruọwha re ohwo ọ rria lele itee Ebaibol, maero nọ ohwo ọ tẹ rẹriẹ ovao ku ẹkoko, rekọ o rrọ oware nọ a rẹ sai ru. A rẹ jọ udevie Isẹri Jihova ruẹ ibuobu nọ e jẹ rehọ imu egaga vẹre, enọ e jọ egbidi, igberedia, enọ i je thuethu, iji, gbe eterue. Dede na, a se Ẹme Ọghẹnẹ gboja, yọ avọ obufihọ ẹzi ọfuafo na a te ru inwene evaọ uzuazọ rai re a sai “yeri uzuazọ, nọ u fo rọ kẹ Ọnowo na.” (Ahwo Kọlọsi 1:9, 10; 1 Ahwo Kọrint 6:11) Nọ a ru udhedhẹ kugbe Ọghẹnẹ no na, a wo udhedhẹ udu no re, yọ, wọhọ epanọ ma be te ruẹ na, a wo uvi ẹruore kẹ obaro no.
Ẹruore Uvie Na
Ẹruore Ebaibol na ọrọ udhedhẹ nọ o rẹ tọ rọkẹ ahwo-akpọ nọ a yo ẹme o ti rugba evaọ otọ Uvie Ọghẹnẹ. Jesu ọ ta evaọ olẹ oriruo riẹ na nọ: “Uvie ra oze, epanọ a rọ obọ odhiwu ru orọ eva ra, ru re a jọ akpọ na ru ere re.” (Matiu 6:10) Ẹhẹ, Uvie Ọghẹnẹ ọvo o rẹ sai ru ei lọhọ re a jọ otọakpọ ru oreva Ọghẹnẹ. Fikieme? Keme Uvie obọ odhiwu yena—egọmeti nọ ọ rrọ obọ Jesu Kristi—họ edhere nọ Ọghẹnẹ o ti ro dhesẹ udu riẹ nọ O re ro su ehrugbakpọ na via.—Olezi 2:7-12; Daniẹl 7:13, 14.
Wọhọ Ovie ọrọ Uvie obọ odhiwu yena, Jesu Kristi o ti si ahwo-akpọ nọ a yoẹme no oghẹrẹ igbo kpobi, kugbe igbo nọ uzioraha Adamu u fi omai họ nọ o be wha ẹyao gbe uwhu ze na. Enẹ Eviavia 21:3, 4 o ta: “Rri oria ẹria Ọghẹnẹ o rọ udevie ahwo . . . Ọghẹnẹ o ve ti ririe irui kpobi no aro rai; uwhu o gbẹte jọ ofa ha, hayo kọ uweri hi, hayo oviẹ hẹ, hayo edada ọvuọvo ho, keme eware anwae evrẹ no.”
Udhedhẹ nọ o rẹ tọ o vẹ te da otọakpọ kpobi fia. Fikieme oyena o sai ro mu omai ẹro? A kuyo riẹ eva Aizaya 11:9, onọ o ta nọ: “Eva ugbehru ẹri mẹ na [enọ e te rria otọ Uvie na] a te jọ ariẹ nwaoma hayo ekpe he, keme akpọ na ọ te vọ avọ eriariẹ ỌNOWO na wọhọ epanọ ame ọ vọ abade.” Ẹhẹ, ohwo-akpọ kpobi evaọ otọakpọ o ti wo eriariẹ egbagba erọ Ọghẹnẹ, a ve ti yoẹme kẹe. Kọ ẹruore yena o lẹliẹ eva were owhẹ? O tẹ rrọ ere, enẹna họ oke nọ who re ro wuhrẹ “eriariẹ ỌNOWO na.”
Kọ Whọ te Gaviezọ kẹ Ovuẹ Uvie Na?
Ẹkwoma Uvie na, Ọghẹnẹ ọ te raha iruo Setan kpobi no o ve ti wuhrẹ ahwo kpahe idhere ikiẹrẹe Riẹ. Fikiere, u gbunu hu inọ Uvie na Jesu ọ rọ karo evaọ uwuhrẹ riẹ. Ọ ta nọ: “Mẹ rẹ vuẹovuẹ usiuwoma uvie Ọghẹnẹ kẹ ewho efa re; keme fiki onana a je vi omẹ ze.” (Luk 4:43) Kristi o juzi kẹ ilele riẹ inọ a wha ovuẹ ovo nana se amọfa. (Matiu 28:19, 20) Ọ ta nọ: “A rẹ te vuẹ ovuẹ usiuwoma uvie na kẹ akpọ na kpobi, re o jọ isẹi kẹ erẹwho akpọ na kpobi; kẹsena urere u te zi te.” (Matiu 24:14) Urere yena o be tha kpata kpata. Fikiere u wuzou gaga re ahwo udu oruọzewọ a gaviezọ kẹ emamọ usi nọ u re siwi uzuazọ na.
Albert o yo ovuẹ Uvie na okenọ Isẹri Jihova a muọ aye gbe ọmọ riẹ Ebaibol họ ewuhrẹ. Evaọ oke ọsosuọ, Albert o wo avro. Ọ tubẹ ta kẹ osu ichọche ẹwho na jọ re o bru aye gbe ọmọ riẹ ze te fere iwuhrẹ erue Isẹri na via. Rekọ osu ichọche na ọ gwọlọ dhoma họ ẹme na ha. Fikiere Albert ọ tẹ jiroro nọ ọ te rọ abọ muoma gaviezọ eva okenọ a bi ti wuhrẹ Ebaibol na re o muẹrohọ erue jọ evaọ ewuhrẹ Isẹri na. Nọ ọ gaviezọ kẹ ewuhrẹ na no ẹsiẹvo ọvo no, o te kuomagbe uwuhrẹ na, avọ ọwhọ inọ ọ gwọlọ wuhrẹ haro. Uwhremu na ọ tẹ ta oware nọ o lẹliẹ uruemu riẹ nwene. Ọ ta nọ: “Oware nọ mẹ be gwọlọ anwẹdẹ ona.”
Albert o te ti muọ ẹgwọlọ abọ-ẹzi riẹ họ erugba, o rri emu vievie he. Uzẹme Ebaibol na o kẹ riẹ oware nọ ọ be gwọlọ anwẹdẹ evaọ uzuazọ riẹ kpobi—ifue ọrọ okienyẹ gbe ogbekuo nọ e vọ akpọ na gbe ẹruore kẹ obaro na. Uzẹme Ebaibol na o kẹ riẹ udhedhẹ udu. Kọ who bi ru ẹgwọlọ abọ-ẹzi ra gba? Kọ whọ gbẹ rehọ omoke jọ se enọ nọ e rrọ ẹkpẹti nọ ọ rrọ ẹwẹ-obe avọ 5 na? Whọ tẹ gwọlọ evuẹ efa, o te were Isẹri Jihova re a fi obọ họ kẹ owhẹ.
[Ẹkpẹti/Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]
Kọ Who Bi Ru Ẹgwọlọ Abọ-ẹzi Ra Gba?
Kọ emu abọ-ẹzi nọ whọ be re ọ be vọ owhẹ eva? Ma zizie owhẹ re who se enọ nọ e rrọ obotọ na re who kpoka họ enọ whọ rẹ sae kiyo rai gbagba
□ Ono họ Ọghẹnẹ, kọ diodẹ riẹ?
□ Ono họ Jesu Kristi? Fikieme o ro whu? Ẹvẹ uwhu riẹ o sae rọ kẹ owhẹ erere?
□ Kọ Ẹdhọ ọ riẹ? Otẹrọ ere, diẹse o no ze?
□ Eme ọ rẹ via kẹ omai okenọ ma te whu?
□ Eme họ ẹjiroro Ọghẹnẹ kẹ otọakpọ na gbe ahwo-akpọ?
□ Eme họ Uvie Ọghẹnẹ?
□ Eme họ itee Ọghẹnẹ ọrọ ẹfuọ uruemu?
□ Evaọ uviuwou na, eme họ iruo nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ ọzae gbe aye? Ehri-izi Ebaibol vẹ jọ e rẹ wha evawere uviuwou ze?
Otẹrọnọ iyo enọ nana jọ i mu owhẹ ẹro ho, whọ rẹ sae yare ibroshọ na Eme Ọghẹnẹ Ọ Gwọlọ Mi Omai? Ibroshọ nana, onọ Isẹri Jihova a kere nọ o rrọ enwenọ evẹrẹ 300 na, o ta kpahe igogo iwuhrẹ Ebaibol 16, o tẹ jẹ kẹ iyo nọ i no Ikereakere ze kpahe enọ obehru na.
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 3]
Wo ohẹriẹ no erao, ahwo-akpọ a wo ẹgwọlọ abọ-ẹzi
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 4]
“A ve ti koko iwuhrẹ nọ i re ti wuhrẹ ai onọ a guọlọ.”—2 Timoti 4:3
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]
Uvie Mesaya Ọghẹnẹ o rẹ te wha udhedhẹ nọ o rẹ tọ ze