Mwei wa 1

Ti atĩ yĩla Mose waĩ wa nyũmba ya mũsumbĩ wa Misili aĩ mũndũ mũuu. O na aĩ mũndũ wa kĩtai nũndũ nĩwooaie mũndũ ũmwe woonie ataneka nesa. Mose asũanĩaa kana Yeova nũkwĩtĩkĩlana na meko make. Ĩndĩ Yeova nĩwamũtetheeisye kwa myaka 40 aelewe kana, o vamwe na ũkũmbaũ, nĩwaaĩlĩte kwĩthĩwa e na ũuu nĩ kana avote kũtongoesya Aisilaeli. Na nĩ kana ethĩwe e mũuu, aĩ no nginya ethĩwe na wĩnyivyo, ethĩwe e mwĩwi, na ayĩkaa angĩ nesa. Nĩweetĩkĩlile kũmanyĩwʼa, na nũndũ wa ũu, esa kũtwʼĩka mũsyaĩĩsya mũseo. (Kuma 2:11, 12; Meko 7:21-30, 36) Ũmũnthĩ nũseo ene mĩsyĩ na atumĩa ma ikundi makaatĩĩa ngelekanyʼo ya Mose. O na mũndũ aũvũthya, vaiĩ vata wa kũthilĩka na mĩtũkĩ. Eka wĩnyivyo ũũtetheeasye kwĩtĩkĩla kana o naku nũvĩtasya. (Mũta. 7:9, 20) Ĩwʼaa na ũiatĩĩaa myolooto ĩla Yeova ũtũnengete ya kũmina mathĩna. Na watwʼa kũsũngĩa, sũngĩaa ũsũngĩo mwololo. (Nth. 15:1) Ene mĩsyĩ na atumĩa ala mekaa ũu, nĩmamwendeeasya Yeova, nĩmatumaa andũ mekalanyʼa na mũuo, na nĩmaiĩaa ala angĩ ngelekanyʼo nzeo ya kwĩthĩwa na ũuu. w19.02 8 ¶1; 10 ¶9-10

Nĩ kyaũ kyatumie Yesũ ewʼĩa andũ asu tei? Oonie andũ asu “mailye ta malondu mate na mũĩthi.” No kwĩthĩwa Yesũ amanyie kana amwe ma andũ asu maĩ ngya, na matethasya wĩa masaa maingĩ nĩ kana masũvĩe andũ moo. O na no kwĩthĩwa ve angĩ maĩ na kyeva nũndũ wa kũkwʼĩĩwa nĩ mwendwa woo. Ethĩwa maũndũ mailye ũu, Yesũ nũtonya kwĩthĩwa aeleawa thĩna woo. Nũtonya kwĩthĩwa akwatiwe nĩ maũndũ ta asu. Yesũ nĩwathĩnĩkĩaa angĩ, na nĩwendaa mũno kũmatavya ũvoo wa kũmakiakisya. (Isa. 61:1, 2) Ngelekanyʼo ya Yesũ ĩtonya kũtũmanyĩsya kyaũ? O ta Yesũ, tũthyũlũlũkĩtwe nĩ andũ “mailye ta malondu mate na mũĩthi.” Andũ asu methĩawa na mathĩna maingĩ. Twĩ na kĩla kĩtonya kũmatethya, nakyo nĩ ũvoo wa Ũsumbĩ. (Ũvu. 14:6) Kwoou nĩtũatĩĩaa ngelekanyʼo ya Vwana witũ kwa kũtavanyʼa ũvoo mũseo nũndũ wa ‘kwĩwʼĩa tei ngya na athĩni.’ (Sav. 72:13) Nĩtwĩwʼĩaa andũ tei, na kwoou nĩtwendaa kũmatetheesya. w19.03 21-22 ¶6-7

Twĩ na itumi mbingĩ sya kũmwenda Yeova. Kwa ngelekanyʼo, nũtũnengete syĩndũ nzeo ila tũtanĩaa kĩla mũthenya. O na eka ũu, nũtũmanyĩĩtye ũwʼo ĩũlũ wake na ĩũlũ wa ieleelo syake. (Yoa. 8:31, 32) O na nũtũnengete kĩkundi kya Kĩklĩsto kĩtũtongoesye na kũtũtetheesya. Ĩvindanĩ yĩĩ nũtũtetheeasya yĩla twĩ na mathĩna, na nũtũnengete wĩkwatyo wa kwĩkala tene na tene ĩvinda yũkĩte yĩla maũndũ makethĩwa me maseo vyũ. (Ũvu. 21:3, 4) Yĩla twavindĩĩsya maũndũ ala Yeova ũtwĩkĩte akonanyʼa kana nũtwendete, ũu nũtumaa tũmwenda. Na twamwenda Yeova nĩtwĩmanyĩasya kwĩthĩwa na wia ũla waĩle. O na nĩtũkĩaa kũmũũmĩsya nĩkwĩthĩwa nĩtũmwendete mũno. O ũndũ wekala ũililikana ũndũ ũtao wa Yeova ũkũtethasya, nowʼo ũendeeaa kũmwenda na kwenda myolooto yake. Na ĩndĩ vaiĩ kĩndũ Satani ũkethĩwa atonya kũũnenga kĩtume ũeka kũmũthũkũma Yeova. Kwasũanĩa ũndũ maũndũ makethĩwa mailye myaka ngili kuma yu. Ũkoona kana ũtwi waku wa kũvatiswa nĩwʼo ũtwi ũla wa vata vyũ kwĩ ũtwi ũngĩ o na wĩva! w19.03 6 ¶14; 7 ¶19

Andũ onthe nthĩnĩ wa mũsyĩ nĩmatethekaa yĩla kĩla ũmwe watũnga mũvea. Ethĩwa kĩla ũmwe katĩ wa andũ elĩ matwaanĩte nũtũngĩaa ũla ũngĩ mũvea, elĩ makaendeea kwĩthĩwa na ngwatanĩo ndũmu. O na nĩmonaa wĩ ũndũ wĩ laisi kũekeanĩa. Mũndũũme ũla wonaa mũka wake e wa vata nũmanyaa yĩla mũka wake weeka ũndũ mũseo kana waneena ndeto nzeo, na kwoou ‘nĩwũkĩlaa na kũmũtaĩa.’ (Nth. 31:28) Nake mũndũ mũka mũĩ nũtavasya mũũme wake ũndũ ũla wĩkaa akamũtanĩthya. Inywʼĩ asyai, mũtonya kũmanyĩsya syana syenyu ata ikatũngaa mũvea? Lilikanai kana syana syenyu ikaneenaa o ũndũ mũneenaa na kwĩkaa o ũndũ mwĩkaa. Kwoou, iĩai syana syenyu ngelekanyʼo nzeo kwa kũitũngĩaa mũvea yĩla syamũtetheesya ũndũnĩ mũna. O na ĩngĩ, imanyĩsyei kũtũngaa mũvea yĩla andũ angĩ maitetheesya ũndũnĩ mũna. Itetheesyei imanye kana kũtũnga mũvea nĩ ũndũ wumaa ngoonĩ, na kana ndeto syasyo nitonya kũtethya mũno. w19.02 17 ¶14-15

Ndeto isu Yovu waneenie syoonanisye kana nĩwatwʼĩte vyũ kũlũmya wĩanĩu wake o na Satani eekana nake ata. O naitũ no twĩke take. We wĩlikĩla va ngewanĩ ya Yovu? Satani akũneeneaa ũvũngũ o ta ũla waneeneie Yovu. No ta wĩthĩawa ayasya ndũmwendete Yeova Ngai, ũkakwatwa nĩ thĩna no ũeke kũmũthũkũma, na kana ndwĩsa kũlũmya wĩanĩu waku. (Yovu 2:4, 5; Ũvu. 12:10) Kĩu kĩtumaa wĩwʼa ata? Nĩkĩkũũmĩasya mũno, kana ti wʼo? Ĩndĩ kwasũanĩa kaũndũ kaa: Yeova akũĩkĩĩe mũno vyũ, na nĩkyo kĩtumi ũkũnengete mwanya wa kwĩanĩsya ũndũ mũna wa vata. Ũndũ wĩva? Yeova nũnengete Satani mwanya atate wĩanĩu waku. Nde na nzika kana nũtonya kũlũmya wĩanĩu waku na ũyonanyʼa kana Satani nĩ mũkengani. Na nũkwathĩte kana nũkũũtetheesya wĩanĩsye kĩu. (Aevl. 13:6) Kote ndaĩa nene mũno kũmanya kana Mũsumbĩ Ũla Mũnene wa nthĩ yonthe nũkũĩkĩĩe! Nũkwona nĩkĩ kũlũmya wĩanĩu waku nĩ ũndũ wa vata mũno? Kwĩka ũu kũtũnengae mwanya wa kwonanyʼa kana Satani nĩ mũkengani, mwanya wa kũthesya ĩsyĩtwa ĩseo ya Ĩthe witũ, vamwe na kũkwata mbau ũsumbĩki wake. w19.02 5 ¶9-10

Yesũ nĩwatavisye atũmwa make ĩũlũ wa mathĩna ala mameteele. Nĩwasyokie amekĩa vinya maatĩĩe ngelekanyʼo yake kwa kũmea: “Ĩthĩwai na ũkũmbaũ!” (Yoa. 16:1-4a, 33) Ĩtina wa myaka mingĩ, amanyĩwʼa ma Yesũ no maendeeie kwĩyumya meke kwenda kwa Ngai na kwonanyʼa ũkũmbaũ take. O na kũtwʼĩka nĩmakwatiwe nĩ mathĩna maingĩ mũno, nĩmatethanasya kĩla ĩvinda. (Aevl. 10:33, 34) O naitũ ũmũnthĩ nĩtũatĩĩaa ngelekanyʼo ya Yesũ ya ũkũmbaũ. Kwa ngelekanyʼo, no nginya twĩthĩwe na ũkũmbaũ nĩ kana tũtetheesye ana-a-asa maitũ ala mathĩnawʼa nũndũ wa mũĩkĩĩo woo. Mavinda amwe ana-a-asa maitũ nĩmovawa mate ĩvĩtyo mekĩte. Yĩla moovwa, nĩtwaĩle kwĩka kyonthe kĩla tũtonya tũmatethye, o na kũmatetea. (Avi. 1:14; Aevl. 13:19) Ũndũ ũngĩ tũtonya kwĩka tũatĩĩe ngelekanyʼo ya Yesũ nĩ kũendeea kũtavanyʼa “na ũkũmbaũ.” (Meko 14:3) O ta Yesũ, nĩtũtwʼĩte kũendeea kũtavya andũ ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ o na matũvĩnga kana matũthĩnyʼa. w19.01 22-23 ¶8-9

Nĩ maũndũ meva matonya kũtũtetheesya tumye maelesyo matonya kũthangaasya angĩ maũmbanonĩ? Ũndũ ũla mũnene nĩ kwĩyũmbanyʼa kwondũ wa kĩla ũmbano. Weevanga tene na weeyũmbanyʼa nesa, ndũkakĩaa kumya maelesyo. (Nth. 21:5) Nĩ kyaũ kyendekaa nĩ kana mũndũ eyũmbanĩsye maũmbano nesa? Kĩla ĩvinda ũyambĩĩa kwĩmanyĩsya, mũvoye Yeova aũnenge veva wake mũtheu. (Luka 11:13; 1 Yoa. 5:14) Na ĩndĩ ũitũmĩa ndatĩka nini kũsũanĩa kyongo kĩla kĩnene, twongo tũla tũnini, visa, na masandũkũ. Ũendeee kwĩmanyĩsya kĩla kalungu, soma maandĩko ala monanĩtwʼe vau kalungunĩ. Tata ũsome maingĩ ũndũ ũtonya. Sũanĩa ũvoo ũsu, na ũisũanĩa mũnango maũndũ ala ũtonya kwĩthĩwa ũyenda kumya maelesyo ĩũlũ wamo. O ũndũ weeyũmbanyʼa nesa, nowʼo ũkwĩthĩa ne laisi kwaku kumya maelesyo na ũitetheka mũnango.—2 Ako. 9:6. w19.01 9 ¶6; 11-12 ¶13-15

Yeova nĩwamũveveeie Avakuki aandĩke maũndũ ala mamũthĩnasya, na ũu wĩtũmanyĩsya ũndũ ũũ wa vata mũno: Tũyaĩlĩte kũkĩa kũmũtavya Yeova kĩla kĩũtũthĩnyʼa. Nũtũthoketye tũmũtavye kyonthe kĩla kĩ ngoonĩ yitũ. (Sav. 50:15; 62:8) Avakuki nĩwoosie ĩtambya ya kwĩthĩwa na ngwatanĩo ndũmu na Yeova, ũla waĩ Mũnyanyae na Ĩthe wake ũmũĩkĩĩe. Vandũ va kũthĩnĩka nũndũ wa ũndũ maũndũ mailye, na kwĩkwatya ũmanyi wake mwene, Avakuki nĩwamũeleisye Yeova ũndũ weewʼaa na mawĩmakĩo make. Na kwa kwĩka ũu, nĩwatwiĩe ngelekanyʼo nzeo. Yeova, ũla wĩwʼaa mboya, nũtũthoketye tũmũelesye maũndũ ala meũtũthĩnyʼa, na kwa kwĩka ũu twĩthĩawa tũyonanyʼa kana nĩtũmũĩkĩĩe. (Sav. 65:2) Twamũelesya Yeova mathĩna maitũ, tũkoona ũndũ ũsũngĩaa mboya sitũ kwa kũtũkiakiasya kwĩsĩla ũtao wake mũseo. (Sav. 73:23, 24) Akatũtetheesya kũmanya woni wake o na ethĩwa twĩthĩnwʼa nĩ kyaũ. Kũmũvoya Ngai nĩyo nzĩa ĩla nzeo vyũ ya kwonanyʼa nĩtũmũĩkĩĩe. w18.11 13 ¶2; 14 ¶5-6

Mũandĩki wa Savuli, Ndaviti, ndamanthaa o anyanya ma ĩika yake. No ũlilikane ĩsyĩtwa ya mũndũ ũmwe wa “kũtaĩwa” maĩ ndũũ mũno? Eetawa Yonathani. Ndũũ yoo nĩ ĩmwe katĩ wa ndũũ ila nzeo vyũ iwetetwe Maandĩkonĩ. Ĩndĩ we waamanya kana Yonathani akũĩe Ndaviti na myaka ta 30? Ĩndĩ nĩ kyaũ kyatumie matuma ndũũ ĩkamĩte ũu? Onthe nĩmamũĩkĩĩe Ngai, na nĩmanenganĩte ndaĩa mũno. O na kĩla ũmwe nĩwoonete ũkũmbaũ wa ũla ũngĩ ayũkita na amaitha ma Ngai. (1 Sam. 13:3; 14:13; 17:48-50; 18:1) O ta Ndaviti na Yonathani, ‘nĩtũtanĩaa’ mũno kũtuma ndũũ na andũ ala mamwendete Yeova na mamũĩkĩĩaa. Mwĩĩtu-a-asa wĩtawa Kiera ũmũthũkũmĩte Ngai kwa ĩvinda ya myaka mingĩ aĩtye, “Nĩnĩtumĩte ndũũ na andũ aingĩ ĩũlũ wa nthĩ. Andũ asu nĩ ma kũndũ kwĩ kĩvathũkanyʼo na me syĩthĩo syĩ kĩvathũkanyʼo.” Wamantha anyanya kuma kũndũ kwĩ kĩvathũkanyʼo o ta mwĩĩtu-a-asa ũsu, ũkeeyonea we mwene kana veva wa Ngai na Ndeto yake syĩ vinya wa kũete andũ vamwe. w18.12 26 ¶11-13

Ndeto “ũlaalai” ĩkuĩte naĩ kauta sya kũmanyana kĩ-mwĩĩ nza wa mũtwaano. Naĩ isu nĩ ũthaaa, ũmalwaya, mũndũ ũtatwaanĩte kũmanyana kĩ-mwĩĩ na ũngĩ ũte mũtwae, aũme kũkoma na aũme kana aka na aka, na mũndũ kũkwata nyamũ. Kwa ngelekanyʼo, mũndũũme akeka ũlaalai, kĩveti no kĩtwʼe kũthasya mũtwaano kana kĩkatwʼa kũendeea kwĩkalanyʼa nake. Yesũ ndaaasya mũndũ eeka ũlaalai (por·neiʹa), no nginya ũla ũngĩ athasye mũtwaano. Kwa ngelekanyʼo, kĩveti no kĩtwʼe kũendeea kwĩkalanyʼa na mũũme ĩtina wake kwĩka ũlaalai. Nĩkĩ? Nũndũ no kwĩthĩwa o kĩmwendete, kana kĩkethĩwa kĩyũmbanĩtye kũmũekea na kĩikwatĩanĩa nake nĩ kana mokĩlye mũtwaano woo vamwe. Kũneena ũla wʼo, kĩkathasya mũtwaano na kĩiema kũtwawa ĩngĩ, no kĩkwatwe nĩ mathĩna. Kwa ngelekanyʼo, nũũ ũkeanĩasya wendi wakyo wa kũmanyana kĩ-mwĩĩ na mavata ala angĩ kĩtonya kwĩthĩwa namo? Nao nata kyeewʼa kĩyenda mũtindanyʼa? Nĩmethĩwa me na syana? (1 Ako. 7:14) Vate nzika, ũla ũvĩtĩwʼe atwʼa kũthasya mũtwaano, ndalea kũkomana na mathĩna maito. w18.12 12 ¶10-11

Yeova nũmenete ũthũku. (Isa. 61:8) O na kau nĩwĩsĩ mavinda amwe nĩtũemawa nĩ kwĩka ũla waĩle nũndũ twĩ andũ me na naĩ, atwĩkĩaa vinya tũmene vyũ ũthũku o ũndũ we ũũmenete. Twavindĩĩsya nĩkĩ Yeova ũmenete ũthũku, tũkeethĩawa tũtonya kwĩtĩkĩlana na woni wake, na kĩu kĩkatũnengae vinya mwingangĩ wa kũmena ũthũku. Ethĩwa nĩtũmenete ũthũku o ũndũ Yeova ũũmenete, nĩtwĩthĩawa tũtonya kũmanya kana maũndũ amwe mayaĩlĩte o na kũtwʼĩka maiwetetwe vyũ Ndetonĩ yake. Kwa ngelekanyʼo, ve mũsũngĩle ũmwe mũthũku mũno ũsũngawa mũndũ ekalĩle ũngĩ wambĩĩe kwendwa nĩ andũ aingĩ (lap dancing). Andũ amwe nĩmatonya kwasya kana mũsũngĩle ũsu ndwĩ ũndũ nũndũ ti ũndũ ũmwe na kũmanyana kĩ-mwĩĩ. Ĩndĩ mũndũ ũkwĩka maũndũ ta asu nĩwĩthĩawa aisũanĩa ta Ngai, ũla ũmenete ũthũku wʼonthe? Ekai twĩvathane vyũ na ũthũku wʼonthe. Kĩla kĩtonya kũtũtetheesya nĩ kwĩthĩwa na wĩtingʼo na kũmena kĩla Yeova ũmenete.—Alo. 12:9. w18.11 25 ¶11-12

Mũtũmwa Vaulo oonie watho wa Yeova wĩ wa vata mũno nginya aũweta mavinda atatũ! (Alo. 1:17; Aka. 3:11; Aevl. 10:38) Mũndũ ũla mũlũngalu o na akwatwa nĩ mathĩna meva, akoona ieleelo sya Yeova iianĩa aendeea kwĩthĩwa na mũĩkĩĩo na aendeea kũmwĩkwatya. Ngai eenda tũendeee kũsũanĩa ĩũlũ wa wĩkwatyo witũ wa ĩvinda yũkĩte. Ĩvuku ya Avakuki yĩ na ũndũ wa vata mũno, ũla ithyonthe ala twĩkalĩte mĩthenyanĩ ĩno ya mũminũkĩlyo, tũtonya kwĩmanyĩsya. Yeova nũmwathĩte thayũ mũndũ o na wĩva mũlũngalu na ũmũĩkĩĩaa. Ekai tũendeee kũlũlũmĩĩlya mũĩkĩĩo witũ na tũyĩendeea kũmwĩkwatya Ngai o na twakwatwa nĩ mathĩna meva. Maũndũ ala Yeova watavisye Avakuki nĩmatũĩkĩĩthasya kana akatũtetheesya na kũtũvonokya. Yeova eenda tũmwĩkwatye na tũyeteela na wũmĩĩsyo nginya ĩvinda yake yĩla ũnyuvĩte yĩvike. Ĩvindanĩ yĩu Ũsumbĩ wa Ngai ũkeethĩwa ũsumbĩkĩte, na nthĩ yonthe ĩkausũwa nĩ athaithi make auu na atanu.—Mt. 5:5; Aevl. 10:36-39. w18.11 16 ¶15-17

Ĩvindanĩ ya Yesũ amwe nĩmeetĩkĩlile momanyĩsyo make, ĩndĩ maemwa nĩ kũendaa nthĩnĩ wa ũla wʼo. Kwa ngelekanyʼo, yĩla Yesũ waĩthisye ĩkomano ĩnene, nĩyamũatĩĩie nginya mũingo ũla ũngĩ wa Ũkanga wa Kalilii. Me vau, Yesũ nĩwamatavisye ũndũ wamatelemya. Ameie: “Mũteũya nyama ya mwĩĩ wa Mwana wa mũndũ na kũmĩnywʼa nthakame yake, mũi na thayũ nthĩnĩ wenyu.” Vandũ va kũkũlya Yesũ amaelesye, meewie mataendeea kũmwĩthukĩĩsya, na masya: “Ndeto ĩno nĩ nyũmũ; ũla ũtonya ũmĩwʼa nũũ?” Na nũndũ wa ũu, “amanyĩwʼa make aingĩ masyoka na ĩtina, na matyaathi nake ĩngĩ.” (Yoa. 6:53-66) Ũndũ wa kũmakya nĩ kana amwe nĩmaemetwe nĩ kũlũmanyʼa na ũla wʼo. Amwe malulutĩkie nũndũ wa ũndũ mũna mwana-a-asa wĩsĩkĩe waneenie kana weekie. Angĩ namo matiie ũwʼo nũndũ wa kũthata manengwa ũtao wa Maandĩko, kana no ũndũ wa kũemanwa na Mũklĩsto ũngĩ. w18.11 8-9 ¶3-5

Tũkesa kwĩwʼa tũiemwa nĩ kwĩtĩkĩlana na ũalyũku mũna wĩkiwe ũseũvyonĩ, nũseo tũkosa ĩvinda tũsũanĩe ũndũ Klĩsto wĩthĩĩtwe aitongoesya andũ ma Ngai ĩvindanĩ ĩvĩtu. Ĩvinda ya Yosua, o na ĩvinda ya atũmwa, Klĩsto atongoeasya andũ ma Ngai nesa me kĩkundi. Amatongoeasya nesa nĩ kana mekale me asũvĩĩku, alũlũmĩlye mũĩkĩĩo woo, na aimatetheesya mekale me ngwatanĩo vyũ. (Aevl. 13:8) Ĩla “ngombo yĩ na kĩthito na mbũĩ” nĩtũnengae myolooto o ĩvinda yĩla twĩ na vata nayo, na kĩu kĩtũĩkĩĩthya kana Yesũ nĩwendaa mũno kwona tũendeee nesa kĩ-veva. (Mt. 24:45) Kũsũanĩa ũndũ Klĩsto ũtũtongoeasya nĩkũtũtetheeasya kũelewa kana endaa twĩthĩwe twĩ na ngwatanĩo nzeo na Ngai. Eka o kũtũtetheesya twĩthĩwe na ngwatanĩo nzeo na Ngai, Klĩsto nũtũtethasya tũtũngĩanĩe ilĩko sitũ wĩanĩ ũla wa vata vyũ ũtethawʼa ĩũlũ wa nthĩ ũmũnthĩ, nawʼo nĩ wĩa wa kũtavanyʼa.—Mko. 13:10. w18.10 25 ¶13-16

Ve ngewa ĩmwe nzeo mũno ĩtonya kũtũtetheesya kwĩsiĩĩa tũikeke ũndũ ũtaĩle yĩla twathatwʼa. Ngewa ĩsu yĩ nthĩnĩ wa 2 Samueli 16:5-13. Ngewa ĩsu ĩwetete ĩũlũ wa mũndũ waĩ ũko na Mũsumbĩ Saulo weetawa Simei, ũla waumangie Ndaviti na andũ make na amokita. Ndaviti nĩwoomĩĩisye kĩvũthya kĩu o na kau aĩ na ũtonyi wa kwĩyũkitĩa. Nĩ kyaũ kyanengie Ndaviti vinya wa kwĩsiĩĩa? Ndaviti aandĩkie Savuli ya 3 ĩvinda yĩla mwanae Avisalomu wendaa kũmũaa. Maũndũ ala maeleetwʼe mũsoanĩ wa 1 na wa 2 nĩmavwʼanene na ngewa ĩla yĩ kĩlungunĩ kya 16 kya ĩvuku ya Samueli wa Kelĩ. Na ĩndĩ ĩandĩko ya Savuli 3:4 nĩyonanĩtye ũndũ Ndaviti waĩ na mũĩkĩĩo mũlũmu, nũndũ aisye atĩĩ: “Nĩngũmwĩkaĩla Yeova na kanywʼa wakwa, nake nũnũũnzũngĩa.” O naitũ no tũvoye yĩla tweekwa ũndũ ũte mũseo. Nake Yeova nũtũnengae veva wake mũtheu, nawʼo nũtũtetheeasya kũmĩĩsya. Ve ũndũ we ũtonya kwĩka ũkonanyʼa nesanga kana nũtonya kwĩsiĩĩa, kana ũkaekea mũndũ ũkwĩkĩte ũndũ ũte mũseo vate kĩtumi? We wĩ na mũĩkĩĩo kana Yeova no one thĩna waku na aikũathima? w18.09 6-7 ¶16-17

Mavinda onthe nũseo tũkonanyʼa nĩtũũsũanĩa andũ ala tũũmatavya ũvoo mũseo na nĩtũũmanenga ndaĩa. Nzĩa ĩmwe ya kwĩka ũu nĩ kwosa ĩvinda tũmaelewe nesa vyũ. Lilikana kana yĩla tũũtavanyʼa nyũmba na nyũmba, tũyĩthĩawa tũtianĩe kyathĩ na mũndũ. Kwoou nĩ ũndũ wa vata mũno tũkamathokea ĩvinda yĩla tũkwona ta matonya kwĩwʼa mayenda kũneena naitũ. (Mt. 7:12) Kwa ngelekanyʼo, andũ kĩsionĩ kyenyu no methĩwe mendete kũkoma mũno wikendi? Ethĩwa vailye ũu, wĩona ata ũkambĩĩaa ũtavanyʼa na kũneena na andũ nzĩanĩ, kũtavanyʼa kũla kwĩ andũ aingĩ, kana kũsyokea andũ wĩsĩ nĩmaamũkie na nũtonya kũneena namo? Nũndũ andũ aingĩ methĩawa makwatene, nũseo tũkamathokeaa kwa ũkuvĩ savalĩ ila sya mbee. (1 Ako. 9:20-23) Andũ moona tũielewa kana nĩmakwatene, nĩmatonya kwĩthĩwa na mea ma kũneena naitũ ĩngĩ. Kĩu kĩonanyʼa kana no nginya twonanyʼe kana twĩ na ũsyao wa veva wa Ngai yĩla tũũtavanyʼa. Tweeka ũu tũkeethĩwa twĩ “atethya ma wĩa vamwe na Ngai,” nake no atũtũmĩe kũtetheesya ũmwe amanye ũla wʼo.—1 Ako. 3:6, 7. w18.09 32 ¶15-17

Kwĩthĩwa wĩ mũuu kũũtetheeasya ata kwĩkala wĩ mũtanu? Andũ mamanya ũwʼo nĩmaalyũkaa. Nĩmatonya kwĩthĩwa maĩ andũ akalĩ mũno, andũ ma ĩteta, kana angʼendu. Ĩndĩ mamina kũalyũka, nĩmevwʼĩkaa ũla “mũndũ mweũ” na makethĩwa na “ngoo yĩ na ĩnee ya kwĩwʼanĩa tei, wĩnyivyo, ũuu, [na] wũmĩĩsyo.” (Ako. 3:9-12) Nũndũ wa kwĩka moalyũku asu, nĩmekalaa me na mũuo, me atanu, na nĩmekalanasya nesa na ala angĩ. O na ĩngĩ, Ndeto ya Ngai yaĩtye kana andũ ta asu nĩmo “makatiĩwa nthĩ.” (Sav. 37:8-10, 29) Nĩ kwa nzĩa yĩva ala auu “makatiĩwa nthĩ”? Amanyĩwʼa ma Yesũ ala metĩkĩwʼe mauta makatiĩwa nthĩ yĩla makamĩsumbĩka me asumbĩ na athembi. (Ũvu. 20:6) Namo andũ milioni mbingĩ ala matakathi ĩtunĩ makatiĩwa nthĩ ata? Makatiĩwa nthĩ kwa kwĩtĩkĩlwʼa mekale vo tene na tene mate na naĩ, me na mũuo, na me atanu. w18.09 19 ¶8-9

Yeova mwene nĩ ngelekanyʼo nzeo vyũ ũndũnĩ ũsu. (Mwa. 18:32; Yos. 10:14) Kwasũanĩa kĩla tũtonya kwĩmanyĩsya ĩũlũ wake ĩandĩkonĩ ya Kuma 32:11-14. O na kau ndyaĩ lasima Yeova ethukĩĩsye woni wa Mose, nĩwamũnengie mwanya eyĩelesye. We wĩona ta ve mũndũ ũmina ĩvinda yĩasa ayĩthukĩĩsya mũndũ wĩsaa kwĩthĩwa na woni ũtaĩle, na aisyoka aatĩĩe kĩla wamũtavya? Ĩndĩ we Yeova nĩwĩthukĩĩasya nesa yĩla andũ meũmwĩkaĩla mamwĩkwatĩtye. Yeova nĩweetheeisye ethukĩĩsya nesa andũ ta Avalaamu, Lakeli, Mose, Yosua, Manoa, Eliya, na Esekia. Kwoou ĩkũlye-ĩ, ‘Ethĩwa Yeova nĩweekie ũu, nyie tyo naĩle kũnenga ana-a-asa ndaĩa, ngethukĩĩsya mawoni moo, na ngaatĩĩa ũtao mũseo ũla me nawʼo? Nĩvethĩwa ve mũndũ kĩkundinĩ kana mũsyĩ kwitũ wĩ na ũndũ na nũkwenda nĩmwĩthukĩĩsye? Nĩ ĩtambya yĩva naĩle kwosa? Na nĩtwʼĩte kwĩka ũu ata?’—Mwa. 30:6; Asi. 13:9; 1 Asu. 17:22; 2 Mav. 30:20. w18.09 6 ¶14-15

Ti ũndũ wĩ laisi kũendeea kwĩthĩwa twĩ alau nũndũ tũthyũlũlũkĩtwe nĩ andũ mesũanĩaa o mo ene mate kũsũanĩa ĩũlũ wa ala angĩ. Ĩndĩ Yesũ aisye kana mĩao ĩlĩ ĩla mĩnene vyũ nĩ kũmwenda Yeova na ngoo yitũ yonthe, thayũ witũ wʼonthe, kĩlĩko kitũ kyonthe, na vinya witũ wʼonthe, na kũmwenda mũtũi o ũndũ twĩyendete. (Mko. 12:28-31) Ala mamwendete Yeova nĩmaatĩĩaa ngelekanyʼo yake. Yeova na Yesũ nĩ alau. Na mendaa o naitũ twĩthĩwe twĩ alau, nũndũ ũu nũtumaa tũkwata ũtanu wa wʼo. Twatata ũndũ tũtonya twĩthĩwe twĩ alau kwelekela Ngai na mũtũi, tũkamũtaĩa Yeova na ithyĩ ene tũkatetheka na tũitethya angĩ. Ndũema kwĩthĩwa ũendeee kũtata ũndũ ũtonya wĩyumye ũtetheesye angĩ, na mũno mũno ana-a-asa na eĩtu-a-asa maku. (Aka. 6:10) Waendeea kwĩka ũu, andũ makakwenda na kũũtũngĩaa mũvea, na ũu ũkatuma wĩthĩwa wĩ mũtanu. w18.08 22 ¶19-20

Methonĩ ma Yeova, andũ onthe nĩ ma vata, o na matwʼĩke nĩ ma mbaĩ, wumo, nthĩ, kana kĩthyomo kĩva. Kĩla mũndũ, ethĩwe nĩ mũndũũme kana nĩ mũndũ mũka, ũmũkĩaa Ngai na wĩkaa ũlũngalu, nĩwĩtĩkĩlawa nĩwe. (Aka. 3:26-28; Ũvu. 7:9, 10) Vai nzika kana nũĩkĩĩaa ũndũ ũsu. Ĩndĩ nata ũkethĩwa wĩanĩe kĩsionĩ kana o mũsyĩ wĩ andũ me kĩmena? O na kau noĩthwa ũsũanĩaa ta ũtamenete andũ amwe, noĩthwa ngoonĩ yaku ve o kĩmena kĩ vandũ. O na Vetelo, ũla watũmĩiwe nĩ Yeova kũvuanĩsya andũ angĩ kana Ngai ti mwendeesya wa andũ, nĩwesie kwonanyʼa kana aĩ o na kĩmena. (Aka. 2:11-14) Kwoou, tũtonya ata kũeka kũsilĩla kwĩanana na kwona kwa metho? Nĩtwaĩle kwĩthiana nesa tũtũmĩĩte Ndeto ya Ngai nĩ kana tũmanye kana ve kĩmena kĩ vandũ ngoonĩ sitũ. (Sav. 119:105) O na ĩngĩ, noĩthwa twaĩle kũkũlya andũ matwendete matũtavye kana ve o kamena ke vandũ monaa twĩ nako, o na kau ithyĩ ene tũisũanĩaa ũu. (Aka. 2:11, 14) Noĩthwa thĩna ũsu ũlũmĩte ngoonĩ sitũ nginya ũkethĩa o na tũimanya kana twĩ nawʼo. w18.08 9 ¶5-6

Ĩkũlye atĩĩ: ‘Ala angĩ manzisya nĩmonaa kana nĩnĩyumĩtye vyũ nĩmũthũkũme Yeova? Nĩnĩmanthaa myanya ya kũmanyĩthya ala angĩ kana nyie nĩ Ngũsĩ ya Yeova?’ Nũndũ Yeova nũtũnyuvĩte twĩthĩwe twĩ andũ make, ewʼa woo mũno tũkaemwa nĩ kũmanyĩthya andũ angĩ ũndũ ũsu. (Sav. 119:46; Mko. 8:38) Ngũsĩ imwe nĩsyĩtĩkĩlĩte kwĩyĩelekanyʼa na ala me na “veva wa maũndũ ma nthĩ,” na ũsu nĩ ũndũ wa kũmakya mũno. Kĩu kĩtumĩte wĩthĩa mai kĩvathũkanyʼo mũno na ala matamũthaithaa Yeova. (1 Ako. 2:12) Mũndũ wĩ na veva ũsu ekaa kwosana na ‘mawendi ma mwĩĩ.’ (Aev. 2:3) Kwa ngelekanyʼo, nĩtũtavĩtwʼe mavinda maingĩ ĩũlũ wa kwĩkĩa ngũa na kwĩyanakavya nesa. Ĩndĩ amwe mekĩaa ngũa itaĩle, na makeyanakavya kwa nzĩa ĩtaĩle. Mekĩaa ngũa imakwete mũno kana syĩkwonanyʼa ũthei woo, o na yĩla maendete maũmbanonĩ. Ethĩwa ti ũu, mwenzele woo kana mũsukĩle woo wa nzwʼĩĩ wĩthĩawa ũsaanĩtye. (1 Tim. 2:9, 10) Nũndũ wa ũu, ũkamethĩa vandũ na andũ angĩ ndwĩsa kũvathũkanyʼa nũũ wa Yeova na nũũ ‘mũnyanya wa nthĩ.’—Yak. 4:4. w18.07 24 ¶11-12

Mbee, nĩtwĩsĩ vyũ kana twĩ “ana ma ĩthe ũmwe” nũndũ ithyonthe twĩ nzyawa sya Atamu. (Meko 17:26) Ĩndĩ ti ũu wʼoka. Yesũ nĩwaeleisye amanyĩwʼa make kana maĩ ana-a-asa na eĩtu-a-asa nũndũ onthe mamũtalaa Yeova tawe Ĩthe woo wa ĩtunĩ. (Mt. 12:50) Na ĩngĩ nĩmatwʼĩkie andũ ma mũsyĩ ũmwe mũnene wa kĩ-veva ũkwatanĩtwʼe nĩ wendo na mũĩkĩĩo. Nĩkyo mavinda maingĩ atũmwa maiandĩka valũa meetaa amanyĩwʼa ala angĩ “ana-a-asa.” (Alo. 1:13; 1 Vet. 2:17; 1 Yoa. 3:13) Yesũ amina kwonanyʼa nesa vyũ kana twaĩle kwona ala angĩ ta ana-a-asa na eĩtu-a-asa maitũ, nĩwasyokie aneenea vata wa kwĩthĩwa na wĩnyivyo. (Mt. 23:11, 12) Kwĩtũlya nĩkwatumĩte amanyĩwʼa methĩwa na mũaanĩko. Kĩndũ kĩngĩ kĩtonya kwĩthĩwa kyaetie thĩna nĩ kwona mbaĩ yoo neyo nzeo kwĩ ila ingĩ. Mo Ayuti nĩmaaĩle kwĩkathĩĩa aĩ no kũtwʼĩka maĩ nzyawa sya Avalaamu? Ũsu nĩ woni Ayuti aingĩ makwatĩĩe mũno. Ĩndĩ Yoana Mũvatisi ameie atĩĩ: “Ngai nũtonya kũmũkĩlĩlya Avalaamu syana mavianĩ aa.”—Luka 3:8. w18.06 10 ¶8-9

Nũseo tũkekũlya-ĩ, ‘Ethĩwa ve kĩndũ kĩtũthĩnasya kana ve mũndũ tũkothaa kũvĩtũũkana nake, nĩtũtataa mũno kũthima ndeto sitũ na tũyĩsiĩĩa tũikathilĩke mũno?’ (Nth. 10:19; Mt. 5:22) Yĩla twathatwʼa nĩ angĩ, nĩtwaĩle ‘kũekea ũthatu wa Ngai ũthei,’ na ũu nĩ kwasya tũekee Yeova ũndũ ũsu. (Alo. 12:17-21) Twaendeea kũmũsyaĩĩsya Yeova, tũkeethĩawa tũimũnenga ndaĩa kwa kũekea ũthatu wake ũthei, kana kwa ndeto ingĩ, kũmĩĩsya nginya yĩla ũkosa ĩtambya ĩvinda yake yavika. Kwĩyĩĩvanĩsya kana kwosa ĩtambya yĩngĩ ta yĩu no ũndũ ũmwe na kũlea kũmũnenga Yeova ndaĩa. Ithyĩ nĩtũatĩĩaa myolooto ya mĩtũkĩ ĩla Yeova ũtũnengete? Kwĩka ũu nĩkũtũtetheeasya tũikaatĩĩe nzĩa o ila ila sya kwĩka maũndũ tũtwĩe tũatĩĩaa. Vandũ va ũu, twaĩle kwĩthĩwa tũiatĩĩa mĩtũkĩ myolooto myeũ ĩla Yeova ũnenganĩte kwĩsĩla ũseũvyo wake. (Aevl. 13:17) Na yĩla tũkwĩka ũu, nĩtwaĩle kwĩsũvĩaa mũno ‘tũikavĩtũke mbee wa maũndũ ala maandĩkĩtwe.’ (1 Ako. 4:6) Kwĩka ũu kũkatũtetheeasya kwĩkalaa tũmũsyaĩĩsye Yeova mavinda onthe. w18.07 15-16 ¶17-18

O ũndũ waendeea kwĩana kĩ-veva nowʼo ũmanyaa kana myolooto ya Ngai nĩ ya vata. Ũu nĩwʼo nũndũ mĩao ĩkwovaa o maũndũnĩ mana, ĩndĩ myolooto no ĩtũmĩke maũndũnĩ maingĩ. Kwa ngelekanyʼo, mwana e mũnini ndethĩawa esĩ mũisyo wa kũtindanyʼa na andũ mate aseo na mũsyai mũĩ ekaa kũmwĩkĩĩa mĩao ya kũmũsũvĩa. (1 Ako. 15:33) Ĩndĩ o ũndũ mwana waendeea kwĩana, kĩlĩko kyake nĩkyũĩvaa, na ayĩthĩwa atonya kũtũmĩa myolooto ya Mbivilia. Na nũndũ wa ũu aitwʼa nesa kĩtindo kĩla ũkwĩkwatanyʼa nakyo. (1 Ako. 13:11; 14:20) Kwoou o ũndũ twaendeea kũtũmĩa myolooto ya Ngai, nowʼo wasya witũ wa ngoo ũkaendeeaa kũmanyĩwʼa wosane na mosũanĩo ma Ngai na ũitũtongoesya nesa. Yo ve ũndũ tũtielye ũkethĩa tũitonya kwĩka motwi maseo matonya kũmwendeesya Yeova? Aiee. Ngai nũtũnengete Ndeto yake na yĩ na myolooto ĩtoetye vyũ kũtetheesya kĩla ũmwe witũ ethĩwe e “mwĩanĩu, eanĩe kũtethya kĩla wĩa mũseo.”—2 Tim. 3:16, 17. w18.06 19 ¶14; 20 ¶16-17

Yesũ oonanisye kana Mũsamalia aĩ atonya kũmanyĩsya Ayuti wendo wa wʼo. (Luka 10:25-37) Nĩ kana amanyĩwʼa ma Yesũ mavote wĩa ũla manengetwe, nĩmaaĩle kũveta vyũ kĩmena na mĩtũlyo ngoonĩ. Yesũ atanamba kũthi ĩtunĩ, atiie ameaĩa maumye ũkũsĩ “Yutia yonthe, na Samalia, na kũvika itulu sya nthĩ.” (Meko 1:8) Navu ĩtinanga, Yesũ aĩ anamombanyʼa kwondũ wa wĩa ũsu ĩla wamonisye kana o namo andũ ma mbaĩ ingĩ nĩmaĩ na nguma nzeo. Kwa ngelekanyʼo, nĩwakathie mũnene ũmwe wa asikalĩ nũndũ wa mũĩkĩĩo wake. (Mt. 8:5-10) O na e kĩsionĩ kya kwoo, Nasaleti, nĩwawetie ũndũ Yeova watetheeisye andũ ma mbaĩ ingĩ. Awetie mũndũ mũka ũmwe ndiwa waumĩte kĩsionĩ kya Voenike kyeetawa Nzelavathi, na aweta ũla mũndũ waĩ na mangũ wa Silia weetawa Naamani. (Luka 4:25-27) Na ĩngĩ ve ĩvinda Yesũ mwene waneenie na mũndũ mũka Mũsamalia na ekala ndũanĩ ĩmwe ya Samalia mĩthenya ĩlĩ nũndũ andũ ma ndũa ĩsu nĩmendaa kũmwĩthukĩĩsya.—Yoa. 4:21-24, 40. w18.06 10 ¶10-11

Mũtũmwa Vaulo aelekanilye kyalo kitũ kya Ũklĩsto na kaũ wa moko ũkũkitwa nĩ asikalĩ. Ĩndĩ ithyĩ Aklĩsto tũkitaa kaũ wa kĩ-veva. O na vailyĩ ũu, ala tũkitaa namo nĩ amaitha me kwʼo, ti ma kũsũanĩwa. Satani na ndaimoni syake nĩ ngũmbaũ syĩsĩ kaũ mũno, na ti ĩndĩ manambĩĩa. Mũndũ asyaĩtye ya mbee nĩũsũanĩa vai ũndũ twĩsa kũmeka, na no matũmine vyũ. Ala monekaa me mũisyonĩ mũnene vyũ nĩ amũika. Mo nĩmatonya kũsinda kaũ ũsu mekũkita na amaitha asu athũku na me vinya kwĩ andũ? Ũwʼo nĩ kana amũika no masinde, o na yu nĩmasindĩte! Nĩkĩ? Nũndũ nĩmaendeeaa ‘kwĩthĩwa na vinya nthĩnĩ wa Mwĩaĩi.’ Ĩndĩ ve ũndũ ũngĩ mekĩte eka o kũtũmĩa vinya ũla manengawe nĩ Ngai. Nĩmekĩĩte mĩio ya kaũ. O ta asikalĩ amanyĩsye nesa, nĩmekĩĩte “mĩio yonthe ya kaũ ya Ngai.” (Aev. 6:10-12) Vaulo aielesya ngelekanyʼo ĩsu yake nũtonya kwĩthĩwa asũanĩaa mĩio ya kaũ ĩla yeekĩawa nĩ ita sya Lomi.—Meko 28:16. w18.05 27 ¶1-2

Kĩtumi kĩla kĩnene kĩtumaa tũtavanyʼa nĩ kana wĩa ũsu nũtumaa Yeova ataĩwa na ĩsyĩtwa yake yĩthewʼa. (Yoa. 15:1, 8) Tũyĩsa kũtheangya ĩsyĩtwa ya Ngai kwĩ ũndũ yĩtheete. Nĩ ĩtheu vyũ, yĩi ũvuku o na ũmwe. Ĩndĩ kwasisya kĩla mwathani Isaia wawetie. Aisye: ‘Yeova wa nguthu, nĩwe mũkonanyʼa atĩ nĩ mũtheu.’ (Isa. 8:13) Kwoou ĩla twoona ĩsyĩtwa ya Ngai yĩ ya mwanya kwĩ masyĩtwa ala angĩ na twatetheesya angĩ o namo mayonae yĩ ĩtheu, twĩthĩawa tũitetheesya kwĩkalya ĩsyĩtwa yĩu yĩ ĩtheu. Kwa ngelekanyʼo, ĩla twatavya angĩ nguma sya Yeova na kĩeleelo kĩla wĩ nakyo kwondũ wa andũ, twĩthĩawa tũitetea ĩsyĩtwa yake na tũyonanyʼa ũtheinĩ kana maũndũ ala Satani wamũneeneie maĩ o ũvũngũ mũthei. (Mwa. 3:1-5) O na ĩngĩ, ĩla twatetheesya andũ kĩsionĩ mamanye kana Yeova nĩwe waĩlĩte “kwosa ndaĩa na nguma na vinya,” twĩthĩawa tũitetheesya kwĩkalya ĩsyĩtwa yake yĩ ĩtheu.—Ũvu. 4:11. w18.05 18 ¶3-4

Ũndũ ũla mũnene vyũ waĩle kũtuma twĩka mĩvango ya kĩ-veva nĩ wendi wa kũmũtũngĩa Yeova mũvea nũndũ nũtwendete na nũtũtetheeasya. We mũndũ wa mũika, kwasũanĩa maũndũ ala Yeova ũkũathimĩte namo. Nũkũnengete thayũ, akaũtetheesya ũkethĩwa na mũĩkĩĩo, akaũnenga Mbivilia, kĩkundi, na wĩkwatyo mũseo mũno. Kwĩka mĩvango ya kĩ-veva nĩ nzĩa nzeo ya kũmũtũngĩa Ngai mũvea nũndũ wa moathimo asu. Kĩu nĩkĩtumaa ngwatanĩo yaku nake ĩlũlũmĩla. Wambĩĩa kwĩkĩa kĩthito wĩanĩsye mĩvango ĩla wĩkĩte ya kĩ-veva, wĩthĩawa wambĩĩa kwĩka mawĩa maseo. Kĩu kĩtumaa wĩseũvĩsya ĩsyĩtwa ĩseo vala ve Yeova na ũyĩthĩwa na ngwatanĩo nzeango nake. Mũtũmwa Vaulo atwathie ũũ: “Ngai ti ũla ũte mũlũngalu ũndũ ũtonya kũlwa nĩ wĩa wenyu na wendo ũla mwonanĩtye kwondũ wa syĩtwa yake.” (Aevl. 6:10) O na ethĩwa wĩana ata, no wĩke mĩvango ya kĩ-veva. Wĩona ata ũkasũanĩa nĩ mĩvango yĩva we wenda mũno kwĩka, na ĩndĩ ũyĩkĩa kĩthito ũmĩanĩsye?—Avi. 1:10, 11. w18.04 26 ¶5-6

Aklĩsto ma mbee matwĩe kĩsionĩ kĩla kyasumbĩkĩtwe nĩ silikalĩ ya Lomi, na andũ aingĩ ala maĩ kĩsionĩ kĩu meekathĩĩaa mũno mayasya atĩ silikalĩ yoo yaĩ na mĩao mĩseo mũno, nĩyaatĩĩaa ũsili wa katĩ, na nĩyanengete andũ ũthasyo. Ĩndĩ o na kũtwʼĩka silikalĩ ĩsu yaĩ nene na yaĩ na vinya, kĩla kyamĩvikĩtye vau nĩ wĩa ũla watethetwʼe nĩ ngombo. O na ve ĩvinda weethĩaa vakuvĩ mũndũ 1 katĩ wa 3 Ũsumbĩnĩ wa Lomi nĩ ngombo. Kwoou andũ aingĩ ĩvindanĩ yĩu, o na Aklĩsto, nĩmeesĩ nesa ngewa ya ngombo na mũndũ wĩ na ũthasyo. Mavalũa ala maandĩkiwe nĩ mũtũmwa Vaulo me na ũvoo mwingĩ ĩũlũ wa ũthasyo. Ĩndĩ kĩeleelo kyake kĩyaĩ kũvetea andũ mathĩna ala maĩ namo, o na kũtwʼĩka kĩu nĩkyo andũ aingĩ mendaa. Vaulo na Aklĩsto ala angĩ mayeekwatĩtye mũsumbĩki mũna kana mũndũ ũngĩ o na wĩva amaetee ũthasyo. Vandũ va ũu, maĩ na kĩthito kingĩ kya kũtetheesya andũ mamanye ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ wa Ngai, na maimanya ũndũ nthembo ĩla yaumiwʼe nĩ Klĩsto Yesũ ne ya vata. Vaulo nĩwatetheeisye Aklĩsto ala angĩ mamanye ũthasyo wa wʼo umaa va. w18.04 8 ¶1-2

Ũtukũ ũla Yesũ wooaiwe atavisye mũtũmwa Vetelo ndeto isu. Vetelo esie kũtwʼĩka kĩtuĩ kĩkundinĩ kya mbee kya Kĩklĩsto. (Aka. 2:9) Nĩwatumie ana-a-asa mosa vinya moona ũkũmbaũ ũla waĩ nawʼo ĩvindanĩ ya Vendekosito na mavindanĩ angĩ ĩtina wa vau. Ĩvinda yĩmwe ĩtina wa kwĩthĩwa amũthũkũmĩte Yeova kwa myaka mingĩ nĩwaandĩkĩie Aklĩsto ala angĩ valũa. Aeleisye kĩtumi kya kũmaandĩkĩa amea: “Namũandĩkĩa ndeto mbũthũ . . . ngĩmũtaa [kana, ngĩmũthangaasya], na kũkũsĩĩa kana ũũ nĩ mumo wa wʼo wa Ngai: ũngamai na ũlũmu nthĩnĩ wawʼo.” (1 Vet. 5:12) Valũa ila Vetelo waandĩkie nĩsyĩthĩĩtwe iithangaasya Aklĩsto kũvika o na ĩvindanĩ yĩĩ. Twĩ na vata mwingĩ mũno wa kũthangaawʼa nĩ mavalũa ta asu ĩvindanĩ yĩĩ tweteele mawatho ma Yeova meanĩe!—2 Vet. 3:13. w18.04 17 ¶12-13

Kĩla vandũ wĩthĩaa andũ nĩmekwenda mũno kwĩka kĩla mekwenda na mayĩkala ũndũ mekwenda. Ĩndĩ andũ meanĩasya mawendi asu moo kwa nzĩa syĩ kĩvathũkanyʼo. Ala mewʼaa mate eanĩe nũndũ wa maũndũ ala maendeee ma siasa kana o mathĩna angĩ makonetye andũ mavangaa maandamano, makokĩlya nduuthĩ, kana makavanga kũvĩndũa silikalĩ. Ĩndĩ kĩu nĩkĩmanengae ũthasyo ũla mekwenda? Vandũ va kũtetheka, maũndũ asu mekaa kũmaetee mathĩna maingĩ na andũ aingĩ maikwʼĩĩa vo. Maũndũ asu mosanĩte nesa vyũ na ũndũ ũũ Mũsumbĩ Solomoni weeyoneete: “Andũ ĩũlũ wa nthĩ nĩmatũmĩaa ũtonyi ũla me nawʼo kũthĩnyʼa andũ ala angĩ.” (Mũta. 8:9, The Holy Bible in Current Kikamba Language) Ĩandĩkonĩ ya ũmũnthĩ, Yakovo nĩwawetie kĩla kĩtonya kũetee mũndũ ũtanu wa wʼo na kĩkatuma ekala e mwĩanĩe vyũ. Yeova nĩwe wanenganie mwĩao ũsu mwĩthĩanu, na nĩwĩsĩ nesa vyũ kĩla kĩtonya kũtuma andũ mekala me atanu vyũ na me eanĩe. Nĩwanengie ala asyai maitũ ma mbee kyonthe kĩla maĩ na vata nakyo nĩ kana mekale me atanu, na kĩmwe wamanengie nĩ ũthasyo wa wʼo. w18.04 3-4 ¶1-3