A Fere Ehri Emuemu Via No!

EVAỌ ikpe-udhusoi ọsosuọ, ahwo Ju buobu a jẹ hẹrẹ ẹtha Mesaya nọ a yeyaa riẹ na. (Jọn 6:14) Nọ Jesu ọ roma via, ọ wha omosasọ se ahwo na je ru ai wo otoriẹ ẹme Ọghẹnẹ. O siwi enọ e jẹ mọ, ko enọ ohọwo u je kpe, ọ whọku ofou gbe ẹkporo, i te yo ẹme riẹ, ọ kpare enọ i whu dede. (Matiu 8:26; 14:14-21; 15:30, 31; Mak 5:38-43) O te je whowho eme Jihova jẹ yeyaa uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ kẹ ahwo. (Jọn 3:34) Ẹkwoma eme nọ ọ ta gbe eware nọ o ru, Jesu o dhesẹ vevẹ inọ ọye họ Mesaya na, ọnọ ọ be te ta ahwo-akpọ no izieraha gbe eyoma riẹ kpobi.

O rrọ oware iroro re ma ta nnọ, isu egagọ ahwo Ju họ enọ e hae kake rọwo Jesu, gaviezọ kẹe, je koko eme riẹ avọ evawere. Rekọ, a ru ere he. Ukpoye, a mukpahe iẹe, kpokpo iei, jẹ gbẹgwae nọ a ro kpei!—Mak 14:1; 15:1-3, 10-15.

U kiehọ inọ Jesu o brukpe ezae yena nọ i wo afuẹwẹ na. (Matiu 23:33-35) Rekọ, o vuhumu inọ omọfa jọ ọ riẹ re nọ a rẹ fo fiki emuemu nọ o rrọ idu rai na. Ọ ta nọ: “Whai e rọ ọsẹ rai ukumuomu na, o tẹ were owhai nọ wha re ru ẹguọlọ ọsẹ rai. Nọ emuhọ ze ọrọ ojihẹ, ọ rọ evaọ uzẹme he, epanọ uzẹme ovo orọ eva riẹ hẹ. Nọ ọ ta erue, ọ ta erọ obọ riẹ, keme ọ ye họ ọterue gbe ọsẹ riẹ.” (Jọn 8:44) Dede nọ Jesu ọ rọwo inọ ahwo-akpọ a rẹ sai gine ru eware iyoma, ọ fodẹ ohwo nọ emuemu o no obọ riẹ ze—Setan Ẹdhọ na.

Nọ ọ ta nnọ Setan “ọ rọ evaọ uzẹme he” na, yọ Jesu ọ be ta nnọ omama ẹzi nana ọ jọ odibo Ọghẹnẹ nọ o wo ẹrọwọ vẹre, rekọ o te ti zihe ruọ ekpehre ohwo. Eme o lẹliẹ Setan wọso Jihova? Fikinọ o rri oma riẹ inọ ọ rro gaga te epanọ ọ jẹ rọ gwọlọ egagọ nọ i fo kẹ Ọghẹnẹ ọvo.a—Matiu 4:8, 9.

Ọkparesuọ Setan o dhesẹ oma via evaọ ogba Idẹn evaọ okenọ ọ viẹ Ivi họ re ubi-ure aghọ na. Fikinọ ọye ọ kaki gu ọrue ọ tẹ jẹ raha odẹ Jihova, Setan o te ru oma riẹ fihọ ‘ọsẹ ọrue.’ Ofariẹ, fikinọ ọ bẹbẹ Adamu avọ Ivi họ ghẹmeeyo, o te ru re uzioraha o su ai, onọ o te wha uwhu se ai je se emọ rai kpobi. Fikiere Setan o te ru oma riẹ fihọ “ojihẹ”—ẹhẹ, ohwo nọ ọ mai kpe ahwo anwẹnọ akpọ ọ rọ fa.—Emuhọ 3:1-6; Ahwo Rom 5:12.

Iruo emuemu Setan i tube te obọ odhiwu, obonọ ọ jọ viẹ ijẹle efa họ re a kuomagbei evaọ ọkparesuọ. (2 Pita 2:4) Wọhọ Setan, izi imuomu nana a te wo ekpehre isiuru kpahe ahwo-akpọ. Rọ kẹ ae, isiuru nọ a wo họ orọ owezẹ ezaveyae, avọ okpẹtu nọ o no rie ze.

Eyoma Ọ tẹ Vọ Otọakpọ Na

Ebaibol e ta k’omai nọ: “Whaọ okenọ ahwo a ti muhọ e buo . . . a te mu emetẹ họ e yẹ, nọ emọ Ọghẹnẹ a te ruẹ nọ emetẹ ahwo na a woma gaga; a te mu ọvuọ aye nọ ọ were riẹ họ ẹrehọ.” (Emuhọ 6:1, 2) Amono họ “emọ Ọghẹnẹ” nana? Emama ẹzi, orọnikọ ahwo-akpọ họ. (Job 1:6; 2:1) Ẹvẹ ma rọ riẹ? Evaọ oke yena yọ ahwo-akpọ a rọo te ikpe 1,500 no, fikiere o rrọ oware okpokpọ họ re ikere na e fodẹ nọ ọvuọ aye riẹ ọ jẹ rehọ. Fikiere, fikinọ ikuigbe na i si iroro kpohọ owezẹ ezaveyae ọrọ “emọ Ọghẹnẹ” nọ i zihe oma ruọ ahwo-akpọ jẹ rehọ “emetẹ ahwo” na, onana u dhesẹ nnọ oware aghẹruẹ a ru na.

Oghẹrẹ emọ nọ a yẹ u gine dhesẹ inọ oware aghẹruẹ a ru. A je se emọ rai Nẹfilim, hayo egwara. A je thuethu gaga re. Evaọ uzẹme, otofa “Nẹfilim” họ “otu igbulegbu nọ e rẹ rehọ ẹgba nwa amọfa oma.” A dhesẹ otu igbulegbu nana wọhọ “ahwo ologbo nọ ejọ evaọ oke anwae, nọ a jọ ikpahwo.”—Emuhọ 6:4.

Nẹfilim na gbe esẹ rai a je ru emuemu gaga. Emuhọ 6:11 o ta nọ: “Akpọ o te gbeku evaọ aro Ọghẹnẹ, ozighi ọ tẹ vọ akpọ na soso.” Ẹhẹ, ahwo-akpọ a te muọ aro họ ero kele idhere ozighi ogbekuo ọrọ egwara na.

Oghẹrẹ vẹ Egwara na avọ esẹ rai a nwani ro ru ahwo-akpọ re a raro kele uruemu ugbarugba rai? A jẹ rehọ ahwo-akpọ ruiruo keme a riẹ nnọ emuemu ọ rrọ udu ahwo. Eme o no rie ze? “Ohwo kpobi o gbe edhere riẹ ku evaọ akpọ na.” Uwhremu na, Jihova ọ tẹ rehọ Ẹvo raha akpọ yena soso, o te siwi Noa ohwo okiẹrẹe na ọvo avọ ekru riẹ. (Emuhọ 6:5, 12-22) Rekọ ijẹle nọ i zihe oma ruọ ahwo-akpọ na a tẹ rehọ omovuọ zihe kpobọ ehru. Wọhọ idhivẹri nọ a gb’ẹsọ gb’uye họ oma no, a tẹ gbẹ jẹ wọso Ọghẹnẹ gbe uviuwou okiẹrẹe riẹ ọrọ emamọ ijẹle. O wọhọ nnọ, no umuo oke yena vrẹ, Ọghẹnẹ ọ gbẹ kuvẹ re izi imuomu na a zihe oma ruọ ahwo-akpọ họ. (Jud 6) Rekọ, a gbe bi duomahọ iruẹru ahwo-akpọ gaga.

A Fere Omuomu na Via No!

A dhesẹ oghẹrẹ nọ Setan o dhomahọ iruẹru akpọ na te no te epanọ 1 Jọn 5:19 o rọ ta nọ: “Akpọ na ọsoso ọ rọ obọ ogaga oyoma na.” Ẹdhọ o bi gele ahwo-akpọ fihọ uye nọ a rẹ ruẹ obọ riẹ hẹ. Evaọ uzẹme, ọ gba riẹ mu vi epaọ ọsosuọ no inọ o re zighi akpọ na ku. Fikieme? Fikinọ a gele i rie avọ idhivẹri riẹ no odhiwu ze nọ a rehọ Uvie Ọghẹnẹ mu no evaọ 1914. Kpahe egele nana, Ebaibol e ruẹaro nọ: “[Uye u te] owhai, . . . keme ukumuomu na ọ rehọ ofu ọgaga bru owhai ze, keme ọ riẹ nọ oke riẹ o re kpẹkpẹre.” (Eviavia 12:7-12) Kọ ẹvẹ Setan o bi ro su ahwo thọ nẹnẹ?

Edhere nọ Setan ọ be mai ro ru ere họ, ọ be kpọ iroro gbe uruemu ahwo. Fikiere, Ahwo Ẹfẹsọs 2:2 o se Ẹdhọ “osu ogaga ofou na . . . ọnọ ẹzi riẹ o bi ru iruo eva emọ udu uyoma enẹna.” Ukpenọ o rẹ tuduhọ ahwo awọ re a dhozọ Ọghẹnẹ je ru ewoma, ekpehre “ofou” nana o bi ru ahwo veghe uzou kẹ Ọghẹnẹ gbe itee riẹ. Fikiere Setan avọ idhivẹri riẹ a bi koko erae họ eyoma nọ ahwo-akpọ a bi ru.

“Rọ Ẹro Kpotọ kẹ Udu Ra”

Edhere jọ nọ “ofou” nana o bi ro dhesẹ oma via họ ifoto ẹbẹba, onọ o rẹ kpare ekpehre isiuru je ru uruemu otọtọ wọhọ ẹsenọ o re siuru. (1 Ahwo Tẹsalonika 4:3-5) Ọgbaduo, ọgbaduo otu, owezẹ kugbe erao, gbe ọgbaduo emaha yọ eware jọ nọ a rẹ jọ ifoto ẹbẹba dhesẹ kẹ ahwo. E gbẹ make rrọ enọ e rẹ nwa amọfa oma ha, ifoto ẹbẹba e rẹ sae reria ohwo obọ jẹ wha enwoma se ọnọ o bi rri rie hayo se kpahe iẹe, o vẹ jọ bẹbẹ re ohwo o si obọ noi.b O rrọ emuemu nọ o rẹ raha usu nọ ohwo o wo kugbe amọfa gbe usu nọ ohwo o wo kugbe Ọghẹnẹ. Ifoto ẹbẹba o rrọ edhesẹ iroro etọtọ erọ idhivẹri nọ e be whae haro—otu ọwọsuọ nọ ekpehre isiuru etọtọ rai i muhọ taure Ẹvo Noa o te ti ku.

Agbẹta nọ Solomọn ọzae owareghẹ na ọ rọ kẹ ohrẹ nọ: “Rọ ẹro kpotọ kẹ udu ra, keme etẹe eyeri uzuazọ o bi no tha.” (Itẹ 4:23) Re a tae vevẹ, re whọ sẹro udu ra no egbefẹ ifoto ẹbẹba o sae gwọlọ inọ who nwene ughe etẹlivisiọno kpohọ ọfa hayo re who furie ekọmputa otẹrọnọ iwoho nọ e rẹ wha ekpehre isiuru ze e roma via, yọ o roja re ma ru ere ababọ okioraha! Ri oma ra wọhọ alakpa-ẹmo nọ ọ be gwọlọ kwa egbọlọ nọ o bi ti kie udu riẹ no oma. Setan o bi fiẹro họ udu ẹwoho ra, koyehọ ẹgba iroro ra—be gwọlọ edhere nọ o re ro gbei ku.

U te je woma re whọ thọ udu ra re ọ siọ ozighi ba eyou, keme Ẹdhọ ọ riẹ inọ ‘ẹzi Jihova o re mukpahe ọnọ o re you igbruku, hayo ozighi.’ (Olezi 11:5) Setan o re du zihe owhẹ ruọ ohwo nọ ọ rẹ tehe ahwo kpe re o te ru owhẹ fihọ ọwegrẹ Ọghẹnẹ hẹ; oware nọ o re ru kpobi ọvo họ re who you ozighi. U gbunu hu inọ ozighi, avọ eware nọ e whoma họ iruẹru imizi, e be vọ etẹlivisiọno gbe ekwakwa awhusi efa. Nẹfilim na a whu je gbo fa no anwẹdẹ, rekọ oghẹrẹ uruemu rai o gbẹ d’otọ fia nẹnẹ. Kọ ighe nọ who bi rri i bi dhesẹ nnọ whọ wọso ẹghẹ Setan?—2 Ahwo Kọrint 2:11.

Epanọ A rẹ Rọ Wọso Ekpehre Uruemu Setan

O sae wọhọ nnọ o rrọ bẹbẹ gaga re a wọso ekpehre uruemu. Ebaibol i dhesẹ inọ u te no oma sebaẹgba rai nọ a ti lele họre no, enọ e be daoma ru Ọghẹnẹ eva were a ti lele “izi iyoma” họre re. Re ma fi ohọre na kparobọ je wo aruoriwo Ọghẹnẹ, u re kiehọ re ma rehọ eruẹrẹfihotọ sa-sa erọ Ọghẹnẹ ro ruiruo ziezi.—Ahwo Ẹfẹsọs 6:12; Ahwo Rom 7:21-25.

Eruẹrẹfihotọ nana i kugbe ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ, ẹgba nọ ọ mae ga kpobi evaọ ehrugbakpọ na. Pọl ukọ na o kere se Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ nọ: “Orọnikọ ẹzi akpọ na ma wo ho, rekọ ẹzi nọ o no obọ Ọghẹnẹ ze.” (1 Ahwo Kọrint 2:12) Enọ ẹzi Ọghẹnẹ ọ be kpọ a re you eware nọ Ọghẹnẹ o you, a ve mukpahe eware nọ o mukpahe. (Emọs 5:15) Ẹvẹ ohwo ọ sai ro wo ẹzi ọfuafo? Ẹkwoma olẹ, ewuhrẹ Ebaibol—keme ẹkwoma ẹzi ọfuafo na a ro kere Ebaibol na—gbe usu okpekpe nọ a re wo kugbe enọ i gine you Ọghẹnẹ.—Luk 11:13; 2 Timoti 3:16; Ahwo Hibru 10:24, 25.

Whọ tẹ rehọ eruẹrẹfihotọ enana ruiruo ziezi, yọ who muọ “ẹgọ-ẹmo Ọghẹnẹ ọsoso” họ ẹwhẹhọ no, oware ovo nọ o rẹ thọ owhẹ no “ereghẹ ukumuomu” na. (Ahwo Ẹfẹsọs 6:11-18) Re whọ rehọ eruẹrẹfihotọ nana kpobi ruiruo nẹnẹ o kpata vi epaọ ọsosuọ no. Evaọ oghẹrẹ vẹ?

Ekuhọ Emuemu Ọ Kẹlino!

Ọso-ilezi na ọ ta nọ: “Dede nọ ohwo omuomu ọ rẹ dhẹ tha wọhọ ẹbe, jegbe iru-uyoma a be gbọ wọhọ ẹbe, ẹraha rai ọ rọ bẹdẹ bẹdẹ.” (Olezi 92:7) Ẹhẹ, wọhọ epanọ o jọ evaọ edẹ Noa, emuemu nọ o bi vihọ nẹnẹ na yọ imuẹro inọ oke ẹdhoguo ọ kẹlino, orọnikọ mukpahe ahwo muomu ọvo ho rekọ je mukpahe Setan avọ idhivẹri riẹ, enọ a bi ti gbolo fihọ ọgọdọ, uwhremu na a ve ti kpe ai. (2 Timoti 3:1-5; Eviavia 20:1-3, 7-10) Ono ọ be te wha ẹdhoguo yena ze? Omọfa ha rekọ Jesu Kristi, ọnọ ma se kpahe nọ: “Oware nọ o lẹliẹ Ọmọ Ọghẹnẹ na nọ ọ jẹ via [ona], re ọ ruẹse te raha iruo ukumuomu na.”—1 Jọn 3:8.

Kọ who bi rẹro okenọ emuemu o ti ro kuhọ? Otẹrọ ere, kiyọ eyaa nọ e rrọ Ebaibol na e rẹ sasa owhẹ oma. U te no Ebaibol no, obe ofa o riẹ hẹ nọ o fere olori emuemu via, Setan, yọ Ebaibol na ọvo o dhesẹ epanọ a ti ro si ei avọ iruo emuemu riẹ no akpọ. Ma tuduhọ owhẹ awọ inọ who wo eriariẹ egbagba erọ Ebaibol na re whọ sae thọ oma ra no iruo emuemu Setan enẹna je wo ẹruore ọrọ ẹria akpọ nọ ọ kare emuemu.—Olezi 37:9, 10.

[Oruvẹ-obotọ]

[Ẹkpẹti/Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 6]

Iku Esia nọ Umutho Uzẹme Jọ O Rrọ

A rẹ ruẹ ikuigbe kpahe emedhọ, egwara, gbe ẹvo ologbo evaọ iku esia wariẹ akpọ na soso. Wọhọ oriruo, evaọ iku nọ ahwo Akkadia a gbe kpahe Gilgamesh, a fodẹ ẹvo, okọ-oyibo, gbe ahwo nọ e zọ. A dhesẹ Gilgamesh omariẹ wọhọ ẹdhọ, hayo ẹmẹdhọ nọ abọ riẹ jọ ọ rrọ ẹdhọ, abọ riẹ ọdekọ kọ ohwo, ọnọ ọ wo isiuru egaga kẹ ọfariẹ jẹ geva gaga. Iku esia ahwo Aztec e ta kpahe akpọ anwae nọ egwara e jọ gbe ẹvo ologbo. Iku esia ahwo unuakpọ Norway i dhesẹ uyẹ jọ orọ egwara gbe ọzae owareghẹ jọ nọ a re se Bergelmir ọnọ o ku okọ ulogbo jọ nọ o ro siwi oma riẹ gbe aye riẹ. Iku eyena kpobi i dhesẹ inọ oware nọ Ebaibol na e ta yọ uzẹme inọ ahwo-akpọ kpobi a no oma ahwo nọ e zọ evaọ ẹvo nọ ọ raha akpọ omuomu anwae ze.

[Uwoho]

Akpala-utho nọ a kere iku Gilgamesh fihọ

[Ọnọ o wo uwoho]

The University Museum, University of Pennsylvania (neg. # 22065)

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 5]

A rẹ jọ oma ahwo ruẹ uruemu Nẹfilim na nẹnẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 7]

Eriariẹ egbagba e rẹ thọ omai no emuemu