Nya Evaọ Ẹrọwọ, Orọnikọ Ude-oruẹ Hẹ!

“Orọwọ ma be rọ nya, orọnikọ udeoruẹ hẹ.”—2 Ahwo Kọrint 5:7.

1. Eme o dhesẹ nọ ẹrọwọ Pọl ukọ na ọ rọ nya, orọnikọ ude-oruẹ hẹ?

O JỌ ukpe ọ 55 C.E. O vrẹ ikpe 20 no anwẹnọ ọzae nọ a re se Sọl, ọnọ o je kpokpo Ileleikristi, o ro kurẹriẹ ruọ Egagọ-Ileleikristi. Ọ kuvẹ hẹ re oke nọ o vrẹ no na o ru ẹrọwọ nọ o fihọ Ọghẹnẹ whrehe. Dede nọ ọ re rehọ ẹro ruẹ eware obọ odhiwu hu, ọ re gaga evaọ ẹrọwọ. Nọ o je kere se Ileleikristi nọ a wholo, enọ i wo ẹruore obọ odhiwu, Pọl ukọ na ọ tẹ ta nọ: “Orọwọ ma be rọ nya, orọnikọ udeoruẹ hẹ.”—2 Ahwo Kọrint 5:7.

2, 3. (a) Ẹvẹ ma re ro dhesẹ nọ ẹrọwọ ma be rọ nya? (b) Eme u dhesẹ re a nya evaọ ude-oruẹ?

² Ẹnya evaọ ẹrọwọ o gwọlọ eva kpobi nọ a re fihọ ẹgba nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ rọ kpọ uzuazọ mai. U re mu omai ẹro ziezi inọ ọ riẹ oware nọ o rẹ wha ewoma se omai. (Olezi 119:66) Nọ ma be jiroro evaọ uzuazọ jẹ wha iroro-ejẹ na haro na, ma re roro kpahe “odhesẹvia eware nọ ma te ruẹ hẹ.” (Ahwo Hibru 11:1) Eware nana e kẹre te “ihru ekpokpọ avọ akpọ ọkpokpọ” nọ a ya eyaa rai na. (2 Pita 3:13) Evaọ abọdekọ riẹ, ẹnya evaọ ude-oruẹ o dhesẹ nọ eware nọ ma rẹ ruẹ ọvo e be kpọ oghẹrẹ nọ ma bi yeri uzuazọ mai. Onana o rrọ enwoma keme o rẹ sai ru omai gbabọ kẹ oreva Ọghẹnẹ uruo.—Olezi 81:12; Ọtausiwoma Na 11:9.

³ Makọ ma rrọ usu “uthuru okakao” na, enọ i wo use obọ odhiwu, hayo erọ “igodẹ efa,” enọ i wo ẹruore otọakpọ, mai kpobi ma re si uthubro na te udu ọrọ ẹnya evaọ ẹrọwọ orọnikọ evaọ ude-oruẹ hẹ. (Luk 12:32; Jọn 10:16) Joma ruẹ epanọ elele ohrẹ nana nọ a rrọ ẹgba ẹzi kere na o te rọ thọ omai no ekie ruọ ‘omawere uzioraha ubroke,’ no egbefẹ isiuru-ekwakwa-efe, je no ababọ ẹromuhọ epanọ urere uyerakpọ nana o nwẹnwẹ te no. Ma te jẹ ta kpahe enwoma ẹnya evaọ ude-oruẹ.—Ahwo Hibru 11:25.

Ẹsiọ ‘Omawere Uzioraha Ubroke’

4. Eme Mosis ọ salọ, kọ fikieme?

⁴ Dai roro oghẹrẹ uzuazọ nọ Mosis, ọmọzae Amram, ọ hai yeri. Fikinọ a yọrọ e riẹ evaọ uviuwou ovie evaọ Ijipti anwae, ogaga-esuo, gbe efe i rovie fihọ aro Mosis. Mosis ọ hai roro nọ: ‘A wuhrẹ omẹ gaga no evaọ areghẹ Ijipti nọ a riẹ ziezi na, yọ mẹ tẹ ta ẹme no, yọ o re no. Mẹ tẹ gbẹ rrọ uviuwou ovie na, mẹ sae te rehọ ọkwa mẹ na fi obọ họ kẹ inievo Hibru mẹ nọ a be lahiẹ na!’ (Iruẹru 7:22) Ukpoye, Mosis ọ salọ “nọ o re kuomagbe emọ Ọghẹnẹ ruẹ uye.” Fikieme? Eme o lẹliẹ Mosis kiemu ku orro Ijipti kpobi? Ebaibol e kuyo nọ: “Fiki orọwọ [Mosis] ọ dhẹ ozọ ofu ovie he, o te no Ijipti keme o thihi akọ ruẹ ọ nọ a rẹ ruẹ hẹ.” (Ahwo Hibru 11:24-27) Ẹrọwọ ọgaga nọ Mosis o wo inọ Jihova ọ rẹ hwosa kẹ enọ i kiẹrẹe u fi obọ họ kẹe mugba kẹ uzioraha gbe omawere ubroke nọ u re noi ze.

5. Ẹvẹ oriruo Mosis ọ rọ kẹ omai uduotahawọ?

⁵ Ma rẹ rẹriẹ ovao ku iroro nọ e rẹ bẹ ẹjẹ ẹsikpobi re evaọ eware wọhọ enana: ‘Kọ me siobọno oghẹrẹ uruemu jọ nọ o rọwo kugbe ehri-izi Ebaibol tere he? Kọ mẹ ruọ iruo nọ me ti jo wo ugho ziezi rekọ onọ o ti fi ọzadhe họ ẹnyaharo abọ-ẹzi mẹ?’ Oriruo Mosis o ta udu họ omai awọ inọ ma whaha ẹsalọ eware akpọ nana nọ e rẹ tọ họ; ukpoye, ma re fi ẹrọwọ họ areghẹ “ọ nọ a rẹ ruẹ hẹ” na—Jihova Ọghẹnẹ. Wọhọ Mosis, joma rri usu nọ ma wo kugbe Jihova ghaghae vi oware jọ kpobi nọ akpọ nana ọ rẹ sae kẹ.

6, 7. (a) Ẹvẹ Esọ o ro dhesẹ nọ o were riẹ re ọ nya evaọ ude-oruẹ? (b) Didi oriruo unuovẹvẹ Esọ ọ rrọ kẹ omai?

⁶ Rehọ oriruo Mosis wawọ orọ Esọ, ọmọ Aiziki, ọsẹ-ode na. Esọ ọ gwọlọ omawere ẹsiẹsiẹ. (Emuhọ 25:30-34) Fikinọ o wo ‘ovuhumuo kẹ eware abọ-ẹzi hi,’ Esọ ọ zẹ ute ọkpako riẹ “fiki emuore ẹsiẹvo ọvo.” (Ahwo Hibru 12:16) O roro epanọ iroro nọ ọ jẹ ọrọ ẹzẹ ute-ọkpako riẹ na o ti kpomahọ usu riẹ kugbe Jihova ha, hayo epanọ owojẹ riẹ na o ti kpomahọ emọ riẹ. Ọ kare eriwo abọ-ẹzi. Esọ o gbabọ kẹ eyaa eghaghae Ọghẹnẹ, o se rai gbe uvumọ oware he. Ude-oruẹ ọ rọ nya, orọnikọ ẹrọwọ họ.

⁷ Esọ ọ rrọ oriruo unuovẹvẹ kẹ omai nẹnẹ. (1 Ahwo Kọrint 10:11) Ma tẹ rẹriẹ ovao ku iroro-ejẹ, ilogbo hayo esese, ajọ ẹghẹ akpọ Setan e viẹ omai họ vievie he, onọ o rẹ ta nọ oware nọ whọ gwọlọ u re te owhẹ obọ obọnana. U re woma re ma nọ oma mai nọ: ‘Kọ ọkpọ iroro Esọ i bi dhesẹ oma via evaọ iroro nọ mẹ be jẹ? Kọ ilale eware nọ e rrọ omẹ udu obọnana u ti dhesẹ nọ me fi eware abọ-ẹzi họ akotọ? Kọ onọ mẹ be salọ u bi fi usu mẹ kugbe Ọghẹnẹ gbe osohwa obaro mẹ họ ọza? Didi oghẹrẹ oriruo me bi fihọ otọ kẹ amọfa?’ Otẹrọnọ onọ ma salọ u bi dhesẹ ovuhumuo nọ ma wo kẹ eware abọ-ẹzi, Jihova ọ te ghale omai.—Itẹ 10:22.

Ẹwhaha Agbefẹ Isiuru-Ekwakwa-Efe

8. Didi unuovẹvẹ a rọ kẹ Ileleikristi obọ Laọdisia, kọ fikieme oyena o rọ rrọ isiuru kẹ omai?

⁸ Evaọ eviavia nọ a rọ kẹ Jọn ukọ na evaọ ubrobọ ekuhọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, Jesu Kristi nọ a kẹ oruaro no na o vi ovuẹ se ukoko nọ ọ jọ Laọdisia, Esia Minor. O jọ ovuẹ unuovẹvẹ mukpahe isiuru-ekwakwa-efe. Dede nọ a fe evaọ abọ-iwo, Ileleikristi obọ Laọdisia a yogbe evaọ abọ-ẹzi. Ukpenọ a rẹ ruabọhọ ẹnya evaọ ẹrọwọ, a kuvẹ re ekwakwa efe i tu ai aro evaọ abọ-ẹzi. (Eviavia 3:14-18) Epọvo na isiuru-ekwakwa-efe e rẹ sai tu ohwo aro nẹnẹ. U re whrehe ẹrọwọ mai jẹ whaha omai ‘oriori nọ ma rẹ rọ dhẹ ohrẹ uzuazọ nọ a fihọ kẹ omai na.’ (Ahwo Hibru 12:1) Ma gbẹ yọrọ oma ha, “awere e rọ eyero ọnana” e rẹ sae raha iruẹru abọ-ẹzi te epanọ i re ro “duwu ai.”—Luk 8:14.

9. Ẹvẹ edẹro gbe ovuhumuo kẹ emu abọ-ẹzi e rẹ rọ thọ omai?

⁹ Ugogo oware nọ u re fi obọ họ kẹ omai wo uketha abọ-ẹzi họ edẹro ukpenọ ma rẹ rehọ akpọ nana ruiruo vọvọ jẹ dhogbo efe. (1 Ahwo Kọrint 7:31; 1 Timoti 6:6-8) Ma tẹ rehọ ẹrọwọ nya, ogbẹrọnọ ude-oruẹ hẹ, ma rẹ ruẹ oghọghọ evaọ aparadase abọ-ẹzi nọ ma rrọ nẹnẹ na. Nọ ma be re emu abọ-ẹzi da oma fia na, kọ oma o gbẹ be wọ omai “so ile ghọghọ evaọ eva” mai? (Aizaya 65:13, 14) Ofariẹ, o rẹ were omai re ma nyusu kugbe enọ i bi dhesẹ ubi ẹzi Ọghẹnẹ. (Ahwo Galesha 5:22, 23) O rrọ oja gaga re ma ruẹ edẹro gbe omosasọ evaọ eware abọ-ẹzi nọ Jihova ọ be kẹ omai.

10. Didi enọ u fo nọ ma rẹ nọ oma mai?

¹⁰ Enọ jọ nọ i fo nọ ma rẹ nọ oma mai họ: ‘Ẹvẹ eware abọ-iwo iwuzou te evaọ uzuazọ mẹ? Kọ mẹ be rehọ eware iwo nọ me wo rọ rria uzuazọ omawere hayo rọ wha egagọ uzẹme haro? Eme o be mae kẹ omẹ edẹro? Kọ uwuhrẹ Ebaibol gbe omakugbe evaọ iwuhrẹ Ileleikristi, manikọ akpọriọ evaọ urere ẹkpoka evaọ eware nọ i kpomahọ Ọghẹnẹ ọgọ họ? Kọ mẹ be rawo urere ekpoka buobu kẹ ariakpọ-kuoma ukpenọ mẹ rẹ raha oke utioye na kẹ usiuwoma ota gbe iruẹru efa nọ i kpomahọ egagọ efuafo?’ Ẹnya evaọ ẹrọwọ o dhesẹ nọ ma re wo iruo buobu evaọ iruo Uvie na, avọ eva kpobi nọ ma re fihọ eyaa Jihova.—1 Ahwo Kọrint 15:58.

Hai Roro Kpahe Ẹkẹle Urere Akpọ Na

11. Ẹvẹ ẹnya evaọ ẹrọwọ u re ro fi obọ họ kẹ omai roro kpahe ẹkẹle urere akpọ na?

¹¹ Ẹnya evaọ ẹrọwọ o re fi obọ họ kẹ omai whaha eriwo abọ-iwo inọ urere na o gbe thabọ gaga hayo inọ o be tubẹ nyaze dede he. Wo ohẹriẹ no egbavro nọ e rẹ rehọ eruẹaruẹ Ebaibol se ẹkoko, ma be ruẹ epanọ eware nọ e rrọ akpọ via i bi ru oware nọ Ebaibol na e ruẹaro riẹ kpahe edẹ mai na gba te. (2 Pita 3:3, 4) Wọhọ oriruo, kọ uruemu ahwo o gbẹ be kẹ imuẹro inọ “edẹ urere” na ma be rria na? (2 Timoti 3:1-5) Avọ ibiaro ẹrọwọ, ma be ruẹ nọ eware nọ e rrọ akpọ via nẹnẹ orọnikọ ikuigbe gheghe he. Ukpoye, e rrọ “oka ẹtha [Kristi] gbe urere akpọ na.”—Matiu 24:1-14.

12. Ẹvẹ eme ọ Jesu nọ a kere fihọ Luk 21:20, 21 na i ro rugba evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na?

¹² Roro kpahe oware jọ nọ o via evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na nọ u wo ithatho evaọ edẹ mai na. Okenọ ọ jọ otọakpọ, Jesu Kristi ọ vẹvẹ ilele riẹ unu nọ: “Rekọ nọ wha rẹ te ruẹ Jerusalem nọ itu ẹmo e wariẹ họ, kẹsena wha rẹ riẹ nọ ẹraha riẹ ọkẹle ino. Kẹsena e nọ e rọ evaọ Judia evẹ dhẹ kpo igbehru, e nọ e rọ evaọ ewho a ru re a noi.” (Luk 21:20, 21) Evaọ orugba eruẹaruẹ nana, egbaẹmo Rom evaọ otọ Cestius Gallus a wariẹ Jerusalẹm họ evaọ 66 C.E. Rekọ egbaẹmo na a te zihe kpo idudhe, onọ o jọ oka gbe uvẹ kẹ Ileleikristi nọ e jọ obei re a “dhẹ kpo igbehru.” Evaọ 70 C.E., egbaẹmo Rom a te zihe ze, wọ ohọre ruọ okpẹwho Jerusalẹm, jẹ raha etẹmpol riẹ. Josephus, ogbiku na, ọ niyẹrẹ inọ ahwo Ju nọ a whu a bu vi ima ọvo, a te mu 97,000 kpohọ igbo. Ọghẹnẹ o bruoziẹ kpe uyerakpọ ahwo Ju yena. Enọ e jẹ rehọ ẹrọwọ nya je yo unuovẹvẹ Jesu a vabọ no okpẹtu na.

13, 14. (a) Eme o te jọ obaro via kẹle? (b) Fikieme ma je muẹrohọ otọ kẹ orugba eruẹaruẹ Ebaibol?

¹³ Ọkpọ oware ọvo yena ọ be te via evaọ edẹ mai na. Itu ikoko jọ evaọ Okugbe Erẹwho na a ti wo obọ evaọ ẹwhaharo ẹdhoguo obrukpe Ọghẹnẹ. Wọhọ epanọ o jọ iruo egbaẹmo Rom erọ ikpe-udhusoi ọsosuọ re a wha Pax Romana (koyehọ, Udhedhẹ Rom) haro na, a rehọ Okugbe Erẹwho inẹnẹ na mu re a ruẹ nọ a wha udhedhẹ ze. Dede nọ egbaẹmo Rom a daoma re a ruẹ nọ udhedhẹ o jariẹ evaọ akpọ oke yena, ae họ enọ e raha Jerusalẹm. Epọvo na re nẹnẹ, eruẹaruẹ Ebaibol i dhesẹ inọ otu egbaẹmo evaọ Okugbe Erẹwho na a te ruẹ nnọ egagọ i bi bru rai abọ dhe, a vẹ te j’owọ re a raha Jerusalẹm ọgbọna no—Kristẹndọm—jegbe abọ Babilọn Ologbo nọ o kiọkọ. (Eviavia 17:12-17) Ẹhẹ, uvie-ulogbo egagọ erue akpọ soso ọ kẹle ọraha no.

¹⁴ Ọraha egagọ erue o be te jọ emuhọ ọrọ uye ulogbo na. Evaọ abọ urere ọrọ uye ulogbo na, a vẹ te raha abọ uyerakpọ nana nọ o kiọkọ no. (Matiu 24:29, 30; Eviavia 16:14, 16) Ẹnya evaọ ẹrọwọ o rẹ lẹliẹ omai fiẹro họ otọ kẹ orugba eruẹaruẹ Ebaibol. A viẹ omai họ họ re ma roro nọ ukoko jọ nọ ohwo-akpọ o ro mu wọhọ Okugbe Erẹwho na họ edhere nọ Ọghẹnẹ ọ te rọ rehọ uvi udhedhẹ gbe omofọwẹ ze. Fikiere, kọ edhere uzuazọ mai u gbe dhesẹ imuẹro mai inọ “Ẹdẹ ologbo ỌNOWO na ọ kẹle i no”?—Zefanaya 1:14.

Ẹvẹ Ẹnya Evaọ Ude-Oruẹ O Vọ avọ Enwoma Te?

15. Ghelọ eghale Ọghẹnẹ nọ a rọ ẹro ruẹ, ẹta vẹ orẹwho Izrẹl a kie ro?

¹⁵ Oware nọ o via kẹ Izrẹl anwae u dhesẹ enwoma nọ e riẹ re ohwo ọ kuvẹ re ẹnya evaọ ude-oruẹ u whrehe ẹrọwọ riẹ. Dede nọ a ruẹ iye ikpe nọ e wha omovuọ se eghẹnẹ erue Ijipti jẹ ruẹ esiwo igbunu no Abade Ọwawae na, emọ Izrẹl a veghe uzou ru ọmọ-eruẹ oro a tẹ jẹ gọe. Oma o jẹ kpakpa ae, ohẹrẹ nọ a jẹ hẹrẹ Mosis o tẹ jẹ bẹ ae no, ọnọ ọ jẹ “kake no ehru ugbehru ze he.” (Ọnyano 32:1-4) Okpakpa rai o wọ rae gọ ẹmema nọ ibiaro e rẹ ruẹ. Ẹnya nọ a nya evaọ ude-oruẹ o wha ekela se Jihova, o tẹ jẹ whae ze nọ a ro kpe ahwo ‘ole idu esa.’ (Ọnyano 32:25-29, NW ) U re yoma gaga otẹrọnọ ọnọ ọ be gọ Jihova nẹnẹ ọ rẹ jiroro nọ u re dhesẹ nọ o fievahọ Jihova ha, gbe ẹgba nọ o re ro ru eyaa riẹ gba!

16. Ẹvẹ eware nọ a rẹ rọ ẹro ruẹ i ro kpomahọ emọ Izrẹl?

¹⁶ Eware nọ a rẹ rọ ẹro ruẹ i kpomahọ emọ Izrẹl yoyoma evaọ idhere efa. Ẹnya evaọ ude-oruẹ o lẹliẹ e rai nuhu avọ ozọ fiki ewegrẹ rai. (Ikelakele 13:28, 32; Iziewariẹ 1:28) O lẹliẹ e rai veghe uzou kẹ udu-esuo nọ Ọghẹnẹ ọ rọ kẹ Mosis, o tẹ jẹ lẹliẹ ae bruenu kpahe oghẹrẹ uzuazọ nọ a je yeri. Ababọ ẹrọwọ nana o wha riẹ ze nọ Ijipti nọ idhivẹri i je su o rọ were ae vi Ẹkwotọ Eyaa na. (Ikelakele 14:1-4; Olezi 106:24) Dai roro epanọ o jẹ da Jihova te nọ ọ jẹ ruẹ orivo nọ ahwo riẹ a je dhesẹ kẹ Ovie rai nọ a rẹ ruẹ hẹ na!

17. Eme o lẹliẹ emọ Izrẹl siọ ọkpọvio Jihova evaọ edẹ Samuẹle?

¹⁷ Ofariẹ evaọ edẹ Samuẹle ọruẹaro na, orẹwho Izrẹl nọ a dhesẹ aruoriwo kẹ na u kie ruọ ẹta ọrọ ẹnya evaọ ude-oruẹ. Ahwo na a tẹ jẹ gwọlọ ovie nọ a rẹ ruẹ. Dede nọ Jihova o dhesẹ no nnọ ọye họ ovie rai, onana u te kẹ ai hi re u ru ai nya evaọ ẹrọwọ. (1 Samuẹle 8:4-9) Rọ kẹ enwoma obọ rai, a tẹ rehọ ugheghẹ siọ ọkpọvio ọgbagba Jihova, a tẹ gwọlọ nọ a rẹ jọ wọhọ erẹwho nọ e wariẹ e rai họ na.—1 Samuẹle 8:19, 20.

18. Eme ma rẹ sai wuhrẹ no enwoma ọrọ ẹnya evaọ ude-oruẹ ze?

¹⁸ Wọhọ idibo Jihova erọ ọgbọna, emamọ usu mai kugbe Ọghẹnẹ o rrọ omai obọ ghaghae. Oma o be wọ omai wuhrẹ je fi eware nọ ma wuhrẹ no eware nọ e via vrẹ no họ iruo evaọ uzuazọ mai. (Ahwo Rom 15:4) Okenọ emọ Izrẹl a nya evaọ ude-oruẹ, o thọrọ e rai ẹro inọ Ọghẹnẹ ọ be rehọ ẹkwoma Mosisi su ai. Ma gbẹ yọroma ha, o rẹ sae thọrọ omai ẹro re inọ Jihova Ọghẹnẹ avọ Mosis Ologbo na, Jesu Kristi, a be kpọ ukoko Ileleikristi na nẹnẹ. (Eviavia 1:12-16) Ma rẹ whaha ubiẹro abọ-iwo nọ ma re ro rri abọ otọakpọ ọrọ ukoko Jihova. Ma tẹ be rehọ ubiẹro abọ-iwo rri eware, o rẹ sai su kpohọ ẹzi unoma-oguo gbe ababọ ovuhumuo nọ ma re wo kẹ enọ Jihova o bi ro ruiruo jegbe emuore abọ-ẹzi nọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ ọ be rọ kẹ.—Matiu 24:45.

Gbaemu inọ Whọ rẹ Nya Evaọ Ẹrọwọ

19, 20. Eme whọ gbamu nnọ who re ru, kọ fikieme?

¹⁹ Ebaibol e ta nọ: “Orọnọ uwo gbe azẹ ma bi lele họra na ha, rekọ iride uzou na, bru egaga na, bi bru ikpahwo ebi akpọ nana, bi bru izi iyoma nọ e rọ eva eria ikpehru.” (Ahwo Ẹfẹsọs 6:12) Ọwegrẹ ologbo mai họ Setan Ẹdhọ. Ẹjiroro riẹ họ re ọ raha ẹrọwọ nọ ma wo kpahe Jihova. Oware kpobi nọ ọ rẹ sai gele omai no ọtamuo mai nọ ma rẹ rọ gọ Ọghẹnẹ o re rri rie vo ho. (1 Pita 5:8) Eme ọ rẹ sae thọ omai nọ eware okafe erọ uyerakpọ Setan e gbẹ viẹ omai họ họ? Ẹnya evaọ ẹrọwọ, orọnikọ evaọ ude-oruẹ hẹ! Evaifihọ eyaa Jihova o te thọ omai nọ ‘okọ ẹrọwọ mai u gbe zue he.’ (1 Timoti 1:19) Fikiere, joma gbaemu inọ ma te hae gbẹ nya evaọ ẹrọwọ, avọ eva kpobi nọ ma fihọ eghale Jihova. Yọ ajọ ma ruabọhọ olẹ re ma sae vabọ no eware nọ e be te via kẹle na.—Luk 21:36.

²⁰ Nọ ma be nya evaọ ẹrọwọ, orọnikọ evaọ ude-oruẹ hẹ na, ma wo Oriwiruo obọdẹ jọ. Ebaibol e ta nọ: “Kristi ọ ruẹ uye kẹ owhai no re, o te fi oriruo họ-otọ kẹ owhai re wha rọ kpahe ithihi riẹ.” (1 Pita 2:21) Uzoẹme n’otha na o te ta kpahe epanọ ma sae rọ ruabọhọ nya wọhọ epanọ ọ nya.

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Eme who wuhrẹ no oriruo Mosis avọ Esọ ze kpahe ẹnya evaọ ẹrọwọ, orọnikọ evaọ ude-oruẹ hẹ?

• Eme họ ifue ọrọ ẹwhaha isiuru-ekwakwa-efe?

• Ẹvẹ ẹnya evaọ ẹrọwọ o re ro fi obọ họ kẹ omai whaha eriwo na inọ urere na u gbe thabọ?

• Fikieme ẹnya evaọ ude-oruẹ o rọ vọ avọ enwoma?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 8]

Mosis ọ nya evaọ ẹrọwọ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 9]

Kọ iruẹru ariakpọ-kuoma e rẹ whaha owhẹ iruẹru abọ-ẹzi ẹsibuobu?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 11]

Ẹvẹ ezọgaviẹ kẹ Ẹme Ọghẹnẹ o rẹ rọ thọ owhẹ?