ANDŨ MA MŨIKA MAKŨLASYA
Naĩle Kwĩka ata Mũnyanyawa Ambĩtĩsya?
Ũndũ ũla waĩle kũlilikana
Andũ mayamba kwĩkalanyʼa mate kũvĩtanĩsya. Nũndũ twĩ ene naĩ, o na mũnyanyau, o ũla wonaa mwĩ ndũũ vyũ, no aneene kana akeka kĩndũ ũkewʼa woo. Na nengĩ o naku no ũvĩtasya. Ũkavindĩĩsya nesa, no ũlilikane ĩvinda o naku waũmĩisye mũndũ ũngĩ.—Yakovo 3:2.
Maũndũ ala mekĩĩtwe Indanetinĩ no matume ũthata mĩtũkĩ. Kwa ngelekanyʼo, mwanake ũmwe wĩtawa David aĩtye atĩĩ: “Walika Indanetinĩ na weethĩa mũnyanyau ekĩĩte visa aitana vamwe na andũ angĩ, no wambĩĩe kwĩkũlya atumie ũtaũthokya nĩkĩ. Na nũndũ wa ũu ũyĩwʼa woo na ũyambĩĩa kwona ta ũmenetwe.”
Ũndũ ũtonya kũmina thĩna ũsu.
Ũndũ ũtonya kwĩka
Ĩthiane we mwene. Mbivilia yaasya: “Ndũkethĩwe wĩ mĩtũkĩ kũthata vevanĩ waku; nũndũ ũthatu wĩkalaa kĩthũinĩ kya ndia.”—Mũtavanʼya 7:9.
“Mavinda amwe wĩkalaa ũkesa kwĩthĩa kĩla kĩũthatĩtye o na nĩ kĩndũ kĩte vala kĩĩ.”—Alyssa.
Ũndũ wa kũsũanĩa: We nũthataa mĩtũkĩ? We no wĩmanyĩsye kũmĩĩsya ala angĩ yĩla mavĩtya?—Mũtavanʼya 7:21, 22.
Sũanĩa ũndũ ũtethekaa waekea ala angĩ. Mbivilia yaĩtye: “Nĩ ndaĩa . . . kũekea ĩvĩtyo.”—Nthimo 19:11.
“O na ethĩwa wĩĩwʼa wĩ mũvĩtĩsye, nũseo kũekea ũla ũngĩ na ngenda, na ũu nĩ kwasya kana ndwaĩle kũendeea kũmũlilikanyʼa kana nĩwaũvĩtĩisye na kũmwonethya atĩ nĩwaĩle kũkwĩtya ũekeo kĩla ĩvinda wamũlilikanyʼa. Wamina kũekea mũndũ, ndũkasyoke vo ĩngĩ.”—Mallory.
Ũndũ wa kũsũanĩa: Kwa wʼo ĩvĩtyo yĩla yeekwa nĩ ĩnene mũno? No ũmũekee nĩ kana o mwĩkalanyʼe na mũuo?—Akolosai 3:13.
Kũtinda ũwetete kĩla ĩvĩtyo yeekwa nĩ kana mũyĩneenee no ũndũ ũmwe na mũndũ wĩ nyũmbanĩ yĩ muutĩa na etindĩa kũvingũanga mũomo kwĩ nzeve.
Sũanĩa mũndũ ũla ũngĩ. Mbivilia yaĩtye: “Mũteũmantha kwĩyĩuna o inywʼĩ ene, ĩndĩ kũmauna ala angĩ o namo.”—Avilivi 2:4.
“Yĩla kĩla ũmwe wenda ũla ũngĩ na amũnenga ndaĩa, mwĩthĩawa mũtonya kũmina mathĩna mĩtũkĩ mũno nũndũ kĩla ũmwe nũkwenda ndũũ ĩsu ĩendeee. Nĩmwĩkĩĩte kĩthito mũlũlũmĩlye ũnyanya wenyu, na vai ũmwe wenda ndũũ ĩsu ĩthele.”—Nicole.
Ũndũ wa kũsũanĩa: No ũtate kũmantha ũseo wa woni wa ũla ũngĩ o na ethĩwa wĩana ata?—Avilivi 2:3.
Ũndũ ũla wa vata: Kwĩmanyĩsya ũndũ waĩle kwĩka yĩla waũmĩwʼa kũkaũtethasya mũno o na watwʼĩka mũndũ mũima. Wĩona ata ũkambĩĩa kwĩmanyĩsya kĩu oyu?