Raro Kele Owuhrẹ Nọ Ọ Mae Riẹ Ilele Eruo na
‘Wha muẹrohọ epanọ wha re yo.’—LUK 8:18.
1, 2. Fikieme u je fo re who muẹrohọ oghẹrẹ nọ Jesu o ro yerikugbe ahwo evaọ odibọgba riẹ?
JESU KRISTI o je ru iruo riẹ gba wọhọ Owuhrẹ Ologbo gbe Ọnọ ọ mae riẹ Ilele eruo okenọ ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: ‘Wha muẹrohọ epanọ wha re yo.’ (Luk 8:16-18) Ẹme ọyena o kiekpahe odibọgba ra wọhọ Oleleikristi. Whọ tẹ be hae gaviezọ kẹ ithubro nọ i wobọ kpahe egagọ Ọghẹnẹ, je bi fi ai họ iruo u ti ru nọ whọ te rọ jọ emamọ owhowho-uvie. Uzẹme, whọ sai yo urru Jesu nẹnẹ hẹ, rekọ whọ rẹ sae jọ Ikereakere na se kpahe eware nọ ọ ta je ru. Eme ikuigbe nana i dhesẹ kpahe oghẹrẹ nọ Jesu o ro lele ahwo yeri evaọ odibọgba riẹ?
2 Jesu ọ jọ obọdẹ ọtausiuwoma, yọ ọ jẹ hai wuhrẹ amọfa Ikereakere na ziezi. (Luk 8:1; Jọn 8:28) Iruo amọfa owuhrẹ re a jọ ilele o kẹre te usiuwoma ota gbe ewuhrẹ, dede na, Ileleikristi jọ e riẹ nọ e riẹ usiuwoma ẹta ziezi rekinọ o rrọ bẹbẹ kẹ re a wuhrẹ ahwo ziezi. Ahwo owuhrẹ u vi ovuẹ nọ a re whowho ọvo, keme re a wuhrẹ ahwo kpahe Jihova gbe ẹjiroro riẹ o gwọlọ nọ owuhrẹ na o re mu usu kugbe ahwo nọ ọ be gwọlọ wuhrẹ re a jọ ilele na. (Matiu 28:19, 20) Ma rẹ sai ru onana ẹkwoma aro nọ ma re ro kele Jesu Kristi, Owuhrẹ Ologbo na gbe Ọnọ ọ mae riẹ ilele eruo na.—Jọn 13:13.
3. Whọ tẹ be raro kele Jesu, ẹvẹ o sai ro kpomahọ omodawọ ra nọ who bi ro wuhrẹ amọfa re a jọ ilele?
3 Whọ tẹ be raro kele ona nọ Jesu o je ro wuhrẹ ahwo, yọ who bi ru lele ohrẹ Pọl ukọ na, nọ ọ ta nọ: “Wha rehọ areghẹ su oma rai udevie ahwo nọ a rọ ukoko-Kristi hi, wha vẹ jẹ rọ uvẹ rai ru emamọ oware. Jọ ẹme rai ọ vọ avọ aruoriwo, jẹ hẹ mere wọhọ uwhei kẹse kẹse, re wha riẹ epanọ ohwo o re yo kẹ ohwo.” (Ahwo Kọlọsi 4:5, 6) Re ma raro kele Jesu evaọ iruo ahwo owuhrẹ na o gwọlọ omodawọ, rekọ u ti ru uwuhrẹ wo emamọ iyẹrẹ keme u ti fi obọ họ kẹ owhẹ riẹ ‘epanọ who re ro yo kẹ ohwo’ lele epaọ ẹgwọlọ ọmọ-uwuhrẹ na.
Jesu O Rovie Uvẹ Ẹmeọta họ kẹ Amọfa
4. Ẹvẹ ma sae rọ ta nọ Jesu ọ jẹ hae gaviezọ ziezi?
4 No emaha ze, o jọ uruemu Jesu re ọ gaviezọ kẹ ahwo, jẹ kẹ ai uvẹ nọ a rẹ rọ ta orọ eva rai. Wọhọ oriruo, nọ Jesu ọ jọ ikpe 12, ọsẹgboni riẹ a jọ etẹmpol rue riẹ eva udevie iwuhrẹ na nọ ọ be “kezọ eme rai, jẹ nọ ae enọ.” (Luk 2:46) Jesu o kpohọ obọ etẹmpol nyae rọ eriariẹ riẹ kpomovuọ họ iwuhrẹ na oma ha. Ọ nya re ọ ruẹse gaviezọ, dedenọ ọ nọ rai enọ jọ re. Ẹsejọhọ, ezọ nọ ọ jẹ hae gaviẹ ziezi o jọ oware nọ u ru nọ ọ rọ were Ọghẹnẹ gbe ahwo gaga na.—Luk 2:52.
5, 6. Ẹvẹ ma rọ riẹ nọ Jesu ọ jẹ hae gaviezọ kẹ ẹme ahwo nọ o je wuhrẹ?
5 Okenọ ọ họ ame no, nọ a make rehọ ẹzi wholo iei no wọhọ Mesaya na, o gbẹ jọ isiuru Jesu re ọ gaviezọ kẹ ahwo. Ọ t’ovao kpobi vi eware nọ o je wuhrẹ hẹ nọ ọ gbẹ jẹ rọ daezọ ahwo nọ a nyaze te gaviezọ kẹe he. Ẹsibuobu ọ jẹ hai fibo, nọ ae oware nọ a roro, jẹ gaviezọ kẹ uyo rai. (Matiu 16:13-15) Wọhọ oriruo, nọ Lazarọs, oniọvo Mata o whu, Jesu ọ ta kẹ Mata nọ: “Kohwo kohwo nọ ọ rọ [uzuazọ] nọ ọ rọwo omẹ, o re ti whuẹ hẹ.” Kẹsena ọ tẹ nọe inọ: “Kọ whọ rọwo?” Jesu ọ gaviezọ kẹ Mata nọ ọ jẹ kuyo inọ: “Ere, Olori; mẹ rọwo nọ, whẹ họ Kristi na, ọmọ Ọghẹnẹ.” (Jọn 11:26, 27) Uyo nọ Mata ọ kẹ ro dhesẹ ẹrọwọ riẹ via na o ginẹ sasa Jesu udu!
6 Okenọ ilele buobu a kiuke ku Jesu, o jọ isiuru riẹ re o yo mi ikọ riẹ nọ i kiọkọ kpahe eriwo rai. Fikiere ọ tẹ nọ ai nọ: “Wha rẹ te nya vrẹ re?” Saimọn Pita ọ tẹ kuyo nọ: “Olori, ono ma rẹ nya brẹ? Who wo ẹme uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ; ma rọwo, ma tẹ riẹ nọ, whẹ họ Omamọ na ọrọ Ọghẹnẹ.” (Jọn 6:66-69) Uyo nana o were Jesu kẹhẹ! Nọ ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol ọ tẹ kẹ uyo nọ u dhesẹ ọkpọ ẹrọwọ otiọye via, eva e rẹ siọ owhẹ ba ẹwere he.
Jesu Ọ Gaviezọ avọ Adhẹẹ
7. Eme o ru nọ ahwo Sameria buobu a ro fi ẹrọwọ họ Jesu?
7 Oware ofa nọ u ru nọ Jesu ọ jẹ sai ro wuhrẹ amọfa zihe ruọ ilele họ, o wo ọdawẹ kẹ ahwo jẹ gaviezọ kẹ ai avọ adhẹẹ. Wọhọ oriruo, eva ẹdẹjọ Jesu ọ ta usiuwoma kẹ aye Sameria jọ kẹle ugbehru oza Jekọp eva Saeka. Eva ẹmeọta-kugbe yena, orọnọ Jesu ọvo ọ jẹ ta eme na kpobi hi; ọ gaviezọ kẹ ẹme nọ aye na ọ jẹ ta. Nọ ọ jẹ gaviezọ kẹ aye na, Jesu o muẹrohọ isiuru nọ o wo kẹ egagọ kẹsena ọ tẹ ta kẹe nọ Ọghẹnẹ ọ be gwọlọ ahwo nọ a rẹ te gọe avọ ẹzi gbe uzẹme. Jesu o dhesẹ ọdawẹ gbe adhẹẹ kẹ aye na, u ru nọ aye na ọ rọ vuẹ amọfa kpahe Jesu, yọ “ahwo Sameria buobu evaọ ẹwho ọyena a rọwo riẹ fiki isẹri aye na.”—Jọn 4:5-29, 39-42.
8. Nọ ahwo a rẹ gwọlọ ta eriwo rai ẹsikpobi na, ẹvẹ uvẹ nana u re ro fi obọ họ kẹ owhẹ mu ẹme họ kugbe ai evaọ odibọgba na?
8 O rẹ were ahwo re a ta eriwo rai via. Wọhọ oriruo, o jẹ hae were ahwo Athẹns anwae re a ta eriwo rai via jẹ gaviezọ kẹ uwuhrẹ okpokpọ. Onana o soriẹ ze nọ Pọl ukọ na ọ sai ro lele ai tẹme ziezi evaọ ukpehru Arẹopagọs nọ o jọ okpẹwho yena. (Iruẹru 17:18-34) Nọ who bi ti mu ẹme họ kugbe ohwo eva usiuwoma ota, whọ sae ta nọ, “Me weze bru owhẹ ze re mẹ riẹ epanọ who roro kpahe [ẹme jọ], ẹvẹ who roro?” Gaviezọ kẹ ẹme nọ ohwo na ọ te ta, kpahe ẹme fihọ oware nọ ọ ta na, hayo nọe onọ kpahe iẹe. Kẹsena who ve dhesẹ oware nọ Ebaibol e ta kpahe ẹme na kẹe.
Jesu Ọ Riẹ Epanọ O re ro Mu Ẹme Họ
9. Eme Jesu o ru taure o te ti “dhesẹ ikerakere na” vevẹ kẹ Kleopas avọ olele ọfa nọ a gbẹ jọ usu?
9 Ẹme nọ o re ro mu ẹme họ kugbe ohwo o jẹ hae bẹ Jesu ẹgwọlọ họ. U te no ezọ nọ ọ jẹ hae gaviẹ ziezi kẹ ahwo no, ọ jẹ hae riẹ oware nọ ahwo a bi roro kpahe, yọ ọ riẹ oware nọ ọ rẹ ta kẹ ai. (Matiu 9:4; 12:22-30; Luk 9:46, 47) Wọhọ oriruo: Omoke kpẹkpẹe nọ Jesu ọ kparoma no, ilele ivẹ riẹ jọ a je no Jerusalẹm kpohọ Emeọs. Ikuigbe na e ta nọ: “Nọ ohwo ọbe ta kẹ ohwo na, yọ a nọ enọ na, Jesu ọyeomariẹ o te bi kẹle, o te lele ai nya. Rekọ aro rai e tẹ whaha ae ọye ẹriẹ. Ọ tẹ ta kẹ ae nọ, ‘Nọ didi eme whai ohwo ọ be ta kẹ ohwo epanọ wha be nya na?’ A te dikihẹ, ovao rai avọ uweli. Omọvo rai jọ odẹ riẹ Kleopas, o te yo kẹ e nọ, ‘Whẹ ọvo ọ rọ ogbe [evaọ] Jerusalem, whọ gbẹ riẹ eware nọ i ru ẹdẹ inẹnẹ na ha?’ Ọ tẹ ta kẹ ae nọ, ‘Didi eware?’ ” Owuhrẹ Ologbo na ọ tẹ jẹ gaviezọ nọ a be ta kẹe inọ Jesu obọ Nazarẹt na o wuhrẹ ahwo, o ru eware igbunu, kẹsena a te kpei. Whaọ ahwo jọ a be ta nọ a kpare riẹ no uwhu ze no. Jesu ọ kẹ Kleopas avọ ọrivẹ riẹ uvẹ re a ta oware nọ o rrọ eva rai. Kẹsena ọ tẹ ta oware nọ u fo nọ a rẹ riẹ kẹ ai, “dhesẹ ikerakere na” vevẹ kẹ ai.—Luk 24:13-27, 32.
10. Ẹvẹ whọ sae rọ riẹ orọwọ egagọ ọrọ ohwo nọ whọ nyaku evaọ odibọgba na?
10 O sae jọnọ whọ riẹ oware ovuọvo kpahe orọwọ egagọ ohwo jọ nọ whọ nyaku evaọ usiuwoma ota ha. Re whọ ruẹse riẹ, whọ sae ta inọ, o rẹ were owhẹ re whọ gaviezọ nọ ahwo a tẹ be ta oware nọ a roro kpahe olẹ. Whọ sae nọ ohwo na nọ, “Kọ who roro nọ ohwo jọ ọ be ginẹ gaviezọ kẹ elẹ?” Uyo nọ ohwo na ọ te kẹ o sai dhesẹ eware buobu kpahe eriwo nọ o wo gbe egagọ riẹ. Ọ tẹ rrọ ohwo nọ o wo isiuru kpahe ẹme egagọ, whọ sae gbẹ riẹ eware efa kpahe eriwo riẹ ẹkwoma enọ efa wọhọ, “Kọ who roro nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ gaviezọ kẹ elẹ kpobi, manikọ elẹ jọ e riẹ nọ ọ rẹ gaviezọ kẹ hẹ?” Enọ itieye na e rẹ sae lẹliẹ uvẹ ẹmeọta rovie fihọ lọlọhọ. Nọ u te fo re who se oria Ikereakere jọ nọ u wobọ kpahe ẹme na kẹe, whọ rẹ rehọ ona ru ei o gbẹ wọhọ ẹsenọ whọ be wọso orọwọ riẹ hẹ. Otẹrọnọ ẹme ra ọ were riẹ, ẹsejọhọ o te were iẹe re whọ wariẹ zihe ze. Kọ otẹrọnọ ọ nọ onọ nọ whọ sae kẹ uyo riẹ hẹ? Whọ sai ru ekiakiẹ, jẹ thoma kpahe zihe bru ei re whọ ta “ẹruore nọ ọrọ eva ra kẹe, . . . rọ udhedhẹ avọ oma-urokpotọ ruei.”—1 Pita 3:15.
Jesu O Wuhrẹ Otu nọ I Wo Isiuru
11. Eme o ti fi obọ họ kẹ owhẹ duku ahwo nọ o gwọlọ nọ a re wuhrẹ?
11 Jesu, ọzae ọgbagba na o wo orimuo nọ u fi obọ họ kẹe vuhu ahwo nọ u fo nọ o re wuhrẹ. O rrọ bẹbẹ kẹ omai gaga re ma duku ahwo nọ a ‘wo evezi kẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.’ (Iruẹru 13:48) Epọvo na o jọ kẹ ikọ na re, enọ Jesu ọ ta kẹ nọ: “Kẹwho kẹwho hayo kiwhre kiwhre nọ wha rẹ te rua, wha guọlọ ohwo eva riẹ nọ o te.” (Matiu 10:11) Wọhọ ikọ na, o gwọlọ nọ whọ rẹ gwọlọ ahwo nọ a wo isiuru, jẹ gwọlọ nọ a wuhrẹ ai uzẹme Ikereakere na. Whọ sai duku ahwo nọ a wo isiuru nọ whọ tẹ be gaviezọ kẹ ahwo kpobi nọ whọ be ta usiuwoma kẹ, je muẹrohọ uruemu rai omomọvo.
12. Ẹvẹ whọ sae rọ ruabọhọ obọ ufihọ kẹ ohwo nọ o wo isiuru kpahe ovuẹ Uvie na?
12 Nọ whọ tẹ nyaku ohwo nọ o dhesẹ isiuru kẹ ovuẹ Uvie na no, u re woma re whọ hai roro kpahe ẹgwọlọ abọ-ẹzi riẹ ẹsikpobi. Who te kere eware nọ who muẹrohọ evaọ ẹmeọta ra kugbe ohwo na kpahe emamọ usi na fihotọ, onana u ti ru ei lọhọ nọ whọ te sai ro fi obọ họ kẹ ohwo na evaọ abọ-ẹzi. Nọ whọ te hai zihe bru ei na, u fo re whọ hae gaviezọ ziezi re whọ sae riẹ eware efa kpahe orọwọ ohwo na, uruemu riẹ, hayo oghẹrẹ uyero nọ ọ rrọ.
13. Eme ọ rẹ sai fi obọ họ kẹ owhẹ riẹ eriwo nọ ohwo o wo kpahe Ebaibol na?
13 Eme who re ru nọ amọfa a jẹ sae ta eriwo nọ a wo kpahe Ẹme Ọghẹnẹ kẹ owhẹ? Eva eria jọ, ahwo a rẹ ta eva rai nọ whọ tẹ nọ ae inọ “Kọ o rrọ bẹbẹ kẹ owhẹ re who wo otoriẹ Ebaibol na?” Ẹsibuobu oghẹrẹ nọ ohwo ọ kuyo onọ nana u re dhesẹ oghẹrẹ eriwo nọ o wo kpahe eware abọ-ẹzi. Edhere ọfa jọ họ, who re se oria Ikereakere jọ whọ vẹ nọ ohwo na inọ, “Ẹvẹ who rri ẹme nana?” Wọhọ Jesu, ẹvi o re ti no odibọgba ra ze nọ whọ tẹ be hae nọ ahwo enọ nọ i fo. Dede na, o gwọlọ nọ ohwo ọ rẹ yọrọ oma.
Jesu Ọ Rehọ Enọ Ru Iruo Ziezi
14. Ẹvẹ whọ sai ro dhesẹ nọ who wo isiuru kpahe eriwo ahwo ababọ enọ nọ whọ rẹ rọ kiẹ ai kpenẹ-avọ-enẹ?
14 Wo isiuru kpahe eriwo amọfa ababọ oma nọ who re ru vo ae. Raro kele ona Jesu. Ọ jẹ hae nọ enọ nọ e rẹ lẹliẹ eva dha ohwo ho hayo n’enọ ibuobu, rekọ enọ nọ e rẹ lẹliẹ ohwo roro didi. Jesu ọ jẹ hae gaviezọ ziezi re, nọ u ru udu dhẹ ahwo nọ a wo eva ezi je ru oma te ai otọ. (Matiu 11:28) Oghẹrẹ ahwo kpobi a jẹ hẹ sae nya bru ei jẹ ta ebẹbẹ rai kẹe. (Mak 1:40; 5:35, 36; 10:13, 17, 46, 47) Re ahwo a sae ta oware nọ a roro kpahe Ebaibol na gbe iwuhrẹ Ebaibol kẹ owhẹ, o gwọlọ nọ whọ rẹ whaha enọ nọ a rẹ rọ kiẹ ohwo kpenẹ-avọ-enẹ.
15, 16. Ẹvẹ whọ sai ro ru ahwo ta ẹme kugbe owhẹ kpahe egagọ?
15 U te no enọ nọ who re ro ru iruo ziezi no, whọ sai ru ohwo ta eva riẹ ẹkwoma oware isiuru jọ nọ whọ rẹ ta kpahe je fibo gaviezọ kẹ ọkpahefihọ riẹ. Wọhọ oriruo, Jesu ọ ta kẹ Nikọdimọs nọ: “Ajokpa [a wariẹ] yẹ ohwo hayo, ọ sae ruọ uvie Ọghẹnẹ hẹ.” (Jọn 3:3) Ẹme ọyena ọ kpare isiuru Nikọdimọs te epanọ ọ sae rọ fọ tou hu, ọ tẹ kpahe ẹme jẹ gaviezọ kẹ otofa ẹme Jesu na. (Jọn 3:4-20) Whọ rẹ sae rọ edhere otiọna ru ahwo ta oware nọ o rrọ eva rai re.
16 Oghẹrẹ nọ egagọ ekpokpọ buobu e be rọ roma via nẹnẹ eva eria wọhọ Africa, ofẹ ovatha-ọre Europe, gbe Latin America yọ oware nọ ahwo a rẹ gwọlọ ta ẹme kpahe gaga. Eva ekwotọ itieye na, o rẹ sae lọhọ ẹsibuobu re who mu ẹme họ inọ: “O be hai gb’omẹ unu inọ egagọ i bi dhe ebuebu. Rekọ me wo ẹruore nọ kẹlena ahwo erẹwho kpobi a ti kuomagbe evaọ egagọ uzẹme ọvo. Kọ oyena o te were owhẹ?” Ẹsejọhọ nọ whọ tẹ ta oware jọ nọ u re gbe ohwo unu kpahe ẹruore ra, u ti ru nọ ahwo a te rọ ta eva rai kẹ owhẹ. Yọ o rẹ mae lọhọ re ohwo ọ kuyo enọ nọ a rẹ sae kpahe fihọ eva idhere ivẹ. (Matiu 17:25) Nọ ohwo na ọ tẹ kpahe fihọ onọ ra no, whẹ ọvo ọ vẹ wariẹ kuyo na avọ oria ikereakere ọvo hayo ivẹ nọ whọ rẹ rọ thae uke. (Aizaya 11:9; Zefanaya 3:9) Nọ whọ tẹ be hae gaviezọ ziezi je muẹrohọ ọkpahefihọ ohwo nọ whọ be ta ẹme kẹ, o rẹ sai fi obọ họ kẹ owhẹ riẹ oware nọ whọ te ta ẹme kpahe nọ whọ tẹ wariẹ zihe.
Jesu Ọ Gaviezọ kẹ Emaha
17. Eme o dhesẹ nọ Jesu o wo isiuru kpahe emaha?
17 Orọnikọ ekpako na ọvo Jesu o wo isiuru kpahe he rekọ te emaha na re. Ọ riẹ oghẹrẹ erozaha nọ emaha na a jẹ hae zaha gbe eme nọ a rẹ ta. Ẹsejọ ọ jẹ hai zizie emaha re a bru ei ze. (Luk 7:31, 32; 18:15-17) Emaha buobu a jọ usu ogbotu ahwo nọ a jẹ hae gaviezọ kẹ Jesu. Okenọ emaha jọ a bo ubo ujiro kẹ Mesaya na, Jesu o muẹrohọ oyena jẹ ta nọ Ikereakere na e ta nọ enẹ o rẹ te jọ. (Matiu 14:21; 15:38; 21:15, 16) Nẹnẹ, emaha buobu a bi zihe ruọ ilele Jesu. Kọ ẹvẹ whọ sai ro fi obọ họ kẹ ai?
18, 19. Ẹvẹ whọ sai ro fi obọ họ kẹ ọmọ ra wo ẹnyaharo abọ-ẹzi?
18 Re whọ sai fi obọ họ kẹ ọmọ ra wo ẹnyaharo abọ-ẹzi, o gwọlọ nọ whọ rẹ gaviezọ kẹe. U fo nọ whọ rẹ riẹ iroro riẹ nọ e rọwokugbe itee Jihova ha. Oghẹrẹ ẹme kpobi nọ ọmọ ra ọ ta kẹhẹ, u re woma re whọ kake kpahe ẹme owoma jọ fihọ ẹme na tao. Kẹsena whọ vẹ rọ eria Ikereakere nọ i fo ro fi obọ họ kẹ ọmọ na riẹ eriwo Jihova kpahe ẹme na.
19 Re a nọ enọ u re wowoma. Rekọ wọhọ epanọ o rrọ kẹ ekpako, o rẹ were emaha na gbe he re a rehọ enọ kiẹ ae kpenẹ-avọ-enẹ. Ukpenọ whọ rẹ nọ ọmọ ra ikpenọ, kọ o gbẹ te mai woma re whọ ta ẹme jọ kpẹkpẹe kẹe kpahe oma ra? Who te rri ẹme nọ ọ rrọ otọ, whọ sae ta kpahe oghẹrẹ iroro jọ nọ whọ jẹ hai wo okenọ whọ gbẹ maha gbe oware nọ o soriẹ nọ who je ro roro ere. Kẹsena whọ vẹ nọe nọ, “Kọ whọ be hai roro ere ẹsejọ re?” Ẹsejọhọ ẹme nọ ọmọ ra ọ te kpahe u ti rovie uvẹ fihọ nọ whọ sae rọ rehọ Ikereakere na fi obọ họ kẹe jẹ ta udu họ iẹe awọ.
Ruabọhọ Raro Kele Ọnọ Ọ Mai Ru Ilele Na
20, 21. Eme u je fo re whọ gaviezọ ziezi nọ whọ be daoma wuhrẹ ahwo re a zihe ruọ ilele na?
20 O tẹ make rọnọ ọmọ ra hayo omọfa who bi lele ta ẹme, o gwọlọ nọ whọ rẹ gaviezọ ziezi. Evaọ uzẹme, ere oruo u dhesẹ nọ who you ohwo na. Nọ whọ tẹ be hae gaviezọ kẹ ahwo yọ omaurokpotọ who bi dhesẹ na, onana u re dhesẹ inọ who wo ororokẹ gbe adhẹẹ kẹ amọfa. Uzẹme o rrọ, ezọgaviẹ o gwọlọ nọ who re muẹrohọ ẹme kpobi nọ ohwo na ọ be ta.
21 Nọ who bi wabọ evaọ odibọgba Ileleikristi na, hae gaviezọ ziezi kẹ ahwo nọ whọ be ta ẹme kẹ. Whọ tẹ be hae gaviezọ ziezi kẹ ẹme nọ a be ta, o te mae lọhọ kẹ owhẹ re whọ riẹ ẹme Ikereakere na nọ o te mai si ai urru. Kẹsena whọ vẹ daoma fi obọ họ kẹ ai ẹkwoma efihiruo oghẹrẹ ona nọ Jesu o je ro wuhrẹ. Nọ who bi ru ere na, who ti wo oghọghọ gbe evevọwẹ keme whọ be raro kele Ọnọ ọ mai wuhrẹ ahwo zihe ruọ ilele na.
Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?
• Ẹvẹ Jesu ọ rọ ta udu họ ahwo awọ ta oware nọ o jarai eva?
• Fikieme Jesu ọ jẹ rọ gaviezọ kẹ ahwo nọ o je wuhrẹ?
• Ẹvẹ whọ sae rọ rehọ enọ ru iruo eva odibọgba ra?
• Eme whọ rẹ sai ru ro fi obọ họ kẹ emaha jọ ilele?
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 27]
Whọ tẹ be ta usiuwoma kẹ ahwo, hae gaviezọ kẹ ae
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 29]
Nọ ma te bi fi obọ họ kẹ emaha epanọ a rẹ rọ jọ ilele yọ ma be raro kele Jesu