Etadhesẹ/Iriruo Nọ I Re Wuhrẹ — UWOU-EBE ITANẸTE ọrọ Uwou-Eroro

Uwuhrẹ 45

Etadhesẹ/Iriruo Nọ I Re Wuhrẹ

Eme o gwọlọ nọ who re ru?

Rehọ eme ọtakpeze, ikuigbe, hayo eware nọ e ghinẹ via ro ru ẹme ra evaọ idhere nọ i re fiba itee ra wọhọ owuhrẹ.

FIKIEME U JE WUZOU?

Emamọ eroruiruo ona ewuhrẹ enana u re fi awere họ ẹme ra, duobọte izuazọ ahwo, jẹ lẹliẹ ahwo kareghẹhọ uthubro na. A gbẹ rehọ ai ruiruo ziezi hi, e rẹ sae kpọ iroro no uthubro nọ u wuzou.

ETADHESẸ gbe iriruo yọ obọdẹ ona ewuhrẹ. E rẹ lẹliẹ ahwo gaviezọ ziezi. E rẹ lẹliẹ ahwo roro ziezi. E rẹ kiẹ ọwhọ-eva na, fikiere e rẹ sae nyate iroro-oziẹbro gbe udu na. Ẹsejọ, a rẹ sae rehọ etadhesẹ whaha omukpahe. I re je fiobọhọ kẹ ahwo kareghẹhọ eware. Kọ whọ be rehọ ai ruiruo evaọ ewuhrẹ ra?

Eme ọtakpeze yọ oghẹrẹ etadhesẹ nọ e rẹ gwọlọ umutho eme jọ ọvo; rekọ e sai ru ẹme na siuru. Whọ tẹ riẹ ae ta ziezi, otofa rai o rẹ jọ vevẹ. Rekọ owuhrẹ ọ sai fiẹgba họ epanọ i w’iruo te viere ẹkwoma ẹme oruvẹ ọkpẹkpẹe nọ ọ rẹ ta. Ebaibol na ọ vọ avọ iriruo nọ whọ rẹ sai wuhrẹ no ze.

Rehọ Eme-Owawọ gbe Eme-Odẹme Muhọ. Eme-owawọ họ eme-ọtakpeze nọ e mae lọhọ kpobi. Who te bi wuhrẹ kpahe eroruiruo etadhesẹ obọ, o rẹ sai fiobọhọ re whọ rehọ enana muhọ. Ẹme na “wọhọ” hayo “epaọ” hayo “epanọ” a rẹ rọ tae. A tẹ be rọ eware ivẹ nọ i wo ohẹriẹ rọ wawo ohwohwo, eme-owawọ i re dhesẹ oware jọ nọ enana i wo kugbe. Eme ọtakpeze e vọ Ebaibol na kpahe eware emama jọ—ekakọ, erao, gbe emama obọ odhiwu—gbe eware nọ ahwo-akpọ a rọ ẹro ruẹ no evaọ uzuazọ. Eva Olezi 1:3, a ta k’omai nọ ohwo nọ o re se Ẹme Ọghẹnẹ ẹsikpobi ọ “wọhọ ure nọ a kọ họ akotọ ame,” ure nọ o rẹ mọ ibi nọ u re whu hu. A ta nọ orumuomu ọ “wọhọ okpohrokpo” nọ o bruebe h’enu be hẹrẹ arao. (Ol. 10:9) Jihova ọ yeyaa kẹ Abraham nnọ ubi riẹ u ti bu “wọhọ isi obọ ehru” jẹ ‘wọhọ . . . uwẹkpẹ akotọ abade.’ (Emu. 22:17) Kpahe usu okpekpe nọ Jihova o ru lọhọ evaọ udevie riẹ gbe orẹwho Izrẹl, Ọghẹnẹ ọ ta nọ: “Nwanọ epanọ omohọ-eku o rẹ tamu eku ohwo,” ere O ru Izrẹl gbe Juda tamu Ei.—Jeri. 13:11.

Eme-odẹme i re je dhesẹ ithatho nọ e rọ udevie eware ivẹ nọ i wo ohẹriẹ gaga. Rekọ ẹme-odẹme ọ mai wo ẹgba. U re do wọhọ ẹsenọ oware jọ o rrọ odekọ, o vẹ rọ ere wọ ekwakwa oware jọ fihọ ofa. Jesu ọ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Whai họ elo rọkẹ akpọ na.” (Mat. 5:14) Nọ o je dhesẹ enwoma nọ ẹmeunu nọ a kpọ họ ọ rẹ sae wha ze, Jemis olele na o kere nọ: “Ẹrọo na erae.” (Jem. 3:6) Devidi ọ so kẹ Jihova nọ: “Whẹ họ utho ogaga usiwo mẹ.” (Ol. 31:3) A tẹ riẹ ẹme-odẹme salọ ziezi u re du gwọlọ oruvẹ hẹ. Epanọ o kpẹre te ere o re w’ẹgba te. Ẹme-odẹme ọ sai fiobọhọ kẹ ogbotu ra kareghẹhọ ẹme vi ẹme nọ a ta gheghe.

Evaọ ẹmeọta ekẹdẹ kẹdẹ ma re bru okpa h’ẹme ro fiẹgba họ eme re. Jesu ọ rehọ onana ruiruo ro dhesẹ iroro oware jọ nọ o rẹ thọrọ ẹro ho evaọ okenọ ọ nọ inọ: “Fikieme who je bi riwi orara nọ o rọ ẹro omoni ra, yọ who bi roro ubro nọ o rọ ẹro ra ha?” (Mat. 7:3) Taure whọ tẹ te rehọ ẹme ọtakpeze nana hayo efa ro ruiruo, daoma kake rọ ẹme-owawọ gbe odẹme ro ruiruo ziezi.

Rọ Iriruo t’Ẹme. Ukpenọ whọ rehọ ẹme ọtakpeze t’ẹme, o sae were owhẹ re whọ rọ iriruo t’ẹme, ikuigbe oware nọ o via ha hayo oware nọ o ghinẹ via, wọhọ ona ewuhrẹ. Ahwo jọ a rẹ rọ enana ro ruiruo thomawa, fikiere whọ rẹ yọroma evaọ eroruiruo rai. Eme nọ i ghine wuzou ọvo a rẹ rọ iriruo dhesẹ, yọ a rẹ rehọ ai ru ẹme re u fiobọhọ kẹ ahwo kareghẹhọ ẹme na, orọnikọ ikuigbe na ọvo ho.

Dede nọ orọnikọ iriruo kpobi e rẹ sae jọ eware nọ e ghinẹ via ha, u fo re i dhesẹ uruemu hayo iyero aruakpọ. Fikiere, okenọ o je wuhrẹ epanọ u fo nọ a re rri erahaizi nọ i kurẹriẹ, Jesu ọ kẹ ọtadhesẹ kpahe oghọghọ ọzae nọ ọ ruẹ ogodẹ riẹ nọ o vru. (Luk 15:1-7) Evaọ uyo kẹ ọzae nọ o bi wo otoriẹ oware nọ Uzi na u dhesẹ kpahe eyou ọrivẹ ohwo ho, Jesu o gbiku kpahe epanọ ohwo Sameria jọ o ro fiobọhọ kẹ ọzae jọ nọ a nwoma, ọnọ ozerẹ gbe ohwo Livai a nya se ba. (Luk 10:30-37) Who te wuhrẹ re who muẹrohọ uruemu gbe owojẹ ahwo ziezi, whọ rẹ sae rehọ ona ewuhrẹ nana ro ruiruo ziezi.

Netan ọruẹaro na o gbiku oware jọ nọ o ghinẹ via ha no uzou ze rọ whọku Devidi Ovie na. Iku na i w’iruo keme o whaha uyero nọ Devidi ọ hae sae jọ dhesẹ nọ ọ riẹ ru. Ikuigbe na e ta kpahe ọdafe jọ nọ o wo igodẹ buobu gbe oyegbere jọ nọ o wo ogodẹ ọvo nọ o bi tete jẹ be yọrọ. Devidi omariẹ ọ jọ othuru-igodẹ, fikiere ọ sae riẹ oghẹrẹ nọ ogodẹ na ọ jọ kẹ ọnọ o wo rie na. Devidi o muofu okiẹrẹe kẹ okpohwo nọ ọ tatabọ mi oyegbere na ogodẹ ọghaghae riẹ na. Netan ọ tẹ ta kẹ Devidi gbiae nọ: “Whẹ họ ohwo na.” Eme na e nyate udu Devidi, o te ghine kurẹriẹ. (2 Sam. 12:1-14) Ẹkwoma ewuhrẹ, whọ rẹ sai wuhrẹ epanọ whọ rẹ rọ edhere ona t’ẹme nọ o re duobọte ohwo udu.

A rẹ sai wo iriruo buobu nọ e rẹ k’erere evaọ ewuhrẹ no eware nọ e via nọ a kere fihọ Ikereakere na ze. Jesu ọ rehọ umutho eme ru onana okenọ ọ ta nọ: ‘Wha kareghẹhọ aye Lọt.’ (Luk 17:32) Okenọ ọ jẹ ta kpahe oka ẹzino riẹ, Jesu ọ fodẹ “edẹ Noa.” (Mat. 24:37-39) Evaọ Ahwo Hibru uzou avọ 11, Pọl ukọ na ọ fodẹ ezae gbe eyae 16 wọhọ iriruo ẹrọwọ. Nọ whọ be riẹ Ebaibol na ziezi na, who ti wo iriruo nọ i w’ẹgba ziezi rono eme nọ Ikereakere na e ta kpahe eware nọ e via gbe ahwo nọ a jọ eva rai fodẹ na.—Rom 15:4; 1 Kọr. 10:11.

Ẹsejọ whọ sae ruẹ nọ o rẹ k’erere re whọ rehọ oware ọgbọna jọ nọ o ghinẹ via ro fiẹgba họ ugogo ẹme uthubro jọ. Rekọ who te bi ru ere, ruẹ nọ ikuigbe na yọ oware nọ o ghinẹ via jẹ whaha ikuigbe nọ i re kpomovuọ họ ohwo jọ evaọ ogbotu na oma hayo ikuigbe nọ i re si iroro kpohọ ẹme avro jọ nọ o w’obọ kugbe ẹme na ha. Jẹ kareghẹhọ nọ u fo re ikuigbe na i ru ẹjiroro jọ gba. Who du gbiku nọ i fo ho nọ e rẹ kpọ ẹjiroro ahwo no ẹme ra ha.

Kọ A te Riẹ Otọ Riẹ? Ọtadhesẹ hayo oriruo nọ who ro ruiruo kpobi, o re ru ẹjiroro jọ gba. Kọ o ti ru ere otẹrọnọ who gbe dhesẹ otofa riẹ kpahe ẹme nọ whọ be ta na ha?

Nọ ọ ta kpahe ilele riẹ wọhọ “elo rọkẹ akpọ na” no, Jesu o te fi umutho eme jọ bae kpahe epanọ a rẹ rehọ ukpẹ ro ruiruo gbe owha-iruo nọ onana u fihọ ae uzou. (Mat. 5:15, 16) Nọ ọ kẹ ọtadhesẹ riẹ ọrọ ogodẹ nọ o vru na no, ọ tẹ ta kpahe oghọghọ nọ o rẹ jọ obọ odhiwu fiki ọrahauzi nọ o kurẹriẹ. (Luk 15:7) Yọ okenọ o gbiku ohwo Sameria ọrivẹ na no, Jesu ọ tẹ nọ ohwo nọ ọ be gaviezọ kẹe na onọ oliọliọ jọ je fi ugogo ohrẹ jọ bae. (Luk 10:36, 37) Evaọ abọdekọ riẹ, ahwo nọ a roma kpotọ n’onọ ọvo ae Jesu o ru ọtadhesẹ riẹ kpahe ẹkpẹ sa-sa gbe ọrọ ikpoko nọ e rọ udhu na vẹ kẹ, orọnikọ rọkẹ ogbotu na ha. (Mat. 13:1-30, 36-43) Edẹ esa taure o te ti whu, Jesu ọ kẹ ọtadhesẹ kpahe ewhẹrẹ ọgbọ-evaene erọ ijihẹ. O du fotọ ẹme na ha; o gwọlọ otofa ha. “Ilori izerẹ gbe otu Farisi a . . . riẹ nọ ọ be ta ẹme kpahe ae.” (Mat. 21:33-45) Fikiere oghẹrẹ ọtadhesẹ na, uruemu ogbotu na, gbe ẹjiroro ra, enana kpobi eye i re dhesẹ sọ who re ru ẹme na vẹ gbe, o tẹ rọ ere, epanọ who re ru ei vẹ te.

Ewo ona nọ a rẹ rọ rehọ etadhesẹ gbe iriruo ro ruiruo ziezi o rẹ rehọ oke, rekọ omodawọ na o rrọ uvrẹvru hu. Etadhesẹ nọ a riẹ salọ ziezi e rẹ lẹliẹ ẹme daruọ ahwo oma. Ukuhọ riẹ o rẹ jọ ovuẹ nọ u wo ẹgba vi onọ a rehọ eme gheghe ta.

EPANỌ A RẸ RỌ SALỌ ENỌ I FO

Se Ebaibol na ẹsikpobi; muẹrohọ etadhesẹ na; roro didi kpahe erere iriruo na.

Nọ who bi muẹrohọ eware nọ e wariẹ owhẹ họ na, rọ uruemu gbe owojẹ ahwo rri izoẹme jọ nọ whọ rẹ t’ẹme kpahe.

Wo obe nọ who re kere etadhesẹ gbe iriruo nọ i w’iruo fihọ. Enana e sai no ebe nọ who se, eme nọ who yo, hayo eware nọ who muẹrohọ ze. Rawo ae kẹ eroruiruo evaọ obaro.

ORIA IRUO: Kiẹ etadhesẹ nọ e rọ eria ikereakere enana riwi: Aizaya 44:9-20; Matiu 13:44; Matiu 18:21-35. Eme ọvuọvo rai o wuhrẹ? Fikieme u je w’iruo?

Eme ọtakpeze nọ mẹ gwọlọ ro ruiruo evaọ ewuhrẹ

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

Iriruo aruakpọ nọ mẹ gwọlọ kareghẹhọ je ro ruiruo

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․