Sinda Wia kwa Kwĩyĩĩkĩĩthya Kana Yeova Nũkwendete

1. Nĩ maũndũ ta meva andũ makĩaa?

KWASŨANĨA maũndũ aa makwatĩte athũkũmi amwe ma Yeova. Nestor na mũka, María, maĩ na wendi wa kũtetheesya kũla kwĩ na vata mũnene wa atavanyʼa.b Nĩ kana meanĩsye ũndũ ũsu, yaĩ no nginya memanyĩsye kũtũmĩaa mbesa ninangi. Ĩndĩ nĩmakĩaa mayona ta matakethĩawa na ũtanu wa wʼo meeka ũu. Nake Biniam atwʼĩkie Ngũsĩ ya Yeova e nthĩ wĩa witũ ũvĩngawa, na nĩweesĩ kana ndalea kũthĩnwʼa. Kĩu nĩkyatumaa ethĩwa na wia mwingĩ. Ĩndĩ kĩla wakĩaa mũnango nĩ ũndũ andũ make ma mũsyĩ mesaa kwĩka mamanya ĩũlũ wa ndĩni yake nzaũ. Ũngĩ nĩ Valérie, ũla wakwatĩkanie na mũthemba mũna wa kanza ũnyaĩĩkaa mwĩĩnĩ mĩtũkĩ. Nĩwathĩnie mũno aimantha ndakĩtalĩ ũtonya kũmũthĩnza na ũkũnenga ndaĩa mũĩkĩĩo wake ĩũlũ wa nthakame. Na ũwʼo nĩ kana, no wakĩaa ayona nũtonya kũkwʼa.

2. Nĩkĩ twaĩlĩte kwĩkĩa kĩthito tũsinde wia ũla twĩ nawʼo?

² We waakwatwa nĩ ũmwe katĩ wa maũndũ asu matumaa twĩwʼa wia? Aingĩ maitũ nĩtũkwatĩtwe nĩ maũndũ ta asu. Tũkaema kwĩsũvĩa, nĩvatonyeka tũkeka motwi mathũku matonya kwananga ngwatanĩo yitũ na Yeova. Na kĩu nĩkyo Satani wendaa. O na nũtũmĩaa wia ũsu kũtuma tũeka kwĩwʼa mĩao ya Yeova, ta mwĩao wa kũtavanyʼa ũvoo mũseo. (Ũvu. 12:17) Satani nĩ mũthũku vyũ, nde tei, na e vinya. Ĩndĩ no twĩsũvĩane nake. Ata?

3. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũsinde wia ũla twĩ nawʼo?

³ Yĩla tweyĩĩkĩĩthya kana Yeova nũtwendete na kana e ngalĩ ĩ yitũ, Satani ndesa kũtũtelemya. (Sav. 118:6) Kwa ngelekanyʼo, mũandĩki wa Savuli ya 118 nĩwakomanĩte na maũndũ maingĩ mamũtũlĩte ngoo. Aĩ na amaitha aingĩ, na amwe maĩ anene me mbee ũsumbĩnĩ (mũsoa wa 9, 10). O na mavinda amwe nĩweethĩawa na maũndũ maingĩ meũmũthĩnyʼa kĩlĩkonĩ (mũsoa wa 13). Eka ũu, ve ĩvinda Yeova wamũnengie ũkanyʼo mũito (mũsoa wa 18). Ĩndĩ o na vailye ũu, ainie ũũ: “Ndikakĩa.” Nĩ kyaũ kyatumaa ewʼa e mũsũvĩĩku mũno wĩana ũu? Nĩweesĩ kana o na kau Ĩthe wake wa ĩtunĩ, Yeova, nĩwamũkanĩtye, nĩwamwendete mũno. Mũandĩki wa Savuli ĩsu nĩweeyĩĩkĩĩthĩtye kana o na akwatwa nĩ kyaũ, Ngai wake nĩwamwendete na mavinda onthe nĩweethĩawa eyũmbanĩtye kũmũtetheesya.—Sav. 118:29.

4. Nĩ mĩthemba yĩva ya wia tũtonya kũsinda tweyĩĩkĩĩthya kana Ngai nũtwendete?

⁴ Nĩtwaĩlĩte kwĩyĩĩkĩĩthya ithyĩ ene kana Yeova nũtwendete. Kwĩka ũu no kũtũtetheesye kũsinda mĩthemba ĩtatũ ya wia, nayo nĩ, (1) kũkĩa tũyona tũianĩsya mavata ma mũsyĩ witũ, (2) kũkĩa andũ, na (3) kũkĩa kĩkwʼũ. Ana-a-asa na eĩtu-a-asa ala mawetwa kalungunĩ ka mbee nĩmavotie kũsinda wia meyĩĩkĩĩthya kana Ngai nũmendete.

KŨKĨA TŨYONA TŨIANĨSYA MAVATA MA MŨSYĨ WITŨ

5. Nĩ maũndũ meva matonya kũtuma mwene mũsyĩ athĩnĩka mũno? (Sisya visa ĩthangũnĩ ya mbee vyũ.)

⁵ Mũklĩsto wĩ na mũsyĩ nĩwosaa kĩanda kya kũmanthĩa andũ make kwa ũito. (1 Tim. 5:8) Ethĩwa wĩ mwene mũsyĩ, ĩvindanĩ yĩla ũwau ũũ wa kũkwatanwʼa wambĩĩie nũtonya kwĩthĩwa wakĩaa ũyona ta ũtonya kwasya wĩa. O na no kwĩthĩwa wasengʼaa ũyĩkũlya ũkamanthĩaa andũ maku lĩu ata kana ũkaĩvaa nyũmba ata. Eka ũu, no kwĩthĩwa woonaa kana waasya wĩa waku ndũkesa kũkwata ũngĩ. Kana o ta Nestor na María, ala mawetwa mwambĩĩonĩ, no kwĩthĩwa ũkĩaa kwĩka moalyũku wĩanĩ waku wa kĩ-mwĩĩ ũyona ta ũtakethĩawa wĩ mũtanu. Satani ethĩĩtwe aitũmĩa maũndũ ta asu kũtuma andũ maeka kũmũthũkũma Yeova.

6. Nĩ kyaũ Satani wendaa tũĩkĩĩe?

⁶ Satani endaa tũĩkĩĩe kana Yeova ndalũnganaa na mũndũ ũmwe ũmwe, na kana twĩthĩawa twĩ ithyoka yĩla tũũmanthĩa mĩsyĩ yitũ. Nũndũ wa ũu, no twambĩĩe kũsũanĩa ta twaĩlĩte kwĩka kyonthe kĩla tũtonya tũikasye wĩa ũla twĩ nawʼo, o na ethĩwa kwĩka ũu kwĩtũla myolooto ĩla yĩ Maandĩkonĩ.

7. Yesũ atũĩkĩĩthĩtye kyaũ?

⁷ Yesũ nũmwĩsĩ Ĩthe wake nesa kwĩ mũndũ ũngĩ o na wĩva, na atũĩkĩĩthĩtye kana Ngai ‘nĩwĩthĩawa esĩ mavata maitũ o na tũtambĩte kũmũtavya.’ (Mt. 6:8) O na ĩngĩ, nĩwĩsĩ kana Yeova ethĩawa eyũmbanĩtye kwĩanĩsya mavata maitũ. Nũndũ twĩ Aklĩsto, twĩ andũ ma mũsyĩ wa Ngai. Na nũndũ Yeova nĩwe Mũtwe wa mũsyĩ wake, no twĩkale tũte na nzika kana akaatĩĩaa mwolooto ũla wĩ nthĩnĩ wa 1 Timotheo 5:8.

8. (a) Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya kũsinda wia wa kwona ta tũtevota kwĩanĩsya mavata ma mũsyĩ witũ? (Mathayo 6:31-33) (b) Tũtonya kũatĩĩa ata ngelekanyʼo ya mwana-a-asa ũla wĩ visanĩ na mũka?

⁸ Yĩla tweyĩĩkĩĩthya kana Yeova nũtwendete na nĩwendete mĩsyĩ yitũ, tũikethĩawa na nzika kana tũkakwataa syĩndũ ila twĩ na vata nasyo. (Soma Mathayo 6:31-33.) Yeova nĩwendaa kwĩanĩsya mavata maitũ nũndũ nũtwendete na nĩ mũlau. Yĩla woombaa nthĩ, ndaaĩka o kũtũmbĩa syĩndũ ila tũkwenda nĩ kana twĩkale thayũ. Vandũ va ũu, atũmbĩie syĩndũ mbingĩ nĩ kana tũitanĩae. (Mwa. 2:9) O na ethĩwa mavinda amwe twakwata o kĩnini kĩtwĩanĩĩe kwĩkala thayũ o mũthenya ũmwe, nũseo tũlilikanae kana tũinaĩwa vyũ. Na kwoou Yeova ndanaemwa nĩ kwĩanĩsya mavata maitũ. (Mt. 6:11) O na ĩngĩ, nũseo tũkekalaa tũlilikene kana maũndũ ala tũkwĩyĩima oyu, mayĩsa kũelekanwʼa na kĩla Ngai witũ ũtũnengae ĩvindanĩ yĩĩ na kĩla ũkatũnenga ĩvinda yũkĩte. Na kĩu nĩkyo Nestor na María meeyoneie.—Isa. 65:21, 22.

9. Ngelekanyʼo ya Nestor na María yaũmanyĩsya kyaũ?

⁹ Nestor na María mekalaa Colombia, na maĩ na nyũmba nzeo na wĩa mũseo. Maĩtye, “Nĩtwasũanĩaa kwĩkala tũteyũmbĩĩe syĩndũ mbingĩ nĩ kana twongelange ũthũkũmi witũ, ĩndĩ nĩtwakĩaa tũyona ta tũtakethĩawa twĩ atanu tweethĩwa na mbesa ninangi.” Nĩ kyaũ kyamatetheeisye kũsinda wia ũsu maĩ nawʼo? Mavindĩĩisye nzĩa syĩ kĩvathũkanyʼo ila Yeova watũmĩĩte kũmaĩkĩĩthya kana nũmendete. Na nũndũ nĩmeeyĩĩkĩĩthisye vyũ kana mavinda onthe Yeova akamasũvĩaa, nĩmatiie mawĩa moo o na kau maĩvawa nesa. O na nĩmathooisye nyũmba yoo na mathamĩĩa kĩsionĩ kĩ na vata mũnene wa atavanyʼa ma Ũsumbĩ nthĩ ĩsu. Mewʼaa ata masũanĩa ũtwi ũsu meekie? Nestor aĩtye: “Nĩtwĩyoneete ũwʼo wa Mathayo 6:33. Tũyaaĩsa kwaĩwa nĩ kĩndũ o na kĩmwe twĩ na vata nakyo. O na twĩthĩawa twĩ atanu mũnango.”

KŨKĨA ANDŨ

10. Nĩkĩ ti ũsengyʼo kwona andũ maikĩa andũ ala angĩ?

¹⁰ Kuma tene, andũ methĩĩtwe maiũmĩsya andũ ala angĩ. (Mũta. 8:9) Kwa ngelekanyʼo, andũ nĩmatũmĩaa ũkũmũ woo naĩ, ingʼendilĩ nĩsyĩkaa maũndũ ma ũngʼendu, syana imwe sukulu nĩsyumangaa na ikathĩnyʼa syana ila ingĩ, na andũ amwe nĩmathĩnasya andũ moo ma mũsyĩ mũno. Kwoou ti ũsengyʼo kwona andũ maikĩa andũ ala angĩ! Ĩndĩ we Satani atũmĩaa wia ũsu ata?

11-12. Nũndũ Satani nĩwĩsĩ nĩtũkĩaa andũ, atũmĩaa wia ũsu ata?

¹¹ Satani endaa tũkĩe andũ nginya tũeke kũtavanyʼa na kwĩka maũndũ ala angĩ Yeova ũtwĩĩte twĩke. Kwa ngelekanyʼo, nũtũmĩaa silikalĩ kũkũna wĩa witũ maluvuku na kũtũthĩnyʼa. (Luka 21:12; Ũvu. 2:10) O na ĩngĩ, andũ aingĩ nĩmanyaĩĩkasya maũvoo ma ũvũngũ na mathũku vyũ ĩũlũ wa Ngũsĩ sya Yeova. Andũ ala maĩkĩĩaa maũndũ asu no matũthekeee, kana o na makatũũmĩsya. (Mt. 10:36) Ĩndĩ nzĩa isu Satani ũtũmĩaa nitũsengʼasya? Aiee. Nzĩa isu nosyo watũmĩaa ĩvindanĩ ya atũmwa.—Meko 5:27, 28, 40.

¹² Ve nzĩa ĩngĩ Satani ũtũmĩaa kũtũtelemya eka o kũvĩngwa nĩ silikalĩ. Andũ amwe makĩaa mũno kĩla andũ ma mũsyĩ mekwĩka mamanya kana mo nĩ Ngũsĩ kwĩ ũndũ makĩaa kũvũwa. Methĩawa mendete andũ moo ma mũsyĩ mũno, na nĩmendaa mamũmanye Yeova na maimwenda. Nũndũ wa ũu, nĩmaũmĩaa mũno yĩla meewʼa maimũneenea Ngai wa wʼo naĩ vamwe na athaithi make. Ĩndĩ amwe tene mavĩngaa andũ moo ma mũsyĩ nĩmesie kwĩtĩkĩla ũwʼo. Ĩndĩ twasye nĩtwalewa nĩ andũ maitũ ma mũsyĩ nũndũ wa maũndũ ala twambĩĩa kũĩkĩĩa. Tũtonya kwĩka ata?

13. Kũĩkĩĩa kana Ngai nũtwendete kũtonya kũtũtetheesya ata yĩla twalewa nĩ andũ maitũ ma mũsyĩ? (Savuli 27:10)

¹³ No tũkiakiwʼe mũno twasũanĩa ndeto nzeo ila syĩ nthĩnĩ wa Savuli 27:10. (Soma.) Kũlilikana ũndũ Yeova ũtwendete mũno wĩana nĩkũtũtetheeasya kũusya yĩla twavĩngwa. Na tũi na nzika kana akatũtuva nũndũ wa wũmĩĩsyo witũ. Akatwĩanĩĩasya mavata maitũ ma kĩ-mwĩĩ, ma ngoonĩ, na ma kĩ-veva nesa vyũ kwĩ mũndũ o na wĩva! Na kĩu nĩkyo ũla Biniam ũwetetwe mwambĩĩonĩ weeyoneie.

14. Ngelekanyʼo ya Biniam yaũmanyĩsya kyaũ?

¹⁴ Biniam nĩwatwʼĩkie ũmwe wa Ngũsĩ sya Yeova, o na kau no weesĩ kana silikalĩ nĩyathĩnasya mũno Ngũsĩ ila syaĩ nthĩ ĩsu. Kwasũanĩa ũndũ kũmanya kana Yeova nũmwendete kwamũtetheeisye aeka kũkĩa andũ. Aĩtye: “Nathĩniwʼe mũno o na kwĩ ũndũ nasũanĩaa. Ĩndĩ kĩla nakĩaa mũnango kwĩ kũthĩnwʼa nĩ silikalĩ nĩ kũvĩngwa nĩ andũ ma mũsyĩ. Nũndũ ĩthe wakwa ndaĩ Ngũsĩ, nĩnakĩaa kũmũtũla ngoo nũndũ wa ũtwi wakwa wa kũtwʼĩka Ngũsĩ, na nĩnakĩaa kwambĩĩa kũvũthwʼa nĩ andũ makwa ma mũsyĩ.” Ĩndĩ Biniam ndaĩ na nzika kana mavinda onthe Yeova nũsũvĩaa ala wendete. Aĩtye: “Nĩnavindĩĩisye ũndũ Yeova watetheesye angĩ makomĩĩsya mathĩna ma mbesa, kũmenwa, o na kũvũwa nĩ andũ. Nĩneesĩ kana nalũmanyʼa nake, ndelea kũmbathima. Kwoou yĩla nakwatiwe mavinda meana ũna na nathĩnwʼa mũno, nĩneeyoneie ũndũ Yeova ũtũtetheeasya yĩla twĩ na vata twekala twĩ aĩkĩĩku.” Nũndũ wa ũu, Yeova nĩwatwʼĩkie ta Ĩthe wake, namo athaithi ala angĩ matwʼĩka ta andũ make ma mũsyĩ.

KŨKĨA KĨKWʼŨ

15. Nĩkĩ ti ũthũku kũkĩa kĩkwʼũ?

¹⁵ Mbivilia nĩwetete kana kĩkwʼũ nĩ mũmaitha. (1 Ako. 15:25, 26) No twambĩĩe kwĩmakĩa twasũanĩa kĩkwʼũ, na mũno mũno yĩla tũwaĩte mũno kana tũwaĩtye mũno. Nĩkĩ tũkĩaa kĩkwʼũ? Nũndũ Yeova atũmbie twĩ na wendi wa kũtanĩa thayũ tene na tene. (Mũta. 3:11) Kwĩthĩwa na kĩwango kĩana ũna kya wia no kũtũtetheesye tũkasũvĩa thayũ witũ. Kwa ngelekanyʼo, no kũtume tũnyuva malĩu maseo na kwĩka masoesi, tũthi kwona ndakĩtalĩ kana kũnywʼa ndawa yĩla ve vata, na twĩsũvĩa tũikalikye thayũ witũ mũisyonĩ vate kĩtumi kĩseo.

16. Satani atũmĩaa ata wia ũla twĩthĩawa nawʼo wa kĩkwʼũ?

¹⁶ Satani nĩwĩsĩ kana nĩtwendete thayũ witũ. Ĩndĩ avangaa no tũtie kyonthe kĩla twĩ nakyo, o na no twanange ngwatanĩo yitũ na Yeova, aĩ no kana tũendeee kwĩkala thayũ. (Yovu 2:4, 5) Mwa ethĩawa ekĩte kwĩkenga! Ĩndĩ nũndũ e “ũtonyi wa kũete kĩkwʼũ,” nũtataa kũtũmĩa wia ũla twĩthĩawa nawʼo atume tũmũtia Yeova. (Aevl. 2:14, 15) Mavinda amwe andũ ala matongoewʼe nĩ Satani nĩmatĩsasya athaithi ma Yeova makamea nĩmeũmoaa malea kũkaĩa mũĩkĩĩo woo. Na mavinda angĩ no atũmĩe ũwau mũthũku twĩ nawʼo atume tũeka kũlũmanyʼa na myolooto ya Mbivilia. Kwa ngelekanyʼo, ndakĩtalĩ kana andũ maitũ ma mũsyĩ mate Ngũsĩ no matũthingʼĩĩsye twĩtĩkĩle kwĩkĩwa nthakame, na tũketĩkĩlana namo, twĩthĩwa twatũla mwĩao wa Ngai. Kana o mũndũ ũngĩ no atũsesenge twĩtĩkĩle ũiiti ũleanĩte na myolooto ĩla yĩ Maandĩkonĩ.

17. Kwosana na Alomi 8:37-39, nĩkĩ tũte na vata wa kũkĩa kĩkwʼũ?

¹⁷ O na kau tũyendaa kũkwʼa, nĩtwĩsĩ kana Yeova ndesa kũeka kũtwenda o na twakwʼa. (Soma Alomi 8:37-39.) Yĩla anyanyae makwʼa, aendeeaa kũmalilikana o ta me thayũ. (Luka 20:37, 38) O na nĩwĩthĩawa na mea maingĩ ma kũmathayũũkya. (Yovu 14:15) Eka ũu, nĩwaĩvie ndĩvi nene mũno nĩ kana ‘tũkwate thayũ wa tene na tene.’ (Yoa. 3:16) Nĩtwĩsĩ ũndũ Yeova ũtwendete mũno wĩana na ũndũ ũtũthĩnĩkĩaa. Kwoou vandũ va kũmũtia yĩla twawaa kana tweewa nĩtũkũawa, nĩtũmwĩkwatasya atũkiakisye na aitũnenga ũĩ na vinya. Na kĩu nokyo Valérie na mũũme meekie.—Sav. 41:3.

18. Ngewa ya Valérie yaũmanyĩsya kyaũ?

¹⁸ Yĩla Valérie waĩ na myaka 35, nĩweethĩiwe na mũthemba mũna wa kanza ũtakwataa andũ aingĩ na ũnyaĩĩkaa mwĩĩnĩ na mĩtũkĩ. Kwasũanĩa ũndũ kũmanya kana Yeova nũmwendete kwamũtetheeisye aeka kũkĩa kĩkwʼũ. Aĩtye: “Yĩla neethĩiwe na kanza, twatelemile mũno. Yaĩ no nginya nĩthĩnzwe nĩ kana nĩendeee kwĩkala thayũ. Nĩnaneenie na matakĩtalĩ aingĩ, ĩndĩ onthe nĩmaleaa kũnthĩnza mate kũtũmĩa nthakame. Kĩu nĩkyandelemetye, ĩndĩ nũndũ nĩneesĩ mwĩao wa Ngai, ndyaĩ nĩsa kwĩtĩkĩla kwĩkĩwa nthakame! Thayũnĩ wakwa wʼonthe nĩneeyoneete ũndũ Yeova ũmbendete mũno wĩana. Na yu naĩ na mwanya wa kũmwonyʼa ũndũ nakwa nĩmwendete. Kwoou kĩla ĩvinda nakwata ũvoo mũthũku, kĩu nĩkyatumaa nĩtwʼa mũnango kũmũtanĩthya Yeova na kũlea kũmũeka Satani asinde. Mũthya, nĩnavotie kũthĩnzwa nesa vate nthakame. O na kau no nĩthĩawa na mathĩna ma mwĩĩ, nĩnĩyoneete kana mavinda onthe Yeova nũtũnengae kĩla twĩ na vata nakyo. Kwa ngelekanyʼo, maũmbanonĩ ma wikendi ala tweekie ndanamba kũmanyĩka kana nĩ na kanza, twaneeneie kĩlungu kyaĩ na kyongo, ‘Kukabiliana na Matatizo ya Leo kwa Ujasiri.’c Kĩlungu kĩu kyatũkiakiisye mũno. Twatindĩaa kũkĩsoma. Kũsoma ilungu ta isu na kwĩthĩwa na mũvango mũseo wa kwĩka maũndũ ma kĩ-veva nĩkũndetheesye nĩ na mũemewa kwĩthĩwa na mũuo wa kĩlĩko, na kũkatũtetheesya kwĩthĩwa na woni ũla waĩle na kwĩka motwi maseo.”

NO TŨSINDE WIA ŨLA TWĨ NAWʼO

19. Nĩ kyaũ kĩkilyĩ kwĩkĩka?

¹⁹ Yeova nũtetheesye Aklĩsto isionĩ syĩ kĩvathũkanyʼo ĩũlũ wa nthĩ makasinda mawetu maingĩ na makavota kũmũvĩnga Ndevili. (1 Vet. 5:8, 9) O naku no wĩke oou. O mĩtũkĩ, Yeova nũkũnenga Yesũ na ala makasumbĩka nake mwĩao wa ‘kwananga mawĩa ma Ndevili.’ (1 Yoa. 3:8) Ĩtina wa ũu, andũ ma Ngai ĩũlũ wa nthĩ ‘maikakĩa, na makeethĩwa kũasa na kũtĩswʼa.’ (Isa. 54:14; Mika 4:4) Ĩndĩ ĩvinda yĩu yĩikaavika, nĩtwaĩle kwĩkĩa kĩthito tũsinde wia ũla twĩ nawʼo.

20. Nĩ kyaũ kĩtonya kũtũtetheesya tũsinde wia ũla twĩ nawʼo?

²⁰ No nginya tũendeee kwĩyĩĩkĩĩthya kana Yeova nĩwendete athũkũmi make na nũmasũvĩaa. Ũndũ ũmwe ũtonya kũtũtetheesya nĩ kũvindĩĩsya ngewa sya andũ Yeova wasũvĩie tene na kũineenea. Ũndũ ũngĩ nĩ kũvindĩĩsya ũndũ wĩthĩĩtwe aitũtetheesya yĩla twakwatwa nĩ mathĩna. Twamwĩkwatya Yeova atũtetheesye, no tũvote kũsinda wia ũla twĩ nawʼo!—Sav. 34:4.