Kũsyoka kwa Mwana Waĩ Mwau

Nĩvatonyeka ũkethĩa Yesũ anenganie ngelekanyʼo ya yĩla ĩlondu yaaĩte na ya ĩla mbesa ya ndulakima yaĩ mbau e kĩsionĩ kya Velea, kĩla kĩ ngalĩko ya wumĩlonĩ wa syũa wa Ũsĩ wa Yolotani. Ngelekanyʼo isu syelĩ syĩtũmanyĩsya kana nĩtwaĩle kũtana yĩla mwĩki wa naĩ weelila na amũsyokea Ngai. Avalisi na aandĩki nĩmamũneeneaa Yesũ naĩ nũndũ nĩwathokasya andũ ala meelila na mamũsyokea Yeova. Ĩndĩ andũ asu nĩmeemanyĩisye kĩndũ yĩla Yesũ wanenganie ngelekanyʼo isu? Mo nĩmamanyie ũndũ Asa waitũ wa ĩtunĩ wĩwʼaa yĩla eki ma naĩ meelila? Yesũ nĩwasyokie amanenga ngelekanyʼo ĩngĩ ĩtonya kũkiita ngoo ĩla yakindĩlĩĩle ũndũ o ũsu.

Ngelekanyʼo ĩsu yakonetye mũndũ ũmwe waĩ na ana elĩ, na mwana ũla mũnini nĩwe ũneeneetwe mũno. Avalisi na aandĩki, vamwe na andũ angĩ ala meewie Yesũ ainengane ngelekanyʼo ĩsu, nĩmaaĩle kwĩmanyĩsya ũndũ wa vata meewʼa kĩla Yesũ wawetie ĩũlũ wa mwana ũsu mũnini. Ĩndĩ ũndũ ũla Yesũ wawetie ĩũlũ wa mũndũ ũsu vamwe na mwana wake ũla mũkũũ ti wa kũvũthĩĩwʼa nũndũ no twĩmanyĩsye ũndũ ũngĩ wa vata twasũanĩa woni ũla maĩ nawʼo. Kwoou sũanĩa andũ asu onthe me atatũ yĩla ũũsoma ĩũlũ wa ngelekanyʼo ĩno ya Yesũ.

Yesũ aisye atĩĩ: “Ve mũndũ waĩ na ana elĩ. Na ũla mũnini amwĩa ĩthe, ‘Nau, nenge kĩlungu kya ũtiĩwa kĩla kyaĩlĩte kwĩthĩwa kĩ kyakwa.’ Nake ĩthe amaanyʼa syĩndũ syake.” (Luka 15:11, 12) Lilikana kana mwana ũsu waĩ mũnini ndeetasya ũtiĩwa nũndũ ĩthe nũkwie. Ĩthe aĩ o thayũ. Ĩndĩ mwana ũsu endaa ũtiĩwa wake ĩvindanĩ yĩu nĩ kana ethĩwe na ũthasyo wa kwĩkaa ũndũ ũkwenda. Endaa kwĩka ata?

Yesũ aisye ũũ: “Ĩtina wa mĩthenya mĩnini, mwana ũsu mũnini oombanyʼa syĩndũ syake syonthe na athi nthĩ ya kũasa, na kũu aanangĩa malĩ yake maũndũnĩ mathũku.” (Luka 15:13) Vandũ va kwĩkala mũsyĩ vala waĩ atonya kũkwata ũsũvĩo vamwe na ĩthe wake ũla wamasũvĩaa, mwana ũsu aendie nthĩ ĩngĩ. Yĩla waendie kũu, aanangie malĩ ĩla wanengiwe ayĩka ũlaalai atekwenda ũmanya. Ĩtina wa ĩvinda nĩwambĩĩe kũmĩwa nĩ maũndũ.

Yesũ aisye: “Yĩla waminie kyonthe kĩla waĩ nakyo, kwaumĩla yũa ĩnene nthĩ ĩsu yonthe, na ambĩlĩĩlya kũthĩna. O na nĩweekwatanisye na mũndũ ũmwe wa nthĩ ĩsu, na amũtũma mĩũndanĩ yake akaĩthasye ngũlũe. Na nũndũ wa nzaa, nĩwendaa mũno kũya ũsyao wa mũkalavi ũla ngũlũe syaĩsaa, ĩndĩ vayaĩ mũndũ waĩ amũnenga kĩndũ.”—Luka 15:14-16.

Mĩao ya Ngai yoonanĩtye kana ngũlũe nĩ nyamũ mbuku, ĩndĩ mwana ũsu athũkũmaa wĩa wa kũsiĩthya. Akwatiwe nĩ nzaa mbingĩ nginya weethĩa eenda kũya lĩu ũla waĩsawa nĩ ngũlũe isu. E thĩnanĩ ũsu nĩvo “wambĩĩe kwĩsilya nesa.” Oosie ĩtambya yĩva? Aisye: “Ĩthe wakwa e na andũ meana ũandĩkĩte na methĩawa na lĩu wĩanĩe, nakwa nĩkwʼĩĩa kũũ nĩ nzaa! Nĩũkĩla nĩthi kũla kwĩ ĩthe wakwa, na ngĩmwĩa: ‘Nau, nĩmbĩtĩtye mbee wa ĩtu na mbee waku. O na ndyaĩlĩte kwĩtwa mwana waku ĩngĩ. Ndwʼĩkĩthye ta ũmwe wa andũ maku ala ũandĩkĩte.’” Ĩtina wa vau, nĩwookĩlile na athi kwa ĩthe wake.—Luka 15:17-20.

We ĩthe eekie ata amwona? We nĩwamũtetisye athatĩte nũndũ wa ũtumanu wake wa kuma mũsyĩ? We ĩthe nĩwamwonisye kana ndakwetye ũu wake na ndekwenda kũmũthokya mũsyĩ? Keka nue wĩka ata? Nawʼo nata keka ũsu aĩ mwana waku kana mwĩĩtu waku?

MWANA ŨLA WAĨ MWAU NĨWASYOKIE

Yesũ nĩwaeleisye ũndũ ĩthe wa mwana ũsu weewie na ũndũ weekie. Aisye: “Na [mwana ũsu] e vaasa, ĩthe wake amwona, na amwĩwʼĩa tei mũno, na asemba amũkumbatĩa na amũmumunya.” (Luka 15:20) O na ethĩwa ĩthe wa mwana ũsu nĩweewʼĩte ũndũ mwana wake wekalaa naĩ, nĩwamũthokisye. Mo atongoi ma Ayuti ala maasya kana nĩmamwĩsĩ Yeova na nĩmamũthaithaa nĩmakwatisye ũndũ Ĩthe waitũ wa ĩtunĩ wĩwʼaa yĩla eki ma naĩ meelila? Nĩmamanyie kana Yesũ o nake aĩ na woni o ta ũsu wa Yeova?

Nĩvatonyeka ũkethĩa ĩthe wa mwana ũsu oona ũndũ mwana wake ũkũthĩnĩka nĩwaeleiwe kana nĩwĩlilĩte. O na ũu wĩ o vo, yĩla woosie ĩtambya ya mbee ya kũmũkethya, nĩwatetheeisye mwana wake aumbũle naĩ syake. Yesũ aendeeie kũelesya ũũ: “Na ĩndĩ mwanae amwĩa, ‘Nau, nĩmbĩtĩtye mbee wa ĩtu na mbee waku. O na ndyaĩlĩte kwĩtwa mwana waku ĩngĩ.’”—Luka 15:21.

Ĩthe eewʼa ũu eeie ngombo syake atĩĩ: “Etei na mĩtũkĩ kanzũ ĩla nzeo vyũ, na mũimwĩkĩa mbete kyaanĩ kyake, na iatũ maaũnĩ make. Na etei kasalũ kala kanou, na mũikathĩnza, nĩ kana tũye na tũitana, nũndũ mwana ũũ wakwa anaĩ mũkwʼũ na nĩwathayũũka; anaĩ aaie na nĩwooneka.” Ĩtina wa ũu, nĩmambĩĩie “kwĩtanĩthya.”—Luka 15:22-24.

Ĩvinda yĩu mwana ũla mũkũũ aĩ mũũndanĩ. Yesũ aisye ũũ ĩũlũ wake: “Na asyokete e vakuvĩ na nyũmba, eewʼa wathi na andũ maisũnga. Kwoou eeta mũthũkũmi ũmwe amũkũlya kĩla kĩendeee. Nake amwĩa, ‘Mũinau nĩwũkie na ĩthe waku athĩnza kasalũ kala kanou nũndũ nũsyokie e mũima.’ Ĩndĩ athata na alea kũlika nyũmba. Na ĩndĩ ĩthe wake aumaala na ambĩĩa kũmwĩsũva. Na asũngĩa ĩthe wake, asya, ‘Sisya! Myaka ĩno yingĩvĩte ũu nĩthĩĩtwe ndiũthũkũma na vaiĩ ĩvinda o na yĩmwe naalea kwĩwʼa mĩao yaku, ĩndĩ vaiĩ mũthenya o na ũmwe waanenga kavũli ngatanĩa vamwe na anyanyawa. Ĩndĩ yĩla mwanau, ũla waanangie syĩndũ syaku na malwaya ũvikie oou, ũmũthĩnzĩie kasalũ kala kanou.’”—Luka 15:25-30.

O ta mwana ũla mũkũũ, naaũ ala maneeneaa naĩ tei ũla Yesũ woonasya andũ ma kĩlasi kya nthĩ na eki ma naĩ? Nĩ aandĩki na Avalisi. Yesũ anenganie ngelekanyʼo ĩsu nũndũ nĩmamũneeneaa naĩ athokya eki ma naĩ ala mamũsyokea Ngai. Vate nzika, mũndũ o na wĩva ũla ũneeneaa naĩ tei wa Ngai aĩlĩte kwĩmanyĩsya ũndũ wa vata mũno asoma ngelekanyʼo ĩsu.

Yesũ aminĩĩie ngelekanyʼo yake kwa kũweta kĩla ĩthe wa ana asu watavisye mwana ũla mũkũũ. Amwĩsũvie aimwĩa atĩĩ: “Mwanawa, wĩthĩĩtwe nakwa mavinda onthe na syĩndũ syakwa syonthe nĩ syaku. Ĩndĩ nĩtwaĩlĩte kwĩtanĩthya, nũndũ mũinau anaĩ mũkwʼũ na nĩwathayũũka; anaĩ aaie na nĩwooneka.”—Luka 15:31, 32.

Yesũ ndaaweta ũndũ mwana ũsu mũkũũ wesie kwĩka. Ĩndĩ ĩtina wa kũkwʼa na kũthayũũka kwa Yesũ, “athembi aingĩ [nĩmeetĩkĩlile] ũla mũĩkĩĩo.” (Meko ma Atũmwa 6:7) Amwe moo nĩmatonya kwĩthĩwa maĩ katĩ wa ala meewie ainengane ngelekanyʼo ĩũlũ wa mwana ũsu waĩ mwau. Kwoou vaĩ vatonyeka o namo mambĩĩe kwĩsilya nesa, melile, na maimũsyokea Ngai.

Kuma mũthenya ũsu na kũendeea, amanyĩwʼa ma Yesũ maĩ matonya kũelewa na kũatĩĩa maũndũ ala Yesũ wamanyĩasya aitũmĩa ngelekanyʼo ĩsu. Ũndũ wa mbee nĩ kana nĩ ũndũ wa ũĩ mũno kwĩkala ũsũvĩonĩ wa athũkũmi ma Ngai, ala methĩawa masũvĩĩtwe nĩ Ĩthe witũ wĩ wendo, vandũ va kũthi kũsembanyʼa na maũndũ mathũku “nthĩ ya kũasa.”

Ũndũ ũngĩ tũtonya kwĩmanyĩsya nĩ kana tũkesa kũmũtia Ngai twaĩlĩte kwĩnyivya, na tũimũsyokea Ĩthe witũ nĩ kana tũtanĩe kwĩtĩkĩlwa nĩwe.

Ve ũndũ ũngĩ tũtonya kwĩmanyĩsya twasisya ũndũ ĩthe wa ana asu wathokisye mwana ũla mũnini na amũekea kĩvathũkanyʼo na mwana ũla mũkũũ ũtaamũthokya. Vate nzika, athũkũmi ma Ngai maĩlĩte kwĩthĩwa meyũmbanĩtye kũekea, o na kũthokya ala meelila kuma ngoonĩ na masyoka nyũmbanĩ ya Ĩthe woo.