UZOẸME UWUHRẸ 52
Whai Emetẹ, Wha Daoma Te Eyae nọ A rẹ rọ Suẹro Evaọ Ukoko Na
“Eyae e rẹ jọ ahwo nọ a wo osegboja, . . . uruemu rai o rẹ jọ owowa, a re dhesẹ ẹrọwọ evaọ eware kpobi.”—1 TIM. 3:11.
OLE AVỌ 133 Gọ Jihova Evaọ Oke Uzoge
EWARE NỌ MA TI WUHRẸa
1. Eme ma re ru re ma sae jọ inievo nọ a rẹ rọ suẹro evaọ ukoko na?
ỌMỌ o re kri ohwo ete he. Ẹsejọ oghẹrẹ nọ ọmọ ọ rẹ rọ rro, u re gbe omai unu ọvo. Orọnikọ nwanọ oware jọ nọ ọmọ na o bi ru o be lẹliẹe rro na ha. Rekọ re ohwo ọ sae nyaharo evaọ ukoko na, ọ vẹ sae jọ oniọvo nọ a rẹ rọ suẹro, o re ru oware jọ.b (1 Kọr. 13:11; Hib. 6:1) Re ma sae jọ oniọvo otiọye na, ma re ru epanọ usu mai avọ Jihova o rẹ rọ kpekpe. Ma rẹ jẹ daoma wo emamọ uruemu, ma re wuhrẹ epanọ a re ru eware jọ, ma vẹ jẹ hai ru eware nọ i ti fiobọhọ kẹ omai ẹdẹfa nọ ma te te ohwo no. Ababọ ẹzi Ọghẹnẹ ma sai ru eware nana ha.—Itẹ 1:5.
2. Eme ẹme nọ ọ rrọ Emuhọ 1:27 u dhesẹ, kọ eme ma ti wuhrẹ evaọ uzoẹme nana?
2 Nọ Jihova ọ ma ahwo-akpọ, ọ ma ọzae, ọ tẹ jẹ ma aye. (Se Emuhọ 1:27.) Oghẹrẹ ọvona ugboma ọzae avọ ọrọ aye o rrọ họ. Ere ọvo ho, u wo eware nọ Jihova ọ ma ọzae inọ o re ru, gbe enọ ọ ma aye inọ o re ru. Fikiere te emezae te emetẹ a rẹ jọ enẹna wuhrẹ epanọ a sai ro ru ọvuọ eware nọ Ọghẹnẹ ọ ma rai inọ a ru nọ a te te ahwo no. (Emu. 2:18) Ma te jọ uzoẹme nana ta ẹme kpahe eware nọ emetẹ na a re ru re a sae jọ eyae nọ a rẹ rọ suẹro evaọ ukoko na odẹnotha. Ma vẹ te jọ uzoẹme notha wuhrẹ eware nọ emezae na a re ru.
DAOMA WO URUEMU NỌ O RẸ WERE ỌGHẸNẸ
Whọ tẹ be rọ aro kele Rebeka, Ẹsta, Abigẹle, gbe eyae efa nọ e gọ Ọghẹnẹ uvi ẹgọ, whọ te jọ emamọ aye nọ a rẹ rọ suẹro evaọ ukoko na (Rri edhe-ẹme avọ 3-4)
3-4. Amono emetẹ na a sae rọ aro kele? (Rri uwoho na re.)
3 A jọ Ebaibol gbiku eyae buobu nọ a you Jihova, a tẹ jẹ gọe uvi ẹgọ. (Kpohọ jw.org re who rri uzoẹme na “Eme Ma rẹ Sai Wuhrẹ Mi Eyae nọ A Gbiku Rai Fihọ Ebaibol Na?”) ‘Uruemu eyae yena o jọ owowa,’ yọ a dhesẹ nọ a wo “ẹrọwọ evaọ eware kpobi.” Yọ ere oria Ebaibol nọ a rehọ uzoẹme na no ze na o ta nọ eyae na a rẹ jọ. U te no eyae yena no, emetẹ nọ e rrọ ukoko na a te rri ukoko rai, a te ruẹ eyae nọ i wo emamọ uruemu nọ a sae rọ aro kele.
4 Whẹ ọmọtẹ nọ ọ rrọ ukoko na, kọ who gbe roro kpahe inievo-emetẹ jọ nọ e kpako no nọ i wo emamọ uruemu nọ whọ sae rọ aro kele? Muẹrohọ emamọ uruemu nọ a wo, re whọ daoma rọ aro kele ae. Obọnana ma te ta ẹme te emamọ uruemu nọ emetẹ na a re wo re a sae jọ eyae nọ a rẹ rọ suẹro odẹ. Eware esa ma te ta ẹme te.
5. Eme o jẹ roja re inievo-emetẹ na a wo omaurokpotọ?
5 O roja gaga re Oleleikristi o wo omaurokpotọ. Oniọvo-ọmọtẹ nọ ọ be romakpotọ, ọ rẹ jọ ogbẹnyusu ọkpekpe Jihova, yọ o re lele ahwo riẹ yeri. (Jem. 4:6) Aye nọ o you Jihova ọ rẹ romakpotọ kẹ ahwo nọ Jihova Ọsẹ obọ odhiwu riẹ o ro mu. (1 Kọr. 11:3) Jihova ọ rọ ahwo jọ mu inọ a rẹrote omai evaọ ukoko na, yọ ọ ta nọ ọzae ọye o wuzou uviuwou riẹ.c
6. Eme inievo-emetẹ nọ e rrọ uzoge a rẹ sai wuhrẹ mi Rebeka?
6 Rebeka yọ aye nọ o wo areghẹ gaga. Ọ tẹ ruẹ oware jọ nọ u fo nọ o re ru, o re ru ei. O re ru meti meti hi. (Emu. 24:58; 27:5-17) O make rrọ ere na, ọ jẹ hae romakpotọ kẹ ọzae riẹ jẹ kẹe adhẹẹ. (Emu. 24:17, 18, 65) Whẹ oniọvo-ọmọtẹ nọ ọ gbẹ rrọ uzoge, hae romakpotọ kẹ ahwo nọ Jihova o ro mu wọhọ epanọ Rebeka o je ru na. Who te ru ere, te ahwo uwou ra te inievo na a te rọ aro kele owhẹ fiki emamọ uruemu ra.
7. Ẹvẹ inievo-emetẹ nọ e rrọ uzoge a sae rọ rehọ aro kele Ẹsta?
7 Oleleikristi kpobi ọ rẹ daoma riẹ oria nọ o re ru ba. Ebaibol ọ ta nọ “ohwo nọ ọ riẹ umuo nọ ọ rẹ nya ba o wo areghẹ.” (Itẹ 11:2) Ẹsta yọ aye nọ ọ jẹ gọ Ọghẹnẹ, yọ ọ riẹ oria nọ o re ru ba. Fikiere o je ru eware nọ a kẹ riẹ udu inọ o ru hu hu. Ẹsta ọ gaviezọ kẹ ohrẹ nọ omoni riẹ nọ a re se Mọdekae ọ kẹ riẹ, yọ o lele ohrẹ na. (Ẹsta 2:10, 20, 22) Whọ tẹ be hae nyabru ahwo nọ a riẹ vi owhẹ re a kẹ owhẹ ohrẹ je bi ru oware nọ a vuẹ owhẹ, u re dhesẹ nọ whọ gwọlọ nya vrẹ usi hi.—Tait. 2:3-5.
8. Eme 1 Timoti 2:9, 10 o ta, nọ u re fiobọhọ kẹ oniọvo-ọmọtẹ gọ ẹgọ kpatiẹ?
8 Oware ofa jọ o riẹ nọ Ẹsta o ru nọ u dhesẹ nọ ọ riẹ oria nọ o re ru ba. Ebaibol ọ ta nọ Ẹsta “o wo erru evaọ ugboma je siuru gaga.” Rekọ Ẹsta o je dhesẹ oma ha fikinọ o wo erru gaga. (Ẹsta 2:7, 15) Ẹvẹ emetẹ nọ e rrọ ukoko na a sae rọ rehọ aro kele Ẹsta? Ebaibol ọ fodẹ oware jọ nọ a re ru. (Se 1 Timoti 2:9, 10.) Pọl ukọ na ọ vuẹ eyae nọ e rrọ Ileleikristi nọ jọ a gọ ẹgọ nọ ọ rrọ owowa, nọ u re dhesẹ nọ a wo iroro nọ e gba. Ẹme Griki nọ a fa eme yena no ze u dhesẹ nọ eyae nọ e rrọ Ileleikristi a rẹ gọ ẹgọ nọ ọ rrọ kpatiẹ, onọ o rẹ lẹliẹ amọfa ta nọ kiyọ eme he. Inievo-emetẹ nọ i you Jihova a be gọ ẹgọ nọ ọ rrọ kpatiẹ. Eva rai e be were omai gaga.
9. Eme ma wuhrẹ mi Abigẹle?
9 Orimuo yọ emamọ uruemu ọfa nọ inievo-emetẹ nọ e gbẹ maha a rẹ daoma wo. Keme o rẹ lẹliẹ ae jọ emamọ aye odẹnotha. Kọ eme họ orimuo? Oye họ, epanọ ohwo o re rri oware mu, ọ vẹ sae riẹ oware nọ u woma gbe onọ u yoma. O ve ru onọ u woma na. Abigẹle yọ aye jọ nọ o wo orimuo. Oke jọ o jariẹ nọ ọzae riẹ o ro ru oware nọ a hae te rọ fiki riẹ kpe ezae nọ e rrọ uwou riẹ kpobi no. Abigẹle o te ru oware nọ u siwi uzuazọ rai. Ọ raha oke he. (1 Sam. 25:14-23, 32-35) Ma te wo orimuo, o rẹ lẹliẹ omai riẹ oke nọ ma re ro fibo gbe oke nọ ma rẹ rọ ta ẹme. Ma be hae nọ inievo mai epanọ eware e rrọ kẹ ae. Rekọ orimuo o rẹ whae ze nọ ma gbe ru ei wọhọ ẹsenọ ma be kiotọ rai hi.—1 Tẹs. 4:11.
WUHRẸ EPANỌ A RE RU EWARE JỌ
Eware vẹ whọ be sai ru fikinọ whọ riẹ ese jẹ riẹ ekere ziezi? (Rri edhe-ẹme avọ 11)
10-11. Whọ tẹ riẹ ese jẹ riẹ ekere ziezi, eme o sae lẹliẹ owhẹ ru? (Rri uwoho na re.)
10 U fo nọ ọmọtẹ nọ ọ rrọ Oleleikristi o re wuhrẹ eware jọ. Eware nọ o wuhrẹ nọ ọ gbẹ rrọ ọmaha na i ti fiobọhọ kẹe odẹnotha nọ o te te aye no. Joma ta ẹme te eware jọ nọ o re wuhrẹ.
11 Daoma riẹ epanọ a re se je kere ziezi. Evaọ ewho jọ, a re roro nọ u du gwọlọ nọ emetẹ na a rẹ riẹ epanọ a re se je kere he. Rekọ yọ oware nọ u fo nọ Oleleikristi kpobi ọ rẹ daoma riẹ.d (1 Tim. 4:13) Fikiere who du rọ fiki ahwo hayo ẹbẹbẹ ọfa jọ ta nọ who re wuhrẹ epanọ a re se je kere he he. Whọ tẹ riẹ ese jẹ riẹ ekere, erere vẹ o ti te owhẹ? O sai ru nọ a rẹ rọ rehọ owhẹ iruo, whọ vẹ jẹ riẹ iruo na ru. Yọ o te jẹ lẹliẹ owhẹ riẹ epanọ a re se ẹme Ọghẹnẹ, wuhrẹ iẹe ziezi, roro didi kpahe iẹe, whọ vẹ jẹ sae rehọ iẹe wuhrẹ amọfa. Whọ te kẹle Jihova gaga. Yọ oware nọ o mai wuzou oye.—Jos. 1:8; 1 Tim. 4:15.
12. Eme o rrọ obe Itẹ 31:26 nọ u re fiobọhọ kẹ owhẹ ta ẹme wolẹ?
12 Hae gaviezọ kẹ amọfa jẹ ta ẹme wolẹ. Yọ oware nọ u fo nọ Oleleikristi kpobi ọ rẹ daoma ru. Nwanọ ere Jemis olele na ọ vuẹ omai nọ ma hai ru. Ọ ta nọ: “O gba họ nọ ohwo kpobi ọ rẹ jọ ọnọ ọ rẹ kake gaviezọ, ọnọ ọ rẹ rọ okpakpa ta ẹme he.” (Jem. 1:19) Ohwo ọ tẹ be ta ẹme, whọ jẹ be romatotọ gaviezọ kẹe, u re dhesẹ nọ who wo “ororokẹ” kẹ ohwo na. (1 Pita 3:8) Ohwo ọ tẹ be vuẹ owhẹ ẹme jọ, rekọ ẹme na o bi vẹ owhẹ ẹro ho, hayo whọ riẹ epanọ ohwo na o rri oware na ha, nọe re o ru ẹme na vẹ kẹ owhẹ. Who ve roro ẹme nọ whọ te ta. (Itẹ 15:28, ẹme-oruvẹ) Nọ omara nọ: ‘Kọ ẹme nọ mẹ be te ta na ọ te lẹliẹ udu te ohwo na otọ? Kọ ẹme na uzẹme? Ẹvẹ mẹ sae rọ rehọ areghẹ ta ẹme na kẹe jẹ tae wowolẹ?’ Hai muẹrohọ inievo-emetẹ nọ e rẹ gaviezọ nọ ohwo ọ tẹ be ta ẹme kẹ ae, yọ a rẹ ta ẹme wolẹ. (Se Itẹ 31:26.) Whọ tẹ be hae gaviezọ kẹ amọfa jẹ ta ẹme wolẹ, who ti lele ahwo riẹ yeri.
Aye nọ ọ rẹ rẹrote uwou riẹ ziezi, eva riẹ e rẹ were ọzae riẹ, emọ riẹ, gbe inievo ukoko na (Rri edhe-ẹme avọ 13)
13. Ẹvẹ whọ sae rọ riẹ epanọ a rẹ rẹrote uwou ziezi? (Rri uwoho na re.)
13 Daoma riẹ epanọ a re ru iruo uwou. Evaọ ewho buobu, eyae na họ ahwo nọ a re ru iruo nọ e rrọ uwou. Oni ra hayo oniọvo-ọmọtẹ ọfa nọ ọ riẹ epanọ a rẹ rẹrote uwou ziezi ọ sai wuhrẹ owhẹ epanọ a rẹ rẹrote uwou. Oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Cindy ọ ta nọ: “Oni mẹ o wuhrẹ omẹ nọ me kru obọ ga, anọ o rẹ lẹliẹ eva were ohwo. Okpoware o ru kẹ omẹ na. O wuhrẹ omẹ epanọ a re there ẹbẹ, hwere otuwou, ko iwu, jẹ nyae thueki ze. O lẹliẹ omẹ riẹ epanọ me re ru eware kẹ omobọ mẹ. Yọ u fiobọhọ kẹ omẹ nọ mẹ be sae rọ gọ Jihova ziezi. Oni mẹ o te je wuhrẹ omẹ nọ mẹ hai dede ahwo rehọ sasasa. Fikinọ me re dede inievo na rehọ, mẹ riẹ inievo buobu nọ i kruga ziezi nọ mẹ be rọ aro kele.” (Itẹ 31:15, 21, 22) Aye nọ o re kru obọ ga rẹrote uwou riẹ ziezi je dede ahwo rehọ, eva riẹ e rẹ were ahwo uviuwou riẹ gbe inievo na.—Itẹ 31:13, 17, 27; Iruẹru 16:15.
14. Eme who wuhrẹ no ẹme nọ Crystal ọ ta na ze, kọ eme u fo nọ whọ rẹ riẹ?
14 Wuhrẹ epanọ whẹ ọvo ọ sai ro ru eware jọ. U fo re Oleleikristi ọ riẹ epanọ a re ru eware jọ kẹ omariẹ. Orọnọ oware kpobi ọ rẹ jọ rẹroso ohwo ho. (Fil. 4:11) Oniọvo-ọmọtẹ nọ a re se Crystal ọ ta nọ: “Ọsẹgboni mẹ a vuẹ omẹ eware nọ me re wuhrẹ evaọ ekọleji, mẹ vẹ sae rọ ere wuhrẹ iruo jọ fihọ obọ. Ọsẹ mẹ ọ vuẹ omẹ nọ me wuhrẹ epanọ a re koko ugho, gbe epanọ me re ro kere eware nọ mẹ be rọ ugho ru fihotọ (koyehọ epanọ a re ru akanto). Yọ u fiobọhọ kẹ omẹ gaga.” Whọ rẹ jẹ daoma riẹ epanọ ohwo ọ rẹ ta nọ, ‘Unuigho utionana mẹ te raha,’ ọ vẹ ginẹ raha mu etẹe. (Itẹ 31:16, 18) Nọ whọ gbẹ be gwọlọ ikpeware jẹ riesa vọ uzou ho, uvẹ nọ who re ro ru iruo jọ evaọ ukoko na o sai te owhẹ obọ.—1 Tim. 6:8.
RUẸRẸ OMA KPAHE KẸ ODẸNOTHA
15-16. Eware jọ vẹ inievo-emetẹ nọ i ri wo ọzae he a bi ru evaọ ukoko na? (Mak 10:29, 30)
15 Who te wo emamọ uruemu je wuhrẹ epanọ a re ru eware jọ, u ti fiobọhọ kẹ owhẹ ẹdẹfa. Joma ta ẹme te eware jọ nọ whọ rẹ sai ru ẹdẹfa.
16 Ẹsejọhọ whẹ ọvo whọ te jọ orọ obọra. Inievo jọ a ta nọ a re wo aye he hayo a re wo ọzae he, dede nọ a re rri ohwo otiọye na oghẹrẹ jọ evaọ ẹwho rai. Jesu ọ ta nọ ohwo nọ u je, ọ sai ru oware utioye na. (Mat. 19:10-12) Inievo efa jọ a ri wo ọzae hayo wo aye he fiki oghẹrẹ nọ eware e nya. Riẹ nọ Jihova avọ Jesu a rọ inievo itieye na zaro vievie he. Inievo-emetẹ buobu nọ i ri wo ọzae he a bi fiobọhọ gaga evaọ ukoko na. A you inievo ukoko na. Fikiere a be tuduhọ inievo buobu awọ, yọ a wọhọ ini kẹ inievo buobu.—Se Mak 10:29, 30; 1 Tim. 5:2.
17. Eme ọmọtẹ nọ ọ rrọ ukoko na ọ sai ru re ọ sae jọ iruo odibọgba oke-kpobi na ẹdẹfa?
17 Whọ sae jọ iruo odibọgba oke-kpobi ẹdẹfa. Inievo-emetẹ na a be ta usi uwoma gaga evaọ akpọ na soso. (Ol. 68:11) Kọ whọ gbẹ jọ enẹna roro epanọ whọ te rọ jọ iruo odibọgba oke-kpobi na ẹdẹfa? Whọ sae jọ ọkobaro, hayo ru iruo ebabọ, hayo jọ obọ Ebẹtẹle ru iruo. Lẹ kpahe ẹme na. Nyabru inievo nọ a bi ru oware utioye na re whọ nọ ae oware nọ a ru nọ uvẹ na o sai ro te ae obọ. Who ve roro oware nọ whọ sae hai ru. Who te ru oware jọ evaọ usu enọ ma fodẹ na, uvẹ u ti te owhẹ obọ nọ who ti ro ru eware buobu evaọ ukoko na. Yọ eva e te were owhẹ.
Who te bi roro kpahe ohwo nọ whọ rẹ rehọ, rri otọ mu gaga (Rri edhe-ẹme avọ 18)
18. Eme o jẹ roja re oniọvo-ọmọtẹ o rri otọ mu gaga re ọ tẹ te rọwo nọ ọ rẹ rehọ oniọvo-ọmọzae jọ? (Rri uwoho na re.)
18 Ẹsejọhọ odẹnotha who ti wo ọzae. Ma jọ uzoẹme nana wuhrẹ eware jọ nọ i re fiobọhọ kẹ owhẹ jọ emamọ aye no. Otẹrọnọ whọ gwọlọ wo ọzae ẹdẹfa, rri otọ mu gaga. Orọo yọ oware aroza ha. Riẹ nọ ọzae nọ whọ te rehọ ọye o ti su owhẹ. (Rom 7:2; Ẹf. 5:23, 33) Oye u ro fo re whọ nọ omara nọ: ‘Kọ oniọvo-ọmọzae na o gine you Jihova gaga? Kọ ọ be rọ egagọ Jihova karo? Kọ ọ be hai ru oware nọ u dhesẹ nọ o gine wo areghẹ? Kọ o te ruthọ, ọ be hae rọwo nọ o ruthọ? Kọ ọ be hai rri emetẹ na inọ yọ ahwo ọvo ho je ru ai epanọ u je rie? Kọ o kruga te epanọ o ti ro fiobọhọ kẹ omẹ kruga re? Kọ o wuhrẹ iruo jọ nọ ọ sai ti ro fiobọhọ kẹ omẹ? Kọ ọ te hae sai ru eva were omẹ? Kọ ọ be hai ru iruo nọ a kẹ riẹ ziezi? Kọ o wo iruo jọ nọ a kẹ riẹ evaọ ukoko na? Kọ ọ be hae romatotọ ru ai?’ (Luk 16:10; 1 Tim. 5:8) Kareghẹhọ nọ whọ be te gwọlọ emamọ ọzae nọ whọ rẹ rehọ na, whẹ omara whọ rẹ jọ emamọ aye re.
19. Eme o dhesẹ nọ “ofiobọhọ” nọ aye ọ rrọ kẹ ọzae riẹ na yọ emamọ iruo?
19 Ebaibol ọ ta nọ emamọ aye yọ “ofiobọhọ” kẹ ọzae riẹ, yọ “o re ru ei gba.” (Emu. 2:18) Kọ oyena u dhesẹ nọ aye yọ ohwo ọvo ho? Ijo. Ofiobọhọ nọ Ọghẹnẹ ọ ta nọ aye ọ jọ kẹ ọzae riẹ na yọ emamọ iruo. Binọ Ebaibol o se Jihova “ofiobọhọ” re. (Ol. 54:4; Hib. 13:6) Re aye ọ sai ginẹ jọ ofiobọhọ kẹ ọzae riẹ, nọ ọzae na ọ tẹ jiroro jọ, o re lele ọzae na ru epanọ a re ro ru oware nọ ọ jiroro riẹ na. Yọ aye nọ o you Jihova o re ru re ahwo a rọ emamọ ubiẹro rri ọzae riẹ. (Itẹ 31:11, 12; 1 Tim. 3:11) Oware nọ u ti fiobọhọ kẹ owhẹ jọ emamọ aye otiọye ẹdẹfa họ, who re you Jihova gaga. Hai je fiobọhọ kẹ ọsẹgboni ra gbe inievo ra gbe inievo ukoko na.
20. Whọ tẹ rrọ emamọ oni, ẹvẹ uviuwou ra o rẹ jọ?
20 Ẹsejọhọ who ti yẹ emọ ẹdẹfa. Ẹsejọhọ who te wo ọzae no, whẹ avọ iẹe wha te ta nọ wha re yẹ emọ. (Ol. 127:3) Fikiere hae jọ enẹna ruẹrẹ oma kpahe. Emamọ uruemu gbe eware nọ who re wuhrẹ nọ ma ta ẹme te no na i ti fiobọhọ kẹ owhẹ jọ emamọ aye gbe emamọ oni. Who te you emọ ra je bi wo odiri kẹ ae, whọ tẹ jẹ rrọ wowou, u ti ru nọ eva e te rọ were emọ ra, yọ udu u ti te ae otọ.—Itẹ 24:3.
Emetẹ buobu nọ a rọ ẹme Ọghẹnẹ wuhrẹ notọ ze, nọ a ru oware nọ a wuhrẹ i rai a dikihẹ gidigba enẹna evaọ ukoko na (Rri edhe-ẹme avọ 21)
21. Ẹvẹ ma rri inievo-emetẹ nọ e rrọ ukoko na, kọ fikieme? (Rri uwoho nọ o rrọ uke emagazini na.)
21 Whai inievo-emetẹ na, ma you owhai gaga keme wha bi ru iruo Jihova je bi fiobọhọ kẹ inievo na. (Hib. 6:10) Wha be daoma wo emamọ uruemu. Wha bi wuhrẹ eware nọ i re fiobọhọ kẹ owhai gbe amọfa. Yọ wha bi ru eware nọ i ti fiobọhọ kẹ owhai odẹnotha. Wha be daoma kẹhẹ! Whai ginọ ahwo nọ a re ro si okọ!
OLE AVỌ 137 Eyae nọ I Wo Ẹrọwọ
a Ma you owhai emetẹ nọ e rrọ ukoko na gaga. U wo eware jọ nọ wha re ru re wha sae jọ eyae nọ a rẹ rọ suẹro evaọ ukoko na ẹdẹfa. Wha re wo uruemu nọ o rẹ were Ọghẹnẹ. Wha re wuhrẹ epanọ a re ru eware jọ jẹ ruẹrẹ oma kpahe kẹ eware nọ wha ti ru ẹdẹfa. Wha te ru ere, Jihova ọ te ghale owhai.
b ẸME NỌ A RU VẸ: A tẹ ta nọ ohwo yọ emamọ oniọvo nọ a rẹ rọ suẹro evaọ ukoko na, u dhesẹ nọ ọ be rọ aro kele ahwo nọ a be gọ Ọghẹnẹ hẹ hẹ. Rekọ ẹzi Ọghẹnẹ ọye ọ be kpọe. Ọ rẹ rọ aro kele Jesu jẹ daoma jọ ogbẹnyusu ọkpekpe Jihova. Yọ ọ rẹ rọ eva riẹ kpobi fiobọhọ kẹ amọfa.
d Re whọ riẹ epanọ o roja te re a hai se obe, kpohọ jw.org re who rri uzoẹme na “Oware nọ O jẹ Roja re Emaha na A Hai Se Obe—Abọ 1: Obe-Use avọ Ifimu nọ A re Rri, Ọvẹ Ọ Mai Woma?”