Rọ Aro Kele Owuhrẹ Ologbo Na

“Fikiere wha wuhrẹ ahwo erẹwho kpobi, . . . wha wuhrẹ ai, re a ru eware kpobi nọ mẹ vuẹ owhai.”—MATIU 28:19, 20.

1, 2. (a) Evaọ oghẹrẹ jọ, ẹvẹ mai kpobi ma rọ rrọ iwuhrẹ? (b) A tẹ ta kpahe ewuhrẹ, didi obọdẹ owha-iruo Ileleikristi uzẹme a wo?

KỌ WHẸ yọ owuhrẹ? Evaọ edhere jọ, mai kpobi yọ iwuhrẹ. Oke kpobi nọ who dhesẹ edhere kẹ ohwo nọ o bi vru, dhesẹ epanọ a re ru iruo jọ kẹ ibe oruiruo, hayo dhesẹ epanọ ọmọ o re dhe eviẹ riẹ h’awọ kẹ e, yọ ewuhrẹ whọ rrọ na. Obufihọ kẹ amọfa evaọ idhere eyena o rẹ k’ohwo evevọwẹ jọ, ogbẹrọ ere?

² Ma tẹ t’ẹme kpahe ewuhrẹ, Ileleikristi uzẹme a wo owha-iruo obọdẹ. A vi omai uwou re ma ‘ru ilele ahwo, wuhrẹ ai.’ (Matiu 28:19, 20) Evaọ ukoko na re, ma wo uvẹ nọ ma re ro wuhrẹ amọfa. A rehọ ezae nọ i te mu wọhọ ‘ithuru-igodẹ gbe iwuhrẹ,’ re a ruẹse bọ ukoko na ga. (Ahwo Ẹfẹsọs 4:11-13) Evaọ iruẹru Ileleikristi ekẹdẹ kẹdẹ rai, eyae nọ e kpako a re “wuhrẹ [uvovo eyae na] onọ uwoma.” (Taitọs 2:3-5) A ta kẹ omai kpobi nọ ma hae ta udu họ ibe enọ e rọwo awọ, yọ ma sai yo ẹme kẹ ohrẹ oyena ẹkwoma Ebaibol na nọ ma rẹ rọ bọ amọfa ga. (1 Ahwo Tẹsalonika 5:11) Ẹvẹ ọghọ riẹ ọ rro te re a jọ iwuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ re a jẹ ghale izẹme abọ-ẹzi nọ e rẹ sae kẹ erere ebẹdẹ bẹdẹ kugbe ahwo!

3. Ẹvẹ ma sai ro ru ona mai wọhọ iwuhrẹ woma viere?

³ Rekọ ẹvẹ ma sai ro ru ona mai wọhọ iwuhrẹ woma viere? Edhere ọsosuọ họ aro nọ ma re ro kele Owuhrẹ Ologbo na, Jesu. Ahwo jọ a rẹ sai roro nọ, ‘Rekọ ẹvẹ ma sae rọ raro kele Jesu? Ọ jọ gbagba.’ Uzẹme, ma sae jọ iwuhrẹ egbagba ha. Ghele na, umuo nọ ẹgba mai o te, ma rẹ sae dawo oma mai kpobi re ma raro kele edhere nọ Jesu o ro wuhrẹ. Joma t’ẹme kpahe epanọ ma rẹ sai ro fi ena ene riẹ jọ họ iruo—edhere ọlọlọhọ, uvi enọ, iroro-ejẹ othotha, gbe etadhesẹ nọ i fo.

Ru Ei Lọhọ

4, 5. (a) Fikieme edhere ọlọlọhọ ọ rọ rrọ okwakwa ulogbo orọ uzẹme Ebaibol na? (b) Re a rọ edhere ọlọlọhọ wuhrẹ, fikieme u je wuzou re ma muẹrohọ eme nọ ma be rọ t’ẹme?

⁴ Ugogo izẹme Ẹme Ọghẹnẹ e rrọ kpakre kpakre he. Evaọ olẹ, Jesu ọ ta nọ: “Ọsẹ . . . me yere owhẹ, epanọ who si eware enana no dhere iwoareghẹ gbe enọ e riẹ, whọ tẹ rehọ ae via kẹ emọ efofa.” (Matiu 11:25) Jihova o rovie ẹjiroro riẹ via no kẹ enọ i wo idu oruọzewọ, erọ omarokpotọ. (1 Ahwo Kọrint 1:26-28) Fikiere, ẹme nọ a re ru lọlọhọ yọ okwakwa ulogbo jọ orọ uzẹme Ebaibol.

⁵ Okenọ who te bi ru obe uwuhrẹ Ebaibol hayo who te zihe bru enọ i wo isiuru, ẹvẹ whọ sae rọ rehọ edhere ọlọlọhọ wuhrẹ? Eme ma wuhrẹ mi Owuhrẹ Ologbo na? Re eme riẹ e jọ vevẹ kẹ enọ e jẹ gaviezọ kẹe, enọ ibuobu rai ‘e riobe he na,’ Jesu ọ rehọ eme elọlọhọ nọ a rẹ sae riẹ otọ rai rọ t’ẹme. (Iruẹru 4:13) Re whọ sae rọ edhere ọlọlọhọ wuhrẹ, owojẹ ọsosuọ họ ma rẹ ma eme mai te. Ma re du rehọ eme ilogbo ididi jọ t’ẹme re ma te ru amọfa rọwo uzẹme Ẹme Ọghẹnẹ hẹ. Eme “omoro” itieye na e rẹ sai fi ozọ họ ahwo ẹro, maero ahwo nọ e riẹ obe hayo kpohọ isukulu tere he. (1 Ahwo Kọrint 2:1, 2) Oriruo Jesu o dhesẹ nọ eme elọlọhọ nọ a riẹ salọ ziezi i re fi obọ họ rehọ uzẹme na te idu ahwo avọ ẹgba ologbo.

6. Ẹvẹ ma sae rọ whaha eware nọ i bu vi ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol nọ a re ro reghe uzou riẹ?

⁶ Re ma rọ edhere ọlọlọhọ wuhrẹ, ma rẹ jẹ yọroma re ma siọ eware nọ i bu vi ei oma ba ero reghe uzou ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol. Jesu o je roro kpahe ọnyaba ilele riẹ. (Jọn 16:12) Ma re roro kpahe uyero ọmọ-uwuhrẹ mai re. Wọhọ oriruo, ma tẹ be rehọ obe Eriariẹ Nọ I Re Su Kpohọ Uzuazọ Ebẹdẹ Bẹdẹ na wuhrẹ kugbe ohwo, u du gwọlọ nọ ma rẹ r’obọ k’otọ ta kpahe ubiẹme kpobi nọ o roma via ha.a Yọ u du fo re ma ru uwuhrẹ na gidigidi hi, epaọ ẹsenọ oghẹrẹ nọ ma wuhrẹ bu te họ oware nọ o mai wo uzou. Ukpoye, o rrọ oware areghẹ re ma roro kpahe ẹgwọlọ gbe ẹgba ọmọ-uwuhrẹ na rọ riẹ epanọ ma re wuhrẹ bu te. Ute mai họ re ma fi obọ họ kẹ ọmọ-uwuhrẹ na jọ olele Kristi gbe ọnọ ọ be gọ Jihova. U fo re ma rehọ oke nọ o gwọlọ kpobi ro fi obọ họ kẹ ọmọ-uwuhrẹ nọ o wo isiuru re o wo otoriẹ oware nọ o bi wuhrẹ na ziezi. Evaọ ere oruo, uzẹme na o vẹ sai te udu riẹ o vẹ wọ e kpohọ iruo.—Ahwo Rom 12:2.

7. Didi ẹjiroro e rẹ sai fi obọ họ k’omai rọ edhere ọlọlọhọ wuhrẹ evaọ okenọ ma te bi ru ẹme evaọ ukoko na?

⁷ Ma te bi ru ẹme evaọ ukoko na, maero otẹrọnọ ahwo ọkpokpọ a rrọ ogbotu na, ẹvẹ ma sae rọ ta eme ‘nọ a re wo otoriẹ rai’? (1 Ahwo Kọrint 14:9) Roro kpahe ẹjiroro esa jọ nọ e rẹ sai fi obọ họ. Orọ ọsosuọ, f’otọ ẹme ọgaga kpobi nọ ọ rrọ ẹme ra na. U wo oghẹrẹ eme jọ sa nọ ma rẹ ta fiki otoriẹ mai kpahe Ẹme Ọghẹnẹ. Ma tẹ fodẹ eme wọhọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na,’ “igodẹ efa,” gbe “Babilọn ologbo na,” u re woma re ma rọ eme elọlọhọ efa rọ f’otọ eme na. Orọ avivẹ, whọ ta bu hrọ họ. Whọ tẹ ta eme bu hrọ, isiuru ogbotu na e sai no ẹme na no. Ẹme ọ rẹ jọ vevẹ otẹrọnọ who bru eme nọ e r’oja ha kufiẹ. Orọ avesa, whọ rehọ umutho oke ra na dhẹ eme akpọ na kpobi duwu hu. Ma rẹ sae jọ ekiakiẹ mai duku eme isiuru buobu. Rekọ o rẹ mai woma re ma koko ẹme mai họ ugogo eme kakao, ta eme nọ i kpomahọ igogo eme eyena ọvo gbe utho nọ a rẹ sai dhesẹ fuafo evaọ oke nọ a k’omai na.

Eroruiruo Enọ avọ Ẹgba

8, 9. Ẹvẹ ma sae rọ salọ onọ nọ u re kiehọ ọnọ o wo uwou na oma? Kẹ iriruo jọ.

⁸ Kareghẹhọ nọ Jesu o wo ona gaga nọ ọ jẹ rọ rehọ enọ ru ilele riẹ ta oware nọ o rrọ iroro rai, jaja je wuhrẹ ẹgba-iroro rai. Ẹkwoma enọ riẹ, Jesu ọ rọ ẹwolẹ duobọ te idu rai. (Matiu 16:13, 15; Jọn 11:26) Ẹvẹ ma sae rọ rehọ enọ ruiruo ziezi wọhọ Jesu?

⁹ Ma tẹ be ta usiuwoma no uwou ruọ uwou, ma rẹ sae rọ enọ kpare isiuru, rovie edhere nọ ma rẹ rọ t’ẹme kpahe Uvie Ọghẹnẹ. Ẹvẹ ma sae rọ salọ onọ nọ u re kiehọ isiuru ọnọ o wo uwou na? Mu ẹro họ otọ. Whọ tẹ be nya kẹle uwou, rri ighẹ na wariẹ. Kọ ebọro gbe ikolo aruọzaha e rrọ ighẹ na, nọ u dhesẹ nọ emọ e rrọ uwou na? Otẹrọ ere, ma rẹ sae nọ inọ, ‘Kọ who roro no ẹdẹjọ kpahe epanọ akpọ na ọ te jọ evaọ okenọ emọ ra e tẹ rro t’ahwo no?’ (Olezi 37:10, 11) Kọ a rehọ isiavẹ buobu kare ẹthẹ obaro na, hayo kọ a diogba wariẹ ighẹ na họ? Ma rẹ sae nọ inọ: ‘Kọ who roro nọ ẹdẹjọ ọ te jariẹ nọ mai kpobi a te sai ro wo ufuoma evaọ uwou mai hayo evaọ iyẹrẹ na?’ (Maeka 4:3, 4) Kọ whọ ruẹ akaba-ọmo? Whọ sae nọ inọ: ‘Kọ ẹdẹjọ ọ te jariẹ nọ ahwo kpobi a te reawere omokpokpọ?’ (Aizaya 33:24) A rẹ sae ruẹ iroro-ejẹ buobu evaọ obe na Epanọ A ro Muhọ Jẹ Ruabọhọ Ebaibol E rọ Jiroro.b

10. Ẹvẹ ma sae rọ rehọ enọ ‘riẹ otọ’ iroro udu ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol, kọ eme ma rẹ kareghẹhọ?

¹⁰ Ẹvẹ ma sae rọ rehọ enọ ruiruo ziezi evaọ okenọ ma te bi ru iwuhrẹ Ebaibol? Wo ohẹriẹ no Jesu, ma rẹ sae riẹ idu ahwo ho. Rekọ, enọ areghẹ erọ orimuo e rẹ sai fi obọ họ k’omai “riẹ otọ” iroro udu ọmọ-uwuhrẹ na. (Itẹ 20:5) Wọhọ oriruo, ma rehọ iẹe nọ wha bi wuhrẹ uzou ẹme na “Oware nọ O Soriẹ nọ Eyero Uzuazọ Ohwo Ọghẹnẹ O jẹ Wha Evawere Ze,” evaọ obe Eriariẹ na. O ta kpahe eriwo Ọghẹnẹ kpahe ababọ oruọzewọ, igberẹ-ibro, gbe eme efa. Ọmọ-uwuhrẹ na ọ rẹ sae kẹ uyo enọ na gbagba, dede na kọ ọ rọwo kugbe oware nọ o bi wuhrẹ na? Ma rẹ sae nọ nnọ: ‘Kọ eriwo Jihova kpahe eware eyena o w’iroro k’owhẹ?’ ‘Ẹvẹ whọ sai ro fi ehri-izi Ebaibol enana họ iruo evaọ uzuazọ ra?’ Rekọ kareghẹhọ nnọ who re kpomovuọ họ ọmọ-uwuhrẹ na oma ha. Ma rẹ gwọlọ n’enọ nọ e rẹ wha omovuọ se ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol na ha.—Itẹ 12:18.

11. Evaọ idhere vẹ ahwo nọ a re ru ẹme evaọ ogbotu a sae rọ rehọ enọ ruiruo ziezi?

¹¹ Ahwo nọ a re ru ẹme evaọ ogbotu a rẹ sae rehọ enọ ruiruo ziezi re. Enọ nọ a re yo h’eva e rẹ sai fi obọ họ kẹ ogbotu na roro. Jesu ọ jẹ hae n’enọ itieye na ẹsejọ. (Matiu 11:7-9) Ofariẹ, nọ ọ tẹ ta eme emuhọ riẹ no, oruẹme ọ sae rọ enọ fodẹ igogo eme nọ ọ be te ta kpahe na. Ọ sae ta inọ: “Evaọ ẹme mai nẹnẹ na, ma te k’iyo enọ enana . . . ” Evaọ ekuhọ na, ọ sae wariẹ dhunu te enọ na rọ kiẹ igogo eme na riwi.

12. Kẹ oriruo jọ ro dhesẹ epanọ ekpako Ileleikristi e sae rọ rehọ enọ fi obọ họ kẹ ibe ọnọ ọ rọwo re o wo omosasọ no Ẹme Ọghẹnẹ ze.

¹² Evaọ iruo ẹruọsa rai, ekpako Ileleikristi a sae rọ enọ fi obọ họ kẹ ‘enọ e rrọ ọkora’ wo omosasọ no Ẹme Jihova ze. (1 Ahwo Tẹsalonika 5:14) Wọhọ oriruo, re o fi obọ họ kẹ ọnọ ọ rrọ ọkora, ọkpako ọ sae kpọ iroro kpohọ Olezi 34:18. O ta nọ: “ỌNOWO ọ kẹle enọ i wo eva owhrori, o [re] je siwi enọ a nwẹ eva ẹzi.” Re ọ ruẹ nọ ọnọ udu u n’awọ na ọ ruẹ epanọ onana u ro kie kpahe iẹe, ọkpako na ọ sae nọ inọ: ‘Amono Jihova ọ kẹle? Kọ oma o rẹ jọ owhẹ ẹsejọ wọhọ “owhrori” jẹ wọhọ ọnọ “a nwẹ eva ẹzi”? Otẹrọnọ Jihova ọ kẹle ahwo otiọye na, wọhọ epanọ Ebaibol ọ ta na, kọ oyena u gbe dhesẹ nọ ọ kẹle owhẹ?’ Eme iwowolẹ itieye na e rẹ sae sasa ẹzi ọnọ ọ rrọ ọkora.—Aizaya 57:15.

Iroro-Ejẹ Othotha

13, 14. (a) Ẹvẹ ma sae rọ jiroro kugbe ohwo nọ ọ ta nọ ọ rọwo Ọghẹnẹ nọ ọ rẹ ruẹ hẹ? (b) Fikieme ma gbe rẹro nnọ ohwo kpobi ma te ta iroro riẹ kurẹriẹ hẹ?

¹³ Evaọ odibọgba mai, ma gwọlọ rehọ uvi iroro-ejẹ nyate idu ahwo. (Iruẹru 19:8; 28:23, 24) Kọ onana u dhesẹ nọ ma re wuhrẹ ona-iroro ikpehru jọ re ma tẹ sae tẹzẹ ahwo kpahe uzẹme Ẹme Ọghẹnẹ? Vievie. Iroro egbagba i du gwọlọ eriariẹ ikpehru jọ họ. Ona iroro nọ a rọ edhere ọlọlọhọ kẹ o rẹ mai w’iruo. Roro kpahe oriruo jọ.

¹⁴ Didi ẹme ma rẹ sae ta evaọ okenọ ohwo jọ ọ tẹ ta nọ ọ rọwo Ọghẹnẹ hẹ fikinọ ọ rẹ sae rue riẹ hẹ? Ma rẹ sae rehọ uzi emama orọ onosoriẹ gbe oware nọ u no rie ze na lele ohwo na jiroro. Ma tẹ ruẹ oware jọ nọ o via, ma rẹ riẹ nọ oware jọ o soriẹ ze. Ma rẹ sae ta nọ: ‘Whọ tẹ rrọ oria jọ nọ u sioma no ẹwho whọ jẹ nya ku emamọ uwou nọ emuore ọ rrọ (oware nọ u no rie ze), whọ rẹ nwane riẹ nnọ ohwo jọ (onosoriẹ) ọ bọ uwou na jẹ kwa emuore vọe. Fikiere, nọ ma tẹ ruẹ ona nọ o rrọ emama gbe emuore buobu nọ ọ vọ “ibrikpẹ” otọakpọ na (oware nọ u no rie ze), kọ o gbẹ rrọ oware areghẹ re ma rọwo nnọ Ohwo jọ (onosoriẹ) o ru rai?’ Ebaibol o fi rie họ lọlọhọ nnọ: “Keme kuwou kuwou kpobi u re wo ohwo nọ ọ bọ riẹ, rekọ Ọghẹnẹ họ ọ nọ o ru eware na kpobi.” (Ahwo Hibru 3:4) Dede na, makọ epanọ ona iroro mai u re woma te, orọnikọ ohwo kpobi ẹme na o ti muẹro ho. Ebaibol na ọ kareghẹhọ omai inọ ‘enọ i wo udu ezi’ ọvo họ enọ e te rọwo.—Iruẹru 13:48; 2 Ahwo Tẹsalonika 3:2.

15. Didi ona iroro-ejẹ ma sai ro fi elo họ ekwakwa gbe idhere Jihova, kọ didi iriruo ivẹ i dhesẹ epanọ ma rẹ sae rọ rehọ iroro-ejẹ itieye na ruiruo?

¹⁵ Evaọ ewuhrẹ mai, makọ evaọ iruo odibọgba na hayo evaọ ukoko na, ma rẹ sae rehọ iroro-ejẹ othotha ro fi elo họ ekwakwa gbe idhere Jihova. Edhere iroro jọ nọ o re w’iruo gaga họ orọ ‘kẹvẹ o rẹ jọ ere te,’ onọ Jesu o je ro ruiruo ẹsejọ na. (Luk 11:13; 12:24) Whọ tẹ be hẹriẹ oware jọ no odekọ, edhere iroro-ejẹ onana u re du obọ họ udu ohwo didi. Re ma dhesẹ ẹthọthọ ewuhrẹ erae ehẹle na, ma rẹ sae nọ inọ: ‘Uvumọ ọsẹ oyoyou ọ rrọ họ ọnọ o re kru obọ ọmọ riẹ fihọ erae inọ ọ be kẹe uye. Kẹvẹ who roro nnọ ewuhrẹ erae ehẹle na o re tu Ọsẹ obọ odhiwu oyoyou mai na oma te!’ (Jerimaya 7:31) Re ma wuhrẹ ohwo nnọ Jihova ọ be daezọ idibo riẹ omomọvo, ma rẹ sae ta nọ: ‘Otẹrọnọ Jihova ọ riẹ edẹ isi ima-idu na ọvuọvo, kẹvẹ ọ rẹ daezọ ahwo-akpọ nọ i you rie te enọ ọ rehọ azẹ ọghaghae Ọmọ riẹ dẹ!’ (Aizaya 40:26; Iruẹru 20:28) Uvi iroro ẹgba itieye na e rẹ sai fi obọ họ k’omai nyate idu amọfa.

Etadhesẹ nọ I Fo

16. Fikieme etadhesẹ e jẹ r’oja gaga evaọ ewuhrẹ?

¹⁶ Emamọ etadhesẹ e wọhọ uwhei nọ u re ru ewuhrẹ mai were amọfa ezọ. Fikieme etadhesẹ e rọ r’oja evaọ ewuhrẹ? Owuhrẹ jọ o muẹrohọ inọ: “Ona nọ ohwo o re ro gbiku n’uzou ze họ oware jọ nọ o mae bẹ kpobi kẹ ohwo-akpọ.” Etadhesẹ e rẹ lẹliẹ eware vẹ omai ẹro, fi obọ họ k’omai wo otoriẹ eware ekpokpọ vọvọ. Jesu ọ viodẹ evaọ eroruiruo etadhesẹ riẹ. (Mak 4:33, 34) Joma ri epanọ ma sae rọ rehọ ona ewuhrẹ nana ruiruo.

17. Ekwakwa ene vẹ i re ru ọtadhesẹ wo ẹgba?

¹⁷ Eme o re ru ọtadhesẹ wo ẹgba? Orọ ọsosuọ, u re kiehọ ogbotu mai, ta kpahe iyero nọ enọ i bi yo eme mai na a riẹ. Ma kareghẹhọ inọ Jesu ọ rehọ etadhesẹ riẹ buobu no uzuazọ ekẹdẹ kẹdẹ orọ enọ i je yo eme riẹ ze. Orọ avivẹ, ọtadhesẹ o re kiehọ ẹme nọ ohwo o bi dhesẹ na. Ọtadhesẹ na o gbe kiehọ ẹme na ha, o re reghe iroro enọ ma be t’ẹme kẹ na. Orọ avesa, u fo re a kwa eme nọ i w’uzou hu vọ ọtadhesẹ hẹ. Kareghẹhọ inọ eme nọ i w’uzou eye Jesu o fiba etadhesẹ riẹ, rekọ ọ rọ obọ nẹ enọ e r’oja ha. Orọ avene, ma tẹ be kẹ ọtadhesẹ, u re mu omai ẹro inọ ma ru rie vẹ. Ogbẹrọ ere he, ẹme na o ti vẹ ahwo jọ ẹro ho.

18. Ẹvẹ ma sai ro wo etadhesẹ nọ i fo?

¹⁸ Ẹvẹ ma sai ro wo etadhesẹ nọ i fo? Ma re du roro kpahe iku ithethei jọ họ. Etadhesẹ ekpẹkpẹe e rẹ sai wo ẹgba gaga. Dao oma roro kpahe iriruo ẹme nọ whọ be ta kpahe na. Wọhọ oriruo, ma rehọ iẹe nnọ ma be ta kpahe erọvrẹ Ọghẹnẹ, yọ ma gwọlọ kẹ ọtadhesẹ ẹme nọ ọ rrọ Iruẹru 3:19 na, onọ o ta nọ Jihova o re “voro izieraha” mai no. Re a ta nọ a re voro izieraha no yọ ẹme ọtakpeze, rekọ oriruo vẹ a rẹ ruẹ nọ a rẹ sai ro dhesẹ ẹme na—uvoro? hayo kọ uzi? Ma rẹ sae ta nọ: ‘Jihova ọ tẹ rọ izieraha mai vrẹ omai, o rẹ wọhọ ẹsenọ ọ rehọ uzi (hayo uvoro) ro ririe ai no.’ O re bẹbẹ re ọtadhesẹ ọlọlọhọ ọyena ọ thẹro.

19, 20. (a) Diẹse ma sae jọ ruẹ emamọ etadhesẹ? (b) Evẹ họ iriruo emamọ etadhesẹ jọ nọ a kporo fihọ ebe mai no? (Je rri ẹkpẹti na.)

¹⁹ Diẹse whọ sae jọ ruẹ etadhesẹ nọ i fo, kugbe iriruo aruakpọ? Gwọlọ etadhesẹ evaọ uzuazọ ra hayo evaọ iyero sa-sa gbe eware nọ e via kẹ ibe enọ e rọwo. A rẹ sae ruẹ etadhesẹ evaọ eria efa buobu, erọ eware nọ e rrọ uzuazọ gbe enọ e rrọ uzuazọ họ, ekwakwa uwou, hayo oware nọ o via kẹle evaọ ẹwho na nọ ahwo a riẹ kpahe. Ugogo oware jọ nọ u re fi obọ họ kẹ ohwo duku emamọ etadhesẹ họ who re mu ẹro họ otọ, “fi ẹro họ” iruẹru ekẹdẹ kẹdẹ nọ e wariẹ omai họ. (Iruẹru 17:22, 23) Obe jọ nọ o ta kpahe ẹmeọta ẹgbede o ta nọ: “Oruẹme nọ o re mu ẹro họ uzuazọ ahwo gbe iruẹru sa-sa rai, ọnọ o re lele oghẹrẹ ahwo kpobi t’ẹme, rri eware mu jẹ n’enọ bẹsenọ i re vo i ẹro, o re wo eware buobu nọ a re ro dhesẹ eme nọ i re fi obọ họ kẹe gaga.”

²⁰ Ehri ologbo ọfa ọ riẹ nọ a rẹ jọ ruẹ etadhesẹ nọ i wo ẹgba—Uwou-Eroro Na, Awake!, gbe ebe efa nọ Isẹri Jihova a kporo. Whọ rẹ sai wuhrẹ eware buobu no epanọ ebe nana e be rọ etadhesẹ ruiruo ze.c Wọhọ oriruo, roro kpahe ọtadhesẹ nọ a ro ruiruo evaọ edhe-ẹme avọ 11 ọrọ uzou avọ 17 evaọ obe Eriariẹ na. O rehọ ahwo sa-sa nọ e rrọ ukoko na ro dhesẹ imoto sa-sa nọ wha gbẹ rrọ edhere ọvo na dhẹ. Eme ọ lẹliẹ ọtadhesẹ na wo ẹgba? Muẹrohọ nọ o ta kpahe oware nọ ma be ruẹ kẹdẹ kẹdẹ, o kiehọ ẹme nọ a be ta na malẹ, yọ o v’ẹro. Ma sae rehọ etadhesẹ nọ a kporo no ruiruo evaọ ewuhrẹ mai, ma rẹ sai nwene ai re i kie kpahe ẹgwọlọ ọmọ-uwuhrẹ Ebaibol hayo nwene ai okenọ ma bi ru ẹme.

21. Didi irere i re no ẹjọ emamọ owuhrẹ ọrọ Ẹme Ọghẹnẹ ze?

²¹ Irere nọ i re no ẹjọ emamọ owuhrẹ ze e rẹ ruaro. Ma te bi wuhrẹ, yọ ma be ghale oware jọ kugbe amọfa; yọ ma be rọ abọjọ oma mai ro fi obọ họ kẹ ai. Ẹkẹ otiọye na o rẹ wha evawere ze, keme Ebaibol na e ta nọ: “Ẹkẹ oghale o mae rọ vi emio.” (Iruẹru 20:35) Rọ kẹ iwuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ, evawere yena họ oghọghọ nọ ma re wo keme ma riẹ inọ ma be rehọ oware jọ nọ o ghare gaga kẹ ahwo—uzẹme kpahe Jihova. Ma rẹ sai je wo evevọwẹ keme ma riẹ nọ ma be raro kele Owuhrẹ Ologbo na, Jesu Kristi.

[Oruvẹ-obotọ]

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Ẹvẹ ma sae rọ rehọ eme elọlọhọ wuhrẹ nọ ma te bi ru iwuhrẹ Ebaibol? okenọ ma te bi ru ẹme evaọ ukoko na?

• Ẹvẹ ma sae rọ rehọ enọ ruiruo ziezi okenọ ma tẹ be ta usiuwoma n’uwou ruọ uwou?

• Ẹvẹ ma sae rọ rehọ iroro egbagba fi elo họ ekwakwa gbe idhere Jihova?

• Diẹse ma sae jọ ruẹ etadhesẹ nọ i fo?

[Ẹkpẹti/Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 30]

Kọ Whọ Kareghẹhọ Etadhesẹ Enana?

Etadhesẹ jọ nọ i wo ẹgba ena. Eme jabọ who gbe rri ebe nọ a rehọ e rai no ze na re who mu ẹro họ epanọ etadhesẹ na i ro fi obọ họ ru ẹme na vẹ hẹ?

• Wọhọ imava nọ i bi kporo egede hayo imava nọ i bi gbolo ekatọno kẹ ohwohwo, ahwo nọ a gwọlọ bọ orọo obokparọ a rẹro so emamọ ọrivẹ.—Uwou-Eroro Na, June 1, 2001, ẹwẹ-obe 8.

• Ẹta via iroro ra o wọhọ obọro nọ a re gbolo. Whọ rẹ sai gbolo iei ẹmẹrera hayo whọ rẹ sai gbolo iei evaọ edhere nọ o rẹ rọ wha omonwa ze.—Awake!, January 8, 2001, ẹwẹ-obe 10.

• Re a wuhrẹ epanọ a re dhesẹ uyoyou o wọhọ ewuhrẹ ẹvẹrẹ ọkpokpọ.—Uwou-Eroro Na, March 1, 1999, ẹwẹ-obe 8, 12-13.

• Uzioraha nọ ma reuku riẹ o wọhọ oware nọ o rẹ via evaọ okenọ ekwakwa kọmputa jọ e tẹ raha.—Is There a Creator Who Cares About You?, ẹwẹ-obe 156.

• Epanọ oware nọ a rẹ rọ kpahe ẹta o rrọ kẹ ozuẹ na, ere iruẹru-imizi e rrọ kẹ idhivẹri na re. U re si oware nọ a gwọlọ mu na urru.—Eriariẹ Nọ I Re Su Kpohọ Uzuazọ Ebẹdẹ Bẹdẹ, ẹwẹ-obe 111.

• A rẹ sae rehọ ogbo nọ Jesu ọ dhẹ ze ti siwi emọ Adamu na rọ wawo okpohwo nọ ọ hwa esa ekọmpene (enọ ọga ewhariọ jọ ọ re) ọ tẹ wariẹ rovie ekọmpene na, onọ o wha irere se iruiruo buobu.—Uwou-Eroro Na, March 1, 1999, ẹwẹ-obe 6.

• Wọhọ epanọ enọ i you eware ona a rẹ dao oma kpobi re a ruẹrẹ oware nọ o raha na, ere ọvo na Jihova ọ rẹ sai rri vrẹ sebaẹgba mai, ruẹ ewoma nọ ma wo, o ve ti zihe omai kpohọ uyero ogbagba nọ Adamu o kufiẹ na.—Uwou-Eroro Na, February 15, 1990 (ọrọ Oyibo), ẹwẹ-obe 22.

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 27]

Ileleikristi uzẹme yọ iwuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]

Ekpako e rẹ sae rọ enọ fi obọ họ kẹ ibe enọ e rọwo wo omosasọ no Ẹme Ọghẹnẹ ze