Obufihọ no Obọ ‘Ọghẹnẹ nọ Ọ rẹ Kẹ Odiri gbe Omosasọ’ Ze
OWARE wọhọ ikpe 2,000 nọ i kpemu, Pọl ukọ na o dhesẹ Jihova wọhọ ‘Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ kẹ odiri gbe omosasọ.’ (Ahwo Rom 15:5) Nọ Ebaibol e kẹ omai imuẹro inọ Jihova o re nwene he na, o rẹ sai mu omai ẹro inọ Ọghẹnẹ ọ be gbẹ kẹ enọ e be gọe omosasọ. (Jemis 1:17) Evaọ uzẹme, Ebaibol i dhesẹ inọ Jihova ọ rẹ kẹ enọ e rrọ uye omosasọ evaọ idhere sa-sa. Evaọ idhere jọ vẹ? Ọghẹnẹ ọ rẹ rehọ ẹgba kẹ enọ e yare obufihọ riẹ ẹkwoma olẹ. Ọ rẹ jẹ rehọ ẹkwoma ẹzi riẹ wọ uvi Ileleikristi rehọ omosasọ kẹ ibe Ileleikristi. Yọ Jihova o ru nọ a ro kere ikuigbe omosasọ fihọ Ebaibol na nọ e ginẹ rrọ ọbọga kẹ enọ i bi weri ọmọ nọ o whu. Joma ta kpahe oghẹrẹ omosasọ esa nana, unọjọ utọjọ.
‘ỌNOWO O te Yo Kẹe’
Devidi Ovie na o kere kpahe Ọnọ ọ ma omai, Jihova, inọ: “Wha fievahọ iẹ ẹsikpobi, whai ahwo; wha rovie eva rai rọ kẹ e; Ọghẹnẹ họ adhẹzọ rọ kẹ omai.” (Olezi 62:8) Fikieme Devidi o ro fi eva họ Jihova tere? Devidi ọ ta kpahe omobọ riẹ inọ: “Owhrori ọnana ọ viẹ, ỌNOWO o te yo kẹ e, o je si yei no ikpokpoma riẹ kpobi.” (Olezi 34:6) Evaọ uye nọ o bẹ riẹ kpobi evaọ uzuazọ, Devidi ọ jẹ hae lẹ se Ọghẹnẹ kẹ obufihọ, yọ Jihova ọ dhogbo bru ei ẹsikpobi. Devidi ọ jọ eware nọ e via kẹe no riẹ inọ Ọghẹnẹ ọ te thọe je fi obọ họ kẹe thihakọ.
U re woma re esẹgbini nọ e rrọ uweri ọmọ nọ o whu ku ai a riẹ inọ Jihova ọ te kẹ ae ẹgba evaọ oke edada nana, wọhọ epanọ o ru kẹ Devidi. A rẹ sae lẹ se “ọnọ o re yo elẹ” na, avọ udufihọ inọ o ti fi obọ họ kẹ ae. (Olezi 65:2) William, ọnọ ọmọ o whu ku, ọ ta nọ: “Unuẹse buobu, me re roro inọ mẹ sai gbe thihakọ ababọ ọmọ mẹ hẹ, mẹ vẹ yare Jihova re o fi obọ họ kẹ omẹ thihakọ. Ẹsikpobi ọ be kẹ omẹ ẹgba gbe udu nọ me re ro thihakọ.” Whọ tẹ be rehọ ẹrọwọ lẹ se Jihova re, Ọghẹnẹ ologbo nọ ọ rrọ obọ odhiwu na o ti fi obọ họ k’owhẹ. Whaọ, Jihova Ọghẹnẹ ọ yeyaa kẹ enọ e be gọe inọ: “Mẹ, ỌNOWO na Ọghẹnẹ ra, o kru obọze ra na; mẹ họ ọnọ ọ ta kẹ owhẹ, ‘Ozọ umu owhẹ hẹ, me ti fiobọhọ kẹ owhẹ.’ ”—Aizaya 41:13.
Obufihọ no Obọ Uvi Egbẹnyusu Ze
Ahwo nọ ọmọ o whu ku a rẹ gwọlọ ku oma gbe ahwo ho fiki uweri. Rekọ, re a ko oma rai dhere evaọ oke krẹkri u woma ha. Wọhọ epanọ Itẹ 18:1 o ta, ọnọ ọ rẹ “hẹriẹ oma” no ahwo ọ rẹ sai kie ruọ enwoma. Fikiere, enọ i bi weri a rẹ daoma re a siọ oma rai ba ẹko dhere.
Egbẹnyusu nọ e be dhozọ Ọghẹnẹ a rẹ sai fi obọ họ gaga kẹ enọ i bi weri. Itẹ 17:17 o ta nọ: “Ogbẹnyusu ọ rọ rọkẹ eyowo ẹsikpobi.” Oleleikristi jọ nọ a re se Lucy ọ ruẹ omosasọ nọ egbẹnyusu e rẹ kẹ okenọ ọmọ riẹ o whu. Nọ ọ jẹ ta kpahe egbẹnyusu riẹ evaọ ukoko na, ọ ta nọ: “Iweze rai i fi obọ họ gaga, dede nnọ ẹsejọ a rẹ ta eme bu hu. Ogbẹnyusu jọ ọ jẹ hai weze bru omẹ ze evaọ okenọ mẹ rrọ goli. Ọ riẹ nnọ mẹ te jọ obọ uwou be viẹ, ọ vẹ nyaze ti lele omẹ viẹ. Ogbẹnyusu mẹ ọfa ọ jẹ hae rọ ifonu se omẹ kẹdẹ kẹdẹ rọ tudu họ omẹ awọ. Amọfa a je zizie omai kpobọ iwou rai kẹ emu, yọ rite inẹnẹ a gbe bi ru ere.”
Dede nọ edada nọ e rẹ jọ oma ọsẹgboni nọ ọmọ o whu ku e rẹ kaki no ai oma ha, olẹ nọ a rẹ lẹ se Ọghẹnẹ gbe usu kugbe uvi inievo Ileleikristi o rẹ wha uvi omosasọ se enọ i bi weri. Esẹgbini buobu nọ e rrọ Ileleikristi enọ ọmọ o whu ku no a ruẹ no inọ Jihova ọ rrọ kugbe ai. Ẹhẹ, Jihova o bi “siwi enọ eva rai e raha, ọ tẹ gba emela rai.”—Olezi 147:3.
Ikuigbe Ebaibol nọ E rẹ Kẹ Omosasọ
U te no olẹ gbe usu ọbọga no, Ebaibol na yọ ehri omosasọ kẹ enọ i bi weri. Ikuigbe Ebaibol i dhesẹ inọ Jesu o wo uvi isiuru gbe ẹgba nọ o re ro si edada esẹgbini nọ i bi weri no ẹkwoma emọ rai nọ ọ kpare no uwhu ze. Ikuigbe Ebaibol itieye na e rrọ uvi omosasọ kẹ enọ i bi weri. Joma ta ẹme kpahe ikuigbe ivẹ itieye na jọ.
Luk uzou avọ 7 u dhesẹ oware nọ o via evaọ okenọ Jesu ọ nyaku enọ e be nyai ki ori evaọ ẹwho Nein. Ahwo na a be gwọlọ ki ọmọ ọvo ọrọ aye-uku jọ. Owọ avọ 13 o ta nọ: “Olori na nọ ọ rue riẹ, ohrọ riẹ o tẹ riẹ e, ọ tẹ ta kẹ e nọ, ‘Whọ viẹ hẹ.’ ”
Okolo ohwo ọ rẹ ta kẹ oni nọ ọmọ o whu ku inọ ọ siọ oviẹ ba ha. Eme ọ lẹliẹ Jesu ta eme yena? Keme ọ riẹ inọ o bi ti whrehe oni na oviẹ obọnana. Ikuigbe na e ta haro nọ: “Ọ tẹ nyaze kẹle rọ obọ te owha na, ewha-owha i te dikihẹ ẹta ọvo. Ọ tẹ ta nọ, ‘Ẹghele mẹ ta kẹ owhẹ nọ, Kparoma.’ Ọ nọ o whu na ọ tẹ keria, o te mu ẹme họ ẹta. Ọ tẹ rehọ iẹ kẹ oni riẹ.” (Luk 7:14, 15) Ẹsejọhọ oni na ọ wariẹ viẹ, rekọ onana orọnikọ orọ uweri hi rekọ orọ oghọghọ.
Evaọ oke ofa, ọzae jọ nọ a re se Jairọs ọ nya bru Jesu ze, ọ tẹ yare nọ o ti fi obọ họ kẹe fiki ọmọtẹ ikpe 12 riẹ nọ ọ be mọ gaga. U ri kri hi na, ovuẹ u te tei oma inọ ọmọtẹ na o whu no. Usi nana o lẹliẹ oma lọhọ Jairọs, rekọ Jesu ọ ta kẹe nọ: “Whọ dhẹ ozọ họ, thakpe rọwo.” Nọ a te uwou Jairọs, Jesu ọ tẹ rueva re ọ ruẹ ori na. Nọ o kru obọ ọmọtẹ nọ o whu no na, ọ tẹ ta nọ: “Ọmọtẹ ọ kakao, mẹ ta kẹ owhẹ nọ kparoma.” Eme ọ via? “Ọmọtẹ na ọ tẹ nwane kparoma, ọ tẹ nya onya.” Ẹvẹ oma o jọ ọsẹ gbe oni riẹ? “O tẹ nwane gbe ai enu gaga.” Nọ Jairọs avọ aye riẹ a gbalọ ọmọ rai, a ghọghọ thesiwa. O wọhọ ẹsenọ a jọ ewezẹ.—Mak 5:22-24, 35-43.
Ikuigbe ivevẹ itieye erọ ẹkparomatha emaha nọ e rrọ Ebaibol na i dhesẹ oware nọ esẹgbini nọ e rrọ uweri nẹnẹ a rẹ sai rẹro riẹ evaọ obaro. Jesu ọ ta nọ: “Oke o be tha nọ enọ e rọ eva [uki] kpobi i je ti yo uru riẹ, a vẹ te nya via.” (Jọn 5:28, 29) Jihova ọ jiroro no inọ Ọmọ riẹ ọ te wariẹ kẹ enọ i whu no uzuazọ. Ima emọ buobu nọ i whu no a “ti yo uru riẹ” nọ ọ be te ta kẹ ae nọ: ‘Mẹ ta kẹ owhai nọ, kparoma.’ Esẹgbini na a vẹ te wariẹ jọ kugbe emọ rai. Yọ wọhọ epanọ o jọ kẹ Jairọs avọ aye riẹ, akpọ o ti ‘gbe esẹgbini emọ yena unu gaga,’ a vẹ te ghọghọ.
Otẹrọnọ ọmọ o whu ku owhẹ no ẹdẹjọ, iviena riẹ inọ Jihova ọ rẹ sae rehọ ẹkwoma ẹkparomatha na rẹriẹ uweri ra kpohọ oghọghọ. Re who wo erere no onana ze, ru lele uduotahawọ ọso-ilezi na: “Gwọlọ ỌNOWO avọ ogaga riẹ, gwọlọ ovao riẹ kẹse kẹse! Kareghẹhọ iruo urirẹ riẹ nọ o ru, iruo igbunu riẹ.” (Olezi 105:4, 5) Ẹhẹ, gọ Jihova, Ọghẹnẹ uzẹme na, gọe evaọ edhere nọ ọ rẹ jẹrehọ.
Didi erere who re wo enẹna otẹrọnọ whọ “gwọlọ ỌNOWO” na? Ọghẹnẹ ọ te kẹ owhẹ ẹgba nọ whọ tẹ lẹ sei, whọ te ruẹ omosasọ ẹkwoma ọdawẹ ọrọ uvi egbẹnyusu Ileleikristi, whọ te jẹ ruẹ omosasọ ẹkwoma ewuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ. Ofariẹ, evaọ obaro kẹle na, whọ te ruẹ ‘iruo urirẹ gbe iruo igbunu’ nọ Jihova o ti ru nọ e te wha erere ebẹdẹ bẹdẹ se owhẹ je se ọmọ nọ o whu ku owhẹ.
[Ẹkpẹti nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 4]
“Se Aye nọ Emọ Ivẹ I Whu Ku Ẹsiẹvo na s’Omẹ”
Kehinde avọ Bintu, ọzae avọ aye jọ evaọ Nigeria nọ a rrọ Isẹri Jihova, a yẹ emọ ene, rekọ ẹdẹjọ emọ ivẹ rai a te whu evaọ asidẹnte omoto. Uweri uwhu emọ na u ri no ai oma ha. O make rrọ ere na, eva nọ a fihọ Jihova o be kẹ ai omosasọ, yọ a gbe bi whowho ovuẹ ẹruore orọ Ebaibol na kẹ erivẹ rai.
Amọfa a muẹrohọ inọ Kehinde avọ Bintu a be nya ọkọkora ha. Ẹdẹjọ aye jọ nọ odẹ ọzae riẹ o rrọ Ukoli ọ tẹ ta kẹ ogbẹnyusu Bintu jọ inọ: “Se aye nọ emọ ivẹ i whu ku ẹsiẹvo na s’omẹ, ọnọ ọ gbẹ be ta usiuwoma wariẹ na. Mẹ gwọlọ riẹ oware nọ o kẹ riẹ ẹgba bi ro thihakọ.” Okenọ Bintu o te uwou aye na, aye na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Mẹ gwọlọ riẹ oware nọ whọ gbẹ be rọ ta usiuwoma Ọghẹnẹ nọ o kpe emọ ra. Ọghẹnẹ o kpe ọmọ ọvo mẹ no. Anwọ oke yena ze, me gbe wo isiuru kpahe Ọghẹnẹ hẹ.” Bintu ọ tẹ rehọ Ebaibol na dhesẹ oware nọ o be lẹliẹ ahwo whu gbe oware nọ ma sai ro wo ẹruore inọ iwhuowhu na a te wariẹ kparoma ze.—Iruẹru 24:15; Ahwo Rom 5:12.
Uwhremu na, aye Ukoli na ọ tẹ ta nọ: “Mẹ jẹ hai roro vẹre inọ Ọghẹnẹ o bi kpe ahwo. Whaọ, mẹ riẹ uzẹme na no.” O te ku ei họ inọ Isẹri Jihova a wuhrẹ Ebaibol kugbei re ọ sae riẹ kpahe eyaa Ọghẹnẹ ziezi.
[Ẹkpẹti nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]
‘Mẹ Gwọlọ Fi Obọ họ, Rekọ Mẹ Riẹ Epanọ Me re ro Ru Ei Hi’
Nọ ọsẹgboni avọ inievo ọmọ nọ o whu a rrọ ọkora ọgaga na, egbẹnyusu rai a rẹ sae jọ awawa. A gwọlọ fi obọ họ kẹ uviuwou na, rekọ ozọ u bi mu ai inọ a tẹ ta ẹme hayo ru oware jọ thọ o rẹ sai fiba uweri uviuwou na. Eme jọ nọ i re fi obọ họ e rrọ obotọ na kẹ enọ e rẹ sai roro inọ, ‘Mẹ gwọlọ fi obọ họ, rekọ mẹ riẹ epanọ me re ro ru ei hi.’
❖ Whọ ruẹ enọ e rrọ uweri na dhẹ hẹ fikinọ whọ riẹ ẹme nọ whọ rẹ ta hayo oware nọ who re ru hu. Ẹnya ra ọvo dede o te bọ ae ga. Kọ whọ be gwọlọ ẹme nọ whọ rẹ ta bẹ? Whọ tẹ keria gbae jẹ ta nnọ “do, ibọ,” o rẹ lẹliẹ ahwo na riẹ inọ whọ be daezọ rai. Kọ ozọ u bi mu owhẹ inọ who te muhọ ẹviẹ, whọ te lẹliẹ ae viẹ viere? Ebaibol e ta nọ: “Lele enọ e rẹ viẹ gbẹ viẹ.” (Ahwo Rom 12:15) Irui oviẹ ra i re dhesẹ nnọ ohwo nọ o whu na ọ d’owhẹ, yọ oyena o te sasa ai oma.
❖ Kake j’owọ. Kọ whọ rẹ sai there ememu kẹ uviuwou na? Kọ whọ rẹ sae wezẹ imidhe rai nọ i gbe? Kọ whọ sae nya uwou kẹ ai? Whọ ta ha inọ, “Wha j’omẹ riẹ wha tẹ gwọlọ oware jọ.” Whọ tẹ make rehọ eva ra kpobi ta eme yena, i re dhesẹ kẹ esẹgbini buobu nọ i bi weri inọ who wo uvẹ nọ who ti ro fi obọ họ kẹ ae he. Ukpoye, nọ inọ, “Eme wha gwọlọ nnọ me ru ro fi obọ họ kẹ owhai obọnana?” who ve ru oware nọ a gwọlọ mi owhẹ. Rekọ whọ thuẹthuẹ oma họ oware nọ a gwọlọ ko dhere hayo imivu uwou rai hi.
❖ Whọ ta ha inọ, “Mẹ riẹ epanọ o rrọ owhẹ oma.” Oghẹrẹ nọ whọ rẹ rehọ uwhu ohwo nọ o whu ku owhẹ, ere ohwo ọdekọ ọ rẹ rehọ iẹe he. O tẹ make rọnọ ọmọ o whu ku owhẹ no ẹdẹjọ, whọ riẹ epanọ o rrọ ahwo nana oma dẹẹ he.
❖ Oke thethei o te vrẹ re ahwo uviuwou na a te ti dhoma mu. Gbẹ hai fi obọ họ wọhọ epanọ ẹgba ra o te. Evaọ oke ọsosuọ, ahwo a re zurie ziọ uwou na, rekọ orọnikọ oke ọsosuọ na ọvo a gwọlọ obufihọ họ. Gbẹ hae gwọlọ edhere nọ who re ro fi obọ họ kẹ ae evaọ eka hayo emerae nọ e rrọ obaro.a
[Oruvẹ-obotọ]
a Rọ kẹ evuẹ efa kpahe epanọ who re ro fi obọ họ kẹ enọ i bi weri ọmọ nọ o whu, rri uzoẹme na “Ẹvẹ Amọfa A Sai ro Fiobọhọ?” ẹwẹ-obe avọ 20-24 ọrọ ibroshọ na Okenọ Ohwo nọ Who You O te Whu, onọ Isẹri Jihova a kere.