Syo Nthĩ Ikakwatana no Isiĩĩe Mũisyo Ũla Ũtonya Kũetwe Nĩ Moalyũku ma Nzeve?—Mbivilia Yaĩtye Ata?

Wakyumwa, Matukũ 20, Mwei wa 11, 2022, ũmbano wa maũndũ ma nzeve wĩtawa COP27 United Nations Climate Change Conference nũnathelile. O na kau atongoi na asomi ala manaĩ vo nĩmaneetĩkĩlanile maumye mbesa manenge nthĩ ila ngya imatetheesye maũndũnĩ makonetye moalyũku ma nzeve, aingĩ nĩmesĩ kana kĩu kĩitonya kũmina mathĩna ala maetawe nĩ moalyũku asu.

• Matukũ 19, Mwei wa 11, 2022, mũandĩki mũnene wa Ngwatanĩo ya Nthĩ (UN) wĩtawa António Guterres anaisye ũũ: “Nĩ na ũtanu kwĩthwa tũneekie ũtwi wa kumya mbesa sya kũtetheesya ala mathĩnaa nũndũ wa moalyũku ma nzeve. . . . Vate nzika, nĩtwĩsĩ kana mbesa isu iianĩtye . . . Nthĩ yitũ yĩ o vathũku.”

• Matukũ 20, Mwei wa 11, 2022, Mary Robinson, ũla waĩ mũsumbĩ wa Ireland na waĩ UN High Commissioner for Human Rights, anaisye atĩĩ: “Nĩvatonyeka o mĩtũkĩ nthĩ ĩkethĩwa na moalyũku manene ma nzeve ala matonya kũetee kĩla mũndũ mũisyo.”

Amũika mũno mũno me na mawĩmakĩo masũanĩa ũndũ nthĩ yitũ ĩkethĩwa ĩilye ĩvinda yũkĩte. Ĩndĩ syo nthĩ ikakwatana no ianĩsye watho wasyo wa kũsiĩĩa mũisyo ũla ũtonya kũetwe nĩ moalyũku ma nzeve? Yo Mbivilia yaĩtye ata?

Syo nthĩ no ikwatane na ikaseũvya maũndũ?

Mbivilia ĩwetete kana o na kau nthĩ nĩsyĩkĩaa kĩthito kingĩ iseũvye maũndũ makonetye nzeve, iyĩsa kũmina mathĩna asu vyũ. Kwoona itumi ii ilĩ syonanĩtye nĩkĩ ũndũ ũsu ũtatonyeka:

• “Kĩla kĩthyoeku kĩtitonya kũlũngalwʼa.”—Mũtavanʼya 1:15.

  Ũu nĩ kwonanyʼa ata? Nthĩ iitonya kwĩanĩsya maũndũ onthe ala syendaa nũndũ andũ mayoombĩtwe metongoesye. (Yelemia 10:23) O na nthĩ ikakwatana na ikekĩa kĩthito kingĩvĩte ata, iyĩsa kũmina mathĩna onthe ala me ĩũlũ wa nthĩ.

• “Andũ makeethĩwa makĩyenda ene, makyenda mbesa, . . . mate na wĩwʼano.”—2 Timotheo 3:2, 3.

  Ũu nĩ kwonanyʼa ata? Mbivilia nĩyawetie nesa vyũ kana andũ aingĩ ĩvindanĩ yĩĩ yitũ makeethĩwa meyendete na mate kwenda kũkwatĩanĩa na ala angĩ nĩ kana maseũvye maũndũ.

Nĩkĩ twaĩle kwĩthĩwa na wĩkwatyo?

Mawatho ala maumawʼa nĩ silikalĩ sya andũ ti mo makatuma nthĩ yitũ ĩseũva. Ĩndĩ Ngai nũnyuvĩte Mũsumbĩ ũla waĩle vyũ kũsumbĩka nthĩ, nake nĩ Yesũ Klĩsto. Mbivilia yaĩtye ũũ ĩũlũ wake:

• “Ũsumbĩko ũkeethĩwa kĩtuonĩ kyake: na syĩtwa yake akeetwa Ũsengʼyo, Mũtai, Ngai Mwene Vinya, Ĩthe wa Tene na Tene, Mũnene wa Mũuo.”—Isaia 9:6.

Yesũ nĩwe Mũsumbĩ wa Ũsumbĩ wa Ngai, kana silikalĩ ya ĩtunĩ. (Mathayo 6:10) E na ũtonyi, ũĩ, na wendi wa kũthĩnĩkĩa nthĩ yitũ na ala matwĩe nthĩnĩ wayo. (Savuli 72:12, 16) Yesũ asumbĩkĩte, silikalĩ ĩsu ya ĩtunĩ ĩkamananga ala “manangaa nthĩ,” na ĩimĩseũvya yĩthĩwe vandũ vaseo va kwĩkala.—Ũvuanyʼo 11:18; Isaia 35:1, 7.

Nĩ kana wĩmanyĩsye mũnango ĩũlũ wa kĩla kĩkamina mathĩna ala maetawe nĩ moalyũku ma nzeve, soma kĩlungu kĩ na kyongo, “Mbivilia Yaĩtye Ata Ĩũlũ wa Ũalyũku wa Nzeve na Ĩvinda Yitũ Yũkĩte?”